bartodziej

Old Polish

Etymology

From barć +‎ -o- +‎ dziać. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /bartɔd͡ʑɛːj/
• IPA^(key): (15^th CE) /bartɔd͡ʑej/

Noun

bartodziej m animacy unattested

1. (beekeeping, attested in Lesser Poland) beekeeper, apiarist of a beehive tree hollow

   Synonym: bartnik

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[1], Krakow, page 173a:

     A takesczy swøthy Bartholomeg gest on tho byl vczynil, ysczy on napirsue bogadstwo gest byl oth szebe otszruczyl..., bocz on gest byl barszo bogaty, ysczy on gest *xoszøczego rodu byl, alle vy gy barthodzegem naszyuacze

     [A takieżci święty Bartołomiej jest on to był uczynił, iżci on napirzwe bogatstwo jest był ot siebie otrzucił..., boć on jest był barzo bogaty, iżci on jest książęcego rodu był, ale wy ji bartodziejem nazywacie]

   • [XV p. post.], rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza w rkpsie Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, obecnie we Wrocławiu, o sygn. 381, z r. 1457, page 124vb:

     [M]ellifluus est dulcis... inde mellicida et est qui facit vel custodit melliflua vlg. *barthodzye

     [[M]ellifluus est dulcis... inde mellicida et est qui facit vel custodit melliflua vlg. *bartodziej]

Descendants

• Polish: bartodziej

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bartodziej”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “bartodziej”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish bartodziej. By surface analysis, barć +‎ -o- +‎ dziać.

Pronunciation

• IPA^(key): /barˈtɔ.d͡ʑɛj/
• (Middle Polish) IPA^(key): /barˈtɔ.d͡ʑej/
• Rhymes: -ɔd͡ʑɛj
• Syllabification: bar‧to‧dziej

Noun

bartodziej m pers

1. (historical) tree hollow beehive carver (person who created beehives in logs or tree hollows for honey bees)

Declension

Declension of bartodziej

	singular	plural
nominative	bartodziej	bartodzieje
genitive	bartodzieja	bartodziejów
dative	bartodziejowi	bartodziejom
accusative	bartodzieja	bartodziejów
instrumental	bartodziejem	bartodziejami
locative	bartodzieju	bartodziejach
vocative	bartodzieju	bartodzieje

Related terms

adjectives

• barciowy
• bartnicki
• bartniczy
• bartny

 

nouns

• barciak
• barciel
• barć
• bartnica
• bartnictwo
• bartnik

 

Further reading

• bartodziej in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bartodziej”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bartodziej”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 100
• bartodziej in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Encyklopedia staropolska/Bartodziej on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl