her

Gwelet ivez : Her, hêr, herr

Brezhoneg

Etimologiezh

Deveret eo her eus ar c'hrennvrezhoneg (hezr).

Meneget er C'hatolikon.

Da geñveriañ gant ar ger kembraek hydr.

Anavezet eo evel anv-tiegezh ivez : Le Her, L'Herrou.

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	her
Derez-uheloc'h	heroc'h
Derez-uhelañ	herañ
Derez-estlammiñ	herat

her /ˈhɛːr/

1. Dezhañ nerzh-kalon, hardizh.
   • Un den dispont, her ha taer.
   • w:Charlez an Her
2. Dichek, divergont.
3. Bezañ her war un dra bennak : bezañ sot gant an dra-se.
   • N'on ket her war ar sistr.

Gerioù enepster

• aonik (1)
• spontik (1)
• seven (2)

Deveradoù

• gouher
• herder
• herder

Troidigezhioù

• galleg : hardi ^(fr) , téméraire ^(fr)  ; osé ^(fr) , audacieux ^(fr)
• kembraeg : hydr ^(cy)
• saozneg : bold ^(en)

Etimologiezh

Skrivet er e Geriadur an Here.

Raganv-gour

her /Distagadur ?/; a-wechoù hel pe hen.

1. raganv (kemmadur k/c'h war e lerc'h):
2. an den-mañ, pe al loen-mañ:
   • ... an hini en doa her gloazet ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 220.)
   • [...], a lakea va dourn er c'hiz-se d'ar maout hag em boa her boazet da dourtal evelse. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 146.)
   • Her flemmañ a raint, hen debriñ a raint a-damm-a-damm… — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 111.)
   • Her gervel a reaz d'he di : [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 218.)
   • Her c'has gant un tenn fuzuilh pe zaou da gaout e roue ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 132.)
   • Me 'garfe her lavarout deoc'h met n'on ket evit hen ober. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 215.)
   • Ne voe ket ret mont d’her pediñ da vont en e hent. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 111.)
   • Neuze an avieler her badezas eno, setu her gwalc'has diouzh ar pec'hed hag e rentas kaer e ene. — (KAGK, p. 270.)
   • [...], a lakea va dourn er c'hiz-se d'ar maout hag em boa her boazet da dourtal evelse. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 146.)
3. an dra-se, kement-se (gant verboù evel goulenn, gouzout, kompren, lavarout ...)
   • ... evel m'her goulennomp ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 118.)
   • Her c'hompren a rit kerkoulz ha me... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 151.)
   • Doue her gwele, Doue her gede, ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 216.)
   • her gouzout
   • her graet (§ hen ober), her gran (grin...)
   • Her graet em eus, ha bremañ e teuan da gomz deoc'h eus ar pezh a zo c'hoarvezet e Kastell, e Lesneven, hag er parrezioù all dre bevar c'horn ar vro. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 117.)
   • « [...] ; n'her grin biken, [...]. » — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 179.)
   • her gwelout / her gwelet
   • her lavarout
   • Ret eo her plegañ. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 212.)
   • ... ar re her selaoue... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 118.)
4. dirak "k", gant ar c'hemmadur
   • Klask a rejont an digor, ha n'oe ket diaes dezho her c'haout, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 36.)
   • Her c'has gant un tenn fuzuilh pe zaou da gaout e roue ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 132.)
   • — [...], ha netra ne viro ouzign da lakaat va spered da sonjal e Doue, ha va c'haloun d'her c'haret betek va huanad diveza. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 297.)
   • Dre e roudoù, ni her c'havo, hag a ouezo petra eo. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 114.)
   • Mari-Chann her c'hlevas... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 113.)
   • ... mes eno her c'holljont. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 114.)
   • — [...] ; mez lezit ho persoun ganen-me, varc'hoaz me her c'houmpezo. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 315.)
   • Her c'hompren a rit kenkoulz ha me... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 151.)
   • Me a ya d'her c'hontañ deoc'h. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 118.)
   • ... gellout her c'huzhat ouzh ar valtouterien ? — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 159.)
5. war-lerc'h pa, ma:
   • p'her gra ... p'her gwelis ...
   • - [...]. Ret eo karout ar c'habiten amañ hag e soudarded kement ha m'her gran, evit distreiñ evel-hen diwar va labour. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 162.)
   • Ker buan ha m'her gwelas ... — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 219.)
6. dirak "l" (gwelout hel):
   • An trouz eus ar soudarded her lakeas da zivorfilañ. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 38.)
   • Her lavaret a c’hellan deoc’h. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 111.)
   • Mar deo un den fall n'hon eus da ober nemet her lakaat etre daouarn ar re a zo karget da varn ar rumm dud-se. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 114.)
   • — Her lavaret a c'hellez, va den ; me am eus dija gwelet meur a hini. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 155.)
   • Me garfe her lavaret d'eoc'h, mez n'oun ket evit hen ober, [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 297.)
   • — Ker guir ha m'her lavaran d'eoc'h, emez-han. [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 304.)
   • — Ker guir eo ha m'her lavaran d'eoc'h, eme an trafiker amann. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 305.)
7. dirak ar verb displeget:
   • [...], hag ar zoudarded, hanter-vezo, her goapae hag her ruille a daoliou treid etouez an teil. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 77.)
   • Dre e roudoù, ni her c'havo, hag a ouezo petra eo. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu 1, Brest, 1877, eil emb. Al Liamm 1977, p. 114.)
   • — Ker guir eo ha m'her lavaran d'eoc'h, eme an trafiker amann. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 305.)
   • her gouzon, ... her goar ... her gouie ...
   • Hini ac'hanomp n'her goar, hag ar re a zigas bevanz d'eomp, ne c'houzont ket ken nebeut, her goulenn em beuz great digant-ho. [...]. — (Lan Inizan, Emgann Kergidu Lodenn 2, J.B. hag A. Lefournier, Brest, 1878, p. 105.)

Norvegeg

Adverb

her

1. amañ.
   • Kan jeg vente her ? Gallout a ran gortoz amañ?

Saozneg

Anv-gwan perc'hennañ

her

1. He, hec'h.
   • Her son and her neighbour : he mab hag hec'h amezeg.

Raganv

her

1. Hi; he, hec'h, anezhi.
   • Take her: kemer-hi; kemer anezhi.
   • Watch her : sell outi.
   • Listen to her : selaou anezhi.