Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de
dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a
cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos
propósitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de
los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no
podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de
Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com
里。
-
 On
ใ( re
2 - 1492 1
(Good
SEOS
Peillon de ter ouvienye Rome1586
et dies para es glest vervus operis
150" à 660 ( Voir Brurer :
230/49: ë krk -3 % prehin - 2 curata ok ,
 ‫و‬
‫دی‬
‫اه‬‫رذهی‬
‫م‬
090909090999903COCGHQONOPONOPODOOOOOOOO FOBOOT

‫رودلدتاورغدل‬
000 30.01.2006

‫و‬ ‫هدار‬
RATIO AT

‫کاوور‬ ‫ا‬
‫پکاوینبردباد‬
QVE INSTITVTIO
S T V DIOR VM
SOCIETATIS IES V.

SVPERIORVM PERMISSI .

)
‫دید‬
NOMINE
R
V

‫و‬
IHIS ‫فبنا‬
IE
N

S
SE

‫چشم‬

TURNONI,
Apud CL AV DIVM MICH A E L E M
Typographum Vniverſitatis. 603;
COUPODIQPERNO20QCQUOSEB090002EPU :10900
0989UGEOggo30d0d0dagoggen HOGOBAT
G920SANTOROESOPRO29999696ESECROQNOGE

GAGE SUNOSCOGCAOISONGidecades$

Niuerſa ſtudiorum
noftrorum ratio
ante quatuordecim
annos fieri , atque
inſtitui cæpta,nunc
tandem abſoluta ,ac
planè constitutajad
Prouincias mittitur. Etfi enim propter
magnam vtilitatem ,quam ftudiis noftris
allatura videbatur, eam multò ante per
fici,atque in mores induci R. P. N. Genea
ralisoptauerat: idtamen'hucufque com
mode fieriminimèpotuit.Decuit enim in
re ſatisardua,multiſý difficultatibus im
plicata , nihilplanèdefiniri , priuſquam
Prouinciarum difficultates , ac poftulat à
diligenter examinarentur , vt omnibus
quantùm fieri poffetfatisfieret,& vtopus;
quod ab omnibus deinceps in vſum ad
hiberi debebat, aquioribus omnium ani
mis reciperetur. Quare quidquid initiodi
ſex deputatis Patribus de omniſtudiorum
2
4
noſtrorum ratione magno labore, atque
industria diſputatum , atqueconftitutum
fuerat , eo confilio ad Provincias miffum
fuit, vt Doctores nostri, & harum rerum
periti cunita diligenter,& exaétè perpen
derent ; vtſi quid in hac ratione minus
commodum obſeruarent , vel quod inſti
tui commodius poffet, animaduerterent;
quid denique de tota hac ratione fenti
rent, adhibitis rationum momentis , ex
ponerent.Quod cùm omnesferè Prouin
ciæ ftrenuè, atque viriliter præftiniffent,
omnia, quæ ab ijs obferuata, vel propafita
fuerant, Roma iterum à precipuis Rama
ni Collegy doctoribus, & à tribus deputas.
tis Patribus,qui in hunc finem Romæfub
ftiterant,ſedulò recagnita ,R. P. N. Gese
cialis cum Patribus cARiftentibus accura
tèperpendit; rationemg bocmodo accom
modatam iterum in uniwerſam Societa
tem mitti curauit, & vt ab omnibus exa
ctè feruaretur,precepit. Monuit tampen
Prouinciales omnes,vt quoniam nona in
ftitutiones ab experimento folidiorem fir
mitatem accipiunt,infuisquiqueProuin
ciis quidquotidianus docendivfus often
deret, adnotarent, & Romam poftea mita
terent,
 tevent,'vt extrema tandem operi manus
admoneretur,do ftudiorum noftrorum ra
tio,poft tantam ,tamg diuturnam difcuf
fionem ,certa aliqua firmitate ſtabiliretur.
Cum verò Provinciales , qui adQuintam
Generalem Congregationem venerunt,
ex fuis Prouinciis, quæ ex quotidiaxo viſo
minus commodè accidere animaduerfa
fuerant, aftuliffent, ac plerig,omnesma
iørem in hac ratione breuitatem præter
Câteva defiderarent,magniofanè labore fa
ftum est ,vt tota ratio iterum diligenter
examinaretur,dperpenfisrationum mo
mentis, qua à Prouinciis afferebantur,
guid tandem firmiter constituendum effet
djudicaretur , & omnia quo ad fieripo
tuit ad breuiorem , commodioremg me
thodum redigerentør: quodita præftitum
eft, vt fperari merito poßit postremum
hunc laborem ab omnibus comprobatum
iri. Quare hæc ftudiorum ratio,qua nunc
mittitur, omnibus aliis, quæ antehac ex
perimenti caufa miffa fuerant , posthabi
tis, feruariin
debebit , in poſterum ab omnibus
eog ſedul noftris
aria

rum opera collocanda erit, vt, quepoštre

3
6

ma hac ratione præfcripta funt,facilè,fua

uiterý executioni mandentur: Quodita
futurum eſſe mihi facilè perfuadeo, feom
nes intelligant rem hancR.P. Nostro ma
ximè cordiejje. Superioribus verò,quibus ,
præcipuè hoconusincumbit, grauiter ſa
nè, atque efficaciter R, P. N. Generalis
commendat , vt quanta maximapoffunt
animi contentione enitantur , vt res hæc,
tantopere in noftris Conſtitutionibus com
mendata, & quæ nostris auditoribus v
beres fructus allaturacreditur,ab omnibus
alacriter , & exacteferuetur. Datum Ro
me 8. Ianuarij 1599 .
Mandaco R.P.N. Generalis.

Lacobus Dominicus Secretarius.

 7
POSERONONCHOSCARONOUNSE90670
X

AGOSTOSABATO 30303032009033

REG V LÆ
PRÆPOSITI
PROVINCIALIS.
VM ex primariis So- Finis Studio
cietatis noſtræ mini rum societde
'fteriis vnum ſit, om- tis.
AGE nes diſciplinas inſti
tuto noftro cógruen
tes ita proximis tra
dere * vt inde ad * p: 4.proc .
Conditoris , ac Re- & C.12.15
demptoris noſtri cognitionem , atque amo- P.10.9. 3 :
rem excitentur : omniſtudio curandum fibi
putet Præpofitus Prouincialis , vt tam mul
tiplici ſcholarum noſtrarum labori, fructus,
quem gratia noftræ vocationis exigit,abun
de reſpondeat.
2 Proinde non folùm id Rectori valde Prafectue
commendet in Domino, fed ei etiam Præfe - Studiorum
cum ſtudioruun ,vel * Cancellarium adiun - generalis.
P.4.0.17
gat Virum in literis egregiè verſatum , qui 9.2.
& zelo bono , & iudicio ad ea , quæ
quæ funt ei
cómitttêda polleat; cuius ſitmunus, genera
le Rectoris inſtrumentú elle ad ſtudia bene
A 4
 8 Regula
ordinanda : cui profeſſores , & fcholaſtici
omnes, tum qui in eodem Collegio , tum e
tiam fi qui in Conuictorum , & Alumno .
ſum Seminariis forte degunt , & Præfecti
ipfi ftudiorum in Seminariis in rebus ad
ſtudia pertinentibus , ea qua par eſt humili
tate pareant.
Prefectus 3 Quod fi ob Gymnaſij amplitudinem , ac
ftudiorum varietatem per vnum ſtudiorum Præfectum
inferiorum , non videatur fcholarum omnium rationi
#stri. bus fatis effe confultum , alterum conftituat ,
qui ex Generalis Præfecti præſcripto infe
rioribus ftudiis moderetur;quin etiam fi ita
res exigat , adiiciatur tertius, qui ſcholarum
atrio præſit.
Profeſſores 4 Multò antè prouideat quoſnam pro vna
quomodo quaque facultate profeſſores habere poffit,
comparundi.obferuatis iis , qui ad eam rem videntur
*8.64.46
.
6. aptiores, qui * docti, diligentes, & aflidui,
acprofectus ſtudentium tum in lectionibus,
tum in aliis literariis exercitationibus ftu
dioſ fint.
Sacre Scri. 5 Magnam diligentiam adhibeat in pro
piureftu. mouendo facrarum literarum ſtudio , quod
dium ,o
Magh er. perficiet , * fi viros ad id muneris eligat
P.4.0.12 . non folùm linguarum peritos ( id enim ma
9.2 . & B. ximè necellarium eft ) Ted etiam in Theolo
gia ſcholaſtica,ceteriſque ſcientiis ,in hiſto
ria, variáque eruditione , & quoad eius fieri
poteſt in eloquentia bene verlatos.
Auditores en 6 Hanc autem facræ Scripturæ Îlectio
tempus . nem per biennium , hoc eft Tecundo feré,
& ter
 Prouincialis.
&tertio Theologiæ anno Theologi audiát
quotidie per tres circiter horá quadrantes,
vbi duo ſuntTheologiæ profeſſores,vbi ve
rò cres,vel fingulis diebus breuiorem , vel li
magis placeat longiorem alternis,
7 Linguam Hebræam fi commodè pollit; Hebrea line
doceát ſacræ Scripture profeffor,vel faltemque profeſor
qualis.
aliquis, quiſic Theologus,optándúmque,vt ?p . 4. C. 12 .
effet etiain * linguarum peritus, non ſolums :
Græcæ propter nouum teftamentum , &
verſionem ſeptuaginta Interpretum , ſed
étiam Chaldaicæ , & Syriacæ , cùm ex his
linguis multa in libris Cáñónicis fparſim
habeantur .
8 Ab hac lectione per annum audienda, Auditores e
hoc eft ,fecundum ferè, vel tertium Theo - Studium.
*
p. 4. C. 6 .
logiæ , Theologi non eximantur , niſi qui litera
ad eam inepti penitus cenſerentur.Præterea
vť monent conſtitutiones deliberare debet,
quinam fint huic ſtudio addicendi: qui verò
addicti fuerint , biennio quod repetendæ
Theologiæ præſcribitur, plus ſtudij in He
braicis ponāt,imo in ipſocurſu Theologiæ
priuata Academia ſaltem in vacationibus fi
fieri poteſt, iuuentur. Theologic
9 * Quadriennio ex conſtitutionibus curſus,
magiftri.
Theologiæcurſum abſolui curet , idque à p.4.c.9 . $ .
duobus, velfi omnino aliter commodè fieri 3. & c.is.S.
non poffet ,à tribus ordinariis profeſſoribus 3. & p.s.c.2 .
pro diuerſo Prouinciarum vfu. Illud autem 8.2.
in primis meminerit * non effe ad Cathe. can.g.* s.Congr.
dras Theo logi cas prom ouen dos ,ni ſiquie r
A 5
 10 Regulæ
ga S.Thomam beneaffećtifuerint, qui verò
ab eo alieni ſunt,vel etiam eius parum ftu
diofi,à docendi munere repellantur.
Biennium ad 10 Initio quarti anni cum Rectore , Præ
repetendam fecto,Magiftris,fuiſque conſultoribus * de
Theologiam
* Reg. 12 . ſignet aliquos,qui & probatę virtutis in pri
Prouinc. mis fint, & ingenio polleant,vtad Theolo
p.4.c.6. giam * priuatim repetendam , & habendos
5.14 .& 16. actus ſuperioris arbitrio,biennio , vt conſti
& c.15.5 3. tutiones iubent, priuatum ,& quietum ftu
dium habeant, de quo priuata inferius erit
inſtructio , ex quibus , vbi regionis mos eſt,
* Reg. 62. poterunt aliqui facta * à Generali poteſtate
Prouinc .
ad gradus Doctoratus, vel Magiſterij pro
moueri.
Promotio ad 11 Vbi eſt conſuetudo , vt * publica fiat
gradu .. promotio ad gradus , conſtitutio accuratè
p. 4.c. 6. Teruetur, nec vllus promoueatur,niſiTheſes
3 17.c.1 ; aliquot ex inſignioribus Scripturæ locis
8 & lit. M ſcholaſticis concluſionibus intermiſceata
Ratio quoque promouendi, & reliqui ritus
(modo ne Conſtitutionibus repugnent) pro
cuiuſque loci conſuetudine ; ftatutiſque te
caſuum Pro- neantur.
feffor.
* Reg. 56 . 12 . Duos in eo Collegio,vbi eſt pro noftris
Prouinc, Seminarium caſuum conſcientiæ, caſuum
profeffores conſtituat , qui vniuerſas eius
generis materias inter fe diuifas biennio ex
Collatio ca- plicent,vel vnum ,qui binas quotidie lectio
fuum . nes habeat.
Reg. 57 .
Prouin . & 13 Bis in hebdomada * in Domibus pro
Præp : s . felſissin Collegiis bis,autſemel , vt melius
elle
 Prouincialis. II

eſſe in Domino iudicauerit, fiue in iis aliqua

fit,fiue nulla publica caſuum le &tio , ſacer
} dotes noftri conueniant ad habendam inter
ſe de caſibus collationem,aliquo præſide à ſe
conſtituto , qui prudenter ac tuto polit hác
prouinciam
ſuſtinere , atqueis Præſes regu
las profeſſoris caſuum ,in qaibus modus hu
ius14collationis præſcribitur,legat,ac feruet.
Fiat etiam huiuſmodi caluum collatio Eadem colu
in primariis Collegiis fiue vnus , duóve Gint!atio in col
caluum profeſſores,fiue nullus ,potiffimùm czysprima
pro omnibus Theologiæauditoribus,fedſerys.
mel tantum in hebdomada.
15 Ab his autem omnibus, quas diximus, Abea non
collationibus præter Theologiæ , ac Philo- eximendi,
fophiæ profellores, & fi quos aliosexcipien
dos ſuperior iudicauerit,nulli præterea caſi
ftæ , nullique ſacerdotes,qui ex inftituto ,vel
interdum confeffiones audiant, eximantur,
immo ſuperior ipfe non niſi rarò,& graues
ob caufas ablit.
16 Philofophiæ profeſſores ( niſi grauif- Philoſophia
ſima neceſſitas aliud exigat) oportet nó mo-profedores
dò curſum Theologiæ* abſoluiſſe, ſed ean P.4.c ...
dem biennio repetiille , vt eorum doctrina 2. & 3.
tutior elle poſſit,magifq;Theologiæ deſer- f:Congr.
decresso
uiat:Si quiautem fuerint ad nouitates pro
ni:aut ingenij nimis liberi,hi à docendimu
nere fine dubio remouendi.
17 Philoſophicum curſum * triennio ab. Philofophia
ſoluent, non autem minore tempore, vbi cursus.
P.4.C.Isi
funt noftri, li autem foli ſint externi audito 8.2.
tes
 !
12 Regula
Yes , relinquatut Prouiucialis iudicio ; quo
taiinis verò fi fteri poteſt vnius curfus ablol
uendus, & alter inchoandus.
Rhetorica 18 Licet cutſus temporis ad humanitatis,
Humanisan & Rhetoricę ſtudium definitus eſſe nequeat,
tempus. & ad fuperiorem pertineat expenderé,quán
tum in his literis quemque hærere oporteat:
Noſtrós tamen non ante ad Philoſophiam
thittat , quàm biennium iii Rhetorică.con ,
fumpſerint niſiratio ætatis , aut aptitudinis ,
aut aliquid aliud oblkáre in Domino iudice
* p.4.C.S .
2.& 3 & Ctür. Quod fialiqu * indole ingenijad ma
C.13 9.4.c.gnosprogrellusin his potiffimùm ftudiis fa 1

15.6.1. & h ciéndos præditiſint, vt foltitius * fundamen

P. 4. C. 6. tum iaciant, videndum erit, an operæpre
.4: tium ſit triennium impenderé.
De examine '19 $.1.Poſtquám curſum Philoſophicum
logicorum. ingreffi fuerint bis * examinandierunt per
P.4.c.13 delignatos examinatores,Præfectum videli
S. 4:
cet,ſtudiorum , & Magiſtros Theologiæ , ac
Philoſophiæ,Rectore preſenteejúſque con
ſultoribus, & ipſo Prouinciali fi pollit, pri
mùm quidem paulò ante Quadrageſimam ,
vel ſub feriasPaſchzi s,deinderlitſus Logi
ca abſoluta.
Virturis ratio S. 2. In hac auter tota re , quia magni
habenda. momenti in Domino iudicanda eft. & con
lideratè admodum eo maiorem Dei gloria
tranſigenda, ſeruet primis Prouincialis
Regulas 49. & 56. officij fui, & potiſſimùm
Examinis fi- rationern habeät virtucis.
nu ,o * modua $. 3. Hoc exam n , quo decernitar,Vtrum
quis
 Prouincialis. 13
quis Philofophiæ , an calbus conſcientiæ
deſtinandus fit, fecretis fiat fuffragijs, &
quod conftitutum fuerit fimul cumexami
natorum iudicio fcriptum conſtet in libro
ad id deſignato, ſeruéntque rem omninò fe
çrętam, qui examini intererunt,
§. 4. Ergo in priori examine fi quiinepti qui cafbus,
ad Philoſophiam deprehélifuerint deſtinen - qu ebulujo.
tur ad calus,vel ad docendum Prouincialis phiæ
di .
deftina,
arbitrio ( lic enim hıc deſtinationem ad ca
fus intelligimus) de reliquis nihil certi pro
tempore itatuatur. In poſteriori verò exami
ne triplex omnino gradus in iis , qui exami
1

nantur aduerti poteſt;aut enim mediocrita

tem excedunt,& hi reliqua ſtudia proſequi
debent , aut infra illam ſunt, & hi omnino
calibus applicãdi erunt, aut denique in me
diocritate confiftunt,& in his etiam fua di
ſtinctio erit .
. 5, Nam Gi mediocres ſunt in literis, & Talenti ratio
nullo alio talento præditi ſunt, hi quoquehabend a,
quibusbien
mittentur ad calus, ſin autem horum quil- nium Theolo
piam fimul cum præcipuavirtute bonum dum
gia concede
.
n
præ ſe ferret talentum concionandi, yel gu
bernandi ,tunc quo maiori fecuritate, & au
Etoritate poſſit Societas eius opera vei, deli
berer Prouincialis cum ſuis colulcoribus,an
præter Philoſophiam dao Theologiæ anni
ſint ei concedendi. Quod vbilțatuerit aper
tè moneat eum non nifi ad hanc menfuram
ſtudia continuaturum .
Triennium
9. 6. Quod 6 forte iis, qui concionandi qubu.
facul
 14 Regule
facultatem habent, biennium non fufficiat
ad eas 'Thcologiæ materias in ſcholis audie
das, quæ neceflariæ videntur,vt tutò,& fine
errore fuum munus exequantur , cuiuſmodi
funt,quæ in Summa Diui Thomæ, in prima
parte docentur ante diſputationem de An
gelis, in tertia de Incarnatione, & Sacrame
tis, & in prima ſecundæ de gratia, poterit
tunc illis tertius Theologici ſtudij annus ad
cam rem concedi, vel certè iquandi erunt
priuatis domeſticæ alicuius Academiæ le
ctionibus , quibus vel eo biennio ,vel poftea
ſuppleant,quæ in ſchola per id tempus non
explicantur,omittendo etiam pubticas alia
rum rerum lectiones, quæ minus ipfis vtiles
viderentur.
Quadrienni
quibus.
$. 7. Denique fi quis effet,vt ingenio no
omnino fpectabilis,ita regendi, vel concio
nandi facultate, & virtute adeo ſingulari, vt
compenſaturus videretur perfectam illam
Theologiæ ſcientiam , quam Conſtitationes
requirunt, atque ita è re futurum Societatis
iudicaretur, lî Theologiæ curfum confice
ret, huic ſanè re prius Confultoribus com
municata, quartus etiam Theologiæ annus
concedi poterit .
Examinandi 9. 8. Eodem etiam examine probandi
qui extra so- funt,qui vel totum curſum Philofophiæ , aut
ciet atem stwo eius partem , vel partem etiam aliquam
duerunt.
Theologiæ, antequam in Societatem ingre
derentur audiuerint, vt idem de illis etiam
ftatuatur.
9.9 . Ma
 Promincialis. 15
S.9 Maximè autem caueat,ne hac ftu- Studiorā prie
diorum indulgétia,& priuilegio vtatur , niſi uilegium du
erga humiles , & verèpios, & mortificatos, milibusfiat.
qui eo non putentur indigni.
9. 10. Si quis etiam fortè ex deſignatis ad Qui in ipfo
Philofophiam , aut etiam Theologiam au-curſin a fies.
diendam in ipſo ſtudiorum decurſu medio- dys
di. amouen
critatem eandem verè non excedere videa
tur,vt initio exiſtimatum erat , ſimiliter de
bebit poſt idem exámen caſuum ſtudiis ad
dici .
$. 11. Mediocritas porrò, de qua dictum mediocrita
eſt,ita videtur accipienda , vt accipi vulgo tis deſcriptio.
folet ,cum aliquis mediocri ingenio efle di
citur,nimirum vt ea intelligat , & compre
hendat, quæ audit, quibúſque ſtuduit,ac de
iis etiam rationem poſcentireddere medio
criter poffit , etiamfi ad eum doctrinæ gra
dum in Philoſophia ,ac Theologia non per
ueniat , quem conſtitutiones deſiguant his
verbis * SATIS IN EA PROFE CIS- * Pisica
SE, nec poſſit aſſertiones, quarum ibi fit s.3.
mentio defendere ea eruditione , ac faculta
te ,qua defenderet is,cui ingenij ſatis eflet ad
Philoſophiam , vel Theologiam perdocen
dam.
5. 12. De illa autem bonitate talenti ad De talentis
concionandum , vel gubernandum , quam quomodo in.
habere debent,quiper biénium daturi ſuntdicandum .
operam Theologiæ ,itémq; de fingulari ta
lento corum , quibus ipſum quadriennium
concedendum diximus , feriò cum fuis con
fulto
 16 Regula
ſultoribus, & aliis grauibus viris,qui eos be
ne norint , & de huiuſmodi rebus iudicare
pollint.confideret.
Iudicium Pro 9.13. Verum quoniam in huiuſmodi exa
minciali per mine, & iudicio ingeniorum ſolent haud ra
mifum .
rò diſcrepantes elle fentétiæ, penes Prouin
cialem eiit re bene perpenſa,perſpectis fuf:
fragiis, auditiſque luis conſultoribus id de
cernere , quod in domino iudicauerit expe
dire ad maiorem Dei gloriam, & commune
Societatis bonum ,quod fi iudicaret non.elle
quempiam illis ſtudiis applicandum , notet
hoc in libro , vt de priori examine dictum
eſt 9. 3.
Mathemati . 20 Audiant, & fecundo Philoſophiæ an
ce auditores,no Philoſophi omnes in ſchola tribus circi
Orempus. ter horæ quadrantibus Mathematicam prę .
lectionem . Si qui præterea fint idonei , &
propenſi ad hæc ftudia,priuatispoft curfum
lectionibus exerceantur .
Schola infe. 21 $. 1. Scholæ ſtudiorum inferiorū (omil
riores quot. ſis propter raciones quæ afferuntur in parte
quarta conſtitutionum , Abecedaöiis , non
P:A Bitsplures,quàm quinque elledebent,viia Rhe.
toricæ ,altera Humanitatis , & tres Gramma
ticæ,
Cur non per- , $. 2. Hi enim ſunt quinque gradus, ita
mifcenda ,necaptè inter ſe conexi, vtpermiſceri,aut inul
multipli
da
can- tiplicari nullo modo debeant, tum ne ordi
narios , etiam magiſtros fruſtra multiplica
re necelle ſit ; tum ne multitudo ſchola
rum , & ordinum longiore quàm par ſit
tem
 Prouincialis. 17

temp ore egeat ad hæc inferiora ſtudia de

currer. ida.
$. 3. Quod ſi Scholæ pauciores ſint quàm inDuo ordines
una claſe.
quidem hiquinque gradus
quinqu enne tumpoterunt
varientu T , ſed duo ordines in vna
Clalla it: 1 conſtitui , vt vtérque vni ex iis
quinqueg " radidus refpondeateo modo, quo
dicetur reg quarta Præfecti ftudiorum
quia quarta
inferiorum
$. 4.Illu d porrò curandum , vt quando altiores
Schola paui ciores funt , altiores ſemper claſſespotius
quoad eius fieri poteſt, retineantur ſublatis retinenda.
infimis.
6. 5. Qua ndo autem dicimus Scholas multiplican
Grammaticæ nonplures elle debere quàm de interdun ‫ر‬
tres , & omnes : inferiores non plures quàm Schola,non
quinque , intelli gimus non tam de ſchola- gradus,
rum , & magiſtro : um numero, quàm de nu
mero graduum , quosmodo deſcripfimus.
Nam li multitudo diſcipulorum tanta fit,
quantæ fufficere non poffit vnus * magi- * Reg.47 .
fter , tunc geminar.i poterit Schola data à Prouinc
Generali facultate , i ta tamen vt idem gra
dus,eædem lectiones , eadem ratio, ac tem
pus docendi in vtraque retineatur.
$. 6. Hanc tamen geminationem fieri vbi liceat
non oportet , niſi vbi funt ſtudia Societatis multiplicare.
vniuerſalia, aut ratio exigit fundationis , ne
plus quàm par ſit, Societas oneretur.
22 Ad conſeruandam humaniorum lite- Egregy Pro
rarum cognitionem , & Magiſtrorum veluti fesſores.
Seminarium fouendum binos minimum ,
B
 18 Regula
aut ternos habere ftudeat in Prouincia his
literis ,& eloquentia præſtantes. Quod on
ſequetur,fi ex iis, qui ad hæc ſtudia ido unei,
propenliq; funt,nonnullos huic rei ſu sinde
dicare ftudeat,ceteris facultatibus quantùm
ſatis eſt excultos,quorum opera, ac ſeduli
tate bonorum profefforum genus qr coddam ,
ac tanquam ſeges ali, ac propagari poflit.
Grammatica 23 Dabit operam ,vtnoſtriMagiftri vtan
Emmanuelis. tur Grammatica Emmanuelis. Q uod G Me
thodi accuratioris , quàm puerorum captus
ferat alicubi videatur , vel Ror nanam acci
piant,vel fimilé curetconficier adam conſul
to Præpoſito Generali , ſalua' tamen ipſavi,
ac proprietate omnium præı :eptorum Em.
manuelis .
Magiftri per- 24 Perpetuos Grammatica ; ac Rhetoricæ
pesmi.. magiſtros , quàin poteft plurimos paret. Id
autem fiet, li poſt abſoluta caſuum , aut etiã
Theologiæ ſtudia nonnullos, quos magis in
hoc quam in alio munert : Societatem iuua
re poiſe in Domino iudicauerit , ad id ftre
nuè applicet , hortetur'q; vt ſe totos in tam
ſalutare opus ob maiu's Dei obſequium im
pendant.
Lab ingreffu 25 Proderit etiam in ipſo Societatis in
parandi, necgrellu aliquos , qui :ad id accommodativi
semouendi derentur, quique propter ætatem, vel inge
nium in grauioribus ſtudiis profecturi non
ellent , hac conditione recipere , vt vitam
fuam in his literis docendis diuino obfe
quio dicare velint, quod etiam adnotetur in
libro
 Prouincialis. 19
libro Prouincialis. At verò , vel ante, vel
poſtquam aliquot annos docuerint,prout in
Domino viſum fuerit , aliquid ex conſcien
tiæ caſibus audire , & Sacerdotes fieripote
runt ad idem docendi munus reuerſuri, à
quo non remoueantur fine graui cauſa , &
conſultatione ; niſi interdum ob defatiga
tionem , ve vno aut altero anno intermit
tant, Præpoſitus Prouincialis ſtatuerit.
26 Diſcipulos interim noſtros Prouin- A docendimunere non
cialis à docenda Grammatica , vel Humani eximendi.
tate non eximat , niſi aliter ob ætatem , aut
aliam rationem ftatuendum in Domino vi
deatur .
27 Ex ſingulis tamen curſibus feligat fin . Ex curfu ad
gulos,aut binos,ternóſve ſeu plures pro nu -Theologiam
mero diſcipulorum ,qui plusceterisprofe-eligendı.
cturi videantur, quos Theologiæ applicet,
quibus tamen ſi neceffe fit, vel fi videatur,
vti poterit abſolutis ſtudiis , & tertio anno
probationis ad docendam etiam Gramma
ticam ,feu ſtudia humanitatis.
28 Enitendum , vt ſcholis nequaquam præ- Magisterij
ficiatur,quiPhiloſophiam , fi eam audituritempus.
ſunt, nondum audierint,cùm qui iam audie
rint,non defunt.
29. Curandum etiam , vt noſtri initium Initium do.
docendi faciant ab eaſchola , qua ſuperioSch
-cendi
ola . à
944
res ſcientia fint, vt fic quotannis ad altio
rem gradum cum bona parte ſuorum audi
torum poilint aſcendere.
30 Atque vt inſtructiores ſint, quando ad" . Academis
B 2
 20 Regule
ad magiſtros docendum veniunt , perneceſſarium eſt ,vt
inftituendos.
priuata academia ad id exerceantur , quod
Rectori valde commendetur , quò, vt eft in
eius regula 18, diligenter efficiatur.
Confeſarij
non deſint. 31 Efficiat, vt in Collegiis præſertim pri
marijs , in quibus numerus externoruin di
ſcipulorum copiofior elt, plures ſint confef
ſarij,ne ad vnum omnes ire necelle fit,quam
etiam ob cauſam extraordinarij in -erdum 1

exponentur , vt magis pænitentibus ſatis 1

fiat. .

1
Nec coadiu
tores .
32 In Collegiis verò præſertim minoribus
* p. 4.c.3 . operam dabit,vt * coadiutorum fatis lit,ne
9.2.& c.6 . magiſtrorum , & diſcipulorum opera Rector
$ .3 .& B. ad munera domeſtica vti cogatur.
Redduius pro 33 Ne noftris quantum ſatis eſt librorum
Bibliotheca.
delit , aliquem redditum annuum ſiue ex
Collegij iplius bonis , ſiue aliunde amplifi
* p.4.c.6. candæ * bibliothecæ attribuat , quem alios
8.7 . in vſus conuertere nulla ratione liceat.
aAbftineum
libris inbo- 34 Omni vigilantia caueat maximi mo
menti id elle ducendo, vt omninò in fcholis
neftis.
noftris abftineatur à libris poëtarum , aut
* p.4.c.s.li. quibuſcunque,qui* honeſtati,boniſa; mo
E c. 14.9 . 2. ribus nocere queant , niſi prius à rebus, &
* Ib. lit. D verbis inhoneſtis purgati ſint, vel * ſiomni
no purgari non poterunt , quemadmodum 1

Terentius, potius non legantur, ne rerum

Conſtantia in qualitas animorum puritatem offendat.
ſcholaruin 35 Conftituat quibalnam toto anno
horis, * v*-horis inchoande,finiendæſ; ſint ſcholæ ,vbi
cationibus.
* p.4.c.13 certis anni temporibus variantur : quod au
tem
 Prouincialis. 21

tem conftitutum fuerit,in eo conſtanter per

ſeuerandum ; ſicut nec facile permittendum,
vt dies vacationis hebdomadarię differatur,
aut anticipetur , curandumq; vt ordo dierú,
quibus docendum , & quibus vacandum eſt,
omnino feruetur.
36 * Vt alliduitas in literario exercitio , fic vacatio.
& aliqua remiffio ncceffaria eft; cauendum *S.P.si + .C. 13?
tamen , ne vllæ nouæ vacationes introdu
cantur, & in iis,quæ præſcribuntur , conſta
tia ſeruetur. De quibus hæc potillimum di
cenda ſunt.
37 $.1. Anniuerſariæ vacationes genera- Vacatio ge
les claflium Superiorum breviores non fint neralis.
ynomenſe,nec longiores duobus. Rhetori
ca,nifi mos vniuerſitatis aliud exigat ,menſe
vacet : Humanitas tribus hebdomadis : Su
prema Grammaticæ duabus; vna tantùm re
"liquæ.
5.2. Vt certi,ſtatiq; ſint dies fefli,quorum Dies feftir
numerum minui magis , quàm augeri opor
tet , eorum Catalogum conficiendum curet
pro fuæ regionis ritu.
$. 3. A vigilia Natalis Domini ad feſtum
vſque Circunciſionis diem claſſes ſuperio
res ; inferiores verò à meridie eiufdem vi
giliæ vſque ad feſtum diem SS. Innocen
tium vacent .
8.4. A Quinquageſima vacetur, vbi mos
erit , vſque ad feriam quartam Cinerum ,
quo tamen die poſt meridiem magiſtri o
mnes doceant.
B 3
 22 Regule
S.5. A Dominicapalmarum vfq; ad Do.
minicam in albis ſuperiores clafles; inferio
res autem à meridie quartæ feriæ maioris
hebdomadæ vſque ad feriam tertiam Pa
fchatis vacent .
$. 6. A Vigilia Pentecoſtes in ſcholis ſu
perioribus ; in inferioribus à méridie eiuf
dem vigiliæ vſque ad feriam tertiam vace
tur,& præterea feria quinta.
5.7. Pridie Solemnitatis Corporis Domi
ni tum inferiores , tum ſuperiores à meridie
folùm vacent; contrà verò in commemora
tione defunctorum folùm ante meridiem.
9. 8. Porrò his diebus,quibus ſcholæ tan
tum inferiores habentur , nihil de legitimo
tempore diminuatur .
supplicatio-, s. 9. Si quando per fupplicationes publi
nes,
cas non liceat habere fcholas antėmeridia
nas, pomeridianæ certè habeantur; in roga
tionibus tamen etiam antemeridianæ , vbi
ea conſuetudo viger.
Hebdomada- * $ . 10. Saltem ſingulis hebdomadis dies
ria vacatio.
* p.4.c.13.F vnus quietideſtinatus ſit; quòd fi duo dies
feſti in vnam hebdomadam inciderint; nul
lus præterea erit vacationis dies: niſi fortè id
fæpius , atque ita accidat , vt alter in diem
Lunæ , alter in Sabbathi diem incidat ; tum
eirim poterit alius dies indulgeri. Quòd fi
vnus in hebdoma da dies feftus fuerit,iſque
die Mercurij , vel louis ; eo die vacatur , non
alio: fin autem die Lunæ, aut Sabbathi; cef
ſabitur item die Mercurij,vellouis : ſi deni
que
 Prouincialis.
que die Martis , aut Veneris, tunc ſi concio
non habeatur , & liceat honeſtæ recreationi
operam dare , non vacabitur alio die ; fi non
liceat, vacabitur rurſus die louis , aut Mer
curij.
9. 11. Et in ſuperioribus quidem claflibus Diwerſaclaf
ratione proo
hebdomadariæ ceſſationi dabitur integerfium .
dies. In inferioribus verò ante meridiem do
cetur , in Rhetorica per horam cum dimi
diata, in ceteris per duas horas; poſt meridié
omnes vacant: ab initio tamen lunij omnes
tota die.
38 Denique,vttotus hic Societatis labor obſerwario
ad maiorem Deigloriam bene ſuccedat, vi libri ftudio
rum .
deat,vt omnes tum ſuperiores, tum inferio
res perfectè obſeruent ſuas , quæ ad ratio,
nem ſtudiorum pertinent,regulas.
39 Et quoniam pro regionum , tempo- Varietas pro
rum , ac perſonarum varietate in ordine, & varietate re
ſtatutis horis ſtudio tribuendis,in repetitiogionum .
p.4.c.6.k
nibus, diſputationibus , & aliis exercitatio- cap.13, 9.2 .
nibus , itemq; in vacationibus poteſt varie- &A C.14.8.5
tas accidere : fi quid in ſua prouinciamagis
expedire ad maiorem in literis profectum
exiſtimabit , referat ad Præpofitum Gene
ralem ; vt ea demum ſtatuantur , * quæ ad * p.4.c. 7.
omnia neceffaria deſcendant, ita tamen , vt $ . 2.
ad communem ordinem ftudiorum noftro
fum maximè accedant.
40 Ad extremum quæ de pietate , & di- mor
Pietaris o præo
ſciplina morum , ac de doctrina Chriſtiana cipusumchra .,
tradēda in regulis inferiorumB magiſtrorum ,
4
24 Regula Prouincialisi
& quæ de moribus , ac pietate in communi
bus omnium magiftrorú regulis præcipiun
tur , vt proximè ad falutem animorum
ſpectantia, & toties in conſti
tutionibus inculcata, libi
præcipuè commen
data putet.

