Stanisław Lem

Stanisław

Stanisław Lem (12. septembar 1921. - 27. mart 2006.) je bio poljski pisac naučne fantastike, mada je pisao i satirična djela, kao i djela iz filozofije. Prodato je preko 27 miliona primjeraka njegovih knjiga, a prevođen je na 41 jezik. Jedno vrijeme je bio najčitaniji autor naučne fantastike neengleskog govornog područja.

Biografija

Godine 1932. započinje gimnazijsko školovanje u Lavovu i maturira 1939. Od 1940. do 1941. studira na Medicinskom univerzitetu u Lavovu. Posle njemačke okupacije Lavova 1942. počinje da radi kao mehaničar i varioc. Poslije sovjetskog zauzimanja Lavova 1944. nastavlja studije medicine. Godine 1946. u okviru procesa repatrijacije sa porodicom se seli u Krakov.

Iste godine piše prvu pripovjetku Čovjek s Marsa, koju u nastavcima štampa časopis Novi svijet doživljaja. Od 1946. do 1948. sarađuje sa krakovskim nedeljnikom Opšti nedeljnik, u kome štampa pjesme i priče. Od 1947. do 1950. godine radi kao mlađi asistent na Naučnom konzervatorijumu koji je vodio Mječeslav Hojonovski, saradnik mjesečnika Život nauke. Godine 1970. dobija nagradu Ministarstva inostranih poslova za popularizaciju poljske kulture u inostranstvu. Dvije godine kasnije postaje član komisije Poljske akademije nauka "Poljska 2000".

Godine 1973. dobija nagradu Ministarstva kulture i umjetnosti za književnost i postaje počasni član Udruženja pisaca naučne fantastike Amerike. Godine 1976. u Poljskoj dobija Državnu nagradu prvog stepena u oblasti književnosti. Počasni doktorat Vroclavske politehnike dobija 1981. Iste godine u Poljskoj je zavedena vojna uprava i Lem 1982. godine odlazi na godišnju stipendiju u Zapadni Berlin na Visenšaftkoleg. Od 1983. do 1988. godine živi u Beču. Godine 1988. vraća se u Poljsku, a 1991. dobija austrijsku nagradu "Franc Kafka". Tri godine kasnije postaje član poljske akademije umjetnosti, 1996. dobija Orden sa bijelim orlom, a 1997. postaje počasni građanin Krakova. Godine 1998. dobija počasne doktorate Univerziteta u Opolu (Poljska), Lavovskog državnog medicinskog univerziteta (Ukrajina) i Jagelonjskog univerziteta (Krakov, Poljska).

Umro je u Krakovu 27. marta 2006. godine.

Djela

• Bolnica promjene (1948)
• Astronauti (1951)
• Neizgubljeno vrijeme (1955)
• Dijalozi (1957)
• Zvijezdani dnevnici (1957)
• Eden (1959)
• Istraga (1959)
• Dnevnik pronađen u kadi (1961)
• Povratak sa zvijezda (1961)
• Solaris (1961)
• Nepobjedivi (1964)
• Summa technologicae (1964)
• Kiberijada (1965)
• Visoki zamak (1966)
• Priče o piloti Piraksu (1968)
• Gospodarev glas (1968)
• Savršena praznina (1971)
• Uobražena veličina (1973)
• Kijavica (1976)
• Lokalna vizija (1982)
• Fijasko (1987)
• Mir na zemlji (1987)
• Tren oka (2000)

Nagrade

• 2001. Austrijska državna nagrada za evropsku literaturu;