Mauzolej

Mauzolej je velika i impresivna grobnica, obično izgrađen za preminulog vođu ili neku drugu značajniju osobu. Ime je dobio po grobnici kralja Mauzola koji se nalazio u centru Halikarnasa, kod grada Bodruma u Turskoj, (Mauzolej u Halikarnasu). Zbog svoje je veličine i znamenitosti smatran jednim od sedam svjetskih čuda, a po njemu su kasnije monumentalne grobnice nazivane mauzolejima. Grobnica kralja Mauzola u Halikarnasu je sagrađen u prvoj polovici 4. vijeka p. n. e. Bio je visok oko 50 metara i sastojao se od visokog kvadratnog postolja Sokla na kojem su postavljeni stubovi u jonskom stilu koji su obrazovali prostranu halu. Iznad ove prostorije nalazio se krov u vidu piramide koja je bila završena i ukrašena grupom figura. Na reljefnom frizu se radili tadašnji najpoznatiji vajari: Leohares, Skopas, Brijaksis i Timoteo. Mauzolej u Halikarnasu je za vrijeme jednog zemljotresa potpuno uništen a jedan opis ovog mauzoleja je nađen u spisima Plinija Starijeg. Neki dijelovi ovog mauzoleja kao što su friz i jedna od statua se nalaze u Britanskom muzeju u Londonu

Monumentalne grobnice su se gradile i prije, pa su i egipatske piramide vrsta mauzoleja, ali Mauzolej u Halikarnasu je prvi raskošni mauzolej. Običaj građenja raskošnih grobnica su Grci nastavili, a postao je čest u helenističko doba. Osim helenističkih tipova mauzoleja u obliku jednostavnih hramova, Rimljani su baštinili i grobnice u obliku etruščanskih tumula, poput onih u Monterozziju i Banditacciji, takve su grobnice careva Augusta i Hadrijana.

U islamskom svijetu mauzoleji se nazivaju turbe (turski).