Σατόσι Ομούρα
Ο Σατόσι Ομούρα (ιαπωνικά: 大村 智, Ōmura Satoshi, [oːmɯɾa saꜜtoɕi], γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου 1935) είναι Ιάπωνας βιοχημικός. Είναι γνωστός για την ανακάλυψη και την ανάπτυξη εκατοντάδων φαρμακευτικών ουσιών που εμφανίστηκαν αρχικά σε μικροοργανισμούς. Το 2015, τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής από κοινού με τον Γουίλιαμ Κ. Κάμπελ για τον ρόλο τους στην ανακάλυψη των αβερμεκτινών και της ιβερμεκτίνης,[11] του πρώτου ενδοκτόνου στον κόσμο και ενός ασφαλούς και εξαιρετικά αποτελεσματικού μικροφυτοκτόνου.[12] Πιστεύεται ότι το μεγάλο μοριακό μέγεθος της ιβερμεκτίνης εμποδίζει τη διέλευσή της από τον φραγμό αίματος και του υδατοειδούς υγρού και καθιστά το φάρμακο μια σημαντική θεραπεία για την τύφλωση που προκαλείται από ελμινθίες.
Νεαρή ηλικία και εκπαίδευση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σατόσι Ομούρα γεννήθηκε στο Νιρασάκι της Ιαπωνίας στο νομό Γιαμανάσι το 1935, δεύτερος γιος της οικογένειας Ōμουρα. Αφού αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Γιαμανάσι το 1958, διορίστηκε καθηγητής φυσικών επιστημών στο Μητροπολιτικό Τεχνικό Λύκειο Σουμίντα του Τόκιο. Το 1960, έγινε ακροατής του μαθήματος του Κότζι Νακανίσι στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο, ενώ ένα χρόνο αργότερα γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Επιστημών του Τόκιο (TUS) και σπούδασε θετικές επιστήμες. Ο Ομούρα έλαβε το πτυχίο του M.S. από το TUS και το διδακτορικό του στις Φαρμακευτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο (1968, διδακτορική διατριβή) και το διδακτορικό του στη Χημεία στο TUS (1970)[13].
Σταδιοδρομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 1965 ο Ομούρα υπηρέτησε στο Ινστιτούτο Κιτασάτο[14][15]. Από το 1970 έως το 1990, έγινε επίσης λέκτορας μερικής απασχόλησης στο Πανεπιστήμιο Επιστημών του Τόκιο[16].
Το 1971, ενώ ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γουέσλιαν,[14] ήταν σύμβουλος του προέδρου της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας, Μαξ Τίσλερ, σε ένα διεθνές συνέδριο. Μαζί εξασφάλισαν με επιτυχία ερευνητικά κονδύλια από την Merck & Co.[17] Ο Ομούρα σκεφτόταν να συνεχίσει τις έρευνες του στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά τελικά αποφάσισε να επιστρέψει στην Ιαπωνία.
Το 1973, έγινε διευθυντής του εργαστηρίου αντιβιοτικών στο Πανεπιστήμιο Κιτασάτο[18] και ξεκίνησε επίσης συνεργατική έρευνα με την Merck & Co[19].
Το 1975, έγινε καθηγητής της Φαρμακευτικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κιτασάτο. Εν τω μεταξύ, το εργαστήριο Ομούρα ανέδειξε πολλούς ερευνητές και ανέδειξε 31 καθηγητές πανεπιστημίου και 120 γιατρούς.
Σήμερα, ο Ομούρα είναι ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κιτάσατο και καθηγητής Χημείας Μαξ Τίσλερ στο Πανεπιστήμιο Γουέσλιαν.
Έρευνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Σατόσι Ομούρα είναι γνωστός για την ανακάλυψη και την ανάπτυξη διαφόρων φαρμακευτικών ουσιών που αρχικά εμφανίζονται σε μικροοργανισμούς. Το 2015 του απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής από κοινού με τους Γουίλιαμ Κ. Κάμπελ και Του Γιουγιού για τις ανακαλύψεις που αφορούν μια νέα θεραπεία κατά των λοιμώξεων που προκαλούνται από παράσιτα στρογγυλοσκώληκα. Πιο συγκεκριμένα, η ερευνητική του ομάδα απομόνωσε ένα στέλεχος του Streptomyces avermitilis που παράγει την αντιπαρασιτική ένωση αβερμεκτίνη..[12] Ο Κάμπελ προμηθεύτηκε αυτά τα βακτήρια και ανέπτυξε το παράγωγο φάρμακο ιβερμεκτίνη, το οποίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο εμπόριο για κτηνιατρική χρήση το 1981 και στη συνέχεια τέθηκε σε ανθρώπινη χρήση κατά της ογκοκερκίασης το 1987-88 με την ονομασία Μεκτιζάν, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται κατά της τυφλότητας του ποταμού, της λεμφικής φιλαρίασης, της ψώρας και άλλων παρασιτικών λοιμώξεων[13][20][21] .
