Христиан Гюйгенс
Христиан Гюйгенс | |
Abraham Ortels е Abraham Hortels | |
Чӑн ят | гол. Christiaan Huygens |
---|---|
Çуралнă вăхăт | 1629 çулхи ака, 14-мĕшĕ[1][2][…] |
Çуралнă вырăн | Lua йӑнӑшӗ: expandTemplate: template "ref-und" does not exist. |
Вилнĕ вăхăт | 1695 çулхи утă, 8-мĕшĕ[1][2][…] (66 çул) |
Вилнĕ вырăн | |
Гражданлăх | |
Пăхăнулăх | |
Альма-матер |
|
Ĕçе илекен | |
Ашшĕ | Константейн Хёйгенс[d] |
Амăшĕ | Suzanna van Baerle[d] |
Чыславсемпе парнесем | |
Медиафайлы на Викиампар |
Христиан Гюйгенс ван Зёйлихем (нидерл. Christiaan Huygens; 14 ака 1629, Гаага — 8 утӑ 1695, ҫавӑнтах) — Голланди механикӗ, физикӗ, математикӗ, астрономӗ тата ҫӗннине шутласа кӑлараканӗ. Лондон патшалӑх пӗрлӗхӗн (1663) пӗрремӗш ютҫӗршыв пайташӗ, Франци ӑслӑх академийӗн никӗсленӗвӗнченех пулнӑ (1666) пайташӗ тата унӑн пӗрремӗш президенчӗ (1666—1681).
Теориллӗ механикапа пулма пултарассин теорийӗсен никӗслевҫисен пӗри. Оптика, молекулярлӑ физика, астрономи, геометри, сехет ӗҫӗ аталанӑвӗсене пысӑк хыву кӗртнӗ. Сатурнпа Титанӑн (Сатурнӑн спутникӗ) тавра ҫӗрӗсене уҫнӑ. Пӗрремӗш маятниклӑ усӑ курма юранӑ сехет модельне шутласа тупнӑ. Хумлӑ оптикана ҫул панӑ.
Кун-ҫулӗ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Гюйгенс Гаагӑра 1629 ҫулта ҫуралнӑ. Ашшӗ, Константин Гюйгенс (Хёйгенс), тайный советник принцев Оранский тиккисен вӑрттӑн канашлӑвӗҫӗ пулнӑскер, пултаруллӑ литератор пулнӑ, лайӑх ӑслӑх вӗренӗвӗ илнӗ, Рене Декартпа туслӑ пулнӑ. Декарт Гюйгенс-ашшӗне те, -ывӑлне те вӑйлӑ сӗм хунӑ.
Тӗп ӗҫӗсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Horologium oscillatorium, 1673 (Маятниковые часы, на латинском).
- Kosmotheeoros. (английский перевод издания 1698 года) — астрономические открытия Гюйгенса, гипотезы об иных планетах.
- Treatise on Light (Трактат о свете, английский перевод).
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Боголюбов А. Н. Гюйгенс Христиан // Математики. Механики. Биографический справочник. — Киев: Наукова думка, 1983. — 639 с.
- Веселовский И. Н. Христиан Гюйгенс. — М.: Учпедгиз, 1959. — 112 с. — (Классики физики).
- Гиндикин С. Г. Рассказы о физиках и математиках. — издание третье, расширенное. — М.: МЦНМО, 2001. — 465 с. — ISBN 5-900916-83-9.
- Математика XVII столетия // История математики / Под редакцией А. П. Юшкевича, в трёх томах. — М.: Наука, 1970. — Т. II.
- Колчинский И. Г., Корсунь А. А., Родригес М. Г. Астрономы: Биографический справочник. — 2-е изд., перераб. и доп. — Киев: Наукова думка, 1986. — 512 с.
- Костабель П. Изобретение Христианом Гюйгенсом циклоидального маятника и ремесло математика // Историко-математические исследования. — М., 1976. — Вып. 21. — С. 143—149.
- Ласерна, Давид Бланко. В погоне за лучом. Гюйгенс. Волновая теория света // Наука. Величайшие теории. — М.: Де Агостини, 2015. — Вып. 38. — ISSN 2409-0069.
- Мах Э. Механика. Историко-критический очерк её развития. — Ижевск: «РХД», 2000. — 456 с. — ISBN 5-89806-023-5.
- Ромейн Я. и А. Столпы нидерландской культуры. — М.: Квадрига, 2009.
- Франкфурт У. И., Френк А. М. Христиан Гюйген. — М.: Наука, 1962.
- Храмов, Ю. А. Гюйгенс Христиан // Физики : Биографический справочник / Под ред. А. И. Ахиезера. — Изд. 2-е, испр. и доп. — М. : Наука, 1983. — С. 95. — 400 с. — 200 000 экз. — ББК 22.3гя2. — УДК 53(G).
- Шаль, Мишель. Исторический обзор происхождения и развития геометрических методов. — 1883. — Т. 1. — С. 11—14.
Каҫӑсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Джон Дж. О’Коннор и Эдмунд Ф. Робертсон, Христиан Гюйгенс в архиве MacTutor.
- Christiaan Huygens ĕçĕсем «Гутенберг» проекчĕнче
- ^ 1, 2, 3, 4 тата 5 Архив по истории математики Мактьютор — 1994.
- ^ 1 тата 2 Christiaan Huygens (нидерл.)
- ^ Гюйгенс Христиан // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ^ Mathematics Genealogy Project (англ.) — 1997.
- Шаблонсенче тӑтӑш тӗл пулакан аргументсемпе усӑ куракан старницӑсем
- Страницы с ошибками скриптов
- Страницы, использующие расширение JsonConfig
- Википедия:Статьи с оригиналом имени без шаблона lang-XX
- Акан 14-мĕшĕнче çуралнисем
- 1629 çулта çуралнисем
- Википеди:ВикиДатăри çăлкуçлă статьясем
- Утăн 8-мĕшĕнче вилнисем
- 1695 çулта вилнисем
- Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без чувашской подписи
- Пайăр çынсем, алфавитпа
- Ăсчахсем, алфавитпа
- Асамлӑ ISBN каҫӑсемпе усӑ куракан страницӑсем