Radar

Radar (radio detecting and ranging) je uređaj za otkrivanje predmeta putem radio talasa i određivanje udaljenosti istih. Današnji radari se u kombinaciji sa GPS (Global Positioning System) koriste i za predstavljanje geografskih karakteristika područja u dometu radara.

Historija

1905. njemački tehničar za visokofrekventne sisteme, Christian Hülsmayer, dobija patent na takozvani Telemobiloskop za kontrolu saobraćaja. Ovaj uređaj bazira na principu refleksije radio talasa od tvrdih tijela. Do stvarne upotrebe dolazi tek 30 godina kasnije.

Guglielmo Marconi, pronalazač bežične telegrafije, je 1922 godine predložio upotrebu radio talasa za lokalizaciju brodova pri lošem vremenu. Englezi W.A.S. Butement i P.E. Pollard po ovom prijedlogu 1931 godine prave jedan uređaj za testove, koji šalje radio talase da bi po Hülsemayerovom principu otkrio brodove. 1936. Godine, na brodu Normandie (Normandija) je montiran jedan primitivni radar na ovom principu koji je trebao služiti za upozorenje od ledenjaka. Pogotovo u Velikoj Britaniji se počinje naveliko raditi na ovom principu.

Kada je 1939. izbio drugi svjetski rat, na istočnoj i južnoj obali Engleske se već nalazio lanac radarskih antena na 120 metara visokim stupovima. Ove antene su bile u stanju da lokalizuju 160km udaljene avione.

Udaljenost radarom se mjeri sa vremenom koje radio impulsi trebaju do aviona i nazad do antene. Brzina se mjeri s više puta ponovljenim mjerenjem u pravcu istog aviona. Na istom principu su radili i radio-mjerni uređaji njemačke vojske. Za velike udaljenosti su korišteni radari tipa Freya. Za srednju udaljenost malo tačniji uređaji tipa Würzburg a za sam napad lovačkih aviona na njima montirani uređaji tipa Lichtenstein.

Prestanak upotrebe radara, koji je izmišljen za vojne potrebe, se danas ne može zamisliti u civilnom zrakoplovstvu.