Από τη δεκαετία του 1970, ο Ομούρα ανακάλυψε περισσότερες από 480 νέες ενώσεις, εκ των οποίων 25 είδη φαρμάκων και αντιδραστηρίων χρησιμοποιούνται. Ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα είναι η ανδραστίνη, η ερβιμυκίνη, η νεοξαλίνη καθώς και:
- έναν ειδικό αναστολέα της πρωτεϊνικής κινάσης που ονομάζεται σταυροσπορίνη,
- έναν αναστολέα του πρωτεασώματος που ονομάζεται λακτακυστίνη,
- έναν αναστολέα της βιοσύνθεσης λιπαρών οξέων με την ονομασία κερουλενίνη,
Επιπλέον, οι ενώσεις με μοναδική δομή και βιολογική δραστικότητα που ανακαλύφθηκαν από τον Ομούρα προσελκύουν την προσοχή στην έρευνα για την ανακάλυψη φαρμάκων και έχουν δημιουργηθεί νέα αντικαρκινικά φάρμακα και άλλα παρόμοια.
Κοινωνικός ρόλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ομούρα διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής και διευθυντής στο Ινστιτούτο Κιτασάτο. Ήταν αφοσιωμένος στην ανοικοδόμηση του εργαστηρίου και στην προώθηση της ίδρυσης του ιατρικού κέντρου που είναι σήμερα το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Κιτασάτο. Εν τω μεταξύ, καθιέρωσε μια πορεία για την ανοικοδόμηση του εταιρικού σχολείου νομικού προσώπου, το οποίο έχει ενσωματωθεί με τη σχολική εταιρεία Κίτασατο Γκακούεν. Κατάφερε να δημιουργήσει μια νέα "Σχολική εταιρεία Ινστιτούτο Κιτασάτο". Επιπλέον, διετέλεσε δύο φορές πρόεδρος της σχολικής επιχείρηση Πανεπιστήμιο Τέχνης και Σχεδιασμού Τζόσιμπι (Joshibi University of Art and Design) και διετέλεσε επίτιμος επικεφαλής της σχολικής εταιρείας Κάιτσι Γκακούεν[22]. Το 2007 ίδρυσε το Μουσείο Τέχνης Νιρασάκι Ομούρα με βάση τις δικές του συλλογές[23].
Βραβεία και διακρίσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αγάλματα παιδιών που οδηγούν σε ενήλικες με ογκοκερκίαση μπροστά από τα κτίρια του Πανεπιστημίου του Κιτασάτο δημιουργήθηκαν από γλύπτες στη Μπουρκίνα Φάσο προς τιμήν της συμβολής του Σατόσι Ομούρα στην αβερμεκτίνη και την ιβερμεκτίνη, το σύμβολο της εκστρατείας εξάλειψης της ογκοκερκίασης[24]. Παρόμοια χάλκινα αγάλματα σε φυσικό μέγεθος έχουν ανεγερθεί στα κεντρικά γραφεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), στο Κέντρο Κάρτερ, στη Merck & Co, στα κεντρικά γραφεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και στο πλαίσιο του Αφρικανικού Προγράμματος Ελέγχου της Ορχοκερκίασης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στη Μπουρκίνα Φάσο.
