Arktički okean

Arktički okean

Arktički okean, dubine do 5.449 m naziva se još i Sjeverno polarno more, Arktik ali i Arktičko sredozemno more. To je sa 12,26 miliona km² najmanji okean na Zemlji, a velikim dijelom je pokriven ledom.

Arktički okean se nalazi na krajnjem sjeveru sjeverne polutke i unutar njega se nalaze sva 4 pola sjeverne polutke. Okružen je, uvijek prema jugu, s Azijom, Evropom i Sjevernom Amerikom. Okružen je s više kontinenata i iako je, naučno gledano, jedan od pet okeana na Zemlji, smatra ga se i interkontinentalnim sredozemnim morem.

S Atlantikom je spojen približno 1500 km širokim Sjevernim morem (Evropskim) između Grenlanda i Sjeverne Evrope odnosno Skandinavije, kao i zamršenim morskim putevima kroz vrlo razuđen ostrvski svijet sjeverne Kanade do širokih Davisovih vrata zapadno od Grenlanda. Sa Tihim okeanom povezan je jedva 85 km širokim Beringovim vratima.

Države koje ga okružuju

Na Arktik izlaze najsjeverniji dijelovi država ili njihovi dijelovi: Aljaska (SAD), Kanada, Grenland (Danska), Island, Norveška i Rusija.

Ostrva

Osim toga, uz njegov rub smještena su i sljedeća ostrva ili grupe ostrva: Banks, Ostrva kraljice Elizabete, Ellesmere, Grenland, Island, Svalbard, Kolgujev, Zemlja Franje Josipa, Nova zemlja, Sjeverna zemlja, Novosibirska ostrva i Vrangelovo ostrvo.

Sjeverni pol

Unutar Arktičkog okeana odnosno na njegovim ostrvima leže 4 pola sjeverne hemisfere (Sjeverni pol).

Morsko dno

U Arktičkom okeanu odnosno na njegovom dnu nalaze se pragovi, duboki bazeni i jedna morska udubina .

U pragove spadaju Flečerov greben, Gakelski greben, Lomonosovljev-(Harisov)-prag, Istočnosibirski prag i Čukčenski prag. U Arktiku postoje tri duboka bazena: Euroazijski (u kojem je i udubina s najvećom dubinom Arktika od 5.449 m) bazen, Kanadski bazen (s dubinom do 4.994 m) i Centralnoarktički bazen (s dubinom do 3.290 m).

Pritoci

Najvažniji azijski pritoci su Ob, Jenisej, Lena i Kolima a u Sjevernoj Americi to je Mackenzie.

Također pogledajte

• Sedam mora

Vanjski linkovi

• Sjeverni pol: Unutar ruskog nuklearnog ledolomca (Rusija danas - Zvanični kanal)