Byddin
Mae yna wybodaeth gwerthfawr yn yr erthygl hon, diolch am eich cyfraniad! Ond i gyrraedd safon arferol, derbyniol Wicipedia, gellir mynd yr ail gam. Os na chaiff yr erthygl ei gwella'n ddigonol ymhen wythnos neu ddwy wedi 20 Tachwedd 2024, fe all gael ei dileu. Os caiff yr erthygl ei gwella'n sylweddol, wedyn mae croeso i chi dynnu'r neges hon oddi ar y dudalen. Ceir rhestr o erthyglau sydd angen eu gwella yma. Sut mae ei gwella? Dyma restr o hanfodion pob erthygl; beth am dreulio ychydig o amser yn mynd drwy'r cyngor hwn? Gweler hefyd ein canllawiau Arddull ac Amlygrwydd. |
Byddin yw nifer o filwyr wedi eu casglu at ei gilydd, ac dan orchymun brenin, cadfridog neu rywun arall o awdurdod, gyda'r bwriad o ladd milwyr mewn byddin arall. Gwneir hyn gyda'r amcan o amddiffyn gwlad neu dir neu er mwyn ennill awdurdod neu dir mewn gwlad.
Mewn byddin fodern ymleddir gyda drylliau a tanciau, ond mae byddinoedd wedi bod ers miloedd o flynyddoedd.
Y milwr cyffredin
[golygu | golygu cod]- Gwellt a gwair - chwith a de
Mae nifer o lyfrau mewn ysgolion dwyieithog yn Llydaw yn dwyn yr enw Plouz-foenn (gwellt-gwair). Cyfeiria’r teitl at amser rhyfeloedd gwahanol yn Ffrainc pan nad oedd milwyr Llydewig, ffermwyr y rhan fwyaf, nad oedd yn medru fawr o Ffrangeg, ac wrth fartchio roedd y sarjant yn gweiddi arnynt plouz-foenn yn lle un-dau neu droit-gauche.[1]
Cofiaf innau stori debyg gan dad i Richard Williams, am filwyr uniaith Cymraeg yn y rhyfel gyntaf yn martchio i synnau “gwellt-gwair” am yr un rheswm, a’r ymadrodd wedi parhau ar fferm y teulu i helpu Richard fel plentyn bach i wahaniaethu ei law chwith a’i law dde.
- On a souvent pris les Bretons pour des ignares sous pretexte qu'ils matrisaient mal le francais et son raconte, sous la tour Eiffel, comment au service militaire on leur apprenait a marcher au pas en leur faisant scander non pas une-deux, une-deux, mais :
- Plouz, foenn [Gwellt, gwair],
- Mellou galochou... [Traed mawr].[2]
Cyfieithiad: Yn aml yn y gorffennol cymerwyd y Llydawyr fel pobl diglem am na lwyddon nhw yn aml i feistroli’r Ffrangeg a’u mán siarad Llydaweg o dan Tŵr Eiffel ... Cawson nhw eu pechu tra’n gwasanaethu yn y fyddin trwy eu dysgu i orymdeithio gyda’r geiriau gwellt-gwair, gwellt-gwair fel petaen nhw’n rhy dwp i ddeall chwith a de.