+
 23
QPOQQUONIECODORON909890NONOSCERADE0209

Ka
COGNO000 3833ce 30900W

REGVLA
RECTORIS
VM ideo * Collegia, Studiorum
& vniuerfitates Socie - cura .
tas amplectatur , xtin * p.4.proce.
his nostri commodé
poffint,ck doctrina ,ce
terifque rebus, quæ ad
adiuuan , das animas co
fer unt, inſtrui; & , quæ didicerint ipſi,
Con
Imunicare cum proximis :: poſt religio
n , & folidarum virtutui n cúram , quæ
ſarur. pua elle debet , in illud maximè in
præci t,vt finem hunc , quem in Gymnaſiis
cumba
admitte ndis Societas fibi pro poſuit, Deo
iuuante, conſequatur.
Ad ſtudia moderandas adiutorem prafefli mekte
2
habebit fti idiorum præfectum ; cui omnem ctoritas.
*

tribuet
pot
eſtatem , quam
niſtrationem ad rectam
pertin eius 5.2
ere iudica * P. .4.c. 17 .
officij admi
bit.
3 Ita re!. qua Literaria.
negotia diljoepſet , ac exercitatio
temperet , vt
omnes * literairias exerci mib interfit.
m
B 5 * 2 :4.c.6 .
$ .9.
 Regula
tationes. fouere , atque amplificare pof
ſit. Adeat interdum ( cholas , etiam infe
riores ; frequenter interlit Theologorum,
philoſophorumque diſputationibus , tum
priuatis,tum publicis ; an ,& quibus de cau
lis huius exercitationis fructus impediatur,
obſeruet.
Precidende
difcipulus oc
4 Nullo modo feråt auditorum quem
supationes, piam à diſputationibus , aut repetitionib us
íibi curæ
abelle ; vtomnes eam rem magnæ
Reg: 78.. elle intelligant?:*proinde occupationes o:
*Rectoris
mnes diſcipulis præcidat, qua ſtudiis impe
sdimento elle poilint:
Præfertim " is5 . Eos ; quiibiennio secolunt Theo 10
inio repe- giam ', habendis concionibus in Eccle!
airbus. iis,
vel in Cænobiis Virginum , quàm o iini
mè poteſt occupet , idqueconſulto Pr ouin
ciali .
Magiftris qui 6 Ex ijſdem , fi quando ordina. rij , vel
subjtreuendı. Philofophiæ , vel Theologiæ præ ceptores
deſint, in eočum loco aliquos ſuff ici par e
rit : ijdemque poterunt , liopus .it , dome
ſticis tum repetitionibus , tum diſputatio
nibus præcepto rum loco præſ idere ; immo
etiam confulto Prouinciali ,
vel Theologiam in ſcholis ar hiloſophiam ,
I tempus præ
legere.
zinguarum 7 * Eficiat , vt Hebr .
>

inſtituai
xx , Græcæque
academiæ. linguæ academiæici
*0.4 0.6 . in quibus academ bis itur inter noftros,
9.3.D ; aut ter in hebdo
mada , certo aliquo , putà vacationis ,
tem
 Rectoris. 27
.
tempore ſic exerceantur , vt inde prodi
te poifint , qui harum linguarum ſcien
tiam , & dignitatem priuatim , ac publicè
tueantur.

8. * Domi linguæ -latinæ vſum inter Lingua lario

ſcholaſticos diligenter conſeruandum cu- na vjus.
ret : ab hac autem latinè loquendi legenon * p.4.c.6.
eximantur , niſi vacationum dies , & re- S.3.D
creationis horæ ; niſi fortè in aliquibus re
gionibus Prouinciali videretur', his etiam
temporibus facilè poffe hunc latinè loquen
di vſum retineri : faciendum quoque vt no
ftri,qui nondum ſtudia abfoluerunt, literas,
cùm ad noſtros ſcribunt,fcribant latinè. Bis
præterea , aut ter in anno , cùm aliqua ce
lebritas , vť renouationis ftudiorum , aut
votorum agitur , Philoſophi' etiam , ac
Theologi Carminum aliquid condant,affi
gántque.
9 Ne magiſtri claſſium inferiorum Academia
臺4
docendi rudes ad docendum accedant, ad magiftros
collegij , ex quo' humaniorum literarum , inftiruendos.
& Grammaticæ magiſtri ſolent educi , Re
ctor deligat vnum aliquem docendi pe
ritiſſimum , ad quem fub finem ſtudio
rum ter in hebdomada per horam.conue
niant proximè futuri præceptores ad no
uum inſtituendi magiſterium ; idque viciſ
ſim prælegendo , dičtando', ſcribendo , e
mendando , aliáque munia boni precepto
ris obeundo .
To Si
 28 Regula
Rhetores no 10 SiNoſtriRhetores , & Humaniſtæ ,
five quomodovel ad publicasnon accedunt prælectio
nes ; vel accedunt quidem , is tamen , qui
ſcholæ præelt ,& externos difcipulos ex
ercet , non porest nimio fextalle oneri ex
ternorum , & noftrorum probe inſtituen .
dorum fufficere : noftros alteri" cuipiam
idoneo Rector committat , à quo ex for
mula in regulis profeſſoris Rhetoricæ præ
ſcripta , domi priuatim diligenter exer
ceantur.

Quomnda IL Videat etiam , vtinterdum ali

exercendi. quæ à noſtris Rhetoricis orationes,aut poc
*

p.4.c.6.$. mata latinè , velGræcè , tum in menla hą

12.64 13. beantur, tum in aula de re aliqua ad ædifi
cationem domefticorum , & externorum
pertinente , qua ad perfectiora in Domi
no animentur ; aliæque exercitationes non
deſint , quæ in conſtitutionibus commen
dantur.
Externi ad 12 Curandum eft , vt Alumni noftri,
Rhetoricam
hortandi. rifiuepoteft
Conuictores annum (audiant
) Rhetoricam quoad eius fie
> ante

quam philofophiam aggrediantur ; eo

rúmque parentibus , quantùm id expe
diat ,demonftrandum. Ceteris quoque ex
* p.4.C.13.E ternis idem ſuadendum ; * qui', fi volent
nihilominus aliam rationem fequi , cogen
di non erunt. Si qui tamen adhuc planè
pueri ad philoſophiam velint accedere , ex
quibus perturbatio potius timeatur : poffet
cum
 Rectoris. 29.
cum iis agi , quod cum illis , qui nollent 1
promiſſione obligari , vel nomina in ma
triculam dare, agendum * conſtitutiones * P.4.c.19 .
ftatuunt.
13 * Tragædiarum , & Comædia - Tragedia oro
rum , quas non niſi latinas , ac rariſsimas comedia.
elle oportet , argumentum facrum ſit , ac * Reg.58.
Prouinc
pium , neque quicquam actibus interpona
tur, quod non latinum ſit, & decorum ; nec
perfona vlla muliebris , vel habitus introdu
catur.

14 * Præmia diſtribui publicè poterunt pramia.

ſemel quotannis ; modò id fiat ſumpru cla- *1. Congr.
Cau.16 .
rorum hominum , eóq;moderato pro ſcho
lärum numero, collegijſac-ratione. Eorum
autem , qui ſumptus luppeditant, in ipſa
præmiorum diſtributione honorifica men
tio erit facienda. Magna autem cura ca
ueat , ne diſcipuli, dum le ad huiuſmodi res
comparant , morum faciant , ſtudiorúmve
iacturam .
Is Non committat, vt oratio in ſtudio - Oratio in ftu .
di orum reno
rym inftauratione publicè ab alio, quàm à u alione .
magiſtro aliquo infigniore , niſi neceſsitas
cogat, habeatur.
16 Seruandum curet , quod eſt in regu- Que ſeriptio.
lis * Præfecti biblio;hecæ de referendis in nesin coduce
codicem hisrebus, quæ publicè exhiben-Teferende..
tur, fcribuntúrq; in collegio , ſeu extra col
legium à noftris, hoc eſt,dialogijorationi
bus, verſibus, & aliis huiuſmodi , Præfecto,
aut
 30 Regula
aut aliis harum rerum peritis dato negotio
ſeligendi .
Librorum di- 17 Bibliothecarium in librorum diſtri
Stributio. butione à ftudiorum Præfecti præſcripto iu
beat non diſcedere.
conſultatio 18 Singulis , aut alternis ſaltem men
nes magiſtro- ſibus conſultationes habeat omnium nia
Tum .
giftrorum infra Logicam , præſente vtro
que Præfecto : ceterorum etiam interdum
præſente Præfecto Generali , in quibus
primùm aliquid ex regulis magiſtrorum ,
tum communibus omnium , præſertim iis ,
quæ ad pietatem , ac morum diſciplinam
ſpectant , tum propriis ſingulorum ex or
dine recitetur. Moneat autem cuique li
cere proponere , ſi quid in ijs difficulta
tis occurrat , aut fi quid fortè non obfer
uetur.
Hebdom . cel 19 * Scholæ inferiores hebdomoda
futio . cellatione non careant femel in hebdo
* ria
p . 4. c . 13 .
S.S.E mada , vel per integrum diem , vel faltem
pomeridianis horis , prout Regionum vſus
tulerit.
Reg.40. Re 20 Studeat etiam diligenter caritate
etoris.
religioſa magiſtrorumfouere alacritate.n;
Magißrorum curétque , ne muneribus domeſticis gra
fouenda
crisas.
ala uiùs onerentur : quod autem Rectori
præſcribitur regula vigeſima quinta fui
oficij , id peculiari ſtudio cum ijs exe
Exhortatio
quatur.
nes ad dojcoo 21 Deliberet , an præter magiſtrorum
pulos . hebdo
 Rectoris 31
hebdomadarias exhortationes , alia inſuper
à Patre quopiam graui habenda lit fingulis,
vel alternis menſibus in loco aliquo amplio
re,in quem inferiores tantùm , vel etiam fu
periords claſſes cogantur; & an exvſu ſit, vt
ipſemet Præfectus, aliúlve per claſſes inter
dum monita falutaria , & propria puerorum
tradat .
22 Vbi Præfecto ſtudiorum inferiorum Præfe&ti atrij
à Prouinciali focius addetur , qui & atrij regula.
Præfectus dici poterit , adillum pertinebit
regula ſecunda Præfecti inferioris , & rogu
læ eiuſdem , quæ ad mores pertinent , à nu
mero trigeſimo feptimo vſque ad finem ;
& , li videatur, regulæ de nouis examina:1
dis à numero nono vſque ad tertium deci
mum . '
23 Detoperam , vt Dluæ MAR I AE Congregatio
Annunciatæ Congregatio ex Romano B.Vuginn .
Collegio in ſuum propagetur: cui , quino
men non dederit , non eller in academiam ,
in qua recoli folent literariæ exercitatio
nes , admittendus‫ ;ܪ‬niſi fortè ipſe Rector a
liter expedire in Domino iudicauerit. Ve
rùm ea, quæ ad Congregationem , vel Aca
demiam ſpectant, ne fiant eo tempore, quo
in templo noftro facræ conciones , ſeule
ctiones habentur.
24 Denique de vacationibus , de gradi- Quædam pro
bus, de noftris , quibus biennium ad reco -w..cialiper.
len
 32 Regulæ Re&toris.
3
lendam Theologiam concedendum erit,
déque aliis Prouincialem conſu
lat; & diligenter , quæ
ipfe ftatuerit ,
exequa
turs
+

છે
 33.

REGVLÆ

PR Æ F E C T I
STVDIOR V M.

1 RÆFECTI munuseſt PrefeElimus

* generale Rectoris in -nus.
5) ftrumétum effe ad ftudia *5.2p.4.c.17
.

R re &tè ordināda , ſcholáſq;

noſtras ita regendas , ac
moderadas pro facultate
ab eo accepta,vtquieas frequentant, quàm
maximè invitæ probitate,ac bonis artibus,
doctrináq; proficiant ad Dei gloriam .
2 Şicubi fortè Cancellarius eſt à Præfe- VbiPrefe.
čto diſtinctus,Proaincialis erit videre, quæ- Elus à can
nam ex his regulis vtrique communes , vel cellario diſtin
alterutri propriæ eſſe debeant pro cuiuſqueCuiuſquere
Academiæ conſuetudine, & ftatutis. gula.
3 Nihil immụtet ex iis,quæ habentur inPræfectus no
ordineſtudiorum ,neque diſpenſet; ſed , vbi difpenfet.
opus eft,referat ad Superiorem .
4 Librum de ratione ftudiorum familia- Ziber de ra .
rem habeat , & ab Auditoribus , Profeffori - tiene Audio
buſq; omnibus regulas ſedulò curet obſer -rum.
uandas; præcipuè verò eas,quæ de doctrina
Sancti Thomæ Theologis ,& de delectu o
pinionum Philoſophis præſcribuntur ; in
quo præfertim inuigilet, cùm conclufiones
с
 3+ Regule
defendendæ ,maximè verò, cùm imprimen.
dæ erunt.
ProfefTores 5 Vnicuique ex profefforibus tum Theo
materias ab.
foluant. logis,tum Philofophis, tum Califtis,præſer
tim fi quem paulò tardiorem compererit, in
memoriam reuocet, vt progrediatur , ita vt
ſingulis annis materias fibi allignatas ab
foluat.
Diſputatio. 6 Omnibus diſputationibus,ad quasPro
pesquomodo fellores,ſiue Theologi, fiue Philoſophi con
moderande, ueniunt,Præfe & tus * præſit oportet , lignūą;
p. . 4.c.
*9.10 & 6.
6. det finiendi iis, qui diſputant ;ac tempus lic
C. 13. 9.3 . & diſtribuat , vt omnibus fuus fit diſputandi
0.17.9.2 . locus. Non patietur difficultatem vllam,
quæ in diſputationem veniat, vltto citrog;
ſic agitari,vtnon minùs quàm antea incom
prehenſa permaneat; ſed, poſtea quam de re
quapiam fuerit concertatum ,eam ab eo,qui
præeſt , diligenter explicandam curet. Ne
que enim argumenta foluet ipſe ; ſed argu
mentantibus , & reſpondentibus potiùs mo
derabitur : idq; maiore cum dignitate præ
ftabit , a non argumentando , ( quamuis id
aliquando deceat ) ſed interrogando faciet,
ve difficultas magis explanetur .
De actibus
7 Suo tempore im memoriam redigat Su
Theologies. periori, vt, auditis Præceptoribus ,ftatuat,
quibuſnam , ſiue totius Theologiæ ,fiuepar
tis alicuius Theſes defendendæ fint : qui
quidem actus ab his, quibus non eft tribué
dum recolendæ Theologiæ biennium , ha
þendi ſunt anno Theologici ſtudij quarto,
aut
 Prafečtiſtudiorum . 35
aut ( fi æquò pauciores fint Theologi quarti
anni ) tertio ; idque etiam vbi noſtri domi
Theologiam audiunt , externis inuitatis,
cum aliquo apparatu. Ad generales verò
non necefle eft, vt omnes admittantur, qui
peculiares habuerunt; ſed ij, qui ingenio, &
facultate præſtent , eligi poterunt: ij verò,
qui habituri ſunt biennium , biennio ipſo a
Ctus fuos celebrabunt, vt deinde dicetur. us
De allib
8 Ad peculiares autem actus , quos fin peculiaribus.
guli ſingulos habebunt , materias ex qua
tuor Theologiæ partibus Præfectus cum
magiſtris diſtribuet: fed ita , vt non nimis
frequenter , fed per interualla quædam ha
beantur ; ac duabus horis , & dimidiata mi
nimùm circumſcribantur ; nec niſi mane,
vel à prandio tantùm : & argumententur
ferè non pauciores quàm tres,quorum vntis
fit vt plurimùm Doctor.
DeGenera
9 Generales vniuerſam ferè Theologiam libus.
.
.
comprehendant,& antemeridianum videli
cet,ac pomeridianum tempus occupent;vel
certè ad quaternas, ſeu quinas horas produ
cantur, vbi non niſi mane, vel à pratidio di
fputari moris eſt.
10 Generalium horum actuum conclu- Conclufiones
fiones pollunt , li videatur ,elle communes imprimende.
noftris omnibuseodem anno defenſuris ; &
publicis typis ( li loci conſuetudo ferat )
excudi . Certum con .
11 Eorum , qui funt hos actus habituri, clufionum
vnus in vltimam , licom node poteſt, réſer tempus.,
C 2
 36 Regula
uetur hebdomadam , qua ſtudia finienda
funt; alter in eam , qua ſcholæ rurſus ape
riendæ.
De actibus
externorum .
12 Ad actus Generales habendos aliqui
quotannis inuitentur externi , qui Theolo
giæ , & Philofophiæ curriculum in noſtro
Gymnaſio non exigua cum laude confece
rint. Huiuſmodi autem actus oportet elle
ceteris ſolemniores , & quantò maximo no P
ftrorum , externoruin ,Doctorum , ac Princi
pum etiam virorum conuentu celebrari.
AEtibus qui 13 Præſideant omnibus actibus Profeſſo
praſideant. res, vel alternis, vel fimul ambo ; ita , vt de
fuis vterque quæſtionibus refpondeat: præ
ſidere etiam pollunt alij Doctores noftri.
Conclufionum 14 In Generalibus actibus concluſiones
numerus .
nec nimis longæ ſint, nec plures ferè quàm
quinquaginta ; pauciores , fipublicus Aca
demiæ mos aliter habeat. In peculiaribus
verò actibus nó plures , quàm viginti ; quàm
duodecim , vel quindecim in menftruis di.
ſputationibus; quàm octo , vel noué in heb
domadariis,
Respondens is Reſpanſurus concluſioncm vnam , aut
conclufionem alteram breuiter, ( antequam ad diſputatio
confirmer.
* P.4.c.6. nem veniatur) paulò quidem ornatiùs , ſed
9,10 . Theologico tamen more confirmet.
Diſputationes 16 Demenſtruis, & hebdomadariis diſpu
menſtrue, & tationibus feruandadiligenter curet,que in
hebdomada
riæ . regulis Profefforum Theologiæ ,ac Philoſo
phiæ præſcribuntur.
Audiendi,eo . 17 Audiataliquando Præceptores,mini
mum
 Prefečti ſtudiorum . 37
mùm femel in menſe; interdum etiam com - obferuandi
mentarios legat à diſcipulis exceptos. Si Preceptores
quid animaduerfione dignum , vel ipfe ob
ſeruauerit, vel audierit ab aliis : vbi id certo
compererit , Præceptorem perquàm beni
gnè, & comiter admoneat;remque totam
ad Rectorem , fi neceffe fit,deferat.
18 Idem ſeruandum ,cùm in recognoſce- Recognitio
dis concluſionibus aliquid incideret ,quodcõclufionum .
inter Præfectum , & Præceptorem non con
ueniret : neque enim, eo inſciente, conclu
fionem vllam, aut delere , aut immutare de
bet : ipfa verò immutatio fiet,ceterisomni
bus inſciis,præter Rectorem .
19 Sub finem triennij, curſuſque Philoſo- De actibus
phici diſputationes habeantur de vniuerſa Philoſophicis.
Philoſophia: ad quas deliganturpauci, &
egregiè inſtructi , qui eius locidignitatem
ſuſtinere valeant : hoc eſt , qui multò plus,
quàm mediocriter profecerint.
20 Hi ſeligendi ſunt per examinatores examen no
tres,aut etiam plures. Examinabunt autem ftrorum me
ſemper Præfe&tus ,& Præceptor proprius, taphyficorü .
quibus à Rectore addetur tertius ex reliquis
magiſtris , vel alius , qui rectè id facere
poſle iudicetur. Cum his tribusaderút præ
terea ſaltem duo alij Profeſſores à Rečtore
item eligendi,qui viciſlim etiam mutari po
terunt : vel,ſi id non poſſit,alij valde idonei,
qui cum tribus examinatoribus ſuffragium
ſcripto ferant;ita,vt fint minimum quinque
ſecreta fuffragia: & ab omnibus rem omni
C 3
 38 Regula
nò ſecretam ſeruari oportet.
Alumnorum
21 Alumnos , ſeu Conuictores fatis eſt
et conuićło- examinari à fuo Præfecto , & duobus Philo
tkm .

fophiæ repetitoribus , aut , fiij defuerint, à

doctioribus duobus Theologiæ auditoribus
ex noftris , à Præfecto generali allignandis.
Verùm qui ab his iudicati erunt idonei, non
priùs ad actum ſeſe comparent , quàm lui
Præceptoris , ac Præfectigeneralis iudicio
ſint probati.
Publicum fit. 22. Hoc examen ,à quo , & ſeuerè quidem
agendo ,nullus ferè excipiendusè noftris,&,
fi fieripoteft , nullus etiam ex Alumnis, &
Conuictoribus,publicum erit, niſi quid ob
ftet : videlicet fi noſtrorum elt , coram om
nibus noftris Philoſophiæ auditoribus ;'ſin
Alumnorum , feu Conuictorum , coram o
mnibus ſui Collegij Philoſophis : ſin exter
norum, (qui tamen vt examen hoc ſubeant,
cogendi non ſunt) coram omnibus externis
Philoſophis faltem fuæ Claſlis.
Examinis
23 Examinandi initium ftatim poft fe
tempus, rias Pafchatis fiat: vel etiam ante , fi multi
forma. tudo cogat examinandorum ,diſtributis die
bus eo ordine, quem Rector, audito Præfe
éto ,& Præceptore, exiſtimauerit commodiſ
limum . Duret examen ſingulorum mini
mùm vna hora :eatqueper omnes primarias
materias,quas Præfectustempeſtiuè , ac ſe
De tempore,cretò examinatoribus aflignabit.
'forma e.
tuum Philo- 24 Porrò Philofophici actus totum ſcho
ſophicorum . Tarum tempus occupent minimùm , vel ma
ne,
 Prafe&tiftudierum . 39

ne,vel à prandio : Tres ferè argumententur,

quorum vnus fit, vt plurimùm aliquis ex
noftris magiſtris, fiue Theologiæ , fiue Phi
loſophiæ : vel Doctor aliquis religioſus, aut
externus. Concluſionum autem numerus,
ac ratio non diſcrepét ab eo,quod de Theo
logicis generalibus ſtatutum eſt regula no
na,& deinceps.
25 Theologi non modò auditores , ſed quibus aétis
etiam Profeſſores curet Præfectus , vt inter bus qui in
ſint actibus Theologicis, atque adeo Philo-terſins.
ſophicis ; & his Philoſophi : & Profeſſores
quidem argumentando , vrgendo alacrioré,
ac folemniorem reddant diſputationem ;
adelle etiam omnes debebunt , cùm magi
ſterium erit, vel doctoratus alicui conferen
dus : quo in genere quid Præfectum præſta
re oporteat,Rectoris eritpræſcribere.
26 Cùm noftri vocantur ad diſputandum Qui ad argua
mentandum
ab externis , vel ad publicas academias , velmittendi.
ad religioſorum conuentus : ij potiſſimum
mittendi erunt , qui biennium habent ad
Theologiam recolendam .
27 Etnoftris,& Alumnis , & externis per Preſcribenda
magiſtros non modò rationem ſtudendi, re- fudendi
lio .
ra
petendi,diſputandi præſcribat: ſed etiam o
mne tempus ita diſtribuat , vt priuati ſtudij
horas bene collocent.
28 Nihil publicè domi foríſve recitari pa- Recognoſcen.
tiatur, vel ab iis , qui ad gradus promouen- daqua potan
blicè reci
tur, velab iis, qui actus tum generales , tum tur.
particulares habent, velà Rhetoricis ,quod
C 4
 40 Regule
non ipfe tempeſtiuè recognouerit, & appro
bauerit.
Librorum de 29 * Curet, ne ſcholaſtici libris aut vtili
lectus, co- bus careant, aut abundent inutilibus . Qua
pis.
* p.4.c.6. re maturè Rectori ſuggerat , ne librorum,
9.7 . quibusin dies veimur, autproximum in an
num vſuri ſunt tum noſtri,tum externi, co
pia delideretur.
quilibriquia 30 Theologiæ , ac Philoſophiæ auditori
busdiftri- bus non quoſlibet,ſed certos quoſdam , Re
ctore conſcio, ex magiſtrorum conſilio có
cedat libros : ſcilicet præter Summam S.
Thomæ Theologis , & Ariſtotelem Philo
* p . 4.c.6 .
ſophis, commentarium aliquem ſelectum ,
M quem * priuato ſtudio conſulere poſſint.
Tridentinum Concilium omnes Theologi
habeant , & Bibliorum volumen , quorum
lectio fit illis familiaris. An etiam aliquem
ex Patribus habere debeant cum Rectore
conſideret. Theologis præterea, ac Philoſo
phis omnibus librum aliquem ad Humani
tatis ftudia pertinentem diſtribuat : mo
neatque, vt certis quibuſdam temporibus
legere,vbi commodum ſit,non omittant.

REGV
 41
0000000000000000000000000 29000002

30033 00000

RE GV LÆ
COMMUNES
OMNIBVS PROFES.
SOR I B'v s SÝ P E
riorum facul
tatum .

!
1 Finis .
ER Ä TY R Præcepto p . 4. C. 8.
ris peculiaris intentio " A & c. 16.
tum * in lectionibus $ .4 .
>

cùm ſe occaſio obtulerit,

tum extra eas , ad Audi.
tores ſuos ad obſequium ,
& amorem Dei, ac virtutum , quibus ei pla
cere oportet,mouendos;& vtomnia fua itu
dia ad huncfinem referant.
6
2
Quod vt ad memoriam eis redu: Orundum
ante. lectio
catur , ante lectionis initium , dicat ali-'nem
quis breuem orationem ad id inſtitutam , *Ibid. C
CS
 42 Regula communes
quam Præceptor, & diſcipuli omnes aper
to capite attentè audient : vel faltem ipſe
Præceptor ſigno Crucis ſe muniat aperto
capite; & incipiat.
Difcipuli ad 3 Diſcipulos præterea iuuet crebris a
pietatem in- pud Deum precibus, ac religioſis vitæ ſuæ
exemplis . Exhortationes par erit non o
mittere faltem pridie folemniorum dierum ,
& cùm paulò longiores vacationes conce
duntur. Hortetur potiſlimùm ad orandum
Deum , ad excutiendam conſcientiam vef.
* p . 4.c.7
9.2 . & c.16. peri, * ad facramenta poenitentiæ , & Eu
S. d. & A chariſtiæ frequenter , ac rite obeunda: ad
millam quotidie , concionem ſingulis die
bus feftis audiendam ; ad vitandas noxias
conſuetudines , ad vitiorum deteſtationem ,
ad virtutes colendas Chriſtiano homine di
gnas.
Præfeéto ob
temperadum . 4 Præfecto ftudiorum in rebus , quæ
ad ſtudia , & ſcholarum diſciplinam fpe
ctant, obtemperet : Conclufiones omnes,
antequam proponantur , eidem tradat re
cognofcendas : neque librum vllum , aut
fcriptorem extraordinarium explicandum
ſuſcipiat : neque nouam vllam docendi,
aut difputandi conſuetudinem introdu
cat .
In reflendo 5 In iis quæſtionibus , in quibus li
modestia.
berum eſt quamcunque partem ſequi , ita
1 dc e.ss . . defendatur vna pars , vt alterius etiam par:
s:crCongr
tis , ac multò magis prioris Profefforis, fi
con
 Magiftrorum Super.facult. 43
contrarium docuerat , exiſtimationi mo
deftè , ac beneuole conſulatur. Quin e
tiam , ficonciliari pofTunt auctores , id ne
negligatur , optandum eſt. Denique in no
minandis , aut confutandis auctoribus mo
deſtè ſe gerat. Nouitas oa
6 In iisetiam , in quibus nullum fidei, pinionum fw
pietatiſque periculum ſubeſt , nemo in re- gienda.
bus alicuius momenti nouas introducat * s. Congr:
quæſtiones ; nec opinionem vllam , quæ decr.ss.
idonei nullius auctoris fit , iis , qui præ
ſunt , inconſultis ; nec aliquid contra Do
Ctorum axiomata , communémque ſcho
larum ſenſum doceat : ſequantur potius v
niuerſi probatos maximè Doctores , &
quæ , prout temporum vſus tulerit , recc
pta potiſſimùm fuerint in Catholicis Aca
demiis .
7 Opiniones inutiles, obſoletas, abfur- In alienis coa
das, manifeſtò falſas non adducat: nec in fuādis,fung:
aliis referendis, ac refutandis nimis immoprobădi
witas.
s bre
retur. Concluſiones non tam probare ftu
deat argumentorum numero , quàm pon
dere. Ad alienas materias non digredia +

tur : aut è luis alias fuſius , quàm res po

ſtulat , alias alieno loco pertractet. Ne
coaceruet , quæ obiici poflent: fed ex iis
potiſſima breuiter referat , niſi ex iactis
fundamentis facilè pateat eorum confu
tatio .
8 In afferendis Doctorum auctorita- In auftarita .
tibus ubus parco
 44 Regula communes
tas,
litas.
ea fide- tibus non fit nimius : fi tamen habeat in
ſigniorum auctorum teſtimonia ad fenten
tiam fuam confirmandam , verba ipſa,
quoad fieri poteft , pauca tamen , & fideli
ter recitet : multo magis ſacrarum Scriptu
rarum 3 Conciliorum Sanctorum Pa
trum . è dignitate autem magiſtri eſt nul
lum ferè auctorem proferre , quem ipſe non
legerit.
De dictando. 9 Si quis citra dictationem ita doce
re poteft , vtquæcumque ſcribenda funt,
commodè valeant ab auditoribus excipi ;
is ne dictet , optandum : certè ita omnino
dictent , vt non verbatim interpoſita mo
ta , ſed yno ferè ſpiritu pronuncient ; & ,
ſi oportuerit , repetant totidem verbis : nec
totam quæftionem dictent, mox explicent:
fed identidem dictent , atque explicent vi
ciſſim .
Diſcipuli10 Ea , quæ in auctoribus in promptu
quando aid poſitis habentur , fi afferenda fint , expli
awitores
ijciendi.
re: cet potiùs , quàm dictet : quin etiam audi
tores ad eos auctores, qui copiosè , & accu
ratè materiam aliquam pertractarunt, re
ijciat.
Repetitiones II Poſt lectionem in ſchola , vel pro
infihola. pe ſcholam maneat faltem per quadran
tem , vt poffint ad eum interrogandum
auditores accedere , vt lectionum ratio
* nem interdum exigat , * vtque ex repe
p . 4. C. 13 .
.;. tantur videat.
12 Do
 Magiſtrorum Super.facult. 45
12 Domiquoque quotidie præter fab- Repetiti
domi.
ones
batha , vacationes, & dies feltos hora vna
deſignanda , qua * repetatur à noftris, & * °: 4:06.
7
diſputetur : vt ea ratione , & ingenia ma- c.13.8.3 .&
gis exerceantur,& difficilia quæ occurrent, P
magis elucidentur. Præmoneatur itaque v
nus , aut alter ad repetendum memoriter
non plus quàm per quadrantem , poſtea ar
$ gumenteturvnusitem,autalter,totidem
reſpondentibus: ſi quid verò temporis ſu
perſit,dubia proponantur; vt autem ſuper
ſit , magiſter argumentandiformam ſeuerè
tueatur,& cùm noui nihil affertur, præcidat
argumentum.
13 Sub finem anni ita inſtituendæ erunt Repetitiones
* præteritarum lectionum repetitiones , vt, generales.
nili quid obſtet , menlis integer vacuus ab 5.3 :46.13
.& .
illis etiam , non folùm à lectionibus relin
quatur.
14 * In ſabbatho , alioue , quem Aca Diſputatio ,
demiæ conſuetudo exigit , die , habeantin neshebdo..
ſcholis diſputationes perduashoras, lon- madarie.
p.4.c.6.
giores etiam , vbi fint magni externorum *9.10 .
concurſus. Quod ſi quam in hebdoma
dam duo feſti dies , vel cum felto vno heb
domadaria vacatio incidat , non diſpute
tur , fed legatur ſabbatho : id verò fi tribus
continuaretur hebdomadis, vna interpona
tur diſputatio.
15 ' Vbi receptus Academiæ mos nihil Diſputatio
obſtat , ſingulis , præter tres menſes æſti- nes mētrue.
uos
 s
46 Regula commune
uos vltimos , aut ( fi pauci fint auditores)
p.4.c.13 . alternis menſibus * communes certo ali
$ 3.
quo die diſputationes , tum ante , tum
poſt meridiem habeantur : quot fuerint
magiſtri , totidem auditores defendant ,
ſinguli ſingulorum magiſtrorum quæftio
nes.

