Γιαγοβί Αγκμπογιμπό
| Γιαγοβί Αγκμπογιμπό | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Yawovi Madji Agboyibo (Γαλλικά)[1] |
| Γέννηση | 31 Δεκεμβρίου 1943[2] Kouve[3] |
| Θάνατος | 30 Μαΐου 2020[4][5][6] Κλισί[6] |
| Αιτία θανάτου | νόσος[7] |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια[7] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Τόγκο |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός δικηγόρος |
| Εργοδότης | Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (1988–1989)[1] Pontifical Council for Justice and Peace (1990–1995)[1] |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Action Committee for Renewal |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Member of the National Assembly of Togo Prime Minister (2006–2007) |
| Βραβεύσεις | German Africa Prize (1993)[1] |
Ο Γιαγοβί Αγκμπογιμπό (Yawovi Agboyibo, 1943-2020) ήταν Τογκολέζος δικηγόρος, ακτιβιστής των ανθρώπινων δικαιωμάτων[8] και πολιτικός, ο οποίος χρημάτισε πρωθυπουργός της χώρας του για έναν χρόνο, από το 2006 ως το 2007.
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτα χρόνια και δράση στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1943 στο Κούνι της επαρχίας Γιότο[9]
Εξελέγη βουλευτής το 1985, ως ανεξάρτητος και επανεξελέγη το 1990.[10]
Το 1987 ο πρόεδρος Γκνασινγκμπέ Εγιαντεμά διόρισε τον Αγκμπιγιμπό ως πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. [8][11][12] Η εν λόγω επιτροπή συστάθηκε στις 9 Ιουνίου 1987[11] και τα μέλη της ανέλαβαν καθήκοντα στις 21 Οκτωβρίου 1987.[12] Υπηρέτησε στη θέση εκείνη ως το 1990.[9][8]
Εκείνη την περίοδο ανέλαβε την ηγεσία του Μετώπου Ενώσεων για την Ανανέωση (FAR), το οποίο μετεξελίχθηκε σε πολιτικό κόμμα, με την ονομασία Επιτροπή Δράσης για την Ανανέωση (CAR).[8] Με την CAR αρχικά θα ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 1993, όμως αποσύρθηκε μαζί με τον Εντέμ Κότζο, καταγγέλλοντας νοθεία υπέρ του προέδρου, ο οποίος επανεξελέγη. [13][14]
Πριν την πρωθυπουργία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αγκμπογιμπό εξελε΄γη βουλευτής το 1994 με το κόμμα CAR στην Α΄ εκλογική οεριφέρεια Γιοτό- Κέντρο.[15]
Το 1998 ήταν ξανά υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές και ήρθε 3ος στον 1ο γύρο με ποσοστό 9,54% των ψήφων.[16]
Στις 3 Αυγούστου 2001 καταδικάστηκε σε φυλάκιση 6 μηνών και πρόστιμο 100.000 φράγκων για συκοφαντική δυσφήμηση του πρωθυπουργού Κότζο.[14][17] Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ζήτησαν την απελευθέρωσή του, ανάμεσα στις οποίες και η Διεθνής Αμνηστία, χωρίς αποτέλεσμα.[18] Παρά τη θετική πρόταση του εφετείου για την αποφυλάκισή του, ο πολιτικός δεν αποφυλακίστηκε , λόγω της συνενοχής του για διασυνδέσεις με παράνομες οργανώσεις στη Σιντόμ, κατηγορία που του είε προσαφθεί λίγο μετά την καταδίκη του για τη δυσφήμηση.[19]
Ήταν ξανά υποψήφιος με το CAR στις προεδρικές εκλογές που διενεργήθηκαν το 2003 και ήθρε πάλι 3ος με ποσοστό 5,12%.[20]
Πρωθυπουργία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έγινε πρωθυπουργός της χώρας στις 16 Σεπτεμβρίου του 2006, καθώς διορίστηκε από τον πρόεδρο Φόρε Γκνασίγκμπε. Στις 20 του ιδίου μήνα εγκρίθηκε η κυβέρνησή του. Το 1993 κατήλθε υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές εκείνης της χρονιάς, χωρίς όμως επιτυχία. Ο ίδιος παραιτήθηκε[21] στις 13 Νοεμβρίου του 2007. Τον διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία ο Κομλάν Μαλί.
