Biaffra
| Enghraifft o'r canlynol | gwladwriaeth hanesyddol heb ei chydnabod  |
|---|---|
| Daeth i ben | 1970 |
| Label brodorol | Republic of Biafra |
| Poblogaeth | 13,500,000 |
| Dechrau/Sefydlu | 1967 |
 | |
| Enw brodorol | Republic of Biafra |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Gwladwriaeth a ffurfiwyd trwy ymwahanu oddi wrth Nigeria yn 1967 oedd Gweriniaeth Biaffra.[1] Bu mewn bodolaeth hyd Ionawr 1970, pan roddwyd diwedd arni gan fuddugoliaeth lluoedd arfog Nigeria yn Rhyfel Cartref Nigeria.
Ffurfiwyd gwladwriaeth Biaffra yn ne-ddwyrain Nigeria, yn bennaf gan aelodau llwyth yr Igboaid. Roedd hyn yn ganlyniad anghydfod ar seiliau economaidd, diwylliannol a chrefyddol rhwng grwpiau ethnig Nigeria. Ar 30 Mai, 1967, cyhoeddodd Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu, llywodraethwr milwrol Rhanbarth Dwyreiniol Nigeria, fod y rhanbarth o hynny ymlaen yn wladwriaeth annibynnol dan yr enw Biaffra.
Cydnabyddwyd Biaffra fel gwlad annibynnol gan lywodraethau Gabon, Haïti, Arfordir Ifori, Tansanïa a Sambia. Cawsant gymorth gan Israel, Ffrainc, Portiwgal, Rhodesia, De Affrica a'r Fatican.
Ymateb llywodraeth Nigeria oedd ymdrech filwrol i ad-uno'r wlad. Wrth i sefyllfa filwrol Biaffra waethygu yn 1969, dechreuodd newyn yno. Credir i dros filiwn o bobl farw yn y rhyfel neu o newyn. Bu'r digwyddiadau yma yn sbardun i greu y mudiad dyngarol rhyngwladol Médecins Sans Frontières ("Doctoriaid heb Ffîn").
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Geiriadur yr Academi, "Biafra".