Tarot
Pac o saith deg wyth o gardiau chwarae yw'r Tarot (hefyd: tarocchi, tarock ac enwau tebyg). Fel arfer, mae'r pac yn cynnwys:
- Yr Arcana Fwyaf (Major Arcana), sef 21 cerdyn trwmp, gydag un Ffŵl
- yr Arcana Leiaf (Minor Arcana), sef pedair siwt eraill o 14 cerdyn ym mhob siwt — deg cerdyn dincodyn, a phedwar cerdyn wyneb.
Mae'n debyg i'r dec Tarot gael ei ddyfeisio yng ngogledd yr Eidal yn ystod y 15g a'i gyflwyno i dde Ffrainc ar ddiwedd y ganrif. Y dyluniad Ffrengig hwn, sef y Tarot de Marseille, a ddaeth yn sail i'r rhan fwyaf o'r amrywiadau eraill o ddyluniad y pac a argraffwyd yn ddiweddarach. Cynhyrchwyd y cardiau cynharaf sydd wedi goroesi o batrwm Marseille gan Jean Noblet o Baris tua 1650.
Yn wreiddiol dim ond pac o gardiau cardiau oedd y tarot, ac mae'n dal i gael ei ddefnyddio mewn rhannau o Ewrop ar gyfer chwarae gemau. Fodd bynnag, daeth y tarot yn ddiweddarach yn gysylltiedig â dweud ffortiwn. Y person cyntaf i briodoli ystyron daroganol i'r cardiau oedd Jean-Baptiste Alliette (a elwir hefyd yn Etteilla) ym 1783.
Mae'r delweddau canlynol o'r trympiau yn dod o'r dec adnabyddus a argraffwyd gan Jean Dodal yn Lyon ar ddechrau'r 18g.
-
I. Le Bateleur
(Y Dewin neu Y Jyglwr) -
II. La Papesse
(Y Babes) -
III. L'Impératrice
(Yr Ymerodres) -
IIII. L'Empereur
(Yr Ymerawdwr) -
V. Le Pape
(Y Pab) -
VI. L'Amoureux
(Y Cariadon) -
VII. Le Chariot
(Y Cerbyd Rhyfel) -
VIII. La Justice
(Cyfiawnder) -
VIIII. L'Ermite
(Y Meudwy) -
X. La Roue de Fortune
(Olwyn Ffawd) -
XI. La Force
(Nerth) -
XII. Le Pendu
(Y Crodedig) -
XIII. La Mort
(Angau) -
XIIII. Tempérance
(Cymedroldeb) -
XV. Le Diable
(Y Diafol) -
XVI. La Maison Dieu
(Y Tŵr) -
XVII. L'Étoile
(Y Seren) -
XVIII. La Lune
(Y Lleuad) -
XVIIII. Le Soleil
(Yr Haul) -
XX. Le Jugement
(Y Farn) -
XXI. Le Monde
(Y Byd) -
Le Fol (Le Mat)
(Y Ffŵl)