Salim lɔha

salim lɔha

form of art

Yaɣ sheli	creative work, lahabali
Di bukaata	entertainment
Ŋun bɔhim ŋa nyɛ	narratology
Nahingbaŋ	narration, narrative motif

E-Class

Salim lɔha gbuuni

Salin lɔha nyɛla bɔhisi shɛŋa ti ni mali bɔhiri taba pɔi ka naan yi piini salima salimbu. Lala bɔhisi ni tooi nyɛla bachinima ŋan pe ka ka gbunni, ka lee mali labisibu. Labisibu maa din' mali gbunni. Di daliri nyɛla di ku ban salindi ka wumdi salima lari ka bɛ nii nyam ka bɛ naanyi pili salima salimbu.

Dagbani Salim Lɔha

Salim lɔha	Labsibu
Mani n chana ka di be n tooni ka be n nyaaŋa?	Soli
Ntambe kokolako?	Kpiɛm ŋun dira ŋuna mmali luɣa.
Nkaa katirikaa katirikaa katirika?	Daantaliga ʒiri gurilo, ka ʒiri mɔri, ka ʒiri yɔɣira.
Alabi taparab?	Zinguli ka nuu, ka ŋuni n labi dulimlaa tapaɣa.
N lii?	Yilibili buɣum.
N kopiɛlim laɣi-laɣi be baɣiŋga gbuni?	Bihim
M pulimpuŋ do jili?	Kam tizuɣu kan ʒila kɔŋ binkpaɣili.
N vum?	Katiŋ taani.
M pari-pari gunnyaandu?	ŋuni n namini piri namda du tia.
O tofii-tofii kpahimgbandili?	Ninkurugu kuli mi ni o kpee ŋmari o la ʒiri ka shini.
N Kantambina o Kantam?	Zom yi yiɛlli ni o ni laba kuɣili, o no li mi.
Tiprizim naɣibila gaani?	Mi ka shini zo nye baŋku yiɛlli.
A kaɣa pu kpe ka pu kpe.	A yirigi vooi kpe ka vooi kpe.
O fiilii fiilii banin to?	Ka bindi dimbara ko n-nyo.
Gbaʒemole mole gbaʒemole?	Nahu yi chihi o kpaani, o bilan ŋmubira mo chɔɣima.
Anamirikputi, anamirikputuloo?	San nina mirimi amaa di bi ne.
Mushinikana muja, mushinimuja?	Oni je ni bɛ zaŋ o doli sheli la, ni mi ka bɛ yen zaŋ o doli.
mhum-humma, humma, hum kati kuli humma humma  humbandi?	ŋum baŋ ni chinchɛŋɣa pala doo ka sa daaŋɣi ni maa ŋun saamo ka sani ka ti nya.
Ntaa taa tilaa chee?	Salinsahi gub danda n-nyɛ yaa.
N kaali zuɣuzanli, n kalaa zuɣu zanli?	Da kɔhi zuɣu pati, da nyuri zuɣu zanli.
N nokurusabihga ŋun gulinyaanga?	Saa ku gbunni.
ŋuhi kpuru ka kpuru?	Baa ŋuni gbubi kɔbli bi lan wɔhira.
N kunfuru kuntu?	ŋuni namin ŋooi mopili mɔɣu ka ni lan tooi labsili tu?
N di ko nɔɣ no?	Dina biɛŋmi ka nira di ka ti o deemba.
Nki tiŋ tiŋ?	Napɔŋ dinvalima ni tiri soli.
Kuriya kuriya kum kum baŋ?	Alizin chendi.
Taatiri man taa?	ŋum bɔrima kambɔra ŋun  jema ŋun chem o chendi.
Ntiɛ ntiɛ ka o laa tiɛ?	Bia yaa yen gbaai kan dimda, chilo ka o gbaai ka sa saai sɔhi biɛɣu.
Tim kani mo kan daa dii?	Kinkambuɣu nambudali ka salimsahi gubiri o shia.
O dara dara naɣibili kɔgu?	Kpiɛm yuŋ bi kpiɛm wuntaŋ-ni.
Nkum kum ni lan kum?	Pakoli nintam yibinaai, o kunla bara.
Ntampulapu  tampu juɣa- juɣa?	Kuli yi kuli mali chɔɣimata, di kulan labi mali.

Di Daanfaani

1. Di kpaŋsiri nɔlini baŋsim
2. Ti mali salinlɔha m-maani salima salimbu shili