Argumenta 16 Interlint diſputationibus , quoad e

qui refumăr.ius fieri poteſt , alij quoque Doctores no
ftri, Profeſſoreſque, licet diuerſarum facul
tatum : qui, quò magis concertatio ferue
ſcat,argumentorum, quæ agitantur,vim vr
geant , modò ne proſequendum ſuſcipiant
argumentum , cuivtiliter , ac ftrenue adhuc
argumentans inſiſtit. Idipſum præſtare li
ceat externis etiam Doctoribus ; atque a
deo ad argumentandum ex inſtituto, niſi ea
conſuetudo alicubi minus probetur, inuita
ri poffunt.
Nondifpu. 17 Ex auditoribus publicè non diſputent,
rent , niſido-niſi doctiores : ceteripriuatim exerceantur,
Etiores.
quoad ita inſtructi ſint, vt eo loco non pu
tentur indigni.
Difpulatio- 18 Exiſtimet difputationis diem non
mis cura .
minùs elle laboriolum , fructuoſumque,
quàm lectionis, omnémque diſputationis
vtilitatem , ac feruorem à ſe pendere : cui
ita præſit, vt ipſe videatur eſſe , qui in v
troque concertatore co : certet : collau
det , li quid afferatur boni , & attendere
omnes iubeat : cùm grauior aliqua pro
pofita
 Magiſtrorum Super.facult. 47
pofita fuerit difficultas ,ſuggerat ſubinde
breue aliquid , quo vel fulciat reſponden
tem , vel argumentantem dirigat : neque
diù taceat , neque femper loquatur , vt ipfi
etiam diſcipuli promant, quod ſciunt , ipſe
verò , quod promptum fuerit , emendet,
aut expoliat: diſputantem progredi iubeat,
dum difficultas vim obtinet , immo augeat
ipſe difficultatem , nec diſſimulet , li is,
qui argumentatur , prorepſerit ad aliud
argumentum : non patiatur, vel argumen
tum penè ſolutum longiùs vrgeri, vel re
ſponlionem non bene conſtantem diù ſu
ftineri ; ſed poſt aliquam concertationem
rem totam breuiter definiat, & explanec :
ſi quid denique aliud vfpiam in vſu eſt ,
quo diſputationes reddi ſoleant frequen
tiores , ac feruentiores , id ſedulò retinen
dum. cum bidela
19 Cum adiutore , feu Bidello à Re lo agendure.
Etore conſtituto agat interdum eúm .
que de totius claliis ftatu , & de exter
norum etiam auditorum diligentia , ac
profectu percontetur; détque operam , vt
idem ſuo munere fideliter, & accuratè fun
gatur. ProfeEtus
20 Sit denique in omnibus , diuina Studentium.
*
.6.
aſpirante gratia * diligens , & alliduus ; Ø . p.6 . 4.0
& profectus ſtudentium , tum in lectioni
bus , tum in aliis literariis exercitationi
bus ftudiofus : non vni ſe magis , quàm
alteri
 48 Regule Magift.Super.facult.
alteri familiarem oſtendat; conteinnat ne
minem ; pauperum ſtudiis æquè ,ac diuitum
* p.4.c.13. proſpiciat; * profectumque vniuſcu
9.3 . iafque é ſuis ſcholaſticis
ſpeciatim pro
curet.

REGʻV
 49
WISMOA 9036

R E G V LÆ

PROFESSORIS
SACRÆ SCRIPTVRA.

1 NTEL LIG A T ſuas Precipua

præcipuè partes efle difen fus litera.
lis cura .
Cuinas literas iuxta germa }

CE num , literalémque fen

ſum ,qui rectam in Deum
fidem , bonorúmque mo
rum inftituta confirmet, piè, doctè, grauiter
explicare.
2 * Inter cetera , ad quæ eius intentio fe- Et vulgata
ratur ,illudpræcipuum lit, vt verſionem ab editionis.
p.4.c.6* .
Eccleſia approbatam defendat. .5 ‫ر‬.
3 Eum fenſum vt aſſequatur, locutiones, Phraſes sa
ac figuras ſacrarum Scripturarum proprias cræ Scriptura
obſeruet: necmodòloci, quem in manibus obſerwanda,
e inter se
habet, antecedentia , & confequentia, fed a conferende,
lia quoque loca , in quibus eadem phraſis
idem, aut non idem valeat , folerter inter ſe
conferat.
4 Ex Hebræis,Græciſque exemplaribus, Gracúfve ,
quod vſui fuerit,in eam rem proferat,breui textus .
ter tamen; nec,niſi cùm,vel ipforú,latinæộ;
editionisvulgatæ aliqua diuerſitas concilia
tionis indiget , vel aliarum linguarum idio
tiſmi ad maiorem conferunt , fiue perſpi
cuitatem ,fiue ſignificationem .
D
 so Regulæ Profefforis
Aliis verſion s Aliarum Verſionum fiue latinarum re
nibus quomo.centiorum ,ſiueChaldaicæ , Syriacæ, Theo
do vtendum .
dotionis , Aquilæ, Symmachi , nec errores,
niſi, & inſignes,& in fpeciem probabiles,ſu
ſcipiat refellédos; nec ea vicitlim prætereat,
quæ latinæ editioni vulgatæ , fideig; noſtræ
myſteriis valde faueant, præſertim li fuerint
apudSeptuaginta interpretes,de quibus ho
norifice ſemper loquendum eft.
Pontificum , 6. Si quemliteralem çuiuſpiam loci ſen
oconcilio- fum efle lignificant Pontificum, ſeu Conci
tiones tuéda.liorum ,pręſettim generalium Canones:eum
omnino literalem elle defendat , nec alios
præterea literales addat , niſi eximiis addu
ctus coniecturis. Si quem etiam ad aliquod
fidei dogma confirmandum ex inſtituto pro
ferunt: eum quoque ſenſum , aut literalem ,
autmyſticum , certum tamen elle doceat.
Patrum ve 7 Sanctorum Patrum veſtigiis reueren
ftigiis
Atendum.
infio ter inſiſtat, inter quos ſi de vno aliquo ſenſu .
literali,vel allegorico conueniat, præſertim
dum diſertis verbis loquuntur , & ex propo
ſito de Scripturis , aut de dogmatibus difpu
tant,ab eo non recedat; fi non conueniat,ex
eorum variis expoſitionibus eam præferat,
in quam à multis iam annis Ecclefia magno
confenfu videtur propenſior.
pidei dogma 8 Quin etiam fi quod eſt fidei dogma,
1afacris
ris lite quod fere quàm plurimi Patres,aut Theolo
confirma
gi èScripturis probare contendunt , id ipſe
probari inde pofle non neget .
Rabbinis quo 9 Si quid fit in Hebræorum Rabbinis,
quod
 Sacra Scriptura. SI
quod vel pro latina editione vulgata,velpro ctoritas non
Catholicisdogmatibus vtiliter pollit affer-concilianda.
ri :id ita afferat,vtillis propterea non conci
liet auctoritatem , ne ad eos aliqui affician
tur, præſertim fi fuerint ex iis, qui poft Chri
fti Domini temporaſcripſerunt. rebus, aut
10 Inceteris Rabbinorú rebus conqui-Inerrori busRab
rendis ,aut etiam erroribus exagitandis, niſibinorum non
valde celebres ſint,non laboret: idemq; fer - laborandum .
net in legédis quibuſdaChriſtianis interpre
tibus, qui plus nimio Rabbinos fecuti ſunt.
11 Immo neque punctis,quod Rabbino- Non admo
rum inuentum eſt , confidat admodum ; ſeddum punétis
diligenter expédat,quomodo noſter, vel Se - fidenduns,
ptuaginta , vel antiquiinterpretes alij lege
rint,cùm puncta non eflent.
12 In quolibet Scripturæ loco , niſi ma Breuitatis
gnum ſit & moræ,& operæpretium non hę- Riudium .
reat nimium ,ne lenti fiant progreſſus: quod
maximè conſequetur, ſi faciliora percurrat,
vel etiam omittat.
... 13 Quæſtiones facrarum Scripturarum eft, fchol.
proprias ſcholaſtico more non tractet. Standa.
14 In varia temporú ratione perueftigan - chronologie,
da,in perſcrutandis Terræ ſanctæ locis , auto his fimilia
in huiuſmodi aliis parumvtilibus rebus (niſi morandum
locus ipfe id exigat neceffariò) non multùm
temporis ponat:Auctores ,qui de his copio
se differunt, fatis erit indicare.
is Allegorias , & moralia , fi peruulgata Nec allegorijs
non ſint, & in ſenſu ipſo literali quodam -e-moralibus.
modonata videantur, atque ingeniofum,ac
D 2
 52 Regulæ Profel.Sacre Script.
perſpicax aliquid præ ſe ferant, nepræter
mittat: quæ eiuſmodi non fuerint, fignificet
tantùm,quibus ex Patribus depromi pollint.
Nec contro 16 Si quem incidat in locum , vel nobis
werfis. cum hæreticis controuerſum , vel in Theo
logicis concertationibus in vtramque par
tem iactarı folitum : exponat tantùm , gra
uiter tamen, & ftrenuè ; præſertim fi aduer
ſus Hæreticos agat , quantùm is locuspon
deris habeat ad eam quæſtionem definien
dam ; omittat cetera, vt inſtituti fui memor,
nihil aliud , quàm facras literas docere vi
1
deatur.
Nouum , 17 * Nouum, & vetus teſtamentum ,ni
yets teftam
alternis.
. ſi aliud interdum fatius elle iudicetur, alter
nis annis explicet.
Quotannis. 18 Inchoatum vno anno librum non ex
nowus liber
prelegendus.trahat in alterum , niſi gravem ob cauſam :
immo ad eundem librum interpretandum
ne recurrat , niſi poſt explicatam maiorem
partem præcipuorum librorum .
Repetir.com 19 Præter repetitiones domi femel in heb
lectione
meſtice.
s do- domada ,lectiones etiamin Refectorio in
terdum , vt Rector præſcripſerit, habeantur.
Præleftiones 20 Loco ordinariæ lectionis deſignetur
publice. interdum ex diſcipulis aliquis,qui ornatè,&
copiosè locum aliquem è ſacrisliteris cele
briorem explicet:contra quem ,vbiabſolue
rit,ex condiſcipulis vnus,autalter argume
tetur, non aliunde tamen,quàm ex variis, li
ueſacræ Scripturæ locis, ſiue linguarum I.
diotiſmis, liue Patrum interpretationibus.
REGV
 53
SOROSSEQONSHOQNODC

WISATSINUOTOSIGOGOS

RE GV LÆ

1 PROFESSORIS
L I N G V Æ
HEBRÆÆ .

1 IHIL antiquius ha Interpretan .

beat, quàm vt prima ipſa di fidelitas.
ſanctæ Scripturæ verba
per quàm integra fide in
terpretetur.
2 * Inter cetera , ad Vulgata de
quæ eius intentio feratur, illud fit , vt Ver - fenſio.
* p:4.c. 6 .
fionem ab Eccleſia approbatam defendat. SS.
3 Initio anni prima Grammaticæ Rudi- Grammatica
menta explicet ; deinde dum reliquas perſe-Sacro textui
quitur inſtitutiones ,aliquem ſacræ Scriptu-iungenda.
ræ librum ex facilioribus explanet.
4 Dum ſacros libros interpretatur, non præcipua casa
tam in rebus, ac fententiis expendendis la -ra verborum .
boret , quàm in vi,ac poteftate verborum ,
ac propriis eius linguæ Idiotiſmis , & in
Grammaticæ præceptis iuxta germanum
auctorum vſum obferuandis,
D 3
 54 Regulæ Profeff.lingua Hebrea.
Lingué pere. s Ita denique ſe gerat in docendo , vt
grinitas in
duftria molo peregrinitas , & afperitas ea,qua non
lienda. nullis linguæ huius ſtudium
laborare videtur , ſua
3

induſtria le
niatur.

REGV :

4
1

>

$
 ‫کر‬

SON
REGVLÆ

PROFESSORIS
SCHOLASTICÆ
THEOLOGIÆ . i

I Vi muneris eſſe intel Finis

ligat ſolidam diſputandi
fübtilitatem ita cum or

S 2
thodoxa fide, ac pietate
coniungere , vt huic in
primis illa deſeruiat.
* Sequantur noſtri omnino in ſcho- S.Thomas
laſtica Theologia doctrinam Sancti Tho -Sequendu .
mæ , eumque, vt Doctorem proprium ha- P:4.c.14.
beant,ponantque in eo omnem operam , vtg . Congr .
auditores erga illum , quàm optimè affician - can. 9. &
tur. Non Gc tamen S. Thomæ aftricti effe decrer.ss .
debere intelligantur , vt nulla prorſus in re & 72.
ab co recedere liceat : cùm illi ipſi, qui ſe
Thomiſtas maximè profitentur , aliquando
ab eo recedant , nec arctius noftros S. Tho
mx alligari par ſit,quàm Thomiſtas ipſos.
3. * Ergo de Conceptione B.MARIÆ , Cum qua ex,
one.
ac de ſolemnitate votorum ſequantur ſen.is. Congr.
tentiam , qux magis hoc tempore commu- decr.ss.
nis eft; magiſque recepta apud Theologos:
D 4
 56 Regula
*72Ibid.de
.
cr. & in * quæſtionibus merè philoſophicis»
aut etiam in iis,quæ ad Scripturas,& Cano
nes pertinent, licebit ſequi etiam alios , qui
In dubijs oo
eas facultates magis ex profeffo tractauerút.
4 * Si quando , vel ambigua fuerit S.
ir amuis par- Thomæ ſententia, vel in iis quæſtionibus,
tem ſequi li.
cet . quas S. Thomas fortè non attigit, Doctores
* Ibid.decr.Catholici inter fe non confenferint: licebit
‫•رر‬ quamcumque partem ſequi , vt dictum eſt
Fidei, & pie. in regulis
communibus regula quinta.
5 * In docendo corroborandæ primùm
tatus Cordeir fidei,alendæậ; pietatis cura habeatur.Qua
* Ibid . decr.
54 re in iis quæſtionibus , quas S. Thomasex
profeſſo non tractat, nemo quicquam do
ceat,quod cum Eccleſiæ ſenſu , receptiſque
traditionibus non bene conueniat , quodq;
aliquo modo ſolidæ pietatis firmitatem mi
nuat. Quò pertinet , vt nec receptas iam,
quamuis congruentes tantùm ,rationes,qui
bus fidei res probari ſolent,refellant;nec te
mere nouas excogitent,niſi ex conſtantibus,
ſolidiſque principiis.
Opiniones, 6. * Quæ opiniones, cuiuſcunque aucto
que catholi-ris ſint, in aliquaProuincia , aut Academia
cos offenduntCatholicos grauiter offendere ſcirentur, cas
nonafferēda. ibi non doceat,autdefendat. Vbi enim nec
*

9.3.cap. is.fidei doctrina , nec morum integritas in di

6.3 . ſcrimen adducitur,prudenscaritas exigit,vt
P.S.C. 2. noftri fe illis accommodént , cum quibus
§ . 2. verfantur.
Quadrien. 7 * Quadriennio totus Theologiæcura
curſus abfol- ſus abſoluendus. Si ergo duo fuerint ſcho
uendus. lafti
 Profefforis Theologie. 57
laſticæ Theologiæ profeſſores.
9. 1. Primus 43. quæſtiones ex prima Quaftionum
parte explicet primo anno ; Secundo annodimifio.
materiam de Angelis;atque vnam,& vigin
ti quæſtiones ex prima ſecundæ ; Tertio an
no à quæſtione ss. vel 71.ad finem primæ ſe
çundæ ; Quarto anno ex ſecunda ſecundæ
materiam de Fide,Spe,& Caritate.
S. 2. Alter profeflor primo anno expla
net ex ſecunda ſecundæ quæftiones de lufti-.
tia ,& lure, & præcipua quædam de religio
ne ; Secundo ex tertia parte quæſtiones de
Incarnatione , & , h poteft, grauiora faltem
quædam explicet de ſacramentis in genere ;
Tertio de Baptiſmo, & Euchariſtia, & , fi
quid poteſt,de Ordine,Confirmatione, Ex
trema ynctione ; Quarto de Pænitentia , &
Matrimonio .
$. 3. Vbi vero tres erunt Theologiæ pro
feſſores, Primus primo anno exponat 26.
quæſtiones ex prima parte; Secudo reliquas
eiufdem partis quæſtiones quaſcunque po
terit; 'Tertio ex prima ſecundæ quicquid po
terit ante quæſtionem 81. Quarto anno re
liquum primæ ſecundæ .
9.4. Alter primo anno ex fecunda fecú
de controuerſias de Scriptura , de Traditio
nibus, de Ecclefia ,de Concilio, de Romano
Pontifice;Secundo quæſtiones de Fide, Spe,
& Caritate ; Tertio quæſtiones de luftitia,
& lure,de reſtitutione, & Vfura,de Contra
ctibus , quantùm poteſt; Quarto fi quæ de
DS
 58 Regule
Contractibus ſuperfuerant, & quæ de Reli
gione,ac Statibus difputat S. Thomas.
§. 5. Tertius priino anno quæſtiones de
Incarnatione ; Secundo de Sacramentis in
genere,de Baptiſmo, & Euchariſtial; Tertio ;
de Pænitentia , ac Mattimonio ; Quarto de
Cenſuris Ecclefiafticis , & de reliquis Sacca
mentis,
Cuinque an .
si quaſtiones 8. Ex quæftionibus autem , quæ ſibi ex
abſolwenda, planandæ fuerint, ſingulasintra annum , cui .
adſcriptæ ſunt,abfoluat: fi quas non poterit,
prætermittat omnino , nec alium in annum ,
reijciat;ſed auditores ad certum aliquem auc
Etorem remittat,
A quibus 9 Vt autem faciliùs in Theologia ſcho
quaftionibus
abftinendum . laſtica
huiuſmodi progreſſus faciant,par eſt,
' vt à quibuſdam rerum generibusabftineant,
quoad eiusfieri poterit : ſunt autê in primis
hæc quatuor. 7
A facra $ . 1. Vnum genus quæſtiones , aut com
Scripture
propriis.. mentationes diuinarum Scripturarum pro
prias complectitur. Has concedant inter
preti Scripturarum .
A contro. $. 2. Alterum genus in controuerfiis ad-.
werfiis. uerſus Hæreticos pofitum eft ,in quibus per
tractandis, quoties in S. Thomæ partibus
occurrerint , feruent fcholafticam potius,
quàm hiſtoricam rationem , & fatis elle pu
tent concluſionem quamlibet duobus , aut
tribus firmis munire fundamentis , diluere
etiam totidem ferè præcipuas hæreticorum
calumnias , in fingulis tamen indicent au- ,
eto
 Profeſſoris Theologie. 59
& orem aliquem ,ex quocetera promere pol
fit,qui velit.
9. 3. In tertio genere ſunt Philoſophicæ philoſos
res, quas haudquaquam ex inſtituto tractét,phicis.
nec tam diſputent, quàm vel ab aliis ,vel à
ſe explicatas promant.
9.4. Ad quartum genus pertinent con- A cafibus
ſcientiæ caſus. In quo generalibus quibuſ confcientia.
dam rerum moralium principiis , de quibus
diſputari Theologico more folet , contenti,
fubtiliorem illam , ac minutiorem prætereát
caſuum explicationem .
10 Si quando S.Thomaseandem difficul- Eadem na
tatemin plures diſtrahit articulos,pręſertim iteranda.
diuerfarum quæftionum : ne idem duobus
repetatur locis,poterunt,vel in vnam diſpu.
tationem , vel etiam fi res ipſalongioré non
exigat explicationem, in compendium arti
cutos illos redigere , vt diſtinctè dicetur in
Catalogo quæſtionum hiſce regulis adiun
eto, modò nihil præteret , quodin articulis
fingulis obſeruatione dignum ſit. Art. s.Tho .
11 Faciles percurrat articulos.Itaque præ- quomodoex,
lecto titulo , mox vel indicet breuiter Con - plicandi,
clufionem S.Thomæ, vel dicat , S. Thomas
reſpondet negando, vel affirmando. In dif
ficilioribus verò progrediatur hoc ferè mo
do ,atque ordine. Explicetur primùm arti
culi titulus, fi quid habet obſcuritatis: tum
exponatur diſtinctio ,fi qua eft ,ex cuius mé
bris Concluſiones nafcuntur: mox Conclu
fio primaria S.Thomæ , atque aliæ deinceps
ponan
 60 Regulé profeſſ.Theologia.
ponantur ; ſinguliſĝ; Concluſionibus , niſi
perſpicuæ fint,adiiciaturaliqua ejuſdem ra
tio, quæ etiam ita explicetur, vě intelligant
auditores in diftinctionibus , ac rationibus
S.Thomæ maiorem ineffe vim,quàm prima
fronte aliquando videatur.
Longiores ( 12 Explicato quolibet articulo,fi res exi
tractatusnow gat,
inftituendi.
quæſtionem inſtituat: non tamen lon
giorem vllum tractatum , niſi in iis materiis,
quæ vel in S. Thoma non habentur, vel ha
bentur quidem,fed vtilius explicantur com
pendio.
ut defen 13 Non ſatis eſt Doctorum ſententias re
dendus S.
ferre, fuam reticere :ſed defendat opinioné
Th.aut9.0- S. Thomæ , vt dictum eſt , vel quæſtionem
mittenda.
ipfam omittat.
Diſputatio- 14 In diſputationibus menſtruis, quibus
nesmenftiua.totidem defendent , quot fuerint præcepto
res, terqi ferè ante meridiem argumentétur,
totidem poft meridiem , quilibet aduerſus
omnes defendentes: & quidem , fi nihil im
pediat, qui mane reſponderit primo loco , à
prandio ſecundo reſpondeat.

CATA
 61
GEDOOOOOO SUPER GOODOOS
Se

Galacode 0000CCOLE

CATALOGVS
ALIQVOT QVÆSTIO
NVM EX PRIMA
PARIE S. THOM Æ .

IHIL hic depotétia neu - Qu.i.art.i.

tra.Vtrum infithomini na
turalis appetitus ad cla
ram Dei viſionem , differa
tur in 1.2.q.3. ar. 8. vel q.s.
art. 8.
Quæ pertinent ad naturam ſcientiæ , & ad art. 2;
ſubalternationem ſcientiarum , non diſpu
tentur hic, ſed ſupponantur ex Logica .
Non tractetur hic de rationibus formali - art. 3 •
bus obiectorum ſcibilium :neq ; an ſcientia
ſit vnus ſimplex habitus , & qualitas in ge
nere:hæc enim philoſophorum funt: ſed his
ſuppoſitis ſufficit quærere , an Theologia ex
aliqua ratione peculiari fit vnus habitus, &
vna ſimplex qualitas. art. 4
Non diſputentur, ſed ſupponantur , quæ
dici ſolet de ſpeculatiuo , & practico , vt ſunt
differentiæ ſcientiarum .
Non tractetur, quid ſit certitudo aſſenſus, art. s.
quid
 62 Catalogus Quæſtionum
quid firmitas , quid veritas , quid euidentia,
& quotuplex;ſunt enim Logicorum.
art. 9 . An decuerit Scripturam abundare meta
phoris,& parabolis,& an ſacræ literæ aper
tæ, & claræ fint, relinquantur lectori Scri
pturæ , & controuerſiarum ; ſicut etiam tra
ctatus de ſenſibus Scripturæ.
quaft. 1. Nonexplicetur , ſed ex Logica ſuppona
tur , quid, & quotuplex ſitpropoſitio per ſe
nota,& immediata:nec rationes S. Thomæ,
quibus demonſtrat Deum eſſe,confutentur,
ſed potiùs corroborentur.
qa..at.i. An aliquod corpus moueat immotum , &
an viuens nobilius fit non viuente, & an A
riſtoteles rectè probauerit Deum elle incor
poreum ,relinquatur Philoſophis.
art . 2 .
Nihil hic de principio indiuiduationis.
art . 3 . Non tractetur dediſtinctione ſuppoſiti, &
naturæ;pertinet enim ad 3.par.q.3.ar.3.Qyo
niodo autem diſtinguantur in creaturis ef
ſe , & elfentia relinquatur Metaphyſico.
art . 4 . In quæſtione an Deusſit in prædicamen
to , reſcindantur , quæ ſunt propria Philo
ſophorum . Quæſtio vero,an Angeli,& Cæ
li lintin prædicamento; tota Philoſopho re
linquatur.
art . 7 Au fimplicitati diuinæ repugnet perſona
rum , & relationum pluralitas,non tractetur
hic.ſed infra q.28.ar.2.
9.4. ar.i.
An reliqua perfectio, quæ formaliter fit in
Deo , liberc ei conueniat, differatur in q. 19.
art . 2. An autem relatio diuina ſecundum ſo
lit
 Ex Summa S.Thomæ. 63
fit aliqua perfectio, remittatur ad materiam
de Trinitate .
Prætermittatur, & ex Metaphyſica ſup- quæſt. s.
ponatur, quid fit bonum .
Quid Ariſtoteles ſenſerit de Dei infinita- 9.7 . ar. I.
te,relinquatur Philoſopho.
An creari poffit aliquid infinitum inquan- af.2.3.4 .
titate,velin qualitatibus naturalibus , Phi
lolophi eſt diſputare , ſicut & de infinito in
genere ſubſtantiæ ; cùm tam hoc , quàm il
lud infinitum elle creabile , ijſdem ferè ar
gumentis probari ſoleat , aut oppugnari.
An autem poflibile fit infinitum in qualita
tibus ſupernaturalibus , à Theologo diſſe
ratur, fed in fecunda ſecundæ , q. 24. art. 7.
tantummodo
De vbiquitate humanitatis Chriſti non quæſt. 8.
tractetur hic ,ſed in 3.par.q.2 .
An Angeli, & Cæli fint entia neceſſaria, quæſt. 9.
& immutabilia , non eft quæftio Theologi,
ſed Metaphyſici.
Devno , vt eſt paſſio entis , nihil dicat quæ. 11 .
Theologus, cùm fit Metaphyſica res.
An repugnet in ſubiecto quanto inhæ- art. 3 .
rere accidens fpirituale , vel in ſubiecto im
materiali accidens corporale , differatur in
materiam de Euchariſtia.
: Tractare de inæqualitate præmiorum, fi- art. 6. 5

cut & meritorum , pertinet ad primam ſe

cundx , q.4.art.2 .
De cognitione beatifica animæ Chriſti art. 8.
non diſputeturhic ,ſed in 3. parte.
An
 64 Catalogus Quaftionum
art . Il
An puro viatori poſſit communicari eui
dens notitia abftractiua articulorum fidei,
non hic diſputandum eft,ſed ſupra q.1.ar.i.
9:13.ar.3 . De diltinctioneattributorum , & eflentiæ
nihil hic repetatur,fi de ea ſupra diſputátum
eft, q.3.
art. si Non diſputetur de Analogia entis , cùm
ſpectet ad Metaphylicum .
art. 7 . Nihil hic dicaturde relationibus in gene
re,cum id Metaphyſicæ ſpeculationis fit.
ar.8. 9. 10 . Modi , quibus ſuiritur nomen Dei , & ea
11.iz. quædici folent de nomine Tetragrammato ,
relinquantur interpreti Scripturæ.
9.16 . & 17 . Dilputatio de vero, & fallo, Metaphyſici
negotij eft.
9.19.ar. 9 . An Deus ſit cauſa peccati, & anteneamur
& 1.2 . voluntatem noftram diuinæ conformare,
pertinent ad primam fecundæ.
Non moretur Theologus in explicanda
Peripateticorum , aliorúmque Philoſopho
rumfententia de prouidentia Dei.
9.23.ar. I. Ad quem finem ordinaretur homo, fi non
ellet finis ſupernaturalis,non diſputetur hic,
fed in prima ſecundæ ,q.2.
art. 37 Quid agendum ſit ei , cui ſua damnatio
reuelaretur, non tractetur hic , ſed in mate
ria de Spe .
art. s . De prædeſtinatione Chriſti, & quomodo
Christus ſit caula noſtræ prædeſtinationis,
relinquatur tertiæ parti.
qua4: Diſputatio de libro vitæ, qua parte ſcho .
laſticaeſt, explicetur,cetera pertinent ad in
terpretem Scripturæ .
 Ex Summa S. Thoma. 65
An actio ſit in agente vt in ſubiecto, quà- quæ. 15 .
ftio Phyficorum eſt,non Theologorum.
An Deus per ſe ſolùm poffit efficere rem , art. I.
quæ eſt peccatum , pertinet ad primam ſe
cundæ,licut ad ſecundam ſecundæ.Anpor
ſit per ſe, vel per alium dicere falſum .
Nihii hic de Beatitudine in genere,vel de art. 6 .
noftra.
De verbo mentis, nihil aliud tractetur, qu. 27.ar. 1 .
quàm, an producatur ab intellectu noſtro ,vt
terminus actionis,& quomodoab ea diſtin
guatur.
An notitia concurrat actiuè ad actum vo- art. 3 .
luntatis:ad primam ſecundæ pertinet.
Quid ſuppoſitum addat fupra naturam quæft. 29 .
ſingularem ,pertinet ad tertiam partem.
Ăn euidenter dilui pointargumenta có quaft. 3 1.
tra Myſterium Trinitatis , pertinet ad credi
bilitatem articulorum fidei, de qua agiturin
2.2.q.1.art.4.
De vacia cenſura , & qualitate propofi- art . 4 .
tionum non diſputetur hic , ſed in materia
de Fide,
Non diſputeturhic,quomodo perfona di- quæſt-39.
uina diſtinguatur ab ellentia ,li q. 28.tracta
tuin fuit de diſtinctione relationum , & ef
fentiæ,
De viſibilibus fignis, in quibus apparuit qux. 43 .
Spiritus ſanctus , commodiùs diſputare po
teſt interpres Scripturæ .
Idem de apparitionibus viſibilibus,quæ in 1
veteri, feu nouo Teſtamento tribuútur Deo,
E
 66 Catalogus Quaſtionum
an fuerint factæ immediatè per Deum , an
per Angelos.
quæft. sj . An motus Angelorum poffit fieri in inſtá
ti ſupponit multa philoſophica, quæ hic nó
tractentur. Id quod etiam feruetur in iis,
quæ diſputantur, 9.54.art. 1.& 3 .
SEB33DEESEBBLEBEEBBIRINIO
EX PRIMA : SECVND Æ .

quæ.i. art.i , Ic nihil , aut breuiſlimè differendum

H eft de deliberata'voluntate ,de conten
ſu perfecto , & imperfecto, & quid lic homi
nem elle dominum ſuarum actionum : hæc
enim locum fuum habent inferius. Item 11
hil hic dicatur de cauſalitate finis ; elt enim
quæſtio phyſica.
art. 2 .
An Deus agat propter finem , pertinet ad
primam partem in materia de volútate Dei.
Item verum natura agat propter finem ,quęs
ftio philoſophica eſt.
art . 3 Cauendum eft , nehic , & inferius eadem
quritio diſputetur,nempe.Vtrum actus ho
minis recipiant fpecié à fine. Leuiter igitur
hic attingatur,& plenè dilleratur inferius.
art . 4 Quomodo bonum lit lui diffufiuum , non
diſputetur hoc loco.
qux . 2 . Velomittatur,vel compendio exponatur,
cùm tota in Ethicis Ariſtotelis contineatur,
qu 3.ar. 1 . An Deus videatur à Beatis viſione Deiin
creata ,hic explicetur,non in 1 parte.
art . 2 .
Anhubitus lic mclior ſuo actu , non vide
tur
 Ex Summa S.Thoma, 69
turhic'explicandum , cùm ſit quæſtio philo .
fophica, & inferius habeat ſuum locum.
De perfectiune ſenſuum in corpore glorio- art. 3 .
fo,eiuſq; dotibus,hic,& q.4.ar.6.aliquid di
catur, fi vacat, cùm ad materiam de nouilli
mis non perueniatur. Item , an Deus videri
poſſit per aliquem ſenſum , feu fenfitiuam
notitiam , non hic ,fed in 1.parte diſputetur.
In quo confiftat ſumma miſeria damna-art.4 .
torum ,non explicetur hoc loco ,fed inferius,
vbi de pæna peccati agitur.
Nihil dicaturde inrellectu practico , & fpe art . So

culatiuo, nec de praxi ,& fpeculatione.