- 1985 - Βραβείο Χόεκστ-Ρουσέλ[25]
- 1986 - Βραβείο της Φαρμακευτικής Εταιρείας της Ιαπωνίας[25]
- 1988 - Βραβείο Ουεχάρα[25]
- 1990 - Βραβείο Ιαπωνικής Ακαδημίας (ακαδημαϊκοί)[25]
- 1992 - Μετάλλιο με μωβ κορδέλα[25]
- 1995 - Βραβείο Φουτζιχάρα[25]
- 1997 - Χρυσό μετάλλιο Ρόμπερτ Κοχ[26]
- 1998 - Βραβείο πρίγκιπα Μαχιντόλ[25]
- 2000 - Βραβείο Nakanishi (Αμερικανική Χημική Εταιρεία και Χημική Εταιρεία της Ιαπωνίας)[25]
- 2005 - Βραβείο Έρνεστ Γκέντερ στη Χημεία των Φυσικών Προϊόντων (Αμερικανική Χημική Εταιρεία)[25]
- 2007 - Βραβείο μνήμης Χαμάο Ουμεζάουα[25]
- 2008 - Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλίας
- 2010 - Βραβείο Τετράεδρον για τη δημιουργικότητα στην Οργανική Χημεία[25]
- 2011 - Βραβείο Αρίμα[25]
- 2011 - Τάγμα του Ιερού Θησαυρού, χρυσό και ασημένιο αστέρι[27]
- 2012 - Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας[25]
- 2014 - Βραβείο Παγκόσμιας Υγείας του Καναδά Γκέρντνερ[28]
- 2015 - Βραβείο Ασάχι[25]
- 2015 - Τάγμα Πολιτιστικής Αξίας[25]
- 2015 - Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής
Επίτιμοι διδάκτορες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατάλογος επίτιμων διδακτόρων:[29]
- 1992 - Πανεπιστήμιο του Λάιος Κόσσουθ, Ουγγαρία
- 1994 - Πανεπιστήμιο Γουέσλιαν, ΗΠΑ
- 2016 - Πανεπιστήμιο Σαγκάη Τζιάο Τονγκ, Κίνα
- 2018 - Πανεπιστήμιο του Σεντ Άντριους, Σκωτία
Μέλος επιστημονικών εταιρειών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1992 - Ακαδημία Επιστημών Λεοπολντίνα[[30]
- 1999 - Εθνική Ακαδημία Επιστημών[31]
- 2001 - Ιαπωνική Ακαδημία[32]
- 2002 - Ακαδημία Επιστημών[33]
- 2005 - Ρωσική Ακαδημία Επιστημών
- 2005 - Βασιλική Εταιρεία Χημείας
- 2005 - Academia Europaea (Ευρωπαϊκή Ακαδημία)
- 2006 - Κινεζική Ακαδημία Μηχανικών
- 2009 - Ιαπωνική Εταιρεία Βιοεπιστημών, Βιοτεχνολογίας και Αγροχημείας
- 2014 - Φαρμακευτική Εταιρεία της Ιαπωνίας
- 2016 - Ιαπωνική Φαρμακευτική Ένωση
- 2016 - Ιαπωνική Εταιρεία Συνθετικής Οργανικής Χημείας
- 2016 - Ιαπωνική Εταιρεία Χημειοθεραπείας
Επιλεγμένες δημοσιεύσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ōmura, S.; wai, A.; Hirano, A.; Nakagawa, A.; Awaya, J.; Tsuchiya, H.; Takahashi, Y.; Masuma, R. (1977). «A new alkaloid AM-2282 of Streptomyces origin: Fermentation, isolation and preliminary characterization». J. Antibiot. 30 (4): 275–282. doi:. PMID 863788. https://archive.org/details/sim_journal-of-antibiotics_1977-04_30_4/page/275.
- Burg, R. W.; Miller, B. M.; Baker, E. E.; Birnbaum, J.; Currie, S. A.; Hartman, R.; Kong, Y.-L.; Monaghan, R. και άλλοι. (1979). «Avermectins, new family of potent anthelmintic agents: producing organism and fermentation». Antimicrob. Agents Chemother. 15 (3): 61–367. doi:. PMID 464561.
- Hopwood, D.A.; Malphatida, F.; Kieser, H.M.; Ikeda, J.; Juncan, J.; Fujii, B.A.M.; Rudd, H.; Floss, G. και άλλοι. (1984). «Production of 'hybrid' antibiotics by genetic engineering». Nature 314 (6012): 642–644. doi:. PMID 3460518.
- Ikeda, H.; Nonomiya, T.; Usami, M.; Ohta, T; Ōmura, S. (1999). «Organization of the biosynthetic gene cluster for the polyketide anthelmintic macrolide avermectin in Streptomyces avermitilis». Proc. Natl. Acad. Sci. 96 (17): 9509–9514. doi:. PMID 10449723. Bibcode: 1999PNAS...96.9509I.
- Hayashi, M.; Rho, M.-C.; Enomoto, A.; Fukami, A.; Kim, Y.-P.; Kikuchi, Y.; Sunazuka, T.; Hirose, T. και άλλοι. (2002). «Suppression of bone resorption by madindoline A, a novel nonpeptide antagonist to gp130». Proc. Natl. Acad. Sci. 99 (23): 14728–14739. doi:. PMID 12417753.
- Hirose, T.; Sunazuka, T.; Ōmura, S. (2010). «Recent development of two chitinase inhibitors, argifin and argadin, produced by soil microorganisms (Rev. article)». Proc. Jpn. Acad. 86 (2): 85–102. doi:. PMID 20154467.
- Matoba, N.; Husk, A.S.; Barnett, B.W.; Pickel, M.M.; Arntzen, C.J.; Montefiori, D.C.; Takahashi, A.; Tanno, K και άλλοι. (2010). «HIV-1 Neutralization Profile and Plant-Based Recombinant Expression of Actinohivin, an Env Glycan-Specific Lectin Devoid of T-Cell Mitogenic Activity». PLOS ONE 5 (6): e11143. doi:. PMID 20559567. Bibcode: 2010PLoSO...511143M.