Μετέπειτα πολιτική δράση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις βουλευτικές εκλογές του 2007 ο Αγκμπιγιμπό επανεξελέγη βουλευτής. Το 2008 αποχώρησε από την ηγεσία του CAR και αντικαταστάθηκε. Ωστόσο, ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρός του και ειλέχθηκε ως υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2010.[22] Στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Μάρτιο του 2010 ήρθε πάλι τρίτος με ποσοστό 2,96% των ψήφων.[23]
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Απεβίωσε στη Γαλλία στις 30 Μαΐου 2020 σε ηλικία 76 ετών. Η αιτία του θανάτου του ήταν η ολιγοήμερη ασθένεια.[24]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Dictionary of African Biography». (Αγγλικά) Dictionary of African Biography. Oxford University Press. Νέα Υόρκη. 2012.
- ↑ 2,0 2,1 Emmanuel K. Akyeampong: «Dictionary of African Biography». (Αγγλικά) Dictionary of African Biography. Oxford University Press. Νέα Υόρκη. 2012. σελ. 111.
- ↑ www
.afrik .com /article10405 .html. - ↑ l-frii
.com /togo-deuil-me-yawovi-agboyibor-est-decede. - ↑ www
.savoirnews .net /togo-deces-de-me-yawovi-agboyibo-une-grande-figure-de-lopposition /. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2020. - ↑ 6,0 6,1 «Fichier des personnes décédées»
- ↑ 7,0 7,1 actucameroun
.com /2020 /05 /30 /togo-deces-de-lancien-premier-ministre-yawovi-agboyibo /. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2020. - ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Philippe Perdrix, "Ce que va faire Agboyibo", Jeuneafrique.com, 24 Σεπτεμβρίου 2006 (Γαλλικά).
- ↑ 9,0 9,1 «"Yawovi Agboyibo : un homme de consensus"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2020., Republicoftogo.com, 11 Ιανουαρίου 2007 (Γαλλικά).
- ↑ "Me Yawovi AGBOYIBO, enfin Premier Ministre" Αρχειοθετήθηκε 2007-09-06 στο Wayback Machine., Etiame.com (Γαλλικά).
- ↑ 11,0 11,1 Clark, John Frank· Gardinier, David E., επιμ. (1997). Political Reform in Francophone Africa. Westview Press. σελίδες 230 and note 18. ISBN 978-0-8133-2786-0.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 12,0 12,1 "Oct 1988 – Local elections-Human rights-Economy Foreign-relations", Keesing's Record of World Events, Volume 34, October 1988 Togo, Page 36200.
- ↑ Clark, John Frank· Gardinier, David E., επιμ. (1997). Political Reform in Francophone Africa. Westview Press. σελ. 240. ISBN 978-0-8133-2786-0.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 14,0 14,1 Publications, Europa (2003). Africa South of the Sahara 2004. Psychology Press. σελίδες 1,144–1,148. ISBN 978-1-85743-183-4.
- ↑ Journal Officiel de la Republique Togolaise, 8 Απριλίου 1994, σελ. 2 (Γαλλικά).
- ↑ "CONSIDERATION OF REPORTS SUBMITTED BY STATES PARTIES UNDER ARTICLE 40 OF THE COVENANT: Addendum TOGO" (PDF), United Nations International covenant on civil and political rights, CCPR/C/TGO/2001/3, 5 Ιουλίου 2001.
- ↑ "Togo: Court jails opposition leader for six months for "defaming" premier", AFP (nl.newsbank.com), 3 Αυγούστου 2001.
- ↑ "TOGO: Amnesty calls for release of prisoners", IRIN, 28 Νοεμβρίου 2001.
- ↑ "Togo: Opposition leader remains in prison – party official", Radio France Internationale (nl.newsbank.com), 11 Ιανουαρίου 2002.
- ↑ "RAPPORT DE LA MISSION EXPLORATOIRE DEPECHEE DANS LA PERSPECTIVE DE L’ELECTION PRESIDENTIELLE ANTICIPEE DU 24 AVRIL 2005 AU TOGO" Αρχειοθετήθηκε 2007-06-22 στο Wayback Machine., democratie.francophonie.org (Γαλλικά).
- ↑ Rulers , Νοέμβριος 2007
- ↑ "Deux partis de l’opposition togolaise discutent d’une candidature unique pour la présidentielle de 2010" Αρχειοθετήθηκε 2016-03-03 στο Wayback Machine., Republicoftogo.com, 29 Μαΐου 2009 (Γαλλικά).
- ↑ Laurence Boutreux, "Togo's president re-elected: electoral chief", AFP, 6 Μαρτίου 2010.
- ↑ «Togo / Deuil : Me Yawovi Agboyibo est décédé». L-FRII (στα Γαλλικά). 30 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2020.