De obiecto intellectus , & vtrum anima art. 7.
naturaliter poflit cognoſcere ſubſtantias ſe
paratas,relinquatur philofophis.
Quicquid hic dilleri ſolet de differentia qu.4. ar.i.
delectationis ,amoris , & fruitionis differatur
in q.de frui, & vti. Item, an cum viſione Dei
pollit aliquo modo ftare triſtitia , reiiciatur
in 3. partem , vbi quæritur, an Chriſtus ſe
cundum rationem ſuperiorem paſſus ſit.
An delectatio quæratur propter opera - art. 2 .
tionem , an contrà, tractetur in Ethicis: hic
verò nihil, vel breuiflimè.
Ad animæ ſanctorum à corporibus fepa- art. s .
ratæ ftatim Deum videant , hic tractetur,
non in 1. parte.
art . 3 .
Relinquatur ferè primæ parti totus.
Nihil dicatur de merito ,aurde neceſita- art. s .
te luminis gloriæ.
An vero appetitu ordinato magis appe- ari . 8 .
E Z
 68 Catalogus Quaſtionum
tat damnatus non efle , quàm fic efle, perti:
net ad quæſtionem de pæna peccati.
qu.6 . art.1 . Non dilleratur hoc loco de libero arbitrio
contra Hæreticos , ſed in materia de gratia,
art. 2. Vnde proueniat , quòd homo ſui compos
fit proprie liber , & dominus ſuorum actuú,
tractetur infrà in quæſtione de electione.
art. 3 : Nihil dicatur de pura omiſſione.
art. 4 . Diſputetur hic , an voluntas poſſit cogi,
non autem ,an poflit necellitari, quia de hoc
inferius tractandum eſt.
art. 6 ,
Quomodo metus irritet matrimonium ,vo
tum , iuramentum , & contractus, referuetur
fecundæ ſecundæ ,& tertiæ parti.
art . 8 .
Difficultates de ignorantia reſeruentur in
queft 76 ,
quaft. 7 Plenior cóſideratio circumftantiarum non
eft huius loci, cùm de illis ſæpe inferius dif
ferendum fit.
art. 4 •
Nihil hic diſſeratur de præſcientia , ſeu
prędefinitione actuum liberorum , neque de
gratuita motione , qua Deus mouet voluns
tatem humanam .
quæſt. 11. Non videtur hic quicquam differendum
de obiecto Spei, neque an polit Beatus frui
diuina eflentia, non fruendo perſonis , vel v
na perſona , & non aliis , hoc enim pertinet
ad primam partem.
9.12.ar. 3 . Non tractetur, vtrum intellectus poffit fi
mul multa intelligere .
quæſt. 15. De conſenſu formali, vel interpretatino,
& an pertineat ad rationem ſuperiorem , in
ferius
 Ex Summa S. Thomæ. 69
ferius tractandum eft.
Quomodo ratio imperet membris exter- quæft. 17
nis , nempe deſpoticè, an politicè, diſputare
philoſophimoraliseft: breuiter igitur hoc
loco expediatur.
Vtrum in homine exiſtente in gratia de art. 9.
tur aliquis actusindifferens ad meritum , &
demeritum , difputetur in materia de me
rito.
Prætereantur ea , quæ pertinent ad con- art. If.
fellionem circumſtantiarum .
Hæc difficultas repetitur in materia de qu.zo.art.s.
peccatis: quare in eum locum referuetur.
Difficultates huius articuli differantur in
materiam de merito.
Quæſtiones quæ ſunt inter 21.& 71.omit - 9.20.ar.4.:
ti poflunt. Explicentur tamen pauca de ha
bitibus ,& de virtutibus in genere.
Quomodo peccatum virtutes præſertim 9. 71.at. 4
infulas expellat , non hic explicetur , ſed in
fecunda fecundæ , in materia de Caritate.
Nihil hic de diſtinctione mortalis, & ve- art. s .
nialis.
Hæc difficultas ſatis explicata manet ex art. 8 .
9.18.art. 5 .
Non deſcendaturad cafus particulares de 9.73 . ar . &
ſcandalo , vel reſtitutione: neque hic tracte
tur, vtrum is , qui alium ad peccatum indu
cit,grauius peccet; quàm qui occidit :perti
net cnim admateriam de fcandalo.
Nihi dicatur de immediato Deiconcur-quæft.79;
ſu cum ſecundis caulis.
E 3
 70 Catalogus Queſtionum
9.81.ar.3 . Immaculata Conceptio B. Mariæ , non
eſt huius loci , ſed tertiæ partis , vbi etiam,
dum de eiuſdem ſanctificatione agitur , tra
Ctetur quoque de fomite , & quomodo lige
tur , aut tollatur.
quxſt. 8s . .

Quomodo natura lapſa differat à puris na

turalibus ,tractetur in materia de Gratia.
art . 8 .
Quomodo Deus peccata patrum puniat
in filiis, relinquatur interpreti Scripturæ .
9.89.ar.2 . Expoſitio Sancti Pauli relinquatur Le
Etori Scripturæ .
art . s .
De primis motibus ſenſualitatis in infi
delibus ſatis eſſe videntur , quæ ſuperiùs de
primis motibus dicta ſunt. Vtrum autem
omnia opera infidelium fint peccata mor
talia, differatur in ſecundam fecundæ . 4.10 .
art . 4
quæ . 92
Non diſputetur hic, vtrum peccent , qui
panx metu legem ſeruant: nec vtrum Deus
peccata perinittat, an velit.
Quæftiones 101.102.104.10 5. & expofi
tio S. Pauliin q.89 . ar.2 . prætereantur, cum
Scripturarum fint.
alt . s . Materia huius Articuli differaturin qua
ftionem 114.art. 7.
art . 7 Non dilputetur hic de macula peccati,
nec de reatu pænæ ,nec de corruptione bo
ni naturalis, nec de aliis huiuſmodi, quæ in
materia de peccatis explicata ſunt.
que iro . An gratia ponataliquid in anima, velhic
tractetur, vel in quæſt.11 3.de iuftificatione.
art.2 .

Nihil
 Ex Summa S.Thome.
Nihil hic dicatur de caufalitate Sacra- qu.112.at
mentorum circa gratiam.
Vtrum gratia primi hominis, & Angelo- arc. 2.
rum in eorum creacione data fuerit fuppofi
ta ipſorum diſpoſitione, non hic tractetur,
fed in i.parte.
Non videtur hic agendum de contritio- art. 3 .
necontinuata Caietani , vel de intenſione
Scoti ; pertinent enim ad materiam de pæ
nitentia.
De neceſſitate Fidei in Chriſtum ante,vel qu.113.ar.43
poft Euangelium promulgatum , non diſpu
tetur,nifi in fecunda fecundæ .
Vtrum augmentum gratiæ detur in prin- art. 7.
cipio,an in fine actionis meritoriæ , & vtrum
li operatio meritoria ſucceſſiva fic, ipſa etiá
gratia ſucceſsiuè augeatur, meliùs releruan
tur in quæſtionem de augmento Caritatis in
ſecunda ſecundæ .
De numero, & ordine, & neceſsitate om+ art.8.
nium actuum , qui concurrunt ad iuſtifica
tionem , hic diſputetur , non in materia de
pænitentia.
Nihil hic de merito Chriſti dicatur , cùm qu.14.ar.6
pertineat ad tertiam partem .
Vtrum per quælibet opera augeatur gra- art. z .
tia,& caritas ,referuetur in materiam de Ca
ritate in fecunda fecundæ .

E 4
 72 Catalogus Queſtionum
EX SECVNDA SECVNU

qu.4 . ar.z. On tractetur hic, fed infrà in materia

N de Caritate, an Caritas fit forma om
nium virtutum in genere.
art . 6. Diſputetur hic, an Fides lit vnus habitus,
non tamen ,an fit ſimplex qualitas.
qu.s.ar. 1 . Nihilde fide Angelorum in generede hac
enim in materia de Angelis ; fed hic tantùm ,
an fuerit fides in primoAngelo;lierat ei eui
dens Deum elle, quiloquebatur , & reuela
bat ei myſteria.
quaft. 6. Non niſi breuiſsimè , quia difficultas in
materia de gratia tractatur.
qu.10.art.2 . Quæſtio de baptizandis pueris infidelium
referuetur in materiam de Baptiſmo.
quæſt. 12 . Hic non fiant longi tractatus de poteſtate
Eccleſiaſtica , & ciuili.
.2
qu.23.2r . Materia huius articuli non hic diſcutien
da , ſed in quæſtionibus de Gratia: vbi etiam
de diſtinctione Caritatis , & Gratiæ : fed an
Caritas lie virtus ſpecialis, hic in art.4.
quæſt. 26 . Nihil hic de contritione , fed tantùm , an
Deus ſit fummè diiigendus intentiuè,ſeu ſo
lùm æſtimatiuè ; quod in materia de pæni
tentia non repetatur.
quat . 6 . In materia de merito non hic diſputetur,
vtrum retributio meritorum apud Deum lit
ſecundum iuſtitiam commutatiuam , an di
ftributiuam .
E X
 Ex Summa S. Thoma. 73

EX TERTIA PARTE.

NEchic deagendú,
potentia obedientiali videtur q.1 . ar.i.
niſi obiter, cùm pertineat
ad primam partem in quæſt.de Omnipoten
tia Dei:necde Incarnationis poſſibilitate,de
qua tamen , ſi quid hic agendum videretur,
non repetatur in quæ.2. Nec de diſtinctione 1

ſuppoſiti, & naturæ , ſed remittatur ad 9.3 .

art. 3. Tandem an ſit de ratione boni ſe actu
communicare , pertinet potiùs ad primam
partemin q. de bonitateDei,vel in quæſtio
ne de libero arbitrio Dei.
Quomodo nos fatisfaciamus pro pecca- art. 2 .
tis, & quomodo ſatisfactio noftra nitaturfa
tisfactioni Chriſti,differatur in materiam de
poenitentia.
An in Deo Gint tres fubfiftentiæ , & an ef- quæft. 2:
ſentia fecundum ſe ſubaſtat , an per relatio
nes , non hic diſputetur , ſed ſupponatur ex
prima parte in materia de Trinitate : vtrum
autem poffit vnum effentialiter dependere à
multis dependentia cauſali, ſupponatur ex
Philoſophia.
Non diſputetur de eſte obiectivo contra q.4.art. 4.
Scotum ,ſed ſupponatur ex prima parte in q.
de ſcientia Dei.
An virtus heroica differat ſpecie à virtute quæſt. 7.
communiter dicta , fupponatur ex philofo
phia morali, vel ex prima fecundæ.
An humanitas Chrifti actiuè cócurrat ad q.8. art.1
E 5
 74 Catalogus Quaftiorum
infuſionem gratiæ , & ad opera miraculorű,
cùm habeat eadem difficultatem cum facra
mentorum cauſalitate, ideo ne ſæpe repeta
tur idem ,poffunt ifta coniungi , & fimul tra
& tari in materia de ſacramentis in genere. Ex
iis tamen ,fi quis voluerit nonnihil in hac 8 .
q. attingere ad explicandum inſtrumentariu
humanitatis concurſum , hoc quicquid atti
gerit , nullo modo repetat in materia deſa
cramentis .
ar 2. & 3 .
Non videtur diſputandum , qui fint, aut
non ſint membra Ecclefiæ ,cùm id pertineat
ad materiam de Ecclefia.
9.9 . art.i.
An intelligere diuinum poſſit communi
cari animæ Chriſti, pertinet ad primam ſe
cundæ , q.3.art.is
9.10.art.2 . Ea,quæ ad cuiuſq; Beati ſtatum pertinent,
quando , & quomodo videantur,non tracte
tur hic , ſed in prima parte , ficut & reliqua,
quæ pertinent ad viſionem Dei in communi.
9.11.art 1 . An viator poflit habere notitiam euiden
tem abſtractiuam Trinitatis, non huc perti
net ,ſed ad primam partem .
art . s . Quicquid de habitu hic diſputari ſolet in
communi,fupponaturex philofophia, velex
prima ſecunde.
9.18.ar.4 . Qur actiones dicátur humanæ , quæ non
humanæ , quæſtio eſt primæ ſecundæ .
De Chrifti facrificio incruento in cæna ,
quæſt.22 .
& de ratione facrificij, & hoſtiæ in commu
ni ,commodius diſputatur in materia de Eu
chariſtia , & Milla :item de facerdotio Mel.
chi
 Ex ſummaS. Thomæ. 75
chiſedech , & vt fuit figura Chriſti , melius
eft,vt diſputet interpres Scripturæ.
Non repecantur hic,quæ pertinet ad præ- quæſt.24 .
deſtinationem hominum , & Angelorum .
Omittenda videntur , quæ hic nonnulli quæft.25 .
tractant de phantaſticis imaginibus , & va
riis dæmonum illuſionibus.
Ceteræ quæſtiones de Incarnatione pof
ſunt omitti,pręter ſex ferè:quarum prima fit
de officio Mediatoris : vbi etiam aliquid de
inuocatione Sanctorú dicendum eft.Secun
da de Cóceptione B.MARIÆ . Tertia de mi
raculis Chriſti, propter quoſdamHæreticos
noſtri temporis , quivim miraculorú Chri
ſti, quantùm poflunt,eleuare conantur. Dil
putare autem de miraculis in genere,& quæ
poſſibilia fint Deo , pertinet ad q . de Omni
potentia Dei in 1. parte;nulli verò creaturæ
elle poſſibilia , ferè diſputatur in materia de
Angelis.Quarta an ſint in Chriſto duæ filia
tiones , ſed non diſputetur in genere , Num
vną numero relatione poſſit quippiam re
ferri ad diuerſos terminos. Quinta , an ratio
ſuperior ſic palla in Chriſto.Sexta de deſcen
fu Chrifti ad inferos contra Caluinum ..

DE SACRAMEN TIS
IN GENERE
Væſtio ,an Sacramentum ſit in aliquo quxſt.60.
O prædicamento ,116 videtur admodum
digna Theologo.
Vtrum
 76 Catalogus Quæftionum .
quaft. ỐI . Vtrum ſemper ,etiam in lege naturæ ,fue
rit neceffaria Fides, non huc pertinet,ſed ad
fecundam fecundæ .
quæſt.62. Vtrum Deus poflic vti creatura tanquam
inſtrumento ad creandum , potiùs eft primæ
partis in materia de creatione,

DE BAPTISM O.

E ſolemnitatibus , & cæremoniis Ba

DO ptifmi breuiter.
Nihil dicatur de cognatione fpirituali in
Baptifmo contrahi folita , ſed admatrimo
nium tranfmittatur.
De pæna paruulorum fine Baptiſmo de
cedentium non tractetur hic, fed in materia
de peccato originali in prima ſecundæ.
Sacramenta Confirmationis ,Ordinis, Ex
tremę Vnctionis tractentur prout vacauerit
plenè, vel breuiter , aut etiam prætereantur,
cùm & faciliora Gnt , & habeatur in prom
ptu ,vnde peti poſſint.Vbicunquetamé pro
pterHæréticos ea tractatio videbitur neceſ
ſaria nequaquam omittatur.

08333333333333333333
DE EVCHARISTI A.

N quantitas diſtinguatur à ſubſtantia ,

philoſophis relinquatur, ficut & illud,
de
,
 Ex Summa S, Thoma, 77
de quo Scotus hic diſputat , An accidens
poilit producere ſubſtantiam .
De figuris Euchariſtiæ multiplicibus , ea
rumque comparationibus,vel nihil,vel bre
uiter.

DE POENITENTI A.

NO
ANCtatum
repugnet fine vlla infuſione quali
fupernatụralium , vel fine vllo
pænitentis actu iuſtificari peccatorem & an
pænitere,licut oportet, indigeat Dei auxilio
gratuito, pertinentad 1.2.de iuſtificatione.
Illic etiam agendum eſt , non hıc de ordine
inter diſpoſitionem , & infuſionem gratiæ.
An in peccatore poſt peccatum tranſa
ctum aliquid aliud remaneat præter obliga
tionem ad pænam , ſupponatur ex prima ſem
cundæ in materia de peccato .
Virum pæna damni ſit eadem in omni
bus damnatis , pertinet potius ad materiam
de peccatis,& eorum effectibus.
Quæſtiones de Reſtitutione,de Eleemofy
na,de leiunio ,deOratione, de Correptione
fraterna remittantar ad 2.2,
Multa etiam , quæ ad caſus conſcientiæ
ſpectant, relinqui poſſunt,vt ſuperius anno
tatum eft.

1
DE
78 Catalog. Quæft.Ex Sum.S.Thom .

DE MATRIMONIO .

Mittendum videtur , quod à quibuſ

O dam hic tractatur , an virginitas ſit
virtus,& qualis virtus .
An maleficium maleficio poſſit diſſolui,
pertineret ſanè ad ſecundam fecundæ , fed
quoniam ad eum locum rarò peruenitur, &
maleficium inter matrimonij impedimenta
numeratur : commodiùs hic videtur collo
candum .
De ſubſtantia voti tam fimplicis, quàm
ſolemnis tractandum potius videcur in ſe
cunda ſecundæ,quàm hic.

REG V
 79
20088990907706 2000OOOOOCEX MORE

vocabulatOVOGODI

RE G V LÆ

| PROFESSORIS
CA S V V M
CONSCIENTIÆ .

I ( fuam omnem operam ,

Finis.
atque induſtriam confer
re ftudeat, vt peritos pa
rochos , feu Sacramento
rum adminiſtratores in
ſtituat.
¿ Vous Profellorum biennio explicet Sa- quaftionum
1
cramenta omnia, & Cenſuras , & pr æter
præt ea duimburio.
erea
hominum ftatus, atque officia:alter biennio
item Decalogum , in cuius ſeptimo præce
pro aget de contractibus, ſemper leuiter at
tingendo , quæ minoris momenti , aut non
ita propria elle videantur, ve v. g .de Depo
fitione, Degradatione , Magia, & alia huiuf
modi .
3 Etiamſi à Theologicis rebus , quæ vix - Theologi :
vllam habent cum cafibus neceffariam con quatenus
abflinendum .
nexionem , penitus abſtinere neceffefit : æ
1 quum
 80 Regulæ Profefforis
quum tamen eſt interdum Theologica quç
dam , à quibus caſuum doctrina pēdet bre
uiſsima definitione perſtringere , vt quid
character , & quotuplex ſit, quid peccatum
mortale,aut veniale, quid confenfus, & ho
rum fimilia.
Queſtionum 4 Citra Scholaſticum apparatū vnaquæ
ratio , & que difficultas euoluatur per dubitationes,
modus. & concluſiones: in quibus confirmandis ſe
ligantur ad ſummum duæ , trélve rationes,
nec plùs æquò auctoritates coaceruentur:
vnicuique autem generali præcepto , ſeu re
gulæ ſubiicianturexempligratia tres circi
ter peculiares caſus .
Probabilis.o- S'Ita ſuas confirmet opiniones , vt, ſi qua .
pinio opp alia fuerit probabilis , & bonis auctoribus
Significan . munita , eam etiam probabilem effe figni
ficet,
Hebdomada- 6 Quolibet fabbatho prætermiffa lectio
ria diſpura . ne per duas horas, vel aliquantò minùs, pro
110 . arbitrio Prouincialis , & diſcipulorum nu
mero ,depropoſitis concluſionibus diſpute
tur in ſchola coram magiſtro : in ea verò di
ſputatione interrogationibus potiſsimùm
agatur, vt vel exigatur explanatio alicuius
difficultatis;vel nouus caſus, mutata circum
ftantia aliqua , proponatur ; vel alicui con
clufioni opponatur Canon , ſeu doctor ex
primariis;ſeu nonnullabreuis argumenta
tio ,quò res plushabeat dignitatis;tempera
tè tamen, & longè infra philoſophicam có.
ſuetudinem .
7 Si
 caſuum conſcientie. 81
7 Si ipſe domeſticæ caſuum collationi å " omeſtice
Rectore ex Prouincialis præfcripto præfiforma.
collationis
ciatur, hunc ordinem teneat. Primùm mare
riam aliquam , de qua dillerendum ſit , pro
ponat , & interdum etiam aliquid pertinens
ad vſum , vt de modo interrogandi penité
tetn ,remedia,ac pænitentias imponendi, &
fimilibus. deinde eius materiæ præcipua ca
pita, ac fundamentá ipfemet aperiat breui
ter,vt generalem quandam notitiam , ac tă
quă lucem in omnes illius tractationis par
tes præbeat , tum de propoſita materia tres,
quatuorve caſus ſeligat, quos in collatio
num loco iubeat afigi , notato die, quo ex
cutiendi fint.
Priuatur
& De his cafibus propoſitis confulant aliſtudium.
qui priuato ſtudio, linguli fingulos auctores
à Præfide diſtributos.
9 Poſtquam conuenerint: priinùm vtileExponenda,
effet à fingulis , quid fuusdoctor habeat, difputan
da ſententia.
quàm breuiſlimè referri; tum qui præelt in
terroget ferè tres (quos ſatiùseſt tempeftiuè
præmoneri, & viciſlim variari)quid fentiant
de primo caſu;poftea ex his ; quæ dicta ſunt
ab illis , colligat ipfe doctrinam tutiorem ,&
probabiliorem ; eodem deinde ordine ca
ſum ſecundum , & reliquos deinceps eadem
ratione excutiat. Illis cafibus fic explicatis à
Præſide quàm breuiſſimè, & eo modo, qui
feruandus eſt in difputationibus caſuum ,
proponantur iiſdem de rebus dubitationes ,,
reſpondente vno ex præmonitis , & ipſo
F .
 82 Regulæ Profeff.caſuum confc.
tandem , quid fentiendum lit, ad extremum
edocente .
Extra ordig 10 Si quid verò alicui occurrat extra
naria colla ordinariam harum collationum
tionum man materiam : deferatur, fi nihil
teria , obſtat,ad Præſidem ,vt in
proximè futura col
latione agi
tetur.

REGV

4
 REG V LÆ
PROFESSORIS
PHILOSOPHIÆ .

* VONIAM artes, velfinis.

ſcientiæ naturales inge- * p.4.C.12 .
nia diſponunt ad Theo- 5. 3.& 3.
logiam ,&adperfectamcong.can.g.
cognitionem , & vſum
illius inferuiunt, & per ſe
ipfas ad eundem finem iuuant:eas , qua dili
gentia par eſt , præceptor in omnibus fince
rè,honorem , & gloriam Dei quærendo , ita
tractet, vt auditores fuos,ac potiffimùm no
ſtros adTheologiampræparet, maximeque
ad cognitionem exciter ſui Creatoris.
2 In rebus alicuius momenti * ab Aris Sequendus
ſtotele.non recedat , niſi quid incidatàdo Ariftot, .fed
Etrina , quam academiæ vbique probant,* p.4.C.14.
alienum , multò magis ſi orthodoxæ fidei s . 3. & 5 .
repugnet : aduerſus quam , li quæ funt il- cong, de ss .
lius ,aliúſve philofophi argumenta, ftrenue
fefellere ſtudeat iuxta Lateranenſe Conci
lium .
 84 Regule
Aucto. maie 3 * Ariſtote
lis interpretes malè de Chri
de chriſtiana (tiana religi meritos non fine magno
one
fido meriis. delectu , aut legat , aut in ſcholam profe
can. 8. grs.rat ; caueatque , ne erga illos afficiantur di
3. Con
cong.decre. ſcipu*liaEam ob rem nec Auerrois ( idem de
‫کر‬. 4
Auerroes. eiuſmodi aliis iudicium )digreſſiones in ſe
s . Congr .paratum aliquem tractatum conferat ; & fi
dece. ss .
quid boni ex ipſo proferendum ſit, qne lau
de proferat,& , fi fieri poteft, id eum aliunde
ſſe
ſumpli idemonſ . tret
Nullifefte Nall ſectæ ,vt Auerroiſtarum ,Alexan
adhærend um .d ræ or um , & fimilium , vel fe , vel ſuos addi
cat:nec Auerrois , aut Alexandri , aut cetero
rum errata diſſimulet; ſed inde acriùs de pri
mat eorum auctoritatem .
s. Thomas 6 Contrà verò de Sancto Thomá num
quam non loquatur honorifice: libentibus
illum animis , quoties oporteat , fequendo:
aut reuerenter , & grauatè ,fi quando minùs
placeat,deferendo
Philofophia 7 Vniuerſain philofophiam * non mi
curſus nominenus quàm triennio prælegat, idque binis
nor triennio. quotidie horis , anteineridiana vna , altera
* p.4.6.15. pomeridiana,nifi aliter in aliqua vniuerfita.
9.2 :
te conftitutum fit,
Qua ndo abs & Ac proinde, nuſquam curfus abſolua
foluendus. tur , antequam venerint, aut valde proxi l
mælint vacationes,quæ ſub anni finem dari
folent.
Que primo 9 $. I. Explicet primo anno Logicam ,
annotrade eius fumma primo circiter bimeſtri tradita,
non
 Profeſſoris Philofophie. 85
non tam dictando,quàm ex Toleto ,ſeu Fon.da,pel
tenda.
omita
ſeca , quæ magis neceſſaria videbuntur,ex
plicando.
S. 2. In Prolegomenis Logicæ diſputet
tantum an fit fcientia, & de quo ſubiecto , &
pauca quædam de ſecundis intentionibus:
plenam de Vniuerfalibus diſputationem
differat in Metaphyſicam , contentus hic
mediocrem quandam corum notitiam tra..
dere.
$. 3. De Prædicamétis etiam faciliora quæs
dam proponat,quæ ferè attinguntur ab Ari
ftotele,cetera in poftremum reiiciat annum :
de Analogia tamen , & relatione , quoniam
frequentiſſimè in diſputationes cadút,quan
cum ſatis eſt,agat in Logica.
9: 4. Librum ſecundum perihermenias, &
ambos priorum libros præter octo , vel no
uem prima capita primicompendio percur
rat:exponat tamen proprias illis quæſtiones,
breuillimè verò eam, quæ eſt de contingen
tibus, in qua nihil de libero arbitrio..
8.5 . Atque, vt fecundus annus integer re
bus phyſicis tribuatur,in fine primi anni ple
nior inſtituatur diſputatio de ſciétia,in cám
que coniiciantur prolegomena Phyſicæ ma
xima ex parte,vt ſcientiarum diviſiones, ab
ſtractiones , ſpeculatiuum ,practicum ,ſubal
ternatio , diuerſus quoque procedendi mo
dus in phyſicis, & mathematicis , de quo
Ariſtoteles lib. 2.phyſ. demum quicquid de
Definitione dicitur lib.2. de anima.
F 3
 86 Regula.
9. 6. Ex Topicis vero , & Elenchis loci,&
fallaciæ commodiorem in ordinem redactæ
meliùs explicantur initio Logicæ in ſum
ma ,

Quefecundo. 10. $. 1.Secundo anno explicet libros octo

Phyſicorum , libros de Cælo , & primụm de
Generatione. In octo libris Phyſicorum co
pendio tradatur textus libri ſexti, & feptimi,
etiam primi ex ea parte,quæ eft de antiquo
rum opinionibus. In octauo libro nihildif
ſeratur de numero intelligentiarum , nec de
libertate,nec de infinitate primimotoris;ſed
hæc in Metaphyſicis diſputentur, & quidem
folùm ex fententia Ariſtotelis.
$. 2. Textus ſecundi ,tertij,quarti de Calo
breuiter perſtringantur , magna etiam ex
parte prætereantur. In his libris non tra
ctentur , niſi paucæ de elementis quæſtio
nes ; de Cælo autem dumtaxat de eiusfub :
ſtautia,& de influentiis, ceteræ Mathemati
cæ profeffori relinquantur , vel conferantur
in compendium .
$. 3. Meteorologica verd percurtantur æ
ſtiuis menfibus vltima pomeridiana ſcholz
hora idque fiue ab ordinario ,fipoſſit, Philo
ſophiæ profeflore, Gue ab extraordinario ,nifi
aliter fieri commodiùs videretur.
Quæ tertio.
1 1. 9. 1. Tertio anno explanabit librum
ſecundum de Generatione, libros de anima,
8c Metaphyſicorum . In primo libro de ani,
ma veterum placita philoſophorum ſum
matim percurrat. In ſecundo , expoſitis fen.
fo
 Profefforis Philoſophie. 87.
foriis,non digrediatur in Anatomiam ,& ce
tera, quæ Medicorum funt.
§. 2. In Metaphyſica quæſtiones de Deo,
& Intelligentiis , quæ omnino aut magnope
fe pendent ex veritatibus diuina fidetradi
tis, prætereantur. Proæmium, ac ſeptimi, &
duodecimi libri textus magna ex partedili
genter explicetur: in ceteris libris feligan
tur ex y noquoque quidam præcipui textus,
tamquam fundamenta quæſtionum ,quæ ad
Metaphyſicum pertinent.
12 Summopere conetur Ariſtotelicum Textu. Árie
textum bene interpretari , in eoque nihilo mi
Stoelismaxi.
faciendus.
minus operæ ,quàm in quæſtionibus collo
cet. - Auditoribus etiam perſuadeat muti
lam valde , ac mancam futuram Philofo
phiam eorum , quibus id ſtudij in pretio
non lit.
13. Quoties incidit in textus aliquos ad- Qui maxime
modumcelebres , & iactari fæpe ſolitos in modointero
diſputationibus , eos accuratè perpendat, prætandi.
illuſtrioribus aliquot interpretationibus in
ter le collatis , vt, quæ quibus anteferenda
fit , ex antecedentibus, & conſequentibus
poliit intelligi , vel ex vi Græci fermonis,
vel ex aliorum locorum obferuatione , vel
ex inſigniorum interpretum auctoritate,
vel deniquè ex momentis rationum. Tum
demuin veniatur ad dubitatiunculas qual
dam non nimium exquirendas quidem ,
fed , fi cuius momenti lint , non omitten
das.
 88 Regula
Queftionum aum
dideli at:& quidemquæf
Magnumexetiam
m o 14 habe tion
,quæ non ipſa.
um exdele
ordo .
Ariſtotelis difputatione naſcuntur , fed ex
occaſione cuiuſpiam axiomatis ,quod is obi.
ter inter diſputandum vſurpat, ſi aliis in li
bris proprium locum habent , eò reiician
tur ; lin minus,continuo poſt textum ipfum ,
in quo le obtulerint,explicentur.
Quaftiones Is Quæſtiones vero ,quæ per fe ad ma
textusinter- teriam , de qua diſputat Ariſtoteles , perti
ferende.
nent , ne tractentur ante explicatos textus
omnes ad propoſitam rei fummam perti
nentes ; fi quidem plurestextus hi non ſunt,
quàm vt vna , aut alteča lectione poflint ex
poni: Sin autem excurrant longius , vt qui
ſunt de principiis, de Caulis , de Motu : in
his , nec fuſiores tractatis habeantur , nec
totus Ariſtotelis contextus quæſtionibus
anteponatur; ſed cum illis ita coniungatur ,
vt poft aliquam textuum ſeriem qualtio
nes aliquæ , quæ ex illis exiſtant , interſe
rantur .
Repeticio in 16. * Abſolutis lectionibus , aliqui in
* p.4.6.13 ter ſe audita recolant per femihoram , cir
$ .3 citer deni , vno aliquo ex condiſcipulis è
Societate , fi fieri poteſt , ſingulis decuriis
Disputatio.
præpofito.
17 argumententur
Diſputationes menſtruæ fiant, in qui
wes menſtrua. bus non pauciores , quàm
tres mane, totidem à prandio :primus qui
dem per horam , ceteri verò per ternos cir
citer quadrantes. Et mane quidem primo
loco

1
 Profefforis Philoſophie . 89
loco diſputet Theologus aliquis (i Theolo
gorum luppetit copia') contra Metaphyſi
cum , concra Phyſicum Metaphyſicus, Phy
ficus contra Logicum ; ſed à prandio Meta
phyſicus.cum Metaphyſico , Phyſicus cum
Phyſico , Logicus cum Logico. Mane item
Metaphyſicus ; à prandio Phyſicus vnam ,
aut alteram * conclufionem confirmabit * p.4.c.6.
breuiter , & philoſophicc. $ .10 .
18 Quo tempore fummam logicæ præ- sumuna tem
ceptor tradit , nec ipſe , nec eius auditores pore quatenus
difpuiádum .
ad hasdiſputationes conueniant. Imo pri
ma , atit altera circiter liebdomada logici
nihil diſputent , vna ferè rerum explana
tione contenti : ex quo tempore poterunt in
ſua claſſe defendere theſes aliquas die ſab
bathi .
19 Vbi non eſtnili vnus philoſophiæ ma- Difputation
giſter , ter , aut quater in anno inftituat fol- nes follemnes.
lemniores aliquas diſputationes feſto , alió
ve feriato die ; idque eo fplendore , atque
apparatu inuitatis etiam religioſis , aliiſque
doctoribus ad argumentandum , vt ex ea re
ſtudiis noſtris non infructuoſus aliquis fer
uor accedat.
20 Sic ab ipſo Logicæ initio iuuenes in- forme rutio
ſtituantur , nihil vt eos magis pudeat in di- in diputado.
fputando , quàm à formæ ratione deflexille:
nihil ab illis feueriùs exigat præceptor ,
quàm diſputandi leges , ac ſtatas vices. Ita
que qui reſpondet , repetat primùm totam
argumentationem , nihil ad fingulas pro
FFs
90 Regulæ Profefforis Philofophie.
poſitiones reſpondendo ; tum iterum pro
poſitiones, addatque Nego , vel Concedo
maiorem , minorem , conſequentiam ; in
terdum etiam diſtinguat ;rarò autem
vel declarationes, vel rationes
præſertim inuitis ob
trudat .

REGV
 80
R E G V L Æ

PROFESSORIS
PHILOSOPHIÆ
MORALIS.

* *
*

NTELLIGAT fui officium .

inſtituti nequaquam eſ
ſe ad Theologicas quæ
ſtiones digredi, fed pro
grediendo in textu bre
viter , doctè ,& grauiter
præcipua capita ſcientiæ moralis , quæ in
decem libris Ethicorum * Ariſtotelis ha- * p; 4.C.14 .
bentur,explicare. $. 30
2 Vbi ab ipfomet philoſophici curſus iusTempus hu
leétionis.
profeſſore Ethica prælegi non ſolent, expo
nat,qui Ethica tradit, Metaphyſicis grauio
res huius ſcientiæ quæſtiones : idą;per tres
quadrantes quotidie,autlemihoram .
3 Ethicæ repetitiones faltem decimo Repetitio.
quinto quoque die habeantur , quo tempo
re Rector ftatuerit : etiam fi ob eam cau
ſam vua eſſet Metaphyſica repetitio præter
mittenda.
4 Cum
 92 Regula Profeſ.Philof.moralis.
Concluſiones. Cum Metaphyſicæ auditores,vel do
mipriuatas,vel in ſchola menſtruas habent
diſputationes;propoſitionem aliquam Ethi
cam conclufionibus ſemper adiungant,
aduerſus quam per quadrantem
Methaphyſicus diſputet.
qui argumen
tatur.