- Nakano, H.; Ōmura, S. (2009). «Chemical biology of natural indolocarbazole products: 30 years since the discovery of staurosporine (Review article)». J. Antibiot. 62 (1): 17–26. doi:. PMID 19132059.
- Ōmura, S. (2011). «Microbial metabolites: 45 years of wandering, wondering and discovering». Tetrahedron 67 (35): 6420–6459. doi:.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
- ↑ www
.nobelprize .org /nobel _prizes /medicine /laureates /2015 /. - ↑ www
.nobelprize .org /nobel _prizes /about /amounts /. - ↑ 4,0 4,1 jp
.ambafrance .org /Remise-de-la-Legion-d-Honneur-au. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2022. - ↑ «Robert Koch Award». Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2018.
- ↑ www
.robert-koch-stiftung .de /index .php?article _id=16&clang=0. - ↑ www
.acs .org /funding /awards /nakanishi-prize /past-recipients .html. - ↑ (Κινεζικά) Ministry of Education of the People's Republic of China. www
.moe .gov .cn /s78 /A22 /xwb _left /moe _829 /201802 /t20180228 _328136 .html. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. - ↑ www
.acs .org /funding /awards /ernest-guenther-award-in-the-chemistry-of-natural-products /past-recipients .html. - ↑ www
.tetrahedron-chem .com /tetrahedron _prize _for _creativity2022. - ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2015». Nobel Prize Outreach AB. 6 October 2015. https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/2015/press-release/.
- ↑ 12,0 12,1 Crump, Andy; Omura, Satoshi (2011). «Ivermectin, ‘Wonder drug’ from Japan: the human use perspective». Proceedings of the Japan Academy, Series B 87 (2): 13–28. doi:. https://www.jstage.jst.go.jp/article/pjab/87/2/87_2_13/_article.
- ↑ 13,0 13,1 «Satoshi Omura PhD». http://www.gairdner.org/content/satoshi-omura. Ανακτήθηκε στις 5 October 2015.
- ↑ 14,0 14,1 大村智北里研究所顧問・北里大学名誉教授が文化功労者に 北里大学 2012年11月1日
- ↑ «Kitasato Institute | Devex». www.devex.com. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ [from ストックホルム]「これからは人材の育成に努力します」大村先生が語った受賞後の活動 Αρχειοθετήθηκε 2016-12-23 στο Wayback Machine. TUSToday 2015.12.18
- ↑ 「人間発見」日本経済新聞2010年7月14日
- ↑ 「【ノーベル賞受賞】大村智氏、常識破りの発想で治療薬開発 」 Αρχειοθετήθηκε 2019-05-03 στο Wayback Machine. 産経ニュース2015.10.5
- ↑ 「 新しい微生物創薬の世界を切り開く 」 JT
- ↑ Press release NobelPrize.org
- ↑ «Japanese microbiologist Satoshi Omura shares Nobel Prize for medicine». The Japan Times. 5 October 2015. http://www.japantimes.co.jp/news/2015/10/05/national/science-health/japanese-microbiologist-satoshi-omura-shares-nobel-prize-medicine/#.VhJx1uxViko. Ανακτήθηκε στις 5 October 2015.
- ↑ «大村先生». 開智学園高等部. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ «韮崎大村美術館 館長あいさつ 大村智». 韮崎大村美術館. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ «『新しい微生物創薬の世界を切り開く』大村 智». サイエンティスト・ライブラリー | JT生命誌研究館. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ 25,00 25,01 25,02 25,03 25,04 25,05 25,06 25,07 25,08 25,09 25,10 25,11 25,12 25,13 25,14 Satoshi Ōmura. «Satoshi Ōmura Curriculum Vitae» (PDF).
- ↑ «Robert Koch Gold Medal». Robert-Koch-Stiftung e.V. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 【政府】11年「春の叙勲」‐森田氏に旭重、大村氏が瑞重 薬事日報 2011年6月20日
- ↑ «Satoshi Ōmura». Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ «CURRICULUM VITAE» (PDF).
- ↑ «List of Members | Prof. Dr. Dr. Satoshi Ōmura». Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ «Satoshi Omura». www.nasonline.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ «Personal Information – ŌMURA Satoshi | The Japan Academy». www.japan-acad.go.jp. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
- ↑ «Satoshi Omura | Liste des membres de l'Académie des sciences / O | Listes par ordre alphabétique | Listes des membres | Membres | Nous connaître». www.academie-sciences.fr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2022.
