Małke mjadwjeźe
Małke mjadwjeźe | |
---|---|
Šup (Procyon lotor) | |
systematika | |
Domena | Eukaryoty |
bźez ranga | Opisthokonta |
Swět | Zwěrina |
klasa: | Cycaki (Mammalia) |
pódklasa: | (Eutheria) |
nadpórěd: | Laurasiatheria |
pórěd: | Rubjažne zwěrjeta (Carnivora) |
nadswójźba: | (Canoidea) |
swójźba: | Bariki |
wědomnostne mě | |
Procyonidae | |
Gray (1825) | |
Małke mjadwjeźe (Procyonidae) su swójźba znutśika psykojtych rubjažnych zwěrjetow (Carnivora). Słyšy 19 družynow k toś tej swójźbje, kótarež wše su žywe w měrnych a tropiskich conach Ameriki. Taksonomiski wobzwadne jo pśirědowanje w Aziji domacnego małkego pandy, kótaryž źinsa se w swójske swójźbje, Ailuridae, wjeźo.
Wopis
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Śěło zwětšego jo šwižne. Družyny dośěgnu dłujkosć wót něźi 30 až do 70 cm. Wopuš jo krotki abo ma samsku dłujkosć kaž śěło. Maja pěś palcow.
Małke mjadwjeźe su w nocy aktiwne. Wóni mógu derje lězć, zwětšego su wobydlarje bomow a wšožracki.
Samice pó 60 až do 118 dnjow póroźuju 1 až 7 młoźetow, kótarež se 2 až 7 mjasecow cycaju. Wóni bywaju w starstwje wót 1 až 2,5 lět rodnje zdrjałe.
Rody
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rozdźěliju małke mjadwjeźe do dweju pódswójźbowu ze šesć rodami a 19 družynami:
- Pódswójźba Potosinae
- Makijowe mjadwjeźe (Bassaricyon) z 5 družinami
- Wity mjadwjeź (Potos flavus)
- Pódswójźba Procyoninae
- Kotofretki (Bassariscus) z 2 družinomaj
- Šupy (Procyon) z 7 družinami, pod tymi jedna mortwa
- Nosowe mjadwjeźe (Nasua) z 3 družinami
- Górski nosowy mjadwjeź (Nasuella olivacea)
Kaž na zachopjeńku naspomnjone, pśirědowanje małkego pandy jo wobzwadne. Drje toś ten jo pódobny w morfologiji mjadwjeźam, genetiskich pśepytowanjow dla pak z toś tymi jano daloko pśiswójźbny a se skerjej do swójskeje swójźby, Ailuridae, wjeźo, abo se wjelikim mjadwjeźam pśilicyjo.
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Wolfgang Puschmann, BI-Lexikon Zootiere, VEB Biobliographisches Institut, Leipzig 1989, ISBN 3-323-00280-6, bok 204 (nim.)
- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwězk, ISBN 3-411-12023-1, bok 86 (nim.)