REGY
 93
godogo akagoges Bons. 909090909

Goose SUSAN YO COCOGUSSucos

REGV LÆ

PROFESSORIS
MATHEMATICÆ.
E.

1 HYSICÆ auditori. Quigullores,

bus explicet in fchola qui
quobustempo re,
expii.
tribus circiter horæ qua- candi.
drantibus Euclidis ele
menta : in quibus poſt
p. 4. C. 12 .
quam per duos menſes с
aliquantiſper verſati fuerint, aliquid Geo
graphiæ , vel Sphæræ , vel eorum , quæ li .
benter audiriſolent, adiungat: idque cum
Euclide , vel eodem die , vel alternis die
bus.
2 Singulis , aut alternis ſaltem menfi Problemen j
bus ab aliquo auditorum magno Philoſo
phorum , Theologorumque conuentu illu
ítre problema mathematicum enodandum
curet ; pofteáque ſi videbitur argumentan
dum . '
3 Se
 94 Reg. Profefl:Mathematice.
Repetitio. 3. Semel inmenſe, idqueferè die fab
bathi prælectionis loco præci
pua quæque per eum
menfem explicata
publicè repe
tantur.

REGV
 95
990000340gogogogogogoSSeS QUOMODOCONQUQ

WITNODIOGNOSOTS00300 ooooooooo

REG V LÆ

PRÆFE CTI
STV DIOR VM
INFERIOR V M. ,

NIELLIGA I fe ad finis.
id elle delectum, yt omni
ope , atque opera Recto
rem adiuuet in fcholis
noftris ita regendis , ac
moderandis , vt , quieas
*
frequentant ,non minùs quàm in bonis ar- p. 4.0.7
g . 1. & c . $ 6 .
tibus,in vitæ probitate proficiant. 9. 4 .
2. In rebus, quæ admorum diſciplinam subordinatio.
in ſcholis noſtris pertinent,Rectorem tan festo.
- generali Pre
tùm ; in iis verò , quæ ad ſtudia , generalem
ſtudiorum Præfectum conſulat ; ab,eorum
præſcripto non recedat;nullam confuetudi
nem , aut receptam tollat, aut nouam intro
ducar.
3. Eidem Præfecto quicquid ab auditori. Declamatio
bus Rhetoricæ , & inferiorum facultatum nes à quo
probande.
publicè domi, foriſque declamabitur tradi ?
core
 26 Regula Prefekti
curet recognofcendum . Emblemata vero,
& carmina, quęceleber: imis aliquot diebus
propalam collocantor, à duobus per Recto .
rem deſignandis , legantur omnia ,atque o .
prima feligantur.
Magiftri ob. 4 Regulas Magiftrorum inferiorum , &
feruand: , & auditorum habeat,& perinde ac fuas ſedulò
curet obſeruandas.Magiftrosipfos iuuet,ac
dirigat, maximéque caueat,ne quid apuda
lios præſertim verò diſcipulos,de eorum exi
ſtimatione,atqueauctoritatedetrahatur.
Vna docendi s Magoopere caveat,vt nogi præcepto
Tailo .
res deceflorum ſuorum docendi morem , &
alias cöfuetudines, à noſtra tamen ratione
non alienas,fèdulò retineant:quo minùs ex
terni frequentem magiſtrorum mutationein
inculent.
· schole ri . 6 Quinto decimo quoque die minimum
fenda. ſingulosdocentesaudiat , obferuet ,an do
ctrinæ Chriſtianæ debitum tempus , atque
operam tribuant,an quantùm fatis eft in luo
penſo tum perſoluendo,tum recolendo pro
grediantur , an denique cum diſcipulis de
corè, ac laudabiliter fe in rebus omnibusge
rant .

Feriati dies, 7 Tum feftos dies,& vacationes,fiue pro

aborarum uinciis omnibuscommunes , liue ſuæ pro
mutario .
prias præſertim hebdomadarias,tumrhoras,
quibus quoque anni tempore inchoandæ
ſcholæ fint, ac finiendæ maturè cognoſcat ,
Magiſtriſque fignificet , quando item diſci
puli ad publicas ſupplicationes , aliáque id
genus
 ſtudiorum inferiorum . 97
genus dimittendi;aut aliquid extra ordinem
agere iubendi,feu vetandi.
8 9.1 .Caueat,ne gradus,quibusquinque quinque
ſcholæ inferiores , videlicet Rhetorica, Hu - Scholarum
manitas ,& tres Grammaticæconſtant vlla gradus.
ratione permiſceantur, vt , fi quando claſſis
aliqua ob multitudinem diſcipulorum ex
Prouincialis præſcripto geminetur, eundem
vtraque gradum retineat; & fi quando plures
in vna claſſe ordines ſtatuantur,iis gradibus
reſpondeant,
fcribuntur.
qui in regulis profeſſorum de
§. 2. Quæ diſtinctio quò meliùs, faciliúſq; diuifio Grá
ſeruetur,omnia Emmanuelis præcepta treslibr os, in tres
matica
1 in libros dividenda ſunt,quorum finguli fino
guiarum ſcholarum fint proprij.
Primus liber pro infima claſſe,continebit
primum Emmanuelis librum, & breuem in.
troductionem ſyntaxcos è ſecundo deprom
ptam.
Secundus liber pro media claſſe, contine
bit fecundum librum Emmanuelis de octo
partium conſtructione vfquead figuratam ,
additis facilioribus appendicibus.
Tertius liber pro fuprema claſſe ,contine
bit è fecundo libro appendices ſecundi ge
neris , & à figurata conſtructione vfque ad
extremum ,ac librum tertium , qui eſt de fyl
labarum dimenſione.
Similis autem huic in tres partes, quæ tri- *
bus claffibus refpondeant , diuiſio , ab iis
etiam prouinciis facienda effet , quæ aliam
 98 Regulæ Præfeéti
methodum, quàm Romanam ſequuntur.
9. 3. Cuiuſque clallis librum magifter pri
mo ferè femeltri abſoluet, altero à capite re
petet . quoniam verò infimæ clallis liber
maior eſt , quàm explanau yno anno , ac re
coli totus poffit, ideo bifariam diuiditur. Et
expediret quidem pueros non admittere , nifi
in prima parte bene inſtructos , vt omnibus
ſecunda pars ficut in ceteris claflibus vno
anno explicaretur,& repeteretur: verùm vbi
infima ciaſjid fieri nonpoterit , hæc infimaclaſſis diui..
geminus
do .
or- denda erit in duos ordines, quorum vni pri
ma pars libri, alteri ſecunda primo ferè ſe
meſtri prælegatur , ſecundo veròſemeſtri v
traque ab initio repetatur; quæ Gcubi gemi
netur ; cùm in ea duplex ſit ordo, vnus pote
rit magiſter inferiorem ordinem docere, al
ter ſuperiorem .
Repetitionis . §. 4. Huius repetitionis duplex erit vtili
teltas, ia tas prima,quòd åltiùs inhærebunt, quæ fe
pius fuerint iterata ; altera,ve,ſi qui fint præ
itanti ingenio , celerius quàm ceteri curfum
conficiant,cùm fingulis ſemeſtribus poffint
aſcendere.

9122que ciel
$ . 5. Vbi igitur quinque ſcholæ ſunt,ſer
Vium. uentur in fingulis finguli gradus eo modo,
quo deſcripti funt in regulis magiſtrorum ,
nec in vlla earum pluſquam vnusordo
cepta infima, permittatur.
9460 : 107 . 5. 6.Vbi ſunt quatuor ſcholæ :vel, ſublata
Rhetorica, ceteræ quatuor nihil differant ab.
iis ,quas modò diximus;vel, quod magis pla
cet, 1
 ftudiorem inferiority.
cet, fuprema fit Rhetorica ,feruettua pror
ſus gradum in regulis profetſoris Rhetorice
defcriptum; altera fit Humanitatis,itemque
ferues gradum in regulis profeſſoris exprer
fum ;tertia in duas fecetur ordines, quorum
ſuperior ſupremæ claſliGrammatica relpes
debit intimæ claſli ,duoique in ordines,vt ii
eius regulis dicitur diſtribuipoterit: fupe
giar tátùm ordo admitratur, tertia vsum tái
tùmgradum teneat , fitçue lupremaCramı
maticæ; quarta.vero duos, ficquemedia &
infima
$. 7. Vbi ſunt tres ſcholæ : duæ inferioresTrimm ,
detineant gradum modò præfcriptum dua.
bus vltimis in Collegio quatuor clallium
fuprema verò,vel Git pura Humanitas vel in
duos diuidatur ordines , quorum ſuperior
Rretoricæ ,inferiorHumanitati reſpondeat,
Pegui ordoſuperiornon introducetur , nifi
coluito Rectore, cùm bonus numerus diſci.
pulorum erit , quieius ordinis funt capaces,
atque ita,vt magifter ſtudio , & curæinferior
ci ordini debitæ nullo modo deft,
$. %. Vbi ſunt duæ fchola : inferior duos Duartum ,
habeat ordines. , quorum alter fupremo.or
dini infimæ clallis , alter mediat claffi; fif
perior item duos , quorum alter fuprema
claffi Grammaticx , alcer Humanitati re
fpondeat.
S. 2. In his etiam fcholis ,vbi eft ordo çe. Referrino
oboxs poeta
ผา
minus ,eadem erit pro vtroque crdine , quæ inf IN233 erd ,
dicta eft $. 3. annui peali repetitio . Fe qu ?
2
1
 100 Regulæ Præfectis.
dem , vbi fieri poſſet , vt vtrique fua cuique
pars primo ſemeſtri explicaretur,fecúdo iie
raretur; diſcipuli per bienniú in eadem claf
ſeæquè progrederentur,atque in' duas, quæ
fingulis conſtarent ordinibus: verùm, vbi id
difficilius videatur, plus etiam erit temporis
tribuendum .
Que ibidem
Ş.10.Hoc vtobtineripoffit, in his ſcho
cömunia,que lis,in quibusordo erit geminus,omnia præ
propria.
ter Grammaticæ prælectionem erunt omni
bus communia, Ac primum quidem Cice
roniana prælectio communis erit ita , vt fa
ciliora ab inferiore , difficiliora à ſuperiore
ordine repofcantur. Deinde thema etiam
ܽ‫ܕ‬ vnicum dari poterit ita,vt totum ordo ſupe- .
rior excipiat,inferior primam folùm , vel vlo
timam partem , quæ lit præceptis illi expli
catis accommodata. Denique exercitatio
nes, & concertationes, plerumque omnibus
communes effc poſſunt.Sola ergo Gramma
ticæ prælectio diſtincta cùm fit : aut alterno
quoque die ſingulis ordinibus, aut, tempore
bifariam diuifo , ſua vtrique quotidie expli
cabitur ,recoletúrve.
Noni difcipue 9. Nullum , quoad eius fieri poteft,in di
li,
fcipulorum numerum referat,quinon adda
catur à parentibus , aliíſve, quibus curæ fit;
aut quem ipſe non nouerit ;aut de quo fa
cilè non poffit ab aliis ſibi iam notis edoce
ri. Neminem verò eo quòd ignobilis lit. aut
pauper,excludat.
Eprum ex4
med.
1o Eos, qui de nouo adueniunt in hunc
ferè
 ſtudiorum inferiorum . JOI

ferè modum examinęt:roget,quænam ſtudia

coluerint, & quatenus ;deinde feorfim ali
quid ſcribere,certo arguméto propoſito, iu
beat ; nonnulla item præcepta facultatum ,
quibus ftuduerint , exigat; breues aliquas
fententias,liuè latinè conuertendas , fiue', a
ſit opus,e ſcriptore quopiam interpretandas
proponat.
11 Quos probè inſtructos, & bonorumo- Admiftie,
rum , aut indolis effe cognouerit , admittat;
iiſque regulas auditorum noftrorum oſten
dat,vt quales ſe eſſe oporteat,norint.Eorum
nomen ,cognomen , patriam , ætatem ,paren
tes,aut eos,in quorúcura ſunt, ecquis diſci
pulorú noueriteorum domos , in libro ſcri
batzdiemque,& annum , quo quiſque admiſ
ſus eſt,adnotet. Demumvnumquemque in
ea claſſe, & cum eo præceptore collocet, qui
ipfi conueniat ; vt luperiore dignus potiùs,
quàm ſuo indignusvideri pollit.
12 In vltimam claffem ferè,nequeadmit- Qui non ed.
tat iuuenes ætate prouectos,nequepuerulos mittendi
infimam .
ad
nimium teneros, niſi admodum idoneos ; e
tiam fi probæ tātům educationis gratia mit
terentur.

13 Generalis , folemniſque promotio fe- Promotion

mel in anno poft anniverſarias vacationes consis
facienda eſt. Si qui tamen longè excellant,
atq; in ſuperiore ſchold magis quàm in ſua
profecturi videantur( quod inſpiciendis Ca
talogis , rogandiſque Magiſtris cognoſcet)
nequaquamdetineantur ,fed quocumque
G3
 · 102 Regulæ Præfects
annitempore poſt examéafcendant,quam
quam à primaclalle ad Humanitatem pro
pter artem metricam , quæ fecundo ſemeſtri
explicatur , & ab Humanitate ad Rhetori
cam propter Cypriani ſummam vix patet :
afcenfus.
wered Examcm : 14 Ad examen ſemel, ant , fiopus fit,ite
Posebno sevedno nam, cum ab omnibus claflibus foluta oracione; à
fexprema verò Grammaticæ , & Humanitate
femel etiam carmine. & , fi videatur, femel
Græcè aliquo dierum interualio in fchola
fcribendum est
so a biglase is Icaat,wttiduo,veltriduo ante exas
175 Tender menmagistri ſcuibedaan examinis cauſa de
It stand. Scriberdiae ad examen leges in
line parareguizzpokrz ángulis in claſa
inisecitemuranore
refecision Seribentibus parótipfe Prefectus,aut
tast alias,pero iste bilo tituerit, qui,quo die
icnbencuca aty eredato , argumentuin
Los teine - Diredepomis,quàrz ugum tradar.
CHE C.57. Kolacici in afciculus ordine
Lemigri. wiphabco koniectasao
ud habeat; & ,fini
‫مه در‬.. hilpedia , d'inidatesanimatoribus , vt,!
videatur, legere , Ezermata in margine ncta
Givara!! ze potint
Examinar:" 1.38 Examinatores ties elle oporect. Vous
res.
sevit've plurimùm ipfe Prefecus: alio inos
terum humaniorum bene pericos, qui! pita
poteltuagiza non ant, Fectur cuminte
to conſtituet. laticornendo a ter
luorurn tium ſuffragia ipe & auuntelin ver
 Audiorum inferiorum . 103
zò ingenseft numerus, duoaut pluraexami.
natorum ternaria conftitui nihil vetat.
Examinaga
19 Terni ad examen , aut etiam plures exdorum aume
claffibus præſertim inferioribus euocentur;
totidemque deinceps à magiftro, ſeruato al
phabeci ordine , aut alio commodiore , fub
mittantur .
20 Examinstores in primis perlegant catalogo
magiſtri catalogum , & in eo tecognofcancgouſcenda.
adſcriptas cuique notas, dum ad examen ac
cedit , conferendo li opus ſit cum ſuperiori
bus eiuſdem annicatálogis , vt'; quid quiſ
que profecerit, aut profecturus fit,faciliùs
appareat.
2 1 Examinis ratio hæcerit , priñnùm fuæ Examinis rae
quiſque compoſitíðnis partem , a videatur; tio.
reciter:deinde errata corrigere, & eorum ra
tionem reddere iubeatur, præcepto , contra
quod peccatum fit ,indicato. Poftca Gratis
tnaticis vernaculú aliquid ftatim latinè vero
$
tendum proponatur , omnefque de præce
ptis , & rébus , quæ in quaqueſchola tradità
lunt , interrogentur. Denique breuis , fi fit
opus , loci cuiuſpiam ex libris in ſchola ex
plicatis interpretatio exigatur.
22 Poſt'cuiúſque ternacij examen ; recen- Quando fe
tibus adhuc Examinatorum iudiciis Center ,renda
ttd .
fentense
riæ de interrogatis ferantur , habita compo
ſitionis nocæ à magiftro additæ , & interro
gationis ratione.
23. Ad conſtituendum de dubiis Präfe . Dedwbiza
tus quotidianas eorum ſcriptiones pecin
G 4
 104 Regula Prefecti
terualla exigat ; cum iiſdem iudicibus. con
ferat , vt eos , fi videatur , rurſus ſcribere
iubeant, & examinent. Porrò in dubiis ratio
ætatis,temporis in eadem claſſe politi,inge
nij,ac diligentiæ habenda erit.
silenzio Sem- 24 Peracto demum examine,quid de vno
tentiaſuppriaquoque ſtatuendum fit, filentio fupprima
i menda.
tur ,niſi quòd , antequam publicè recitetur,
fuus cuique magiſtro catalogus oſtenden
dus erit.
Inepri. 25 Si quis ſit planè ineptus ad gradum fa
ciendum nullus deprecatori fit locus. Si
quis ægrè quidemaptus, ſed tamen propter
ætatem , tempus in eadem claſſe poſitum ,
aut aliam rationem promouendus videa 1

tur; id ea conditione , nifi quid obſtiterit,

fiat ,vt, li minùs ſuam magiſtro probarit 1

induftriam , ad inferiorem ſcholam remit

tatur , nec incatalogo eius ratio habeatur.
Si quidenique ita fint inutiles , vt nec eos 1

promoueri deceat , nec vllius in propria

claffe fructus fperetur ; agatur cum Recto
re , vt eorum parentibus , aut curatoribus
perhumaniter admonitis, locum non occu
pent.
Promulgatio. 26 Publicè promouendorum Catalogus ,
vel ad fingulas feorfim claſſes, vel in aula fi
mul ad 'omnes recitetur, Si qui longè inter
cæteros emineant , primi honoris cauſa no
minentur,in cæteris alphabeti,vel doctrinæ
ordo feruabitur.
Librorum
Catalogus. 37 Ante inſtaurationé ſtudiorum de Ca
 : ftudiorum inferiorum . IOS
talogo librorum , qui eo annoexplicãdi ſunt
in fcholis noftris conficiendo maturè refe .
rat ad Rectorem , vt res cum Præfecto gene
rali , & cum magiſtris communicetur, eo
démque modo ftatuatur;li qui fortè in anno
libri,ſiue ſcriptores commutandi fint.
28 Efficiat, vt tempeſtiuè cum publicis zibroram
Bibliopolis agatur,ne librorum ,quibus, aut Copia..
in dies vtimur , aut fequentem inannum v
ſuri ſumus, tum nos, tum excerni, copia de
ſideretur,
29 Cuiuſlibet anni initio ſua ſingulis Locorum aſ
auditoribus ſcamna, & confeſſores, velperfignatio,
ſe,vel per magiſtros, alumnis etiam ,& con
uictoribus per eorum moderatores aſſignet
(niſi fortè alicubi ex doctrinæ'ordine ſeden
di ordo ſtatuatur ) nobilibus quidem com
modiora ,noftris verd, & aliis item religiofis,
fi adfint, ab externis ſeparata , neque com
mittat, vt magna aliqua commutatio, ſe in
ſcio , fiat.
30 Permagni intereſt , vt auditoribus priuatiftudio
non modò noftris , fed alumnis etiam , vel tempus.
conuictoribus, & , fi nihil obftiterit, externis
quoque,Præfectus per magiſtros , vel per a
lios illorám collegiorum Præfectos tempus
ita diſtribuat , vt priuati ſtudij horas bene
collocent.
31 Nullam det cuiquam, præſertim diu- Immunitas
turnam , niſi graui de cauſa , à verſibus , & nulla.
Græcis diſcendis immunitatem. Declamario .
32 Curet , vt declamationes menſtruæ, nes mētrue.
G5
 106 Regula Prefects
quæpublicè in Aula à Rhetoribus haben
tur,ſuperiorum etiam claffium frequentia,
non modò Rhetorum , & Humaniſtarum
cohoneftentur. Ideóque magiſtri admonea
cur , vt ſuos quiſqueauditores inuitent , ex
noftris vero nemini abelle liceat , nifi à Re
ctore poteftatem impetrarit.
Scholarum 33. Conſideret quando , qua ratione, &
difutationes.quò conuenire debeant ſcholæ ad diſputan
dum inter fe : nec folùm diſputandi ratio
nein antè præſcribat, ſed etiam , dum certa
tur, præſens ipfe feduld curet, vt fructuosè,
modeftè, pacarè gerantur omnia. Eodém
que modo Rhetorum , & Humaniſtarum
declamationibus, feu prele&tionibus,quas
in Gymnaſio habere folent, interſit.
Academia. 34 Ad literarias exercitationes altius
imprimendas det operam, vt, ſi Rectori vi
debitur,in clallibus non modo Rhetoricæ,
& Humanitatis, fed etiam Grammaticæ, A
cademiæ inſtituantur , in quibus ſtatis die
bus, certiſque legibus , quæ in fine libri ha
bentur,vicillim prælegătur,diſputetur;aliz
Que boni auditoris partes agantur.
rami pe 3 De præmiis diſtribuendis , ac decla
matione , dialogoue tum fortalle habendo,
tempeftiuè ſuperiori in memoriam reuocet:
In qua diſtributione Leges , quæ in fine ha
rum regularum collocantur,feruande erunt,
&: in fingulis claffibus ante ſcriptionem pro.
malcandæ .
zó Der quocue operam , vt præter yu
blica .
 fridioram inferiorum . IC7
blica præmia , priuatis etiam , quæ Rector
fuppedicabit', præmiolis , vel ligno aliquo
victoriæ , magiſtri in ſua quifque fchola di
ſcipulos'excitent, cùm veladuerfarium yiri
cendo , veltotum aliquem librum repeten
do , memoritérve reddendo , vel illuftre ali
quidciuſmodi agendo,in dies commeruille
videbuntur.
37 Suum in vnaquaque clálie pro regio- cerforferus
num cõluetudine publicum Cenforem ,vel,Prelu .
fi Cenforis nomen minùs placeat,Decurio
nen maximum , aut Prætorem conſtituat:
qui, vtin honore fitapud condiſcipulos,
privilegic aliquo cohoneftandas erit ; iuli
habebit, magiitro approbante, leuiores poco
nas condiſcipulis deprecandi. Is obſeruet,fa
quis,autatitefignum datum ex condiſcipu
lis vagetur in atrio,aut ſcholam alienam in
grediatur,aut à propria, feu à ſuo loco diſce
dat ; deferat etiam ad Præfectum ; quinam
quotidie deliderentur , fi quis non diſcipu
lus ſcholam intrarit ,demum fi quid, abſen
te, feu præſente magiftro, peccetur in fcho.
Ta.
38 * Propter eos, qui tum in diligentia ,corrello r:
* p.4.c.7.
tum in iis , quæ ad bono's mores pertinent, 9.2 . & 4 : 16 ,
peccauerint, & cum quibus ſola verbabo S. ,
na, & exhortationes non ſufficiunt , Corre
ctor , qui de ſocietate non ſit , conſtituatur;
vbi haberi non poterit, excogitetur modus,
quo caftigencur, vel per aliquem ex ipíis
cholasticis , vel alia conuenienti ratione:
pro
 108 Regula Præfe &ti
propter domeſticaverò delicta non ple &tan
tur in ſchola,niſirarò, & magnadecauſa.
Correctionem
39 Qui autem plagas recuſant, autco
recuſantes. gantur, fitutò poſlint:aut,fi quando idinde
corè fiat cum grandioribus videlicet ,iis gyº
mnaſium noftrum interdicatur (Rectoreta
men ante conſulto:) ficut & iis,qui frequen
ter abſunt à fchola.
fcholis re 40 Cùm nec verba , nec Correctoris
mouendi.
*
P. 4.c. 16 . officium ſatis eſſet ; & in aliquo emendatio
5. • non ſperaretur , aliiſque effe offendiculo vi
deretur: præſtat à ſcholis eum remouere ,
quam ,vbiparum ipſe proficit,& aliis nocet,
retinere. Hoc autem iudicium Rectori , vt
omnia ad gloriam , & feruitium Dei, vtpár
coercendi.
eſt,procedant,relinquetur.
41 * Si caſus aliquis acciderit,vbi in re
*12 Ibid. lite-medium offendiculipræſtiti, ſatis non eſſet
D
à fcholisexpellere : ad Rectorem referat , vt ·
is videat , quid præterea conueniat prouide
re:quamuis, quoad eius fieri poterit, in ſpi
ritulenitatis,pace, & caritate cum omnibus
conſeruata,lit agendum ..
Reditus ad 42 Reditus ad fcholas noſtras nemini pa
ſcholas nemi-teat eorum,qui, vel ſemeleiecti ſunt, vel vl
nipateat.
tro fine legitima cauſa diſceſſerunt ; quin
prius Rector admoneatur , cuius erit , quid
expediat ,iudicare.
Arrij quies. 43 Nihilin atrio , nec in ſcholis , etiam
ſuperioribus patiatur armorum , nihil ocio
* p. 4. C. 16 . ſorum ,nihil concurſationum , atque clamo
9.4 . rum ; * nec iuramenta , nec iniurias verbo,
auf
 Audiorum inferiorum . 109
aut facto illatas,nec inhoneftum , aut diffo
lutum quid in eis permittat , fi quid accide
rit,componat ſtatim , & cum Rectore agat,
fi quid eft, quod atrij quietem vllo modo
perturbet.
44 Non modo toto ſcholarum tempore Atrium ego
in atrio, fiuein conclaui, vnde atrij proſpe-Schola in
.
7
ctus pateat ,ſit aſliduus;verùm etiam fcholas
antedatum fignum ad ingrediendum inter
dum luftret ,fempérque ad atrijianuam cun
ctis exeuntibus prælto fit.
43 Curet, vt ſcholarum ingreſſus in tem -Mila
Templ.um ,co
plum ,egreſſúlve ftrepitu careat;& numquam
nili præſente aliquo magiſtrorum ,autetiam
pluribus miſſam audiant:cui non modò om
nes quotidie religiosè interſint,ſed etiam re
ctè,atque ordine diſtributi.
46 Diebus, & horis ad excipiendas diſci- Confeßio.
pulorum confeſſiones conſtitutis, videat, vt 1

confeſſarij tempeſtiuèadſint: templum ipſe

per id tempus ingrediaturidentidem ,curét
que, vt modeſtèa, c piè ſe pueri gerant.
47 Ne ipfe quidem Præfectus , niſipare schola non
cè, præfertim præle&tionum tépore, èIcho- euocandi.
lis diſcipulos euocet : fi quid in ea re pec.
cetur ab aliis ,Rectorem edoceat.
48 Nullo autem tempore diſcipulorum pifcipulori
opera,aut ad ſcribendum , aut ad vllam rem opera non o
tendum.
aliam vtatur, aut alios vti finat.
49 Regulæ omnium externorum diſcipu-Regula palä
lorum communes in loco , vbi publicè legi collocandæ.
poflint, & in quauis præterea claſſe propa
lam
 110 Reg.Prefech.ftudior.inferior.
lam ſunt affigendae , & cuiufque ferè menus
initio in Rhetorica , cæteriſque inferioribus
recitanda .
m's poeha so Vbi non erit Præfectus ſtudiorum ſu
******* perioru'n , curam fubeat ipfe , Rectore pro
bante , recognofcendi ea, quæ publice
declamantur , & librosnoftris
ſcholafticis, eodem con
fcio Rectore di
Bribuendi.
 79

SCRIBENDI

A D E XA M E N
LEGES.

Ntelligant omnes,ipfo ſcriptionis scriprioni ins

die,fi qui,niſi grauibus diſtēti cau - berſini.
fis,deſiderétur, eorum in examine
nullam habitum iri rationem,
2 Maturè veniendum ad fcholá ,vtfcriben- scribuido
di argumentú, & ea, quæ tum Præfectus per tempus.
fe,vel peralium traditurus eft, fideliter exci
piát, abfoluantậ; omniaintra finem ſchol.a.
rum: nam poft indictú filétium , nemini cum
aliis,ne cum Præfecto quidé ipfo, fiue cú co,
quem ipſe ſibi ſubſtituerit, loqui licitú fore.
3 Accedere oportet inſtructoslibris,cete- appaiatik .
riſq; rebus ad ſcribendum neceſſariis , ne ab
vllo quidquam petere inter ſcribendum ne
celle fit.
4. Appoſitè ad vniuſcuiuſq;claſlis gradū, Forna .
dilucideq; fcribédum , & ex thematis verbis,
modiſq; præſcriptis.Ambiguè ſcripta in de
teriorem partem acceptum iri ; verba etiam
inuerfa , vel temerè immutata difficultatis
euitandæ cauſa pro erratis fore.
s Cauendu à Confefforibus:ná,liduæ fortè cauendum
confefforibus,
cópofitiones fimiles,ac gemina reperiantur ,
vtramą; habitú iri pro ſuſpecta ; cùm vter ab
ytro furatusſit,exploratum eſſe non poſſit.
6 Ad fraudes euitadas,ficui fortè potefta- , ' Egreffus
em holiet ſc .
 2

IIZ Scribendi ad examen leges.

tem exeundi,poſtquă ſcribi cæptum fit,dare
neceſitas cogat;is argumentú ſcriptionis, &
quicquid ſcripſerit , apudPræfecum relin
quar,fiueapud eum , qui tum ſcholæ præeſt.
Seriptionis
traditio. z
Compoſitione abſoluta, ſuo quifq; loco,
quæ ſcripſit,diligéter recolat, caftiget,expo
liat, quantùm velit:nam ,fimul atq; compofi
tio tradita Præfecto ſit,ſi quid deinde corre
cum oporteat, haud quaquam redditum iri.
Adfcribendis 8 Ritè complicanda,vt Præfectusiuſferit,
nome .
ſua vnicuiſ; cópofitio,atque in tergo nomen
tantùm ſcriptoris cum cognominelatinè ad
fcribédum :qud facilius cöpoſitiones omniú
in alphabeti, fi libeat,ordinéredigi poſſint.
scriptionis e Cum ſuam quiſque compoſitioné red
abfolutio. diturus accedit ad Præfectum , fecum fuos
habeat libros , vt , ea tradita, ſtatim ſilentio
exeat è ſchola: ceteri verd, aliis diſcedétibus,
loca non mutent ;fed compofitionem , quo
cæperint loco,perficient.
Тетр. 10 Si quis tempore ad ſcribendum attribu
to non abfoluerit;eam ipfam partem ,quam
ſcripſerit , tradet. Idcirco probè intelligi ab
omnibus oportebit , quantùm temporis ad
fcribendumconcedatur,quantùm ad defcri
bendum ,& recognofcendum .
Acceſſus ad i . Denique cùm ad examen accedunt , li
examen. bros, qui explicati fint eo anno,de quibus in
terrogandifumt,afferant:dumq ; vnus inter
rogatur, ceteri , qui adfunt diligenter atten
dant;verùm neque antigant aliis, neque cora
rigant,nili rogati, sph
LE
 II3

LEGES

PRAEMIORVM

Hetoricæ octo præmia Premiorum

proponentur ; duo ſolutæ namerus.
Orationis latinę, duo car

R minis ; duo folutæ oratio

nis Græcæ, totidem Græ
ci carminis : Sex item, fed
eodem planè ordine in Humanitate , & in
prima claffe Grammaticæ , relicto ſcilicet
Græco carmine,cuius infra Rhetoricam ferè
non eſt vſus. Quatuor deinceps in omnibus
aliis inferioribus, relicto etiam latino carmi
ne, Vnus præſerea , aut alter in ſingulis cial
ſibus, quioptimèomnium Chriſtianam do
Etrinam recitauerit , præmio donetur. Pote
runt tamen ,vbi ingens,aut paruus eſt nume
rus diſcipulorum , plura, vel pauciora dari,
dummodo potior femper folutæ 'orationis
latinæ ratio habeantur.
2 Scribendi certamen in diſtinctos dies dies.Iscriptionum
diuidatur , ita vt alius dies orationi latinæ,
alius ſcribendis verſibus,alij item duo dies
Cræcæ orationi,ac verfibus tribuantur.
H
 114 Leges.
3. Omnes in fuam quiſque ſcholam die
bus, & horis ad ſcribendum conftitutis con
neniant.
Egreſſus en 4 Accepto ſcribendi argumento , ante ab
colloquiü
terdicitur.
ſcriptionem, ac tradită
ſolutamegrediatur;neque
in ſchola cum alio, nemo ſua
intraè,fiue
extra gymnaſium colloquatur:ſi egredi,facta
tamen poteftate,necefle fit; argumentum,&
quicquid ſcripſerit apud eum,qui tum ſcho
Tempus , DE s
læ præeſt,relinquatur.
prorogădum .
Si quis longius fpatium ad rem accura
tiùs perficiendam expetit:is,modò ne pedem
è ſchola efferat , neque vltra occafum lolis
tempus proroget, quamdiù voluerit , maneat.
nes 6 Suam quiſque ſcriptionem accuratè de
scriptionde.
obfigna
ſcriptam ,aliquo addito, quo maluerit,ligno,
fine nomine tamé,cùm diſcedere volet;gym
naſij Præfecto ,vel alteri , quem ipſe ſibiſub
ftituerit , reddat:aliam item chartam ,in qua
cum nomine, & cognomine,litidem fignum
expreſſum ,diligenter obſeratum , nenomen
inipici poſſit, eidem tradat.
Twiò affere 7 Gymnalij cuiuſque Præfectus omnia ſe
wanda. dulo , & fideliter afferuet : neque chartas no
mina continentes , priuſquam factum fit iu
dicium ,reſignet.
Iudices. 8 ludices tres, & docti, & graues,quorum
aliquis externus elfe poterit, filoci poftulet
conſuetudo, qui neſciant , cuius quæque fit
fcriptio , deligantur. Hi perlettis omnibus
ſcriptis, & re diligéter inſpecta, plurium ſuf
fragio omnes ordine victores,& eorum quo
que,
 Premiorum ..
sis
que', qui ad victores proximè acceſſerunt,
vnum,aut alterum in vnoquoque genere de
clarent.
- In iudicio , cuius melior erit orationis Iudicij for
forma, is ceteris omnibus , licet plurima fcri- na.
pſerint, anteferatur. Si qui genere ipſo','B
itylo pares in fcribendo erunt,plura paucio!
ribus anteponantur.Siin hoc etiam lint pas
res , qui orthographia præſtiterit, victor'lit.
Si orthographia , & ceteris rebus pares:foe
rint, ei , qui elegantius exprefferit literarum
notas,præmium adiudicetur. Siparešomni
nò fint,veldiuidatut præmium , velgemine :..
tur , vel ſorte ducatur. Si quis in omnibus
generibus ſcribendi ceterosvicerit, is etiam
omnium generum præmia conſequatur.
10 ludicio perfecto Præfectuscum Re - Nomina refe
core , & Præfecto generali chartas , in quigrands.
bus nomina certantium cum ſignis adſcripta
erunt,reſignet: nomina victorum è fignis di
ligenter,ne erret,inueftiget:cognita nemini,
præterquam Magiftris.enunciet.
11 Conſtituto deinde die, quantò maxi- Premiorm
mo fieri poterit apparatu , & hominum fre apparatus.,
quentia, nomina Victorum publicè pronun
tientur , & in medium procedentibus, præ
mia , cuique ſua , honorificè diuidantur. Si
quis non aderit;nilipoteſtatem iuſtis de cau
fis,quæ Rectori probentur acceperit à Præ
fecto,premium vel optimo iure libi debitum
amittat.
12 Vnumquemque Victorem præco ello- Diftriburio.
H 2
 116 Leges premiorum .
cabit hoc ferè modo: Quod felix,fauſtumq;
fit tei literariæ, omnibuſque noftrigymnalij
alumnis primum , ſecundum , tertium , &c.
præmium folutæ orationis latinæ , Græcæ ,
carminis latini, Græci, & c. meritus, & con
ſecutus eſt. N.Tum victori tradat præmium,
nec ferè fine aliquo ad rem maximè appoſi
to carmine breuiſlimo , quod ſtatim ,ſicom
modè fieri pofſit,à cantoribus repetatur. Ad
extremum addat idem præco,ſi qui proximè
acceſſerint,quibus aliquid etiam præmij lo
co dari licebit.
Frandum 13 Contra has leges ſi quis peccaue
pena. rit , aut fraudem vllam commiſe
rit, eius ſcriptionis nulla
ratio habeatur,

