Asın

Asın (Fe)
Melumat
Seri	Darı û Metabolitê yewenıni
Lete	Elementê gruba 4ıne û elementê gruba 8ine
Gıraniye	55,85 Da, а.е.м., Да, м.а.б., u.a.m., Da, u, u, Da
Amarê atomi	26
Elektronegativiye	1,83
Çapo iyonik	0,63 Å, Å, 0,61 Å, Å, 0,92 Å, Å, 0,49 Å, Å, 0,55 Å, Å û 0,78 Å, Å
Fonksiyonê roli	Trace metal
Formulo kimyewi	Fe
Konfigurasyonê elektroni	[Ar] 3d⁶ 4s²
Ceng tepıştene	2 û 3
Nizamo manyetik	Ferromagnetism
Tesiro termal	84 Вт/(м·K), W/(m·K), W/(m K), W/(m·K)
Sıxletiye	7,87 g/cm³, г/см³, g/cm³, г/см³, q/sm³, g/cm³, g/cm³, г/см³
Nuqtaya vılêşiyayışi	1 538 ℃, °C, °C, °С, °C, °C, °C
Nuqtaya gırêyayışi	2 861 ℃, °C, °C, °С, °C, °C, °C
Raviyarbariya nısbiye	200 000
Enerciya gurenayışi	25 MJ/kg, МДж/кг
Temelê taksonomiye	Foeniculum vulgare, Phytelephas aequatorialis, Adenia gummifera, Albizia versicolor, Allophylus rubifolius, Artemia salina, Brackenridgea zanguebarica, Bridelia cathartica, Commiphora africana, Euphorbia lancifolia, cacao, Triumfetta rhomboidea, Adenia cissampeloides, Lannea schweinfurthii var. stuhlmannii û Isaria cicadae
Tarixê keşıfi	Verê VhezarİR
Asayış
H tabloyo periyodik He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba   Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn  Fr  Ra   Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Uub Uut Uuq Uup Uuh Uus Uuo     La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu   Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Manganes Kobalt

Asın (be Latinki: Ferrum) metalo kimyewiyo ke amarê cıyo atomi 26o. Sembolê cı Feyo. Asın metalê koma metalanê ravêrdeyınan ra yewo. Asın metalo de tewr bolo dınya de yeno diyayene. Her wınasi qalıkê erdi de metalo tewr zêdeyo de çarıno. Çunke miyandê erdi de handê xeylê asın esto ke, texminkerdene ra gore rolê asıni sindorê manyetikiê dınya sero zafo.

Metalê asıni, cewheranê asıni ra yeno vıraştene u tebiet de be uslıbê elementi zaf niyo. Seba ke merdum asıno metalên gani be dest defiyo ke reaksiyonanê mıqabılkeran (İng.: reducer) miyan de cewherê asıni bıvıraziyê. Asın be vêşêriye seba vıraştene, alawıtışi (İng.: alloy) be karbon, yanê polat yeno gurenayene.

O taw asın be karboni rê heta germiya 1420 – 1470 Ki (Kelvini) yena gırênayene ke zerreyê rovılêşiyiya awıne de, % (se ra) 96,5 asın u % 3,5 karbon esto ke awa alawıtışi zey asıno derışiyaye yeno namekerdene.

Kontrolê otoriteyi:

• LCCN: sh85068131 • GND: 4014002-7 • BNF: cb11975665r (data) • HDS: 026231 • NDL: 00572915 • NKC: ph127955 • BNE: XX524497