Dodoico

La dodoico (japane 都 (ど)々 (ど)逸 (いつ), dodoitsu) estas japana poema fiksformo.

Priskribo

En la japana lingvo, poezia metro estas kalkulata laŭ moraoj; unu silabo povas esti longvokala (dumoraa) aŭ finiĝanta per -n (dumoraa) aŭ mallongvokala (unumoraa).

La dodoico konsistas el kvar versoj, kies longoj estas sep, sep, sep, kaj kvin moraoj, de 26 moraoj totale:

〇〇〇〇〇〇〇

〇〇〇〇〇〇〇

〇〇〇〇〇〇〇

〇〇〇〇〇

Tiel, ĝi estas pli longa ol la hajko aŭ la senrjuo (ambaŭ de 17 moraoj).

Same kiel aliaj japanaj fiksformoj, la dodoico estas senrima.

Pro sia folklora origino, dodoicoj tipe temas pri amo aŭ laboro kaj estas stile humuraj.

Historio

La dodoico originis el amkantoj, kantataj kune kun ŝamisena muziko.

La dodoico estas nomita laŭ la poeto Dodoicubo Sanga la Unua (japane 初 (しょ)代 (だい) 都 (ど)々 (ど)逸 (いつ)坊 (ぼう) 扇 (さん)歌 (が), Shodai Dodoitsubō Sanga, 1804–1852), kiu formaligis la poemformon.

En Esperanto, la Esperantigita vorto “dodoico” troviĝas en la traduko fare de Konisi Gaku de la japanlingva romano Neĝa Lando (japane 雪国 (ゆきぐに), Yukiguni) de Kaŭabata Jasunari.

Ekzemplo

Jen unu el la pli famaj dodoicoj, de nekonata aŭtoro:

Originala	Rondaj kanaoj	Transliterumo	Traduko
惚れて通えば	ほれてかよえば	Horete kayoeba	Enamiĝinta irad’
千里も一里	せんりもいちり	Sen ri mo ichi ri	Mil lioj ŝajnas unu
逢えずに帰れば	あえずにかえれば	Aezu ni kaereba	Revenante el rendevu’
また千里	またせんり	Mata sen ri	Ree mil lioj

La ekzemplo estas iom neregula, ĉar la tria linio havas ok moraojn, anstataŭ la ordinaraj sep. La Esperanta traduko havas la saman nombron de silaboj (anstataŭ la moraoj de la originala).

Eksteraj ligiloj

• 都々逸選択式お題 (japane). (listo de dodoicoj)