REGV
 117
000000000000000000000000000209900 €

39390 - DAGSISODIO avausmas

REG V LÆ

CO MM VNES
PROFESSORIBVS
.
CLASSIVM INFE
RIO RV M.

t DO ES Ċ E N T E Ś finy
qui in Societatis diſci
plinam traditi ſunt , fic
Magiſter inftituat, vtv
na cum literis mores* p.4.C: 7 .
etiam Chriſtianis dignosS. 2 .
in primis hauriant . * Feratur autem eius* p.4.006
peculiaris intentio tam in lectionibus ; cùm $ .4.
le occaſio obtulerit , quàm extra eas , ad te
neras adoleſcentium mentes obſequio , &
amori Dei,ac virtutum ,quibus ei placere 6
portet, præparandas : ſed præcipuè ea , quæ
fequuntur,obſeruet.
H Ś
 118 Regula communes Profeſſori bus
Orario ante 2 * Orationem breuem ante fcholæ
lectionem .
* lbidem & initium dicat aliquis ad id inli itučam ,
с quam Præceptor , & diſcipuli omnes aper
to capite , & flexis genibus attentè audient:
ante lectionis verò initium ipſe Præceptor
ſigno Crucis ſe muniat aperto capite , & in
cipiat.
Miſa o 3 Millæ , & concioni curet , vt interant
Concs0 .
* Ibid . §.1.
omnes , * miffæ quidem quotidie', * con
cioni verò diebus feftis ; ad quam præterea
pis.c.7 .
$ .a. bis falcern fingulishebdomadis eosin Qua
dragetima mittat , aut etiam pro regionis
conluetudine ducat.
Doctrina 4 * Doctrina Chriſtiana in claſſibus præ
Chriftiana. fertim Grammaticæ , vel etiam in aliis, fio
* p: 4.C. 7. pus ſit, feria fexta , aut Sabbatho edifcatur,
$ . 2. & c. ac memoriter recitetur : niſi fortè alicubi,
16.9.2 .
& à nouis diſcipulis etiam fæpius recitanda
videretur.
Adhortatio. s Piam cohortationem ,vel doctrinæ ex
plicationem feria item fexta , aut Sabbatho
habeat per femihorain : hortetur autem po
tidlimùm ad orandum Deum quotidie ,
præcipuè verò ad Coronam B. Virginis,
aut Officium quotidie recitandum , adex
* p: 4.c.7. cutiendam conicientiam velperi, * ad.la
$ .2 . cramenta Pænitentiæ , & Euchariſtice fre
quenter ,ac rite obeunda ,ad vitandas noxias
conſuctudines , ad vitiorum deteftationem ,
ad virtutes denique colendas. Chriſtiano
homine dignas.
6 Pri
 claſſium inferiorum . 119
6 Priuatis etiam * colloquiis eadem ad ritual
colloquiafpi
ia.
pietatem pertinentia inculcabit, ita tamens * p. 4.C.4 :
vt nullum ad religionem noftram videatur $.6.
allicere : fed fi quid huiuſmodi cognouerit,
ad confeflarium reiiciat.
7 Litanias Beatiſſimæ Virginis Sab- deuZilania
otio B. o
batho ſub veſperum in ſua claſſe recitari Virginis.
iubeat , vel , li moris lit , in templum ad
caſdem cum ceteris audiendas ducat : pie
tatem verò in eandem Virginem , & An
gelum etiam Cuftodem diſcipulis diligen.
ter ſuadeat.
8 Lectionem ſpiritualem præſertim de Lectio
ewalis.
ſpiri
Sanctorum vitis vehementer commendet :
contrà verò non folùm ipfe * ab impuris E* P. 4.C.S.
ſcriptoribus , & omnino, in quibus ſit ali
quid , quod bonis moribus nocere queat, iu
uentuti prælegendis abſtineat; ſed ab iiſdem
etiam extra ſcholam legendis diſcipulos
quàm maximè poteſt deterreat.
9 Confeffiones * ſingulis menſibus, vt Confeßio.
p. 4.c. 16,
à nemine omittantur ,efficiat: iubebit autem 1.
eos tradere fuum in fchedula deſcriptum
nomen , cognomen , & claffem Confellariis;
vt fchedulas poſtea recognoſcens , quinam
defuerint, intelligat.
10
Orandu
m pro
Oret Deum ſæpe pro ſuis diſcipu difcipulis.
fis, eoſque religiofæ vitæ fuæ exemplisædi
ficet.
II
Præfecto horum ſtudiorum obtem- Prafeito obo
perabit in iis , quæ ad hæc ftudia , & ſcho- temperandü.
læ diſciplinam pertinent : quo inconfulto ,
4
 120 Regula communes Profeſſoribus
neque vllam in ſcholam admittet , aut di
mittet , nec librum vllum ſuſcipiet expli
candum , nec vllam cuiuis à communi
bus ſcholæ exercitationibus immunitatem
dabit.
Gradus cu 12 Scholæ omnes in ſuo ſe gradu con
iufq; fchola. tineant , & deRhetorica quidem , & Hu
* p.4.c. 13. manitate dicetur feorfim ; * Grammaticæ
B
yero tres ſcholæ elle debent, quibus eiuf
dem quidam quaſi curſus abfoluatur. Om
nia proinde Emmanuelis præcepta tres in
partes diuidenda ſunt, quarum fingulæ ſin
gularum ſcholarum ſintpropriæ , ita tamen
vt in vnaquaque claſſe ea ſemper, quæ in
fchola proximè inferiore tradita ſunt,recur
rantur, prout in cuiuſque Magiſtri regulis
indicabitur.
Greca Gran 13 In Græca etiam Grammatica hæc
matice diui- ferè diuifio erit. Prima pars & primis ele
fio. mentisordiendo fimplicia nomina , ver
bum ſubſtantiuum , & verba item ſimplicia
complectitur. Secunda nomina contracta,
verba circumflexa , verba in Mi , & faci .
liores formationes . Tertia reliquas partes
orationis , ſeu quæcumque rudimentorum
nomine continentur , exceptis dialectis , ac
difficilioribus annotationibus. Quarta , quæ
Humanitati tribuitur , omnem fyntaxim .
Quinta denique pars , quæ eft Rhetoricæ,
artem metricam .
Diviſio sem- 14 Diuifio temporis , quod in Rhetorica
poris. binis minimum horis , in Humanitate ve
 claffium inferiorum . 121
rò , & ceteris fcholis duabus & dimidiata
mane , totidémque à prandio , binis item
minimùm die vacationis definitur , ea
dem ſemper effe debebit ; vt certum fit,
quæ horæ , quibus exercitationibus impen
dantur.
15 Harum tamen exercitationum or- Quatenses
+
doad Prouincialispræſcriptum *pro loci commutada.
* p.4.C.13.
conſuetudine immutari poteſt : dummo 9.2 .
do eædem omnino , eademque fpatia tem
poris , illis in cuiuſque Magiftri regulis al
fignata retineantur , & in ſemel cæpto con
ftantia feruetur.
16 Si feſtus dies inciderit in Sabbathum, Dies feftus
eius diei exercitationes in antecedente diem in sabbaslıão
incidens.
reuocentur,vel omittantur .
Die vacation
17 Eadem diuiſio die vacationis erit, nis qua di
vbi non aſſignantur propriæ exercitatio wifio.
nes : fingulæ enim , quæ aliis diebus fiunt,
pro portione contrahendæ , aut earum a
liqua in Orbem prætermittenda , tem
púſque aliquod concertationi relinquen
dum .
18 Latinè loquendi víuis ſeuerè in pri- Latinè lo
mis cuſtodiatur , iis ſcholis exceptis , in qui- quendi vfus.
bus diſcipuli latinè neſciunt, ita vt in om
nibus,quæ ad ſcholam pertinent,numquam
liceat vti patrio ſermone,notis etiam adfcri
pris , ſi qui neglexerint: eámque ob rem la
tinè perpetuo Magiſter loquatur.
19 Memoriæ traditas prælectiones di Memorie er.
fcipuli Decurionibus recitent , de quorum ercitatio,
H
 122 Regula communes Profeſſoribus
officio infra regula 36. dicetur , nifi fortè
alius placeat mos in Rhetorica : ipfi verd
decuriones Decurioni maximo , vel Ma
giltro perſoluent. qui Magiſter aliquot
quotidie ex deſidioſis ferè , quique ſerius
ad ludum venerint , recitare iubeat ad ex
plorandam decurionum fidem , omnéfque
in officio continendos. Sabbatho audita
per vnam , vel etiam plures hebdomadas
publicè memoriter reddantur. libro autem
abſoluto deligi poterunt interdum , quiil
lum è ſuggeltu ab initio pronuncient non
fine præmio .
scripriones 20 , Scriptiones afferendæ in claſſibus
afferende, Grammaticæ quotidie præter diem Sab
bathi ; in ceteris ſolutæ quidem orationis
quotidie præter diem vacationis , & Sab
bathi , carminis verò bis tantùm , proxi
mo fcilicet poft dominicum , & vacatio
Dis diem ; Græci demum Thematis fal
tem femel , quo die Magiſtro libuerit à
prandio .
Corrigenda. 21 Scriptiones corrigendæ fermè priua
tim , & ſubmilla voce cum vnoquoque di
fcipulorum , ve iis interim ſtylum exercendi
tempus detur : Expedit tamen quotidie ali
quot exempla , modo ex optimis , modo ex
deterrimis , tum initio , tum in fine publicè
recitare,atqueperpendere.
Corrigendi
1 : 110 .
22 Modus corrigendæ ſcriptionis in v
niuerſum eſt indicare , fi quid contra pre
ecepta peccatum fit, interrogare , quomo
do
 claffium inferiornm . 121
9
do emendaripoffit; iubere , vt æmuli,ftatim
ve aliquid deprehenderint, publicè corri
gant, præceptúmque, contra quod pecca
tum eſt, proferant ; laudare denique, fi
quid aptè perfectum ſit. Hoc autem dum
publicèperagitur , primùm diſcipuli ſcri
ptionis exemplum ( quod femper præ
ter id , quod magiſtro deſcribitur , affe
rendum eſt ) fecum ipfi legant , & emen
dent.
23 Quotidie fcriptiones fingulorum à corrigenda
Magiſtro corrigioporteret,cùm præcipuus, quampluri
& maximus inde fructus exiftat : fi tamen ma .
malcitudo non patiatur, corrigat quàm plu
rimas poteſt , ita vt quos vno diediſcipu
los præteriit, altero vocet. Eam ob cauſam
diebus præſertim , quibus carmina afferun
tur , fcriptiones aliquas æmulis emendan
das diſpertiat ( quod quò commodiùs fiat,
ynuſquiſque non ſuum tantùm , fed etiam
æmuli nomen à tergo fcriptionis inſcribat)
?
aliquas ipſe Magiſter pomeridiano tempo
re, dum memoriter recitatur, aliquas , lili
buerit ,domi corrigat. Exercitatia .
24 Exercitationes varias , dum ſcripta nes inter cor
corrigit , pro ſcholæ gradu , modo hanc, rigendum .
modo illam imperet. nulla enim re magis
adoleſcentium induſtria ,quàm ſatietate lan
gueſcit.
25. Repetitio prælectionis tum heſter- Repetitio.
4
næ , tum præſentis codem ſe habeat modo,
fiatque vel ab vno tota,vel potiùs à pluribus ..
per
 124 Regula communes
per partes , vt omnes exerceantúr :repetan:
tur autem præcipua , & vtiliffima primùm
ferè à prouectioribus', deinde etiam ab aliis;
idque vel continenti oratione , vel ad ſin
gulas Magiſtri interrogationes interrupta,
æmulo inter repetendum corrigente , fi
alter .erret ; vel ſi cunctetur ganteuerten .
te .
Repetitio die
Sabbathi.
26 Die Sabbathiomnia , quæ per heb
domadam prælecta ſunt,recolantur. Quod,
f qui interdum profiteantur de iis omni
bus , vel de toto libro ſe reſponſuros , ex
iis aliquot delectos reliqui binis , terníſve
lacellant interrogationibus non ſine præ
mio.
Prele &tio .
27 In prælectionibus veteres folùm au
ctores , nullo modo recentiores explicen
tur : multùm autem proderit , ſi Magiſter
non tumultuario , ac ſubito dicat , fed quæ
domi cogitatè fcripferit; totumque librum,
vel orationem , quam præ manibus habet,
antè perlegerit : forma autem prælectionis
hæc ferme erit. 1

Primum totam continenter pronunciet ,

niſi aliquando in Rhetorica, & Humanitate
longior elle debeat.
Secundò breuiſsimè argumentum expo
nat , & connexionem , vbi erit opus , cum
iis, quæ antecefferant.
Tertiò, vnamquamque periodum præle
gens , fi quidem latinè interpretetur, obſcu
• riores explånet , vnam alteri nectat , ac len
ten
 Profefforibus claſium inferiorum . 125
tentiam non quidem inepta metaphrali vni
cuique verbo latino alterum verbum lati
num reddendo , fed eandem fententiam
apertioribus phralibus declarando aperiat:
ſi verò vulgi ſermone ; ſeruet quoad fieri
poteſt collocationem verborum ; ſic enim
numero aſſueſcunt aures. Quod fi vulgare
idioma non patitur , prius ad verbum ferè
omnia , poftea ad vulgi conſuetudinem ex
plicet.
Quartd à capite recurrens ; niſi malit ipfi
explicationi itiſerere', obſeruationes tradat
cuique ſcholæ accommodatas ; quas verò
excipiendas cenſuerit ; quæ multæ eſſe non
deberent, vel interruptè inter explicandum ,
vel ſeorfim , prælectione iam habita ,dictet:
vtile autem folet effe , vt Grammaticinihil
fcribant,niſi juſsi.
28 Hiſtorici , & Poetæ prælectio illud Pralettio hi
habet peculiare , quod hiſtoricus celerius ftorici,o
1a. -por
ferè excurrendus'; in poeta fæpe oratoria
paraphraſis accuratè facta plurimùm de
cet : faciendumque , vt diſcipuli poetæ ,
oratoriſque ſtylum internofcere. conſue
fcant.
29 In prælegenda tum Cypriani Rheto Prelectio
rica , tüm Arte métrica , tum latina ; Græ - praceptorum .
cáve Grammatica , & horum fimilibus ad
præcepta fpe &tantibus , res ipfæ potiùs,
quàm verba perpendendafunt. In Gram
maticæ verò præſertim inferioribus claſsic
bus , cùm incidit aliquid difficilius , illud
ipfum
 126 Regula communesprofefforibies
ipſum vno , aut pluribus diebus récola
tur , aut faciliora quædam ex aliis Gram
maticæ partibus interponantur a repetan
túrve.
Scribendi ar. 30. Scribendi argumentum non dictan
gumentum . dum ex tépore,fed meditatò , & ferè de ſcri
pto , quod ad imitationem Ciceronis,quan
tum fieri poteft, & ad normam cuiuſdam
narrationis , fuafionis , gratulationis , ad
monitionis , aliarumque id genus rerum di
rigatur : & quidem tum latina lingua , tum
patria ſcribendum eſſet., vbi dicatur ad
verbum. Dictatum porrò ftatim Magiſter
iubeat recitari , explicet , ſiquid fortè diffi
cilius ; phraſes , aliaque præſidia ſubmini
ſtret ; ſempérque, excepto Rhetore ,inter
dictandum admoneat , quomodo quæuis
pars conſcribenda fit , & interpungenda.
Aliquid verò extraordinarium folitò am
plius præſcribendum eſt,cùm plures dies fe
ſtiincidunt, vel cùm vacationes, tum maio
res, tum minores indicuntur.
concertatio. 31 Concertatio ,quæ vel Magiſtro inter
rogante , æmuliſque corrigentibus , vel
iplis inuicem æmulis percontantibus fieri
folet , magni facienda , & quoties tempus
permittit , vſurpanda, vt honeſta æmula
tio , quæ magnum ad ſtudia incitamentum
eſt , foueatur. Poterunt autem vel linguli,
vel plures ex vtraque parte committi , præ
cipuè ex magiſtratibus; vel vnus etiam plu
res laceſſere priuatus ferè priuatum petet ,
ma
 claſſium inferiorum . 127
magiſtratus magiſtratum ; priuatus etiam
interdum magiſtratum , eiuſque dignita
tem , ſi vicerit , fiue aliud præmium , aut
victoriæ fignum conſequi poterit , prout
ſcholæ dignitas , & locorum ratio poftu
labit .
32 Extraordinariæ exercitationes vtili- Extraordi
tatem magnam habent , in quibus illud yni- tariones,
naria exercia
uersè dicendum eſt , ea , quæ publicè pro
nunciabuntur , vt non memoria folùm di.
ſcipulorum ,fed ingenium etiam excolatur,
à Magiſtro expolienda quidem diligenter,
numquam tamen de integro facienda: ea
demque de verſibus , qui in publico propo
nuntur , ratio eſt. Laborandum eft etiam ,
vt vocem ,geſtus, & actionem omnem diſci
puli cum dignitate moderentur.
33 Prælectio vel Græca,latináve oratio , Pralettio feso
aut carmen in Rhetorica quidem , & Huma--declamatio
nitate alternis ferè Sabbathis , vna ſchola in ſuhola.
alteram inuitante,habeatur ; in reliquis ſola
prælectio non tam habeatur,quàm andita ex
cathedra repetatur,nullis ferè inuitatis , nec
niſi fingulis menfibus.
34 * Concertatio cum proxima claſſe erit concertatio
aliquoties in anno , quo die Præfecto ftu -cum proxima
claile .
diorum inferiorum, vifum fuerit , per horam . 4.0.84 .
fere de iis tantùm rebus, quæ vtrique clalis p 3.
communes ſunt , vtroque moderante Pre
ceptore. Bini , terníve , aut plures diſpura
bunt ex optimis vtriuſque claiiis difcipulis,
vel ex condicto ad Angulas interrogationes,
 128 Regula communes profefforibus
reſponſioneſque antea inſtructi ; vel ex in
genio quicquid libeat percontantes ; vel du
bitationes ab vno propolicas , præſertim de
Rhetorica, impugnantes .
Magiſtratus. 35 Magiſtratus eligendi , præmiiſque e
tiam , fi videbitur , afficiendi , niſi id alicubi
in Rhetorica minùs necellarium videretur,
ſingulis ferè , aut alternis menlibus : ad eam
rem ſemel ſoluta oratione , ſemel etiam , fi
videatur , in ſuperioribus claſſibus carmine,
Græcéve fcribant in ſchola toto fcholæ
tempore , nili in inferioribus melius videa
tur ſemihoram concertationi relinquere.
Qui omnium optimè ſcripſerint , lummo
magiſtratu ; qui proximè acceſſerint ; aliis
honorum gradibus potientur : quorum no.
mina , quo plus eruditionis res habeat , ex
Græca Romanave Republica , militiávelu:
mantur. Duas autem ferè in partes ad æmu
lationem fouendam ſchola diuidi poterit,
quarum vtraque fuos habeat magiſtratus,
alteri parti aduerſarios , vnicuique diſcipu
lorum ſuo attributo æmulo. Summi autem
vtriuſque partis magiſtratus primum in ſe
dendo locum obtineant.
Decuriones. 36 Decuriones etiam à Præceptore Ita
tuantur , qui memoriter recitantes audiant,
ſcriptáque Præceptoricolligant,& in libello
punctis notent , quoties memoria quemque
fefellerit, qui ſcriptionem omiſerint , aut du
plex exemplum non tulerint, aliaque , li iuf
Terit Præceptor,obſeruent.
37 Ad
 clafium inferiorum . 129
37 Ad promotionem generalem , vno ud examen
ferme ante examen menſe itrenuè diſcipulipraparatio.
in præcipuis quibúſque rebus in omnibus
clallibus, excepta fortaffe Rhetorica , exer
ceantur. Quod , fi quis longè in ipſo anni
decurſu excelleret , de eo Magiſter refe
rat ad Præfectum , vt priuatim examina
tusgradum ad ſuperiorem ſcholam facere
pollit.
38 Catalogum diſcipulorum alphabeti Catalogm .
ordine conſcriptum Præfecto tradat , quem
Catalogum interdum in anno recognoſcat,
vt , fi quid fit opus , immutari queat : accu
ratiflimè verò , cùm generale diſcipulo
rum examen impendet. In eo autem Cata
logo quàm plurimos poteſt diſcipulorum
gradus diſtinguat , videlicet Optimos , Bo
nos, Mediocres, Dubios,Retinendos, Reii
ciendos, quæ notæ numeris ſignificari poſ
ſent. 1.2.3.4.5.6 .
Diſciplina
39 Diſciplinam omnem nihil æquè CWTA.

continet, atque obſeruatio regularum.Hæc

igitur precipua fit Magiſtri cura , vt diſcipu .
li tum ea , quæ in eorum regulis habentur,
obſeruent, tum ea,quæ deſtudiis dicta ſunt,
exequantur. Quod ſpe honoris, ac præmij,
metuquededecorisfaciliùs, quàm verberi.
bus,conſequetur.
40 Nec in puniendo fit præceps,nec in Puniendi
inquirendo nimius ; diſfimulet potiùs , cùm ratio.
folum
poteft fine cuiuſquam damno :neque
pe r Corre *9.28.4.c.7.
* nullum ipſe plectat ( id enim 1 . D

1
 130 Regula communes
&torem præftandum ) ſed omnino à contů .
melia dicto ,factoveinferenda abſtineat;nec
alio quempiam , quàm ſuo nomine, vel co
gnomine appellet:pænæ etiam loco aliquid
literarium addere vltra quotidianum pen
fum vtile interdum erit. Inuſitatas autem ,
& maiores pænas,ob ea præſertim , quæ ex
1 tra fcholam deliquerint,ficut eos,quiplagas
recuſant, præfertim fi grandiores fint , ad
Præfectumreiiciat.
Aßiduitas. 41 Afliduitatem maximè à diſcipulis re
quirat , nec proinde ad publica ſpectacula,
ſiue ludos eos dimittat : li quis abfuerit, ali
quem ex condiſcipulis , vel alium ad eius
domum mittat; & , niſi idoneæ afferuntur
excuſationes , abſentiæ pænam ſumat. Qui
plures dies fine cauſa abfuerint, ad Præfe
Cum remitti , nec line eius conſenſu recipi
debent.
Confeßionum
dies.
42 Ne Confeſſionum cauſa quicquam
remittatur ex iis , quæ ſcholarum propria
funt , terni , vel plures, vbi fit opus, initio
mittantur ad confitendum : deinde , vt fins
guli redeut, ita ex ceterisſinguli,binive ſub
mittantur , niſi fortè alicubi ad confeflio
nem fimul omnes ire confueuerint.
Silentium ergo
43 Silentium & modeſtiam ſeruan
modeftia.
dam in primis curet , vt nemo per ſcholam
vagetur, nemo locum mutęt ,nemo vltro ci
tróque munera,ſchedálve mittat; vt à fcho .
la non egrediantur, præſertim duo, vel plu
( res fimul.
44 Ca
 claſium inferiorum . 131

44 Cauendum eft , ne facilè :præſertim Egreffus&

prælectionis tempore à quopiam difcipuli Leinolat,juris
euocentur : vt confufio etiam & clamor in
egrelſu præcipuè vitetur, Magiſtro', fiue è
fuggeftu ,fiue ad ianuam ſpectantes proximi
quíque valuis primi exeant; vel alia ratione 1.75.4
curetuisvt modeſtè omnés, & filentia regre
diantur , : Fisiporno
45 Academias inftitüat , fi Rectori vi- cademie .
1

debitur ex regulis, quæ propterea feorfim

conſcriptæ ſunt, ad quas diſcipuli maximè
feſtis diebus vitandi otij , & malarum con
ſuetudinum caufa conueniant.
46 Si neceíle videretur diſcipulorumdijupulorum
Agere cum
caula cam eorum parentibus interdum loparentibus. .

qui , Rectori proponat, anij per Præfectú ,

vel alium accerfendi ſint,vel etiam ,ſi perſo
næ dignitas poftulet ,conueniendi.
47 Familiarem non ſe vnimagis, quàm Familiaritas
alteri oſtendatzcum iiſque extafcholçtem -6 coloquia.
pus non niſi breuiter, ac de rebus feriis, loco
etiam patenti,hoc eſt non intra_{cholam ,ſed
pro fcholæ foribus , autinatrio , autad ia
nuam Collegij,quò magis ædificationi con
ſulat,colloquatur,
48 Nemini pædagogum inconſulto Re- Pedagogi.
ĉtore proponat , nec àpædagogis permittat
aliis domi prælectionibus onerari diſcipu
los,fed tantùm auditas exigi.
49 Nullius opera vtatur in deſcribendo , Nullus pro
aut in aliquo , quod ad vlitatas ſcholæ exer:Scholafuma
puu .
citationes non pertineat ; nullaque in re illos'
I 2
 132 Reg.comm .Profefſ.claf. infer.
pro ſchola fumptum facere patiatur .
Profectum ftus so Sit denique in omnibus diuina aſpi
*p. 4.c.6.fante gratia * diligens, & alliduus ,&pro
dentium.
' fectusitudentium tum in lectionibus , tum
$ .6. in aliis literariis exercitationibus ftudiofus.
* p. 4.c.13. Contemnat neminem , pauperum ftudiis æ
què,acdiuitum beneproſpiciat,* pro
fectúmque vniufcuiufque è fuis
ſcholafticis fpeciatim
procuret.

REGV

்பா
பாப
 133

R E G V LÆ

PROFESSORIS
RHETORICÆ.
RADvs huius fcholæ non
Gradu .
facilè certis quibuſdam termi.
nis definiripoteſt: ad perfectă
enim eloquentiam informat ,
quæ duas facultates maximas,
Oratoriam , & Poeticam comprehendit ( ex
his autem duabus primæ femper partes O
ratoriæ tribuantur ) nec vtilitati folùm fer
jll etiam ornatui indulget.
uit,fed
udtam
en in vniuerſum dici poteſt , tri
bus maxim rebus , præcep dicend , ſtylo ,
& erudi è contin . tis i
tione eri
Præcepta , etfi vndique peti , & obſeruari
pollunt,explicanditamen non ſunt in quo
tidiana prælectione, nili Rhetorici Cicero.
nis libri,& Ariſtotelis tum Rhetorica, ſi vi
debitur, tum Poetica,
Stylus ( quamquam probatiſſimi etiam hi
ſtorici, & poetæ delibantur ) ex vno ferè Ci.
cerone ſumendus eft: & omnes quidem eius
libri ad ſtylum aptiſſimi : orationes tamen
ſolæ prælegendæ , vt artis præcepta in ora
tionibus exprella cernantur.
I 3
ce
 134 Regulæ Profeſoris
Eruditio denique ex hiſtoria , & moribus
gentium,ex auctoritate fcriptorum , & exo
mni doctrina., ſed parcius ad captum diſci
pulorum accerfenda.
Ex Græcis ad Rhetoricam pertinet fylla
barú maximè dimentio , & plenior auctorů ,
& dialectorum cognitio.Summam logicæ in
fine anni RhetoricæMagiſter non explicet.
Diuiſíc tem 2 Diviſio temporis hæc erit. Prima hora
porus.
antemeridiana memoria exerceatur, fcripta
à Decurionibus collecta Præceptor corri
gat , varias interim , dequibus infià regula
quinta; diſcipulis exercitationes iniungens,
denique eſternaprælectiò recolatur.
Secunda hora antemeridiana prælectioni
detur,vel præceptorum ,li à prandio explice
tur Oratio, vel orationis, fi præcepta : dum
modo in eo,quod annrinitio cæptú eft, co
itantia feruetur,fuccedat repetitio, & quádo
opus elt, argumentum detur ſcribendæ ora
tionis,vel Carminis:reliquum ,fi quid eſt té
poris,velconcertationi , vel iis , quæ prima
hora ſcripſerint ,recognoſcendis tribuatur.
-Prima hora pomeridiaria habeatur poft re
petitionem poltiemą, noua prælectio , vel
‫ز‬

