Φιλοσοφική λίθος

Η φιλοσοφική λίθος (λατινικά: lapis philosophorum‎‎) είναι μια θρυλική αλχημική ουσία, ικανή να μετατρέψει βασικά μέταλλα όπως ο υδράργυρος σε χρυσό ή άργυρο. Επίσης, είναι σε θέση να παρατείνει τη ζωή κάποιου και λέγεται το ελιξίριο της ζωής, χρήσιμο για την αναζωογόνηση και για την επίτευξη αθανασίας. Για πολλούς αιώνες, ήταν ο πιο περιζήτητος στόχος στην αλχημεία. Η φιλοσοφική λίθος ήταν το κεντρικό σύμβολο της μυστικής ορολογίας της αλχημείας, που συμβολίζει την τελειότητα, τον πνευματικό διαφωτισμό, και ουράνια μακαριότητα. Οι προσπάθειες για να την ανακάλυψη της φιλοσοφικής λίθου ήταν γνωστές ως Magnum Opus («Μεγάλο Έργο»)^[1].

Η πρώτη μνεία της φιλοσοφικής λίθου βρίσκεται στο έργο Χειρόκμητα του Ζώσιμου του Πανοπολίτη.

Ιστορία

Αρχαιότητα

Η παλαιότερη γνωστή γραπτή αναφορά για τη φιλοσοφική λίθο βρίσκεται στα Χειροκμετά του Ζώσιμου της Πανόπολης (περίπου 300 μ.Χ.). ^[2] ^:66 Οι αλχημικοί συγγραφείς, ωστόσο, της αποδίδουν μια μεγαλύτερη ιστορία. Ο Elias Ashmole και ο ανώνυμος συγγραφέας του Gloria Mundi (1620) ισχυρίζονται ότι η ιστορία της λίθου ανάγεται στον Αδάμ, ο οποίος απέκτησε τη γνώση της λίθου απευθείας από τον Θεό. Αυτή η γνώση λέγεται ότι μεταδόθηκε μέσω των βιβλικών πατριάρχων, και ήταν αυτή που τους έδωσε τη μακροζωία τους. Ο θρύλος της λίθου συγκρίθηκε επίσης με τη βιβλική ιστορία του Ναού του Σολομώντα και τον απορριφθέντα ακρογωνιαίο λίθο που περιγράφεται στον Ψαλμό 118 . ^[3] ^:19

Οι θεωρητικές ρίζες που σκιαγραφούν τη δημιουργία της λίθου εντοπίζονται στην ελληνική φιλοσοφία. Οι αλχημιστές αργότερα χρησιμοποίησαν τα κλασικά στοιχεία, την έννοια του anima mundi και τις ιστορίες δημιουργίας που παρουσιάζονται σε κείμενα όπως ο Τίμαιος του Πλάτωνα, ως αναλογίες για τη διαδικασία τους. ^[4] ^:29Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, τα τέσσερα στοιχεία προέρχονται από μια κοινή πηγή ή prima materia (πρώτη ύλη), που σχετίζεται με το χάος . Prima materia είναι επίσης το όνομα που αποδίδουν οι αλχημιστές στο αρχικό συστατικό για τη δημιουργία της φιλοσοφικής πέτρας. Η σημασία αυτής της φιλοσοφικής πρώτης ύλης παρέμεινε σε όλη την ιστορία της αλχημείας. Τον δέκατο έβδομο αιώνα, γράφει ο Thomas Vaughan, «η πρώτη ύλη της λίθου είναι ίδια με την πρώτη ύλη όλων των πραγμάτων». ^[5] ^:211

Επιρροές

Η φιλοσοφική λίθος εμφανίζεται κι στη μυθοπλασία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος, η οποία μπορεί να χαρίσει αθανασία στον χρήστη της. Η ιδιότητα της αθανασίας εμφανίζεται και στο μάνγκα του Fullmetal Alchemist αλλά κι στις σειρές άνιμε του Fullmetal Alchemist. Στο Fullmetal Alchemist αν κάποιος την είχε υπό τη κατοχή του μπορούσε να αποκτήσει μεγάλη δύναμη χωρίς να θυσιάσει τίποτα σε αντάλλαγμα, ξεπερνώντας τον νόμο της ισοδύναμης ανταλλαγής.

Παραπομπές

↑ Heindel, Max, Freemasonry and Catholicism, ISBN 0-911274-04-9
↑ Ede, Andrew· Cormack, Lesley (2012). A History of Science in Society: from philosophy to utility. University of Toronto Press.
↑ Patai, Raphael (14 Ιουλίου 2014). The Jewish Alchemists : A History and Source Book. ISBN 978-1-4008-6366-2.
↑ Linden, Stanton J. (2010). The alchemy reader : from Hermes Trismegistus to Isaac Newton. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-79234-9.
↑ Mark, Haeffner (2015). Dictionary of Alchemy From Maria Prophetessa to Isaac Newton. ISBN 978-1-904658-12-2.

[1] Heindel, Max, Freemasonry and Catholicism, ISBN 0-911274-04-9

[2] Ede, Andrew· Cormack, Lesley (2012). A History of Science in Society: from philosophy to utility. University of Toronto Press.

[3] Patai, Raphael (14 Ιουλίου 2014). The Jewish Alchemists : A History and Source Book. ISBN 978-1-4008-6366-2.

[4] Linden, Stanton J. (2010). The alchemy reader : from Hermes Trismegistus to Isaac Newton. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-79234-9.

[5] Mark, Haeffner (2015). Dictionary of Alchemy From Maria Prophetessa to Isaac Newton. ISBN 978-1-904658-12-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]