Peruaj jungaoj
Peruaj jungaoj | ||||
---|---|---|---|---|
ekoregiono, ekoregiono laŭ Monda Natur-Fonduso [+] | ||||
Lando | Peruo | |||
Areo | 186 700 km² (18 670 000 ha) | |||
|
||||
Vikimedia Komunejo: Peruvian Yungas Ecoregion [+] | ||||
La peruaj jungaoj estas tersupraĵa ekoregiono el la centr-anda ekoprovinco de la neotropisa ekozono laŭ la tipologio de la Monda Natur-Fonduso (WWF). Biome la ekoregiono apartenas al tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj kiuj etendiĝas ĉefe laŭlonge de la orientaj flankoj de Andoj en Peruo ekde la valo de Maranjono ĝis Inambari-Rivero. Tiu ĉi konstituas la limon inter la peruaj jungaoj kaj la boliviaj jungaoj ĉar la jungaoj norden kaj suden de la rivero havas diferencajn ekologiajn karakterizaĵojn. La du jungaoj konstituas tutmondaj 200-regionon, kiu nomiĝas "centr-andaj jungaoj". La peruaj jungaoj ankaŭ situas en la biodiverseco-riĉaĵejo Tropikaj Andoj laŭ la organizaĵo Naturprotekto Internacie.
Priskribo
[redakti | redakti fonton]La ekoregiono troviĝas ekskluzive en Peruo kaj okupas areon de 188 735 km2 [1]. La klimato varias ekde mezvarma ĝis tropika kun fortaj pluvoj kiuj povas superi 6000 milimetrojn jare kaj malpliiĝas inter majo kaj aŭgusto. Je altitudoj super 2500 metroj, averaĝaj temperaturoj varias inter 6 kaj 12 °C ( en la norda sekcio ) kaj inter 8 kaj 22 °C ( en la suda sekcio ). En malaltaj areoj, la averaĝa temperaturo estas 25 °C. La ekoregiono plejparte troviĝas en la montara regiono kiu iras paralele al orienta montarĉeno de Andoj. Ĝi primare konsistas el mezozoikaj-kenozoikaj sedimentoj. Plimulto de la grundoj estas acidaj, malmulte disvolviĝitaj, kaj neprofundaj kun diversa litologio surbaze de sedimentaj petroj. Aluviaj grundoj superregas en la pejzaĝo [2]. Ĝi havas kompleksan orografion kies komponantoj inkluzivas montaran surfacon plene de klifoj, krestoj, deklivoj kaj valoj, kun kruta kaj tre dispecetigita topografio.
Vegetaĵaro
[redakti | redakti fonton]La ekoregiono ampleksas montarbarojn kun pli ol 3 000 plantospecioj kaj pli ol 200 specioj de vertebruloj. Estas minimume 200 orkidospecioj (kiaj la genroj Epidendrum kaj Maxilar). Sub 3 500 metroj, oni trovas la tiel nomatajn nubarbarojn kie ĉeestas Chusquea-bambuoj kaj arbaj filikoj (Cyathea spp.) [3]. Sub 2 700 metroj, la arbaro estiĝas pli specioriĉa, kun ekzemple Cedrela kaj parencoj de papajo (Carica spp). Super 3 500 metroj, estas arbustaroj kaj humidaj rokaj veprejoj kune kun arbaroj de podokarpo (Podocarpus) [4]).
Stato de konservado
[redakti | redakti fonton]La ekoregiono estas kvazaŭ krize endanĝerigita [5] kaŭze de migra kampokultivado, kokao-kultivado, senarbarigo, selekta arbarekspluatado kaj iompostioma urbanizado.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- hispane Instituto Geográfico Nacional. 1987 : Ecoregiones del Peru. Map 1:5,000,000. Atlas del Peru, Lima, Peru.
- hispane Roca, R. ; Adkins, L. et al. 1996 : Wings from Afar; An Ecoregional Approach to Conservation of Neotropical Migratory Birds in South America.
- hispane Rodríguez, L.1996 : Diversidad Biológica del Perú: Zonas Prioritarias para su Conservación, Proyecto Fanpe GTZ-INRENA, Lima.
- hispane Weberbauer, A. 1945 :: El mundo vegetal de los Andes Peruanos: Estudio Fitogeográfico. Lima.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Ekologia klasifiko de la tersupraĵoj
- Konservada stato de ekoregiono
- Nacia Rezervejo Megantoni
- Nacia Parko Manuo
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- angle Ekoregiono NT0153 : Peruaj jungaoj (WWF)
- angle Peruaj jungaoj (WWF-Wildworld)
- angle Peruaj jungaoj (Wildworld) - Nacia Geografia Societo
- angle Peruaj jungaoj (The Encyclopedia of Earth)
- angle Peruaj jungaoj (Globalspecies) Arkivigite je 2016-03-07 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Situo de la ekoregiono : tajpu Peruvian Yungas Arkivigite je 2011-09-07 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Tutmondaj 200; numero 46 : Centr-andaj jungaoj (WWF) Arkivigite je 2012-04-16 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Tropikaj Andoj (Naturprotekto Internacie)