Orationis , li mane præcepta expofita , vel

præceptorum , fiOratio ,huic repetitio de
more ſuccedat.
Seciuda hora pomeridiana, Græci aucto
ris poftrema prælectione repetita',nóụà ex
plicetur, atque exigatur: reliquum tempus,
modò corrigendis Gręcis ſcriptionibus,mo
do
 Rhetorice. 135
modò Græcæ ſyntaxi, & arti metricæ, modo
Græcæ concertationi referuetur.
Die vacationis explicetur hiſtoricus , vel
poeta,vel aliquid ad eruditionem pertinens ;
& recolatur.
Die Sabbathi poſt breuế totius hebdoma
dæ repeticioné mane prima hora explanetur
hiſtoricus,vel poeta.Vltima hora ,aut habea
tur ab aliquo diſcipulorum declamatio , vel
prælectio , aut ad Humaniſtas audiendos ea
tur, aut concertetur. A prandio explicetur
poeta,vel hiſtoricus;Græca recolantur.
Sicubi veropræter duas,horas tum mane,
tum veſperi femihora additur, ea hiſtorico,
vel poëtæ tribuenda : quod fi fiat , Sabbathi
prælectiones, velnon differant ab aliis die
busi, vel, iis omiſſis, repetitio plenior inſti
tuatur,& concertatio .
3. Quoniam memoriæ quotidiana Exer- Memorie exa
ercitatio.
citatio Rhetori neceffaria eft , atque in hac
claſſe fæpe longiùs prælectiones excurrunt,
quàm ve tradicommodè memoriæ poflint,
Præceptor ſtatuet ipſe quid ,quantumq;edi
ſcendum . & quomodo , li exigere velit, reci
tandú. Immo ex vfu ellet, vt ſubinde aliquis
è ſuggeltu recitaret,quç ex optimis auctori
nem
bus didiciflet ad memoriæ exercitatio
fimul cum actione iungendam .
4 Inſcriptione corrigenda indicet,fi quid scriptionis
in artificio oratorio ,aut poetico , in elegan Corrigende
tia,cultúque ſermonis, in connectenda ora
tione,in numeris concinnādis, in orthogra
I 4
 136 Regulæ Profefforis
phia,aut aliter peccatum fuerit, fi quis locus
perperam ,fi obſcurè,li humiliter tractatus,fi
decorum minimè feruatum , fi qua digreffio
longior fuerit , & alia generis eiuſdem .Deni
que oratione abſoluta luam quiſque, quam
ante per partes actulerat,totam fimul deſcri
<
ptam, aut ſaltem correctam Præceptori of
ferat,vt eas elle ab omnibus perfectas appa .
reat .
Exercitation
s Exercitationes diſcipulorum ,dum fcri
bes inter cor.
ligendum . pta Magiſter cortigit, erunt exempli gratia
locum aliquem poetæ , vel oratoris imitari;
deſcriptionem aliquam ,vt hortorum ,tem
plorum , tempeſtatis, & fimilium efficere,
phraſim eandem modis pluribus variare;
Græcam orationem latinè vertere, aut con
trà;poetæ verſus,tum latinè, tum Græcè fo
luto ſtylo complecti ; carminis genus aliud
in aliud commutare; Epigrammata, inſcri
>
ptiones,Epitaphia condere;Phraſes ex bonis
oratoribus, & poetis,ſeu Græcas, ſeu latinas
excerpere, figuras Rhetoricas ad certas ma
terias accommodare; ex locis Rhetoricis, &
topicis plurima ad rem quampiam argumé
ta depromere,& alia generis eiuſdem .
Prelectio. 6 Prælectio duplex eſt. Altera ad artem
pertinet,in qua præcepta ; altera ad ftylum,
in qua orationes explicantur: In vtraque au
tem duo animaduertenda. Primùm, qui au
ctores ad prælegendum ſuſcipiantur,deinde
Auétores.
quis modus interpretandi teneri poſſit. De
primo ſatis dictum eſt regula tertia : vnus
enim
 Rhetorica. 137
5 enim Cicero ad orationes,ad præcepta præ
ter Ciceronem Ariſtoteles adhibendus eft.
Oratio numquam prętermittenda,pręcepto
rum etiam explicatio toto ferè anno conti
nuanda eſſet ; Ingens enim eſt vis oratorio
rum præceptorum , huius tamen loco , vbi
mos ferat, inclinante iam anno, alicuius au
ctoris vſus, quimaiorem eruditionem , aut
varietatem contineat,non interdicitur. Poe
1
tæ verò aliqua prælectio poterit interdum
æftiuo tempore , vel præceptorum ,
tionis prælectionibus interponi. Preceptorum
7 Quod autem ad interpretandi ratio - interpretatso.
nem attinet,fi explicentur præcepta, Primò
pręcepti ſenſus aperiendus interpretum col
latis fententiis, fi obſcurior ſit, nec inter eos
conueniat. Secundò alij Rhetores,qui idem
præcipiant, velidem auctor,fi alibi ide præ
cipit, afferendus. Tertiò ipſius præcepti ra
tio aliqua excogitanda. Quartò Oratorum ,
ac Poetarum loci aliquot fimiles, maximè il
luſtres, in quibus eo præcepto vli fint, addu
cendi. Quintò ſiquid ex varia eruditione,&
hiſtoria ad rem facit , addendum . Ad extre
mum , quomodo ad res noftras accommo
dari poſſit,indicandum ;idque quantòmaxi
mo fieri poteft delectu , ornacuq; verborum. Oratoris ina
8 Si verò explicetur oratio , vel poema.
Primòexponenda ſententia,fiobſcura fit ,& terpretasio.
variæ interpretationes diiudicandæ. Secun
dò tota artificij ratio:inuentionis,fcilicet, di
{poſitionis , & elocutionis exploranda, quàm
 138 Regulæ profefforis
aptè ſeorator inſinuet, quàm appofitè dicats
vel quibus ex locis argumenta ſumat ad per
fuadendum ,ad ornandum , ad mouendum ,
quàm multa ſæpe præcepta vno eodemque
loco permiſceat, quo pacto rationem ad fa
ciendam fidem figuris fententiarum inclu
dat, rurſúſque figuras ſententiarum figuris
verborum intexat. Tertiò loci aliquottum
re,tum verbis fimiles afferendi, aliíq; orato
res , vel poetæ , qui eodem præcepto ad ali
quid ſimile perſuadendum , vel narrandum
vſi ſint, producendi.Quartò res ipfæ fapien
tum ſententiis , li res ferat, confirmandæ .
Quintò ex hiſtoria, ex fabulis, ex omni eru
ditione,quæ ad locum exornandum faciant,
conquirenda . Ad extremum verba perpen
denda,eorum proprietas,ornatus, copia ,nu
merus obferuandus. Hæc autem non ideo
allata ſunt, vt ſemper omnia conſectetur
Magiſter; fed vt ex iis feligat, quæ opportu
Argumëtum niora videbuntur.
fcribende o- 9 Dictandum argumentum Orationis,
talionis ,
vel initio cuiuſque menſis totum , vel ſingu
lis hebdomadis per partes ( ſingulis enim
menfibus ad ſummum ſingulæ abfoluendæ
orationes ) lit autem breue, quod per omnes
eat orationis partes, locos confirmationis, &
amplificationis, figuras præcipuas, quæ ad
hiberi poſſent , locos etiam aliquos bonorú
auctorum ad imitandum, fi videbitur , indi
cet.Interdum demonſtrato ſcriptore aliquo,
ad cuius imitationem orationem informent,
ver
 Rhetorice. 139
verbo tenusres proponatur.
10 Carminis etiam argumentum ,aut ſcriu carminis.
pto , aut verbo , vel folam fignificando rem ,
vel certa adiecta fententia tradi poteft: ida
autbreue, vt Epigrammatis , Odæ, Elegiæ ,
Epiſtolæ , quod ſingulis vicibus expediatur;
aut longius, vt pluribus vicibus , quemad
modum orationem, fic poema contexant.
11 Græci Thematis eadem ferè ratio erit , Graci The
niſi per aliquod tempus verbatimomnia matis ratio.
dictada ſemel ſalté in ſingulas hebdomadas,
vel foluta oratione,vel carmine cenſeantur.
12 Concertatio , feu exercitatio fita erit, concertatio:
tum in corrigendis iis , quæ alter æmulus in
alterius oratione depræhenderit; tum in iis,
in quibus prima hora ſe exercuerint, inuicé
proponendisstum in figuris dignoſcédis,auç
conficiendis; tum in Rhetoricæ , aut Epiſto
larum ,aut Carminum , aut Hiſtoriæ præce
ptis reddendis , applicandiſve; tum in expo
nendis auctorum locis difficilioribus, & dif
ficultatibus explanādis; tum in moribusan+
tiquorum , rebuſque ad eruditionem perti
nentibus exquirendis ; tum in hieroglyphi
cis,ſymbolis Pythagoreis ,apophthegmatis,
adagiis ,emblematis, ænigmatiſque inter
pretandis; tum in declamando , & fimilibus
ad Præceptoris arbitrium .
13 Græca prælectio ſiue oratorum ,ſiue hi- , Graca pre
ftoricorum ;line poetarum non niſi antiquo lectie.
sum lit, & claſſicorum , Demoſthenis,Plato
nis, Thucydidis,Homeri ,Heliodi,Pindari, &
alio
 140 Regulæ Profefforis
aliorum huiuſmodi (modo ſint expurgati)
inter quos iure optimo SS. Nazianzenus,
BaGlius , & Chryfoftomus reponendi. Ac
priore quidem ſemeſtri oratores , aut hiſto
rici interpretandı;interponi autem poterunt
femel in hebdomada aliqua epigrammata,
vel breuia poemata : poſteriore viciſſim ex
plicetur poeta interiectoſemeloratore , aut
hiſtorico. Interpretandi ratio quamquá , quæ
eruditionis, artiſque ſunt, reſpuere omnino
non debet: proprietaté tame potiùs,vfumq;
linguæ ſpectabit. Quamobrem locutiones
aliquæ fingulis prælectionibus dictandæ .
Greca gram 14 Græca ſyntaxis, & ſyllabarum dimen
matica.
fio ineunte anno alternis diebus , fi fitopus,
explicanda, ſyntaxis quidem breuiter,præci.
Pralectio die pua quædam capita recolendo.
pacaronis. 15 Eruditionis cauſa die vacationis pro
hiſtorico, & poeta ; liceat interdum alia ma.
gis recondita proferre , vt hieroglyphica, vt
Emblemata , vt quæftiones ad artificiú poe
ticum ſpectantes, de Epigrammate , Epita
phio,Ode,Elegia, Epopæia,Tragedia;vtde
Senatu Romano ,de Athenienſi,de vtriuſq;
gentis militia ;vt de re hortenſ , veſtiaria, de
Triclinio , de Triumpho, de Sibyllis, & aliis
generis eiuſdem ,modicè tamen.
Privata de- 16 Declamatio , vel prælectio , vel car
clamatio . men , vel Græca oratio,vel carmen fimul, &
Oratio , Humaniſtis conuenientibus poftre
ma femihora antemeridiana ab vno aut
, al
tero diſcipulorum è luggeſtu alternis fab
ba
 Rhetorice. 141
bathis habeatur.
ti 17. In Aula,templove grauior oratio , aut Publica de
Carmen , vel vtrumque, nunclatinè , nunc clamatio.
Græcè, vel declamatoria actio , expoſitis və
trinque rationibus , latáque ſententia , ſin
gulis ferè menſibus habeantur ; non tamert,
3 nifi recognita, & approbata à Præfecto ſtu
diorum ſuperiorum .
18 Affigantur carmina fcholæ parietibus Carmina af
alternis ferè menſibusad aliquem celebrio -fzenda.
rem diem exornandum,vel Magiſtratus pro
mulgandos, vel alia quapiam occafione,fe
lectiſlima quæq; à diſcipulis deſcripta , Im
mo etiam pro regionu more aliquid profæ
breuioris ,quales funtinſcriptiones, vt cly
peorum , templorú , fepulchrorum , hortorú,
Itatuarú ;quales deſcriptiones, vt vrbis, por
tus,exercitus;quales narrationes,vtrei geltę
ab aliquo Diuorum ;qualia denique parado
xa,additis interdum , non tamen fine Recto
ris permiſlu picturis, quęEmblemati ,velar
gumento propoſito reſpondeant.
Priuate fre
19 Poterit interdum Magiſter breuem a- na
liquam actionem , Eclogæ , ſcilicet, Scenæ,
dialogive diſcipulis argumenti loco propo
nere : vt illa deinde in ſchola diſtributis in .
ter ipſos partibus , fine vllo tamen ſcenico
ornatu , exhibeatur , quæ omnium optimè
conſcripta ſit. Noftrorum
20 Noftris exercendis ficut omnia , quæ exercitarlo .
de ratione docendi diximus , cómunia funt,
ita illa peculiaria ,vt domi,ter, aut quater in
heb
 142 Regule Profeſſoris Rhetorice.
hebdomada per horam , quo tempore com
i modifimum Rectorividebitur,repetitiones
1 coram Magiſtro ,autalio,quem Rector ipſe
ftatuerit , habeant , in quibus præle & iones
latinè,Græcéve recolantur, ſolutáq; oratio ,
& carmen latinè ,Græcévecorrigantur , iu
beanturas quotidie aliquid ediſcendo ,me
moriam excolere , multumq;, & attentè le
gere, nihil enim æquè fæcundat ingenium ,
vt ad aulæ ,templi, ſcholæą; ſuggeſtă , quod
illis cum externis condiſcipulis commune
eſt,addito etiam refectorio,frequentiùs ſin
guli ſe dicendo exerceant.vtdenique publi
cè ſemper in loco quopiam idoneo
ſua carmina Præceptori pro
bata , ſuo adſcripto
nomine pro
ponant.

REGV
 SESONGSIDESSEREOPREDECESS29E0ES999006
143

SCOUSSIJAIS - 303 SOSOSTATOGIE

REGV LÆ

PROFESSORIS
HVMANITATIS.

I RA DV's huius Gradus.

ſcholæ eft , poftquam
ex Grammaticis ex
cefferint , præparare
veluti ſolum eloquen
tiæ : quod tripliciter
accidit cognitione
linguæ , aliqua eruditione , & breui infor
macione præceptorum ad Rhetoricam fpe
& tantium . Ad cognitionem linguæ , quæ
in proprietate maximè, & copia confiftit,
in quotidianis prælectionibus explicetur :
' ex
 144 Regulæ profeſoris
ex Oratoribus vnus Cicero iis ferè libris,
qui philoſophiam de moribus continent;
ex hiſtoricis Cæfar, Salluſtius, Liuius, Cur
tius , & fi qui ſunt ſimiles; ex poetis præ
cipuè Virgilius , exceptis aliquibus Eclo.
gis , & quarto Aeneidos , præterea Odæ
Horatij ſelectæ , item Elegiæ , Epigram
mata , & alia poemata illuſtrium poeta
rum antiquorum , modò fint ab omni ver
borum obſcænitate expurgati. Eruditio 1

modicè vſurpetur , vt ingenium excitet in

terdum , ac recreet , non vt linguæ obſerua
tionem impediat.
Præceptorum Rhetoricæ breuis ſumma
ex Cypriano , ſecundo ſcilicet ſemeſtri,
tradetur: quo tempore , omiſſa philoſophia
Ciceronis , faciliores aliquæ eiuſdem ora
tiones , vt pro lege Manilia, pro Archia , pro
Marcello , ceteræq;ad Cæſarem habitæ fu
mi poterunt . Græcæ linguæ pars illa perti
net ad hanc ſcholam , quæ ſyntaxis propriè
dicitur : curandum præterea , vt mediocri
ter ſcriptores intelligant, & ſcribere aliquid
Græcè norint.
Diuiſio sem 2 Diuiſio temporis hæc erit. Prima ho
poris. ra matutina memoriter recitetur M. Tul
lius , & ars metrica apud decuriones : ſcri
pta à decurionibus accepta Præceptor cor
rigat, varias interim , de quibus infrà regula
quarta , diſcipulis exercitationes iniun
gens : ad extremum publicè nonnulli reci
tent
 Humanitatis. 143
S, tent, & decurionum notę à magiſtro cogno
ſcantur.
Secunda: hora matutiva repetatur po
ftrema breuiter præle &tio , nouáque per
ſemihotam , vel paulò amplius explice
e tur : mox exigatur , & liquid ſuperfitcem
poris in nidtua diſcipulorum concertatione
ponatur .
4. Vltima ſemihorá initio iprimi ſeme
ftris hiſtoricus''; & ars metrica alternis
diebus arte verò metrica abſolutaz hi
ſtoricus quotidie percurratur : altero dein
de ſemeſtri Cypriani Rhetorica quoti
die modò explicetüt ; ' modò recolator , aut
diſputetur. T !!!
Prismahora pomeridiána memoriter poe
tá, Græcuſas auétof reciteturï'recognofcen
te Magiſtro decurionum notas , ſcriptaque,
vēliquæ mrañe imperata funt, vel quæ ex
domo allatis ſuperfuerint's corrigente. Ad
extremum themadictetur imid
Seſqui hora conſequens poetæ tum rex
colendo', tum explicando , & Græcæ tum
prælectioni, tum ſcriptioniex æquo diui
diatur,
- Die vacationis prima hora recitétur me
moriter , quod proxima vacatione præie
ctuin eſt ; & ſcriptiones , quæ ſuperfunt, de
more corrigantur:
Secunda hora aliquid Epigrammatuny,
aut darum , aut Elegiarum ; que aliquid
K
 146 Regala profefforis
• ex libro tertio Cypriani de Tropis , de fi
guris , & præcipue de numero , ac pedi
bus Oratoriis , vt iis initio anni afluefcant,
fiue Chria aliqua , aut progymnafma ex
plicetur , reçolatúrque ; live denique con
certetur.
Die Sabbathimane prima hora publice
recitentur memoriter totius hebdomadæ
prælectiones; hora ſecunda recolantur. VI
tima ſemihora aut habeatur ab aliquo di
ſcipulorum declamatio , vel prælectio, aut
ad Rhetores audiendos eatur , aut conçer.
tętur.
A prandio prima femihora reddatur me.
moriter poeta , & Chatechiſmus , Magiftro
ſcripta , fi quæ per hebdomadam fuper
fuerint , & decurionum notas recogno .
ſcente.
Seſquihora conſequens poetæ secolen
do,velalicui breui poemati explicando ,exi
gendóque, & Græcis eodem modo ex æquo
diuidatur.
Vltima ſemihora in explicatione Cate
chiſmi , vel pia cohortatione , nifi feria ſex .
ta habita fit, ponetur : fin autem , in eare
ferme, in cuius locum tum Catechiſmus fuc
cefferat.
Scriptiomis 3 In ſcriptione corrigenda indicet, a
minus
quidoſu
corrigende mer m
propriums , aut elegans, aut nu
retio. s an
fit; fi minù rectè locu ad imit
dum propoſitus, exprellus ; fi quid in orthe
gra
 Humanitatis. 147
graphia,alitérve peccatum fit: variis modis
* idem efferri iubeat , vtdicendi copiam ex
hac exercitatione condiſcant.
4 Exercitationes, dum ſcripta corrigit,Exercilario
erunt , exempligratia, ex prælectionibus agendums
phraſes excerpere , eaſque pluribus modis
yațiare , Ciceronis periodum diflolutam
componere , verſus condere, carmen vnius
generis alio permutare locum aliquem imi
tari; Græcè deſcribere , & alia generis eiuf
dem .
5 Præle &tio eruditionis ornamentis leui - Prelectie,
ter interdum afperſa fit , quantùm loci ex
plicatio poftulat: fe totum potiùs Magiſter
effundat in latinæ linguæ obſeruationes , in
vim etymologiamque verborum , quam ex
probatis petetauctoribus, maximè ex anti
quis, in locutionum vfum ac varietatem, in
auctoris imitationem ; nec alienum putet a
liquid patrio interdum fermone efferre, fi
vel ad interpretandum in primis valeat , vel
aliquid habeat eximij. Quando autem ora
tionem explicat,præcepta artis exploret. Ad
"extremum licebit,fi videatur, omnia patrio
ſermone,ſed quàm elegantiſſimo vertere.
6 Dictandum argumentum feribendi . A gumeniū.
Primo quidem femeſtri ad Epiſtolæ ferè for-jiribcndi.
mám vulgi fermone ad verbum : quod fæpe
proderit ita componere , vt totum ex præle
ationibus iam explicatis hinc inde decer
ptum ſit. femel autem ferè in hebdomada
K 2
 148 Regula profeſoris
ſuo marte conſcribant , aliquo priùs epiſto
larum genere explicato , indicatifqueCice
ronis , aut Plinij epiftolis ad illud pertinen
tibus. Altero deinde ſemeſtri.excitetur in
genium ; & Chriæ primò,tum proæmia,nar
rationes , exornationes facili , ac fufo ar
gumento propoſito conficiantur. Carminis
argumentum latinè dictet, multa locutio
num varietate .
Græci Thematis eadem , ac latinæ profæ
ratio erit, niſi quod ferèex ipſo auctore de
promendum , & ratio ſyntaxeos præmon .
ſtranda .
concertatio,
7 Concertatio ſeu exercitatio fita erit
tum in iis, quæ alter æmulus in alterius (cri
ptione deprehenderit , tum in iis, in quibus
prima hora ſe exercuerint,proponendis,fum
in phralibus à Præceptore habitis memori
ter dicendis,aut variandis, tum in epiſtola
rum,ac Rhetoricæ præcepțis reddendis,aut
applicandis ; tum in exquirenda quantitate
fyllabarum , allata memoriter regula , vel
poetæ exemplo, tum in proprietate , aut e
tymologia aliqua inueſtiganda, tum in a
liquo Græci latiníve auctoris loco interpre
tando, tum in Græcis difficilioribus , & ano
malis verbis inflectendis, formandíſque ,&
aliis generis eiuſdem ad Præceptoris arbi
trium .
vies metrica, ' 8 Ars metrica celeriter recurretur in
enberorie: jis folùm inhærendo , quibus magis egere
vide
 Humanitatis. 149
videbuntur, & exercendopotiùs, quàm ex
plicando . Rhetoricæ item Cypriani non
tam verba , quàm præcepta breuiter illa
ftrentur , additis ex eodem libello exem
plis , & , fi'res ferat, ex quotidianis præle
ctionibus. 1.

9 Græca prælectione alternis diebus,iectiGraca

o.
pree
Grammatica ,& auctor explanabitur.Gram
maticæ quidem , breuiter decurſis iis,quæ in
1
prima claffe tradita fuerant,ſyntaxim ,& ra
1 tionem accentuum perſequatur.
Auctor verò primo ſemeſtri ſolutæ ora
tionis ſumetur ex facilioribus , vt aliquæ o
rationes Iſocratis , & Sanctorum Chryfofto
mi, & Baſilij, vt exepiſtolis Platonis , & Sy
nesij, vt aliquid ſelectum ex Plutarcho : al
teroſemeſtri carmen aliquod explicabitur,
exempli gratia ex Phocylide , Theognide,
Sancto Gregorio Nazianzeno , Synelio , &
horum fimilibus.
Explicatio autem , vt huius fcholæ fert
gradus,linguæ potiùs cognitioni , quàm e
ruditioni feruiata
Inclinante autem annoGræcarum ſylla
barum ratio tradipoteritcum auctore alter
siis diebus.pocerunt etiam interdum diffolu
ta carmina concinnari.
10 AffiganturCarminafcholz parietibus Carmina af
alternis ferè menſibus ad aliquemcelebrio. figenda.
rem diem exornandum ,vel magiſtratus pro
mulgandos,vel alia quapiam occaſione , le
K 3
ISO Regule Profeſoris Humanitatis.
lectiſſima quæque à diſcipulis deſcripta:im
mo etiam pro regionum more aliquid pro
fæ breuioris , quales funt inſcriptiones, vt
Clypeorum , Templorum , lepulchrorum ,
hortorum ,ſtatuarum ; quales deſcriptiones,
vt vrbis, portus, exercitus; quales natratio
nes ,vt reigeſtæ ab aliquo Diuorum ; qualia
denique paradoxa: additis interdum ,non
tamen fine Rectoris permillu , pi
cturis, quæ emblemati , vel
argumento propo
lito relpon
deant.

REGV

1
 ISI

REG V LÆ

PROFESSORIS
SVPREMÆ CLASSIS
1
1 GRAMMATICÆ .

RADV s huius ſcholæ eft Gradut ;

abfoluta GrammaticẺ CO
gnitio : ita enim recolit ab
initio ſyntaxim , vt addat o
mnes appendices,deinde ex
plicet conſtructionem figu
ratam , & de Arte metrica: in Græcis autem
octo partes orationis, ſeu quæcumque rudi
mentorum nomine continentur , dialectis,
ac difficilioribus annotationibus exceptis.
Quod ad lectiones pertinet , ex oratoribus
quidem explicari poterunt primo ſemeſtri
grauiſſimę quæque Ciceronis ad familiares,
ad Atticum, ad Quint. fratrem Epiſtolæ ; al
tero verò , liber deAmicitia , de Senectute,
Paradoxa, & alia huiuſmodi: ex poetis verò
primo ſemeſtri ſelectæ aliquat , ac purgata
Ouidij, tum Elegiæ , tum Epiſtolæ ; altero ,
quædam item ſelecta, & purgata ex Catul
lo,Tibullo ,Propertio,& Virgilij Eclogis ;vel .
K
 152 , Regulæ profefforis
etiam libri eiuſdem Virgilij faciliores , ve
quartus Georgicorum ,quintus, & feptimus
Aeneidos:ex Græcis S.Chryſoſtomus,Aeſo
pus, Agapetus, & horum fimiles.
Diuiſio tem 2 Diuifiotemporis hæc erit: Prima hora
poris.
matutina memoriter recitetur Marc . Tul
lius, & Grammatica decurionibus , fcripta à
decurionibus collecta Præceptor corrigat,
varias interim ,de quibusinftà regula quar
ta,diſcipulis exercitationes iniungens.
Secundá hora matutina repetatur poſtre
ma breuiter Ciceronis prælectio , nouáque
per femihoram explicetur , atque exigatur,
poſtçemo Thema dictetur.
Vltima ſemihora, matutina, primo qui
dem ſemeſtri,Grammaticæ prælectione te
petita,noua explicetur, & exigatur, admiſta
concertatione;poſteriore autem ſemeſtri re
colatur per duos minimum menſes pars illa®
Grammaticæ ,quæ eſt propria primæ claſlis;
& alternis diebus ars metrica, regulas iam
explicatas breuiter percurrendo , in aliis
quantum necelle eſt hærendo ;abſoluta ve
rò repetitioneGrammaticæ quotidie dein
ceps ars metrica explicetur adiectis exce
prionibus,carminum generibus , & quæ de
patronymicis , atque accentu traduntur. Pri
maſemihora pomeridiana memoriter poe
ta ,Græcúſque auctor recitetur , recogno
ſcente Magiſtro decurionum notas, fcriptá
que, vel , quæ manc imperata ſant, vel, quæ
e ex domo allatis ſuperfuerint, corrigente.
Ser
1
 Supreme claſſis Grammatica. 133
Sefquihora conſequens poetæ , tum ré
colendo,tum explicando,& Græcæ,tū præ
lectioni, tum ſcriptioni ita diuidatur,vt Grę
cis paulò plus detur;quà m femihora.
Vltimalemihora,vel quod illius reliquum
fuerit,in concertationibus collocandüm .
Die Sabbathi mane publicè recitentur me
moriter totiushebdomadæ , vel totius libri
prælectiones. Secunda höra recolantur. Vl
tima ſemihora concertetur. Idem fiat à prá
dio, nifi quod prima hora etiam memoriter
recitatur Catechiſmus.
Vltima femihora in explicatione Catechi
ſmi,vel pia cohortatione,nifi feria ſexta ha
bita fit,ponetur:lin autem , in ea re ferme,in
cuius locum, tum Catechiſmus fuccefferat.
3 In ſcriptione corrigenda indicet , ſi
quid contra præcepta Grammaticæ , ortho- Scripiionis
graphiæ , interpunctionis peccatum fit, firario.
corrigenda |
declinatæ difficultates,fi non habita elegan
tiæ aut imitationis ratio.
4 Exercitationes tradendæ diſcipulis, Exercitatio
dum fcripta corrigit, erunt exempli gratia,rigendum . 1

vernacula dictata,tum ad auctoris imitatio- rigendum.

nem ,tum ad ſyntaxis præcepta, latina fice
re lectionem Ciceroniană ex latino in vul
garem ſermonem transferre , eandem latinè
tranſcribere , inde phraſes elegantiores ex
cerpere , ex Grammaticæ præceptis recens
explicatis dubitationes æmulis, & locutio .
nes proponendas depromere , diflolatos
verſus concinnare, aut conficere, Græcade
*K S
 134 Regula Profeſſoris
Praleflio. ſcribere, & alia generis eiuſdem .
Ś Prælectionis forma hæc erit. Primo
argumentum tum latino, tum patrio ſermo
ne perftringat. Secundò vnamquamque pe:
riodum ita interpretetur,vt vernacula expo
ſitio latinæ ſubinde ſubiiciatur. Tertiò à ca
pite recurrens ( niſi malit ipfi explicationi
inferere ) binas , aut ternas feligat voces,
quarum vim ,aut originem expendat,vnóqui
aut altero eiuſdem præſertim auctoris exé
plo confirmet.Tranſlationes etiam euoluat,
ac demonſtret,fabulascum hiſtoriis, & qut
ad eruditionem pertinent , fi quæ incidant,
breui expediat, binas etiam , ternáſvephra
fes elegantiores excerpat. Poftremò ſcripto
tis verba vulgi fermone decurrat. Licebit
autem latinum argumentum , obſeruatio
nes, proprietates , & phraſes quàm breuiſli
me dictare.
virguments Ő Dictandum argumentum ſcribendi
fcribendi.
ad Epiſtolæ ferè formam vulgi ſermone ad
verbum ,quod ac præcepta ſyntaxeos, & ad
Ciceronis imitationem referatur. ſemel au
tem ferè fingulis menfibus , aut domi loco
quotidianæ ſcriptionis,aut in ſchola ad ma
giſtratus creandos , poſtquam aliquantum
profecerint ſuo marte confcribant, aliquo
priùs Epiſtolarum genere explicato , indica
tiſque Ciceronis Epiſtolis ad illud pertinen
tibus, & aliquot ab ipſo Præceptore eiuſde
generis dictatis exemplis.
Carmina .
7 Carmina poterunt initio quidem fo
lu

::
 Supremeclaffis Grammatice. iss
luto folum verborum ordine , mox etiam
verbis aliquibus mutatis , ad extremum fa
cillimo argumento cum n:ulta locutionum
varietate dictari.
8 Græci Thematis eadem , ac latinæ Gracun
Thema,
proſæ ratio erit , niſi quod ferè ex ipſo au
atore depromendum,& ratio ſyntaxeos prę.
monſtranda.
9 Græcæ Prælectionis , quæ quadran- Graca prote :
tem horæ vix excedet , eadem ratio fit , niſi lectio.
quod cùm Græcus auctor ſumitur( ſumi au
tem poterit quando Præfectus cenſuerit al
5 ternis cum Grammatica diebus ) verba fin
gula tractanda, & explicanda ſunt,facillimis
etiam in vniuerſum , li videatur, ſyntaxeos
regulis indicatis.
10 Concertatio, ſeu exercitatio fita erit, concertatio.
tum in iis, quæ alter æmulus in alterius ſcri
ptione deprehenderit , tum in iis , in quibus
prima hora ſe exercuerint , proponendis,
tum in phralibus à Præceptore habitis me
moriter dicendis , tum in vernaculis locu
tionibus mutuò ex præſcripto fyntaxeos,
aut ad Ciceronis imitationem exigendis ,
aut variandis ( faciendúmque , ve locutio
nem propofitam ftatim , qui interrogatur,
iiſdem reddat verbis, eámque pauliſper me
ditatus non verbatim , fed totam fimul lati
nè efferat ) tum in epiſtolarum præceptis
reddendis , tum in exquirenda quantitate
fyllabarum , allata memoriter regula , vel
poetæ exemplo,tum in proprietate, aut ety
mo
 156 Reg.Profel Supr.clas.Ģram .
mologia aliqua inucftiganda.tum in aliquo
Græci,latinive auctoris loco interpretando ,
tum in Græcis nominibus , aut verbis
inflectendis , formandiſque,
& aliis id genus ad.
Præceptoris ar
bitrium .
***

REGV :

3
 157
9000000000OOOOFDO09600999 29020SSSR
25

SODÁSCSODOOOOOOOOOOOOOO

R E G V LÆ
PROFESSORIS
MEDIÆ CLASSIS
GRAMMATICÆ .

I RADvs huius fcho . Gradus.

læ eſt , totius quidem
Grammaticæ , 'minus
tamen plena cognitio:
explicat enim ab ini
tio libri ſecúndi vſque
ad figuratam conſtru
&tionem , facillimis ſolùmadiunctis appen :
iuxta Romanam
dicibus; ſeuverborum
communi
methodum
conſtructione vſqueà
ad figuratam, additis facilioribus appendi
cibus.
Ex Græcis ad hanc ſcholam pertinent no
1
mina
 158 Regula profeſſoris
mina contracta,verba circumflexa ,-verba in
Mi,& faciliores formationes.
Ad prælectiones verò non niſi familiares
Ciceronis Epiſtolæ, & facillima quæque O
uidij Carmina, & fecundo ſemeſtri, fi Præfe
ctus cenfeat Græcus Catechiſmus , aut Ce
betis tabula.
Diuiſo temo 2 Diviſio temporis hæc erit.
porus. Prima hora matutina memoriter reci
tetur M. Tullius , & Grammatica apud de
curiones , ſcripta à decurionibus collecta
Præceptor corrigat, varias interim , de qui
bus infrà regula quarta , diſcipulis exercita
tiones iniungens .
Secunda hora matutina repetatur poftre
ma breuiter Ciceronis prælectio , nouáque
per ſemihoram ,explicetur, atque exigatur,
poſtremò Thema dictetur.
Vltima ſemihora matutina aliquid ex
primo Grammaticæ libro , vt de declina
tionenominum , ac deinceps de præteritis,
açſupinis,quod concertando exerceatur,re
colendum
Prima hora pomeridiana memoriter Gră
matica , tum latina , tum Græca, & fuis die
bus poeta reçitetur , recognoſcente Magi
ftro Decurionum notas , ſcriptáque,vel quæ
mane imperata ſunt,vel, quæ exdomo alla
tis ſuperfuerint, corrigente : ad extremum
Grammaticæ , & alternis diebus poetæ po
ſtrema prælectio recolatur.
Se
 media claffis Grammatica.
Secunda hora pom'eridiana per femiho
ram ſyntaxis explicetur, & repetatur, polte
riore tamen ſemeſtri ſyntaxis item , & alter
nis diebus poeta explicetur. Per alteram le
mihoram Græca tradantur,
Vltima femihora concertationi, feu exer
citationi tribuatur.
Die Sabbathi mane prima hora publice
recitentur memoriter totius hebdomada,
vel cotius libri prælectiones. Secunda ho
ra recolantur. Vltima ſemihora concer
tętur. Idem fiat à prandio , niſi quod pri
ina hora cum Grammatica , & poeta, re
citatur etiam Catechiſmus. Vltima ſemi
hora in explicatione Catechiſmi , vel non
numquam pia cohortatione , niſi feria ſexta
habita fuerit,ponctur; ſin autem in ea ſe fer
me, in cuius locum tum Catechiſmus ſuce
cellerat.
3 In ſcriptione corrigenda indicet , fi scriptionia
quid contrapræcepta Grammaticæ , ortho-corrigendæ.
raiio .
graphiæ , interpunctionis peccatum lit;
li declinatæ difficultates : omnia ad Gram
maticarum præceptionum normam ex
pendat , coniugationéfque ipfas , & rudi
menta , fumpta occaſione , in memoriam
reuocet .

