Συνταγματική ιστορία της Ελλάδας

Στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, ξεκινώντας από την Εθνεγερσία, υιοθετήθηκαν μια σειρά από Συντάγματα με τελευταίο αυτό του 1975 που αναθεωρήθηκε το 1986, το 2001, το 2008 και το 2019.

Ιστορικό

Κατά τη διάρκεια της επανάστασης, υιοθετήθηκαν από τις Εθνοσυνελεύσεις, τα εθνικά αντιπροσωπευτικά πολιτικά συνέδρια των Ελλήνων επαναστατών, τρία συνταγματικά κείμενα (Συντάγματα του 1822, 1823 και 1827). Ο βασιλιάς Όθωνας κυβέρνησε για περισσότερα από 10 χρόνια χωρίς συνταγματικούς περιορισμούς, δεδομένου ότι το «ηγεμονικό» ελληνικό Σύνταγμα του 1832 δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1843 ο Δημήτριος Καλλέργης και ο Ιωάννης Μακρυγιάννης ηγήθηκαν του κινήματος της έκδοσης Συντάγματος από τον Όθωνα. Οι συμμετέχοντες αρνήθηκαν να υποχωρήσουν μέχρις ότου ο βασιλιάς να συμφωνήσει να παραχωρήσει σύνταγμα.

Το ελληνικό Σύνταγμα του 1844 ορίζει ότι το πολίτευμα της χώρας είναι συνταγματική μοναρχία, προβλέποντας ένα κοινοβούλιο με δύο σώματα, αποτελούμενο από μια Βουλή των Αντιπροσώπων και μια Γερουσία. Το ελληνικό Σύνταγμα του 1864 ήταν κάπως πιο φιλελεύθερο και μεταβίβασε το μεγαλύτερο μέρος της εξουσίας στο κοινοβούλιο. Το 1911 ο Ελευθέριος Βενιζέλος τροποποίησε 54 από τα 110 άρθρα του Συντάγματος, προσπαθώντας να ευθυγραμμίσει το σύνταγμα με τις αρχές του Φιλελεύθερου Κόμματος. Παρ 'όλα αυτά, ο εθνικός διχασμός προκάλεσε τεράστια συνταγματική κρίση, καθώς σχηματίστηκαν δύο κυβερνήσεις: μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη.

Το Σύνταγμα του 1925 προέβλεπε αβασίλευτη Δημοκρατία σύμφωνα με τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος του 1924. Ωστόσο, στις 24 Ιουνίου 1925, αξιωματικοί πιστοί στον Θεόδωρο Πάγκαλο, φοβούμενοι ότι η πολιτική αστάθεια θέτει τη χώρα σε κίνδυνο, ανέτρεψαν την κυβέρνηση. Στις 24 Αυγούστου 1926, ο Παύλος Κουντουριώτης επέστρεψε ως πρόεδρος.

Δεδομένου ότι το προηγούμενο Σύνταγμα δεν εφαρμόστηκε πλήρως, το Σύνταγμα του 1927 καθιέρωσε επίσημα τη Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία και προέβλεπε ως αρχηγό κράτους τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Μετά το δημοψήφισμα του 1935, ο βασιλιάς Γεώργιος Β επέστρεψε, αλλά το τρίτο αναθεωρητικό κοινοβούλιο του 1936 δεν είχε τον χρόνο να τροποποιήσει το Σύνταγμα. Αντ' αυτού, το Σύνταγμα του 1911 αποκαταστάθηκε, φαινομενικά σε προσωρινή βάση. Οι εκλογές του 1936 προκάλεσαν πολιτικό αδιέξοδο και, ως εκ τούτου, ο Γεώργιος Β διορίζει τον Ιωάννη Μεταξά ως προσωρινό πρωθυπουργό και στις 4 Αυγούστου διαλύει το κοινοβούλιο.