Sticer

Gluderi ar y gliniadur

Mae sticer (hefyd gludyn^{[angen ffynhonnell]}, neu glynyn) yn ddyfais sy'n cynnwys testun neu ddelweddau wedi'u hargraffu ar un ochr gyda deunydd adlynol ar y cefn, neu weithiau ar yr wyneb y ddelwedd. Mae'r sticer ei hun fel rheol wedi'u hargraffu ar ddalen finyl neu bapur gyda haen denau o lud ar y cefn. Ceir hefyd sticer lle bydd yr ysgrifen neu'r ddelwedd ar yr un ochr â'r adlunydd fel bod mod glynu'r sticer i du fewn ffenest gyda'r ddelwedd neu'r neges i'w gweld o'r tu allan - bydd hyn yn amddiffyn y sticer rhag yr elfennau. I ddechrau, mae'r ddalen hon yn cael ei gludo ar bapur silicon neu "drosglwyddo" er mwyn cynnal y capasiti adlyniad nes penderfynir gosod y ddalen hon ar arwyneb arall yn barhaol.

Nid oes angen yr haen gludiog ar rai sticeri, gan eu bod yn cael eu rhoi ar arwynebau llyfn iawn, fel gwydr neu serameg, ac mae'r gosodiad yn cael ei wneud trwy effaith electrostatig.

Fe'u defnyddir hefyd fel ategolion ar gyfer addurno mewnol ac allanol. Wedi'u gwneud o feinyl, maent yn glud sydd ynghlwm wrth ffilm sy'n gwasanaethu fel cynhaliaeth ac sy'n cael ei dynnu ar ôl ei osod.

Hanes

Cynhyrchwyd gludyddion o ansawdd uchel gyntaf mewn modd rhad yn y 1960au. Ar ddiwedd y degawd hwnnw, crëwyd y sticer. Oherwydd y llu o gymwysiadau posibl, cynyddodd ei ddefnydd yn gyflym ac eisoes yn y 1970au daeth y sticer yn gyffredin. O'r 1980au, daeth sticeri yn fodd cyfathrebu yn gyntaf lle roedd ymgyrchwyr neu artistiaid eisiau cyfleu eu neges.

Defnydd

Dau sticer car

sticer YesCymru ar arwydd stryd, Aberystwyth

Gludyddion gyda brand y cynhyrchydd ar orennau

Defnyddir sticeri yn aml pan fydd angen eglurhad ar wrthrych. Er enghraifft, gallant arddangos enw brand penodol i egluro bod cynnyrch penodol yn dod o gwmni penodol. Er enghraifft, mae ffrwythau yn aml yn cael eu marcio â sticer. Defnyddir sticeri hefyd i ddangos cefnogaeth i berson, achos neu gred benodol. Gellir defnyddio sticeri ar gyfer addurno hefyd. Er enghraifft, weithiau cânt eu pastio ar flychau bara, waliau ystafelloedd plant, papur, dillad, cypyrddau a gliniaduron. Mae rhai pobl hefyd yn casglu sticeri ac yn eu cyfnewid gyda ffrindiau neu gasglwyr eraill.

Modern

Heddiw cynhyrchir sticeri mewn gwahanol ffyrdd. Mae technegau argraffu sgrin ac argraffu digidol yn rhai enghreifftiau o hyn. Ond mae llawer o sticeri hefyd yn cael eu torri gyda chynllwynwr. Mae'r technegau modern hyn yn sicrhau y gellir personoli bron pob sticer yn gyflym ac yn hawdd. Yn ogystal, mae cynhyrchu dyluniad fesul darn wedi dod yn llawer haws. Yn rhannol oherwydd hyn, gellir dod o hyd i wefannau amrywiol ar y rhyngrwyd sy'n cynnig y mathau hyn o bosibiliadau.

Casglu a Ffeirio Gludyddion

Yn ogystal â defnydd ar gyfer marchnata neu adnabod cynnyrch neu ar gyfer hyrwyddo achos neu gymdeithas arbennig, caiff gludyddion eu defnyddio a'u casglu. Un enghraifft boblogaidd o hwn yw'r sticeri chwaraewyr pêl-droed a gafwyd adeg Cwpan y Byd Pêl-droed. Cynhyrchwyd y llyfr sticeri yn cynnwys timau oedd wedi eu cymhwyso gan gynnwys ei prif chwaraewyr ar gyfer Pêl-droed 1970 gan gwmni Panini. Arweiniodd at don o ddiddordeb byd-eang yn y gamp o gasglu a ffeirio sticeri chwaraewyr unigol er mwyn llenwi'r llyfr enwog.

Cymaint bu pwysigrwydd eiconig a rhyngwladol y llyfrau sticeri yma fel y daeth yn arwydd o statws ryngwladol i gefnogwyr Cymru pan lwyddodd Cymru i fynd i rowndiau terfynol Pencampwriaeth UEFA Euro 2016. Roedd bodolaeth a'r weithred gorfforol o brynu, ffeirio a gludo'r sticeri yn y llyfr yn arwydd weledol o symbolaeth ryngwladol i Gymru fel gwlad.

Diwylliant Gyfoes Cymru

Mae defnydd o sticeri yn chwarae rhan amlwg mewn diwylliant Gymraeg gyfoes a'r mudiad genedlaetholgar. Mae hyn gan ei fod yn rhoi delwedd weledol, rad ar gyfer hyrwyddo digwyddiad neu sefydliad er enghraifft, i godi arian ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol neu ddangos cefnogaeth i achos arall, a hynny gan genedl a hunaniaeth sy'n teimlo dan warchae a heb y cyfryngau torfol wastad i hyrwyddo'r iaith a'r diwylliant. Bydd gludyddion hefyd yn erfyn defnyddiol a rhag gan gefnogwyr mudiadau cenedlaetholgar Cymreig a Chymraeg ac yn ffordd o gynnal ethos a brwdfrydedd y mudiad neu ymgyrch benodol. Ceir enghreifftiau o hyn gan fudiadau megis YesCymru - mudiad o blaid annibyniaeth i Gymru.

Dolen allanol

• History of Stickers Museum, Toronto, Canada