Φωτεινό νέφος

Φωτεινό νυκτερινό νέφος πάνω από τη Σουηδία.

Φωτεινό νυκτερινό νέφος πάνω από την Ολλανδία.

Το φωτεινό νέφος ή φωτεινό νυχτερινό νέφος ή νυχαυγές νέφος (noctilucent cloud) είναι ένας σπάνιος τύπος νέφους που δημιουργείται από παγοκρυστάλλους και μετεωρική σκόνη σε εξαιρετικά μεγάλο ύψος και είναι το υψηλότερο νέφος που παρατηρείται στην ατμόσφαιρα της Γης.

Βασικά στοιχεία

'Ενα νυχαυγές νέφος πάνω από την λίμνη Σάιμαα στην Φινλανδία.

Τα νέφη αυτά σχηματίζονται σε υψόμετρο 76 έως 85 χιλιόμετρα (47 έως 53 μίλια), δηλαδή στα ανώτερα όρια της Μεσόσφαιρας. Λόγω του τεράστιου ύψους, εξακολουθούν να φωτίζονται για αρκετή ώρα μετά τη δύση του Ηλίου, εξ ου και η ονομασία «φωτεινό νυχτερινό νέφος», αν και για την ακρίβεια φαίνονται κατά το λυκόφως, ενώ αντιθέτως είναι πολύ θαμπά για να είναι ορατά την ημέρα. Η απόχρωσή τους είναι αργυρόλευκη ή κυανόλευκη και είναι ορατά μόνο σε περιοχές μεγάλου γεωγραφικού πλάτους, πολικές και υπο-πολικές, και ιδιαίτερα κατά τις θερινές νύχτες, όταν και είναι εξαιρετικά φωτεινά. Σπανιότερα έχουν εμφανιστεί και σε μέσα γεωγραφικά πλάτη (σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ολλανδία ή και ακόμα νοτιότερα), αλλά τότε είναι λιγότερο έντονα ορατά.

Παρά τη μικρή σχετική πυκνότητα του αέρα και κατά συνέπεια τη σπανιότητα των υδρατμών σε τόσο μεγάλο ύψος, ο σχηματισμός του νέφους αυτού είναι δυνατός, καθόσον αυτό το ύψος θεωρείται το ψυχρότερο της ατμόσφαιρας και τα έστω ελάχιστα ίχνη υδρατμών που μπορεί να βρεθούν εκεί γρήγορα μετατρέπονται σε παγοκρυστάλλους. Η όψη του φωτεινού νέφους είναι συνήθως κυματοειδής, που αποτελεί και το χαρακτηριστικό ενδεικτικό της παρουσίας ισχυρών ανέμων στο ύψος του σχηματισμού του.