4 Exercitationes,dum ſcripta corrigit, e- nes

Exercitatio
inter como
runt , exempli gratia vernacula dictata tum rigendum .
ad auctoris imitationem , tum præcipue ad
ſyntaxis præcepta lacina facere ; lectionem
Ci
 160 Regulæ Profefforis
Ciceronis vulgi ſermone conuertere , ean"
dem latinè tranſcribere , ex Grammaticæ
præceptis recens præfertim explicatis du
bia à mulis , & locutiones proponendas de
promere, Græca deſcribere , & alia generis
eiuſdem .
Grammarica
s . In repetitione prælectionis capiat in
exigenda. terdum occalionem difficiliora declinandi,
coniugandi, & Grammaticæ quomodocum
que exigendæ.
Pralettio ci 6 Prælectionis Ciceronianæ :quæ fepte
crronis. nos ferè verſus non excedet, hæc forma lit.
Primò totam continenter pronunciet', e
iuſque argumentum breuiflimè patrio ſer
mone perftringat.
Secundò periodum ad verbum vulgi fer
mone interpretetur.
Tertiò à capite recurrens ſtructuram in
dicet , & periodum retexens , quæ verba
quos cafus regant , " öftendát , pleraque ad
explicatas Grammaticæ leges perpendat,
1
latinæ linguæ obſeruationem vnam , aut
alteram , fed quàm facillimam afferat"; me.
taphoras exemplis rerum notiſſimarum de
monſtret; vnam denique , aut alteram phra
fim excerpai, quas ſolas cum argumento
dictabit.
Quartò ſériptoris iterum verba vernacu
lo fermone decurrat.
Argumentů 7. Dictandum argumentú ſcribendi vul
jevibendi. gi ſermone ad verbum perſpicuum , nec ferè
ver
 medie claffis Grammatice . 16I

verſibus ſeptenis longius, quod ad præcepta

ſyntaxis , & Ciceronis imitationem refera
tur. Interdum diſcipuli aliquam Cice
ronis breuem verfionem , aut aliquod Græ
cum tempus, ſeu nomen ſubſcribere iube
antur.
8 Grammaticæ præ !ectio non niſi ſingu Grammarica
la præcepta ad fummum cum breui aliqua pralectio.
appendice,aut exceptione contineat.
9 In Græcis tradendis eadem propor- , Greca pre
tione feruentur, & ferè ex vfu videtur elle lectio.
vernaculas voces caſibus , ac perſonis ad
dere, omniáque plerumque voće patria de
clarare.
104 Concertatio , ſeu exercitatio ſita erit concertatio.
tum in iis,quæ alter æmulus in alterius ſcri
ptione deprehenderit , tum in iis , in quibus
prima hora ſe exercuerint , proponendis,
tum in phraſibus à Præceptore habitis me
moriter dicendis, tum in vernaculis locutio
nibus mutuò ex præſcripto fyntaxeos , aut
ad Ciceronis imitationem exigendis ( fa
ciendumque,vt locutionem propofitam ſta
tim , qui interrogatur, iiſdem repetat verbis,
eamque pauliſper meditatus non verbatim,
fed totam fimul latinè efferat ) tum in diffi
cilioribus nominibus ,ac verbis, quæ præſer
tim in prælectione occurrerint, vel conti
nenti , vel interrupto cafuum , ac tempo
rum ordine , vel ſingulis per fe , vel coniun
L
162 Reg. Profejlmed..claf. Gram.
& to ſimul adiectiuo, fubftantiuoque , & pro
pomine inflectendis, tum in præteritis,&
ſupinis quàm celerrime reddendis,
& aliis id genus arbitrio
Præceptoris.
* . *

REGU
1

1
 163
QOOQOOONOOREDON BOBCEAOC

2000CNOSTITE 99930 000

( ) BAGSG

RE GV LA

PROFESSORIS
INFIMÆ CLASSIS
GRAMMATICÆ

1
RAD V,s huius fcholæ eft ru- Grades.
dimentorum perfecta, fyntaxis
inchoata cognitio ;incipit enim
à declinationibus vfque ad cão
munem verborum conſtructio
nem : Et quidem vbi duo erunt ordines; infe
riori ex primo libro nomina , verba., rudi
menta, præcepta quatuordecim de conſtru
ctione, genera nominum tribuentur :fupe
riori verò ex primo libro , de nominum de
clinatione fine appendicibus , & de præteri
tis ac fupinis; è ſecundo autem introducin
fyntaxis fine appendicibus vſque ad Imper
fonalia. Græcè verd inferior quidem ordo
legere, ac ſcribere , ſuperior verò nomina
fimplicia ,verbum fubftantiuum , & baryto
num ediſcet.Ad prælectiones non nifi facilu
limæ , atque ad hanc rem felectæ , & fi fieri
poteft,feparatim excufæ Ciceronis cpiftolx
L 2
 164 Regulæ profefforis
adhibeantur.
Diuiſio tem 2 Diuiſio temporis hæc erit. Prima hora
poris. matutina memoriter Marc. Tullius , &
Grammatica apud decuriones recitetur ,
ſcripta à decurionibus collecta Præceptor
corrigat, varias interim , de quibus infra re
gula quarta, diſcipulis exercitationes iniun
gens.
Secunda hora matutina repetatur poftre
ma breuiter Ciceronis prælectio ,‫ و‬nouáque
per femihoră explicetur,atque exigatur. po
Itremò thema dictetur.
Vltima ſemihora matutina vtrique ordi
ni aliquid ex primo Grammaticæ libro,iuxta
partem cuique deſcriptam explicetur , aut
recolatur , vel alterno quoquedie fingulis
ordinibus , vel quotidie vtrique;poftea verò
omnia vel à Magiftro , vel inuicem per con
certationem repofcantur.
Quibus autem diebus nouum à prandio
præceptum conſtructionis non erit propo
nendum ( pluribus enim diebus ferè lingula
inculcanda funt cum prælectio hæc matuti
na in locum pomeridianæ fuccedat : vltima
autem femihora matutina tota concerta
tioni,feu exercitatioui concedatur.
Prima hora pomeridiana memoriter
Gramınatica tum latina , tum Græca recite
tur , recognoſcente Magiſtro decurionum
notas , fcriptaque, vel, quæ mane imperata
funt , vel, quæ ex domo allatis ſuperfuerint,
ad ſummum per femihoram corrigente. Ad
extre
 Infime claſſis Grammatica. 165
extremum poftrema Grammaticæ prælectio
recolatur.
Secunda hora pomeridiana ſuperiori qui
dem ordini ſyntaxis,inferiori verò quatuor.
decim præcepta explanentur : Græcis verò
paulò plus quadrantetribuatur.
Vltima femihora concerterur,vel aliquod
dictatum ex Grammaticæ legibus expenda
tur.
Die Sabbathi mane prima hora publicè
recitentur memoriter totius hebdomadæ
prælectiones.Secunda hora recolantur,vlti
ma ſemihora concertetur.
Idem fiat à prandio,niſi quod prima hora
fimul cum Grammatica recitatur etiam Ca
techiſmus
Vltima ſemihora in explicatione Cate
chiſmi, vel pia cohortatione, niſi feria ſexta
habita fuerit,ponetur:fin autem,inea re fer
me , in cuius locum , tum Catechiſmus ſuc
cellerat.
3 In ſcriptione corrigendaindicet,fiquid scriptionis
contra præcepta Grammaticæ , orthogra- corrigenda
phiæ ,interpun &tionis peccatum ,li declinatæratio.
difficultates ; omnia ad Grammaticorum
præceptionum normam expendat; coniuga
tiones, & declinationes ex occaſione repete
re non omittat.
4 Exercitationes diſcipulorum ,dum ſcri- Exercitatio .
2 pta Magiſter corrigit, erunt exempli gratia nes inter cora
‫ر‬ vernacula di&tata & fyntaxis præſcripto la-vigendum.
ad L 3
are
 166
Regule Profeſſoris
tina facere , lectionem Ciceronianam ex la
tino in vulgi ſermonem transferre , eandem
latinè transicribere ; ex Grammaticæ præce
ptis recens præſertim explicatis,dubia æmu
lis , & locutiones proponendas depromere,
concordantias concinnare , aut compone
Grammatica re
de,mGræca
. deſcribere , & alia generis eiuf
exigenila.
s In repetitione prælectionis capiat in
terdum occafionem declinandi , coniugan
di , & Grammaticæ quomodocumque exi $

Prælectio gende ,
ciceronis .
6 Prælectionis Ciceronianæ , quæ qua
ternos ferè verſus non excedet , hæc forma
ſit.
Primò totam continenter pronunciet,
eiuſque argumentum breuiſſimè vulgi ſer
mone peiſtringat.
Secundò periodum ad verbum vulgari
ſermone interpretetur.
Tertiò à capite recurrcns ſtructuram in
dicet, & periodum retexens,quæ verba quos
caſus regant, oftendat, pleraque ad explica
tas Grammaticæ leges perpendat,latinæ lin
guæ obferuationem vnam , aut alteram , ſed
quam facillimam afferat,metaphoras exem
plis rerum notiſſimarum demonſtret , nec
quicquam ,nil forte argumentum dictet.
Quartò ſcriptoris iterum verba vulgi ſer
árgumērum monedecurrat.
ribendi,
7 Dictandum argumentum ſcribendi vul
gi
 Infime claſſis Grammatice. 167
gi ſermone ad verbum perſpicuum , nec ferè
verſibus quaternis longius , quod ad præce
pta Grammaticę potiſlimùm referatur;eíque
interdum diſcipuli aliquam Ciceronis bre
uem verſionem ,aut locutionem ex præſcri
pto ſyntaxis, aut ea ipſa, quæ funt ex Græcis
rudimentis ediſcenda, aut alia id genus ſub
fcribere inbeantur.
8 Grammaticæ prælectio non niſi ſingu- Grammatica
la ad fummum præcepta contineat , quæ præleftio.
niſi bene percepta fint , ad alia non venia
tur.

9 Concertatio , feu exercitatio fita eritconcertatio,

tum in iis,quæ alter æmulus in alterius ſcri
ptione deprehenderit , tum in iis, in quibus
prima hora ſe exercuerint , proponendis,
tum in vulgaribus locutionibus inuicem
ad ſyntaxis præſcriptum exigendis (facien
dúmque, vt locutionem propoſitami ſtatim ,
qui interrogatur,iiſdem reddat verbis, eám
que pauliſper medicatus non verbatim , fed
quantùm fieri poteſt, totam limul latinèef-.
ferat ) dum in difficilioribus nominibus , ac
verbis, quæ præſertim in prælectione occur
rerint , vel contineriti, vel interrupto caſu.
um , ac temporum ordine,vel fingulis per ſe,
vel coniuncto fimul adiectiuo , fubftantiuo.
que, & pronomine infledtendis,tum in rudi
mentorum definitionibus , & exemplis pro
ferendis , tum in verborum flexionibus ex
latino in vulgarem , ex vulgari ſermone in
L 4
 168 Reg.profeſſ.infi.claffis gram .
latinum celeriter vertendis , tum in iis, quæ
actiua voce dicta ſunt , paſſiuè efferendis,
tum in præteritis , & ſupinis , tum in nomi
num generibus, & caſibus quæcumque
propofita fuerunt indicandis , &
horum fimilibus ad Præ
6

ceptoris arbi
trium .

REGV

BS
DCOO

1
 169
ECOSES QOASES 09000002

Sosed Soad

R E G V LÆ
SCHOLASTI
CORVM NOSTRA
SOCIETATIS.

I* N primis animi " Animipua

puritatem cuſto - ritas, & in
tentio.
dire , & rectam * p. 4. C. 6 .
in ftudiis inten - 9.1.
tionem habere
ſcholaſtici noſtri
conentur , nihil
aliud in his , nifi
diuinam gloriam , & animarum fructum
quærentes; & in fuis orationibusgratiam,
vt in doctrina proficiant , crebrò petant,
yt tandem * idonei , ficut ab iis (perat * P:4.Coz.
L
 140 Regulafcholasticorum
Societas , ad vineam Chrifti Domini Noa
ſtri exemplo , ac doctrina excolendam e
uadant.
solidarum 2 * Seriò , & conſtanter ad ſtudia ani
virtutum cümum applicare deliberent , vtque * cauen
ftudius
149ctio .con- dum libi putent, ne feruore Itudiorum in
*
p.4.c.6 .
tepeſcat folidarum Virtutum , ac religioſa
9.2 . vitæ amor , ita ſibi viciſlim perſuadeant,
* p . 4.6. 4. nihil gratius ſe Deo facturos in Collegiis,
1.2 . quarti fi ea intentione , de qua dictum eſt ,
ftudiis fe diligenter impendant ; & licet
numquam ad exercenda ea , quæ didice.
rint, perueniant ; illum tamen ſtudendi la
borem ex obedientia , & caritate ; vt par
eſt , ſuſceptum , opus elle magni meriti in
conſpectu diuinæ , & fummæ Maieſtatis a:
pud le ſtatuant.
Ex superio 3 * lis facultatibus ſinguli operam da
ris praferiprobunt,eoſqueaudient Præceptores, quos Su
Hirdendum, perior allignabit : præſcriptam veròà Prat
* 2; 4.c. 5.fecto , vel à Magiftro diuifionem temporis,
$ . 2. & c .
6.9.6. ac rationem ſtudendi feruent diligenter v
viuerſi, nec aliis , quàm ab eodem Præfecto
ſibi traditis,vtantur libris.
Diligentia. 4 * In audiendis lectionibus ſint alli
p.4.c.6.dui, & in eis præuidendis diligentes,& poft
9.8 . quam eas audierint,repetendis, iis, quæ non
intellexerint, interrogandis, aliis verò, quæ
oportuerit,adnotādis, quò in poſterum me
moriæ defectui conſulatur.
Diſputatio 5 *
Interfint ordicariis fcholarum , ad
nes publice .
* p.4.6 .& . quas
$ .10 .
 Noſtre Societatis. 171
quas accedunt, diſputationibus ; & ſingula
re ſui ſpecimen in doctrina præbere, mode
ſte tamen , curent.
6 * Priuatis præterea, & quotidianis di- Priuare.
fputationibus, ac repetitionibus omnes in- * p.4. c. 6.
terſint, & qui diſputant, ei, qui præeſt, reli- 5.11.
giosè obediant.
7 * Cùm ad publicas ſcholas eun- modeftia.
dum erit , eant , & redeant inuicem aſſocia- * p. 4.c. 4.
ti cum ea modeſtia interiore , & exteriore, $ .6.
quæ ad ſui, & aliorum ædificationem con
ueniat.
8 * Eorum colloquia, qui cum ſchola- Colloquia că
fticis externis loquendi habuerint faculta- externis.
tem, fint ſolùm de rebus ad literas ,vel ad * Ibidem .
profectum ſpirituspertinentibus , prout ad
maiorem Dei gloriam omnibus vtilius fore
iudicabitur.
9 * Omnes quidem , fed præcipuèhu- Latinæ lin
maniorum literarum ftudioli , latinè lo- gua vſus.
* :. &4:c .6.6.
quantur: atque hi memisriæ , quod à ſuis 9.13 13 .
Magiitris præfcriptum fuerit,commendent, s.3.
ac ſtylum in compostionibus diligenter ex
erceant .

10 * Vitra duas horas nemo aut legendo, studij tēm.

aut ſcribendo ad laborem incumbat, quin9.* P:I.4.C. 4.
ftudium intermittat aliquantulo temporis
interuallo,
* Horis priuato ſtudio attributis, qui Priwari ſto
ſuperioribus facultatibus dant operam , do- dü ratio.
mi relegant,quæ ſcripſerunt in ſcholis,eaq;
curent
*. P.4.C.
. M 6.
 172 Regule Scholaſticor.Noft.Soc.
curent intelligere: & intellecta fic exami
nent,vt ipfi fibi obiiciant , & quæ
obiecerint , ſoluant ; quæ ne
queunt , adnotent ad
interrogandum ,
vel diſpu
tandum.

INSTI

i
 173

FEST
INSTITVTIO

EORVM , * Q VITP:4.6.15
PER BIENNIVM PRI.
VATO STVDIO
THEOLOGIA M.
repetunt.

I CHOLASTICORVM Quæ fchola .

Stocorum re
regulas prætereas, quægulailliscon
ad lectionesin ſcholis au munes,
diendas , earúmque repe
titiones pertinent , non
fecus ac ceteri diſcipuli
obſeruent: præſertim verò,ne ſtudiorum fer
uore ſolidarum virtutum amor intepeſcat,
omni diligentia curent.
2 Similiter, vt alij Theologiæ auditores, collationi cao
collationi caſuum , omnibus actibus , & fuuns, di
menftruis etiam eorum diſputationibus in -interfint.
fpurationibus
terfint.
3. In Philoſophorum autem diſputatio. Argumenta
nibus menftruis non folùm intereffe debe quando
ment,
reſu
bunt ; ſed poterunt etiam argumenta reſu
mere , itemque in hebdomadariis Theolo
B gorum ,fi magiſtri non adfint.
4 Pro ratione ſtudendi , & diſtributione aqueſtiones
hora
 174 Inſtitutio eorum
omiffe, vel horarum à Præfecto præſcripta diligens , &
compendio accuratum ſtudium inſtituant earum mates
tractata .
riarum ,quasvel nullo modo, vel compendio 1

audierunt , adhibitis commentariis corum,

Studium pra diligentiùs
quis easDeinde pertractarun
ftudeant præcipuist.diſputation
cipuaris. qua- nibus totius Theologiæ , v. g; Ex prima
ftionum .
parte de Viſione , de Scientia d, e Prædeſti
natione, de Trinitate , itémque ex aliis pat
tibus, tum ea,quæ ab aliis ſcripta funt, dili
genter perpendendo , tum proprio etiam .
ingenio capita quædam ,& principia Theo
logiæ , vnde præcipuarum quæftionum fe
ries pendeat , diſponendo , ſeruatis tamen
pi4.c. 14.quàm diligentiffimè iis , quæ de doctrina
Satis.Cong Sancti Thomæ fequenda à Societate con
can.9 . & de.
ftituta ſunt:
cr.ss. & 72 .
Scribenda ex 6 Scribant ex inſtituto quæſtiones ali
profeffe quas &cum
qua - bus, ſuis fundamentis , & concluſioni:
obiectorum folutionibus more fchon
fiones.
laftico , perindeac fi eas prælegere in fchola
deberent,eáſque ſingulis,velalternis ſaltem
menſibus Præfecto Ptudiorum oſtendant , vt
ab eo dirigantura
Primala le 7 Habere etiam interdum poterunt eiuf
Etianes. modi lectiones , vel priuatim coram noftris
Dactoribus,vel in ipfis repetitionibus Theo
logorum per tres cieciter horæ quadrantes ,
vt ad extremum Patres , qui adſunt, argu
mentari pollint, vel denique, li videatur , in
Refectorio.
Bublise & Cáfimiles quæſtiones habere etiam po
 Qui Theologiam repetunt. 175
terunt de præclara aliqua materia , quæ de
nis ad fummum prælectionibus abſoluatur,
in ea ſchola , eóque tempore, vt, qui volue
rint Theologi,conuenire poſſint.
9 Diſtribuatur illis tempus ad quatuor Aitus
actus particulares , & vnum generalem ha
bendum : & primus quidem particularis ſub .
initium ferè primiſemeſtris , alter in fine, &
fic deinceps fingulis ſemeſtribus reliquice
lebrentur , ita vt generalis vltimun ſeme
ſtre claudat .
10 Liberum eis ſit in actibus à Magiſtro - Suas opinia
rum ſuorum ſententiis diſcedere, luálque, limes quaraia
dea
libeat, tueri , dummodo nulla ratione alie- fendere.
næ ſint à Sancti Thomæ doctrina ex quintæ
Congregationis decreto : ita tamen, vt non
folùm de ſententiis ipſis , ſed etiam de fun
damentis,ac principiis, quibus eas tueri va
lunt , tempeſtiuè cum Præfecto , eóque, qui
præſidere debet,cõſentiant. Immo quò me
liùs ſui ingenij ſpecimen dent , linet præſes
eos liberè reſpondere , nec , niſi cùm maxi
mè necefle fit ,interpellabit.
11 Intelligant denique biennio hoc cu- Eruditio.
randùm libi elle,vt non ſolùm in Theologia
docti,ac prompti , ſed in omni etiam Eccle
fiaftica eruditione , quæ Theologummaxi
mè decet,euadant.
Concilia,con
12 Itaque ſingulis diebus * certum tem -troverfia
, ca.
pus habeant ad accuratam ſacræ Scripturæ , nones .

Conciliorum , Controuerſiarum , & Cano- ** p.4. Cosa

num lectionem , & femper aliquo ordine B
notent,
 176 Inſt.eorum ,quiTheol.reper.
notent ,quæ notatu digna videbuntur : nihil
tamen parent ad Conciones ex profello , &
ex hoc ſtudio aliquid interdum prælegant ,
vel in Triclinio ,velalibi,prout Superiori vi
debitur.
canonum ftu 13 In Canonum ſtudio partem Iudicia
dium. riam omittant , in Ecclefiaftica toti verſen
tur .
Naturde pro 14 Speciatim in id maximè ftudium in
penſio atten- cumbant, ad quod ſe magis propenſos ſen
dende. ſerint, re diligenter cumSuperiore com
municata: ita tamen , vt ex aliis
ftudiis, quæ præſcribun
tur , nullum omit
tant.
 177

R E G V LÆ

A DIV TORIS
MAGISTRI, SEV
BI D E L L I..

Vivs munus erit om-Magiftro ob

nia , quæ à Magiſtro detemperet,
ſcholarú potiſſimum ex

II ercitationibus iniuncta
fuerint,diligenter exequi.
2 Curet , vt & Clallis,
& Cathedra munda fit, vt inea piè depicta Agenda
aliqua tabella pendeat , vt ſubfelliorum fit
ca fcholamcir.
,
ſatis,vt munda eadem ſint ,ac rectè diſpoſita,
vt quaffata ,vel fracta reficiantur ;vt certa no
ſtris ſcamna ; itemque aliis religioſis ſepa
ta ab externis aſſignentur , vt ſcholæ tempe
ſtiuè aperiantur.
3. Eos opportunè moneat, ad quosdein . Diſcipuli opa
ceps
fender vices diſput
pese aliaqu are, repetere,theſes de-portunemo
e huiuſmodi præſtare ,vt con
,
ſtitutum à Magiſtro fuerit ,pertinebit
.
4 Præmoneat feptem ferè antè diebus eos, De conclufio
qui hebdomadarias. theſes, ſunt defenſuri. nibus.
Curabit autem , vt ex propoſitiones in tem
pore conſcriptæ fint : eas verò primum ad
 778 Reg. Adiut. Mag.ſeu Bidelli.
Magiſtrum perferet corrigédas, tum ad Præ
fectum recognoſcendas , quibus denique,
cofrectis,atque recognitis , eum qui defen
furus eſt,admonebit, vt quot erunt opus ex
empla deſcripta afferat: eorum autem vnum
* * 8.4.c.6. bene deſcriptum ,* pridie,quàm ſit diſputan
9.10. dum ,manepublicè affiget, reliqua dilceptā
tibus deinde diſtribuet.
Horologium . s Horologium tum in lectionibus, tum in
diſputationibus ſemper habeat,ac tum Præ
fecum , tum Præceptorem tempeſtiuè tem
poris elapſi admoneat, quò ſpatia ad diſpu
tandum lingulis præſtituta ſeruentur ; & ex
præſcripto Præfecti ſignum det difputanti
bus,tum inchoandi,tum Aniendi.
Pullici ačtus. iuxta
6 Clalem , vel Aulam ,ad publicos actus
Academiaru conſuetudin
m em ornan
da curetziiſque quiad hụiuſmodi actus , aut
ad quaſcúque diſputationes inuitati fuerint,
fiueargumentandi , ſiue eas cohoneſtandi.
cauſa ,loca diftribuat.
*
Quod ad sua 7 Siquem noftrorum abeffe à prælectio
periorem de- nibus, repetitionibus, diſputationibus , aut
ferendum . aliquid eorum omittere,quæ adſtudio .
rum rationem ,velmorum diſcipli-,
pam pertinent,notauerit ,
ad Superiorem de
feret.

>
REGU

r
 179
See SONIDOO904009289 RAGOGO

PE
390000 3OGOGOGecede

R E G V LE
EXTERNORVM
AVDITOR VM
SOCIETATIS.

).
Vi diſcendi caufa Socie . Doctrina
tatis IES V gymnaliapietatzaus
frequentant , intelligantgenda.
Deo iuuante non minus
curatum iri pro viribus,
圖 : vt pietate , ceteriſque * 8.4.c.7 .
9. 1.9.4& . c.
virtutibus , quàm vt ingenuis artibus im . 16.
buantur. ,
Quæ cuiufq
2 Eam quiſque claffem frequentabit, quæ fibola.
illi * poſt examen à Præfecto fuerit alli- $*.4p .7.
:
C. 13.
gnata . Confcfio.
3 Singulis ſaltem menſibus omnes pec
M 2

1
 180 Regulæ ex terrorum.
' Mila. cata confiteantur,ac Millæ ſacrificio quoti
* p. 4.c.7. die conſtituta hora , concioni verò diebus
8.2 . & c.16 .
feftis decenter interſint.
Do &trina cliri 4 * Explicationi Catechiſmi fingulis
ftiana. hebdomadis omnes interfint , eiufque com
*2. &p.4.c.7.9.
C.16.9.2 .
pendium ediſcant,vtà Magiſtris fuerit con
ftitutum .
Armain ſcho's Nemo ex noftris diſcipulis gymnaſium
lam non infe- cum armis , gladiolis , cultris , aut aliis eiuf
renda .
modi,quæ pro locis , aut temporibus inter
A quibus
dicta fuerint, ingrediatur.
abftine ndum. 6. * Abſtineant omnino à iureiurando , à
* p.4.C.16 . contumeliis , iniuriis, detractionibus,men
daciis,à ludis vetitis ,à locis etiam noxiis, vel
à Præfecto ſcholarum interdictis , denique à
rebusomnibus ,quæ morum honeſtati ad
uerfentur.
corrector ut
adhibendus. 7 . * Intelligant in iis , quæ ad mores , ac
* p.4 C.7 . ſtúdia bonarum artium ſpectant, cùm præ
6. 2.& c.16.cepta, fiue admonitiones minùs proderunt,
$ .s . Magiftros Correctoris opera in iplis punien
dis vſuros : qui aut pænas recuſarint, aut
ſpem emendationisnon oſtenderint, aut ce
teris moleſti , fiue exemplo ſuo pernicioſi
fuerint, fciant ſe ex noſtris ſcholis eſſe dimit
tendos.
obedientia. 8. Omnes ſuis quique Magiſtris obtem
perent; rationem verò ſtudendi ab illis præ
ſcriptam , tum in ſcholis , tum domi quàm
diligentiſſimè ſeruent.
Diligentia, 9 * Seriò animum ad ſtudia , & conftanter
ad
 Auditoru m Societatis. 181
adiiciant, fint in ſcholis maturè frequentan - 6 aßidui
dis aflidui, * in audiendis,& recolendis præ
* p . 4.c.6 .
lectionibus,ceteriſque obeundis exercitatio 6.2 .
nibus diligentes. Quòdfi quid minùs aſſe- * Ibidem.
quantur, aut fi quid dubitent , Magiſtrum s. 8.
conſulant.
10 In ſcholis ne hacillac diuagentur; ſed Quies filen.
tsum .
in ſuis quiſque ſubſelliis , locíſque modeſtè,
I ac filentio fibi, ac ſuis rebus intenti ſint ;ne- ,
que ſchola egrediantur nifi facta à Magiſtro
exeundi poteftate. Ne fcamna, cathedram ,
ſellas,parietes,ianuas,feneſtras, neque aliud
quidpiam pingédo,fcribédo ,ſcalpello, aliá
ve rationedeturpent,ſeu notent.
1 Prauas , aut etiam ſuſpectas aliorum quæ fugien.
conſuetudines fugiant;cumiis tantummodo da confuetum.
dines.
verſentur ; quorum exemplo , & conſuetu
dine in literarum ftudio , virtutumque pro
ficiant.
12 * A libris perniciofis,& inutilibus le- A quibus lia
gendis prorſus abitineant. brisabftiner
dum .
13 Neque ad publica ſpectacula , comce* p.4.C.S.E
dias , ludos, neque ad ſupplicia reorum, niſi sic14.$ 2.
fortè hæreticorum eant ; neque perfonam spectacula,
vllam in externorum ſcenis agant, niſi data ſcenæ in
priùsà Magiſtris ; vel à Præfecto gymnalijterdicantur.
poteſtate.
14 Sincerum animum ,purumque conſer- Piesaa.
uare , ac diuinis legibus ſumma diligentia
obtemperare nitantur:Deo verò, ac Sanctif
fimæ Virgini Deiparæ , ceteriſque Sanctis
M Ž

2
 182 Reg. extern . Audit. Societ.
perfæpe, atque ex animo ſe commendent,
Angelorum opem alliduè, præcipuè verd
Angeli Cuſtodis implorent.Modeltiam tum
alibi ſemper,cum in templo ,atque in ſchola
Vitaexem
potiſſimum feruent.
plum . 15 In rebus denique , atque actionibus
omnibus ita,ſe gerant vtfacilè quiuis
intelligat eos non minùs virtu
tum , vitæqueintegritatis
elle, quàm literarum ,
doctrinæque ftu
dioſos.

REGV

2
 183

R E G V LÆ
?

ACADEMIAE
i CADE I & nomine Academia
intelligimus cætum ſtudio. quod.
forumex omnibus fchola
fticis delectam , qui aliquo
ex noftris Præfecto conue
niunt,vt peculiares quaſdam habeant exer
citationes ad ſtudia pertinentes.
2 Hoc ex numero omnes cenſentur , qui Qui admin
ſunt ex Congregatione B. Virginis eo ipfo,tendo.
quod in illam recipiuntur, & religioſi,li qui
noftras ſcholas frequentant. Ceterùm vbi )

mos tulerit, & Rectori videatur , alij etiam

admitti poterunt, qui ex congregatione ,at
que adeo qui ex noftris ſcholaſticis non fine.
¿ Academicos Chriftiana virtute; ac pie- Academic
tate,diligentia in ſtudiis, & fcholarum legi- quales. 1
• bus ſeruandis ceteris omnibus diſcipulis
præſtare , & exemplo effe oportet .
4 Collegij Rector Moderatorem , vel ex Academia
ipſis Magiſtris , vel ex alijs noftris idoneum moderator.
aliquemvnicuique Academiæ præficiet.
5 In vnam Academiam Theologi & Phi Gwotuple
loſophi ferè conuenire poterunt , in alteram Academia ,
Rhetores, & Humaniſtæ , in terciam omnes
Grammatici,li nec nimis mulci fint , necita a
M &
 184 Regula
doctrina inæquales,yteædem exercitationes
omnibus fructuoſæ elle non poſſint ; alio
quin fingulis fcholis ſuas Academias habe
re liceat.
43idwitas, 6 Alliduitate Academicorú , & exercita
4 ) exercita- tionum feruore Academie fructusmaximè
110 .
continetur.Quare (i qui fæpius abeffent,aut
exercitationes per vices obire 'recuſarent;
præſertim verò, qui propter immodeſtiam
perturbationi aliis, aut offenſioni ellent , di
mittendi erunt .
Magiftratus. 7 Magiſtratus, qui in vnaquaq ;Academia
tertio , quartóue quoque méle pluribus Aca
demicorum , ſecretiſque ſuffragiis eligentur,
hi ferme erunt , Academiæ Rector,duo cóſi.
liarij , & vnus fecretarius , quibus alij etiam
addi poterunt, muneráque diſtribui pro Aca
demicorum frequentia, loci conſuetudine , &
Rectoris Collegij iudicio.
Zeclor. 8 Rector in Academia Theologorum ple
rumque fit Theologus : quod ſi interdum ex
Philoſophis eligendus videretur , fit faltem
Metaphysicus.lu AcademiaitemRhetorú , &
Grammaticorum , quando ex diuerſis claſſi
bus conitāt, vel plerumque eligatur ex claf
fe fuperiore, vel alternis,vt Collegij Rector
cenfuerit.is autem eligendus; qui virtute,in
genio, & doctrina præftet, cuius erit Acade
mtan promouere, præire ceteris virtute ,ac
diligentia, & actum aliquem ex præcipuis ,
Academie vel inicio , vel in fine Rectoratus
h.bere. Poterit autem Rector Academiæ
Theo
 Academie. 185
es Theologorum interdum , fi fit Theologus,
abſenteMagiſtro , Philoſophos defendentes
dirigere, & argumentantium argumenta re
fumere ; & vrgere.
9 Conſiliarij erunt Rectori loco , & ho- Confiliari .
nore proximi,eiuſque abſentis vices primus
+ confiliarius tenebit,priore etiam abſente ſe
S cundus,eaque munera obibunt ,quæMode
rator Academiæ per ſe , aut per Rectorem
imponet.
10 Secretarius libros omnes Academiæ Secretarius,
diligenter ſeruabit. NominaAcademicorum
eo ordine, quo in Academiam recipiūtur,in
:
libro ſcribet , in quem etiam feorfim nomi
na magiſtratuum cum eliguntur , & omnia
Academię acta non tacitis Academicorum ,
qui aliquid præſtiterunt,nominibus,referet;
Rhetorum etiam orationes,poemata , & car
mina, quæ affiguntur,à Moderatore ſelecta.
: Idem tempeſtiuè eos , vt fe comparent ad
monebit, quos à Moderatore cognouerit A
cademiæ exercitationes obituros, niſi in A
cademia Theologorum necelle videatur id
fieri per Bidellum . In fine cuiuſque Acade
miæ publicè pronunciabit ,quænam exerci
tationes, & à quibus habendæ lint. Publicè
theſes , & in Rhetorica etiam problema .
ta , vel ænigmata dilloluenda maturè pro
ponet .
11 Ter, aut quater in anno videlicet poft conſultatio
creationem Rectoris, conſultationes , velo- nes.
mnium Academicorú , vel faltem magiſtra
M s .
 1$ 6 Regula Academic .
tuum fimul cum Moderatore habebuntur
ad Academiam promouendam , eáque tol
lenda , quæ eius progreſſum impedire vi
deantur.
Regularum 12 Vel in his conſultationibus , vel ante
lectro.
creationem Rectoris, Academiæ regulæ le
' gantur , quæ vel in tabella fcriptæ fint,
velin libro Academiæ;in quo etiam
omnia deinceps Academico
rum nomina ſcriben
da erunt.

ļ REGV
 187

REG V LÆ

PRÆFECTI
ACADEMIÆ.

I D pietatem Academi- Ad Pieta .

cos , non folùm ad ftu- tem promo
'Hendi.
:
virtutum exemplo , &
priuatis , cùm fe dederit
occaſio, colloquiis, præ
ítare poterit.
Academiæ regulas diligenter ſeruari Regularum
curet, imprimiſque Academicorum in quo obferuarie.
tidianis exercitationibus affiduitatem ,ac di
ligentiam exigat.
3 Efficiat, vt omnes Academici variis Exercitatio.
exercitationum generibus, quãtùm fieri po
teſt,per vices exerceantur.
4 Nec receptas conſuetudines tollat, Nil fine supe
nec nouas introducat fine facultate Recto - riere innoua.
ris; nec quicquam faciat,quod alicuius ino.dum .
menti ſit, quod non cum ipſo communicet,
& quæ præfcripta fuerint, diligenter exe
quetur.
$ Ho
 188 Regulæ præfecti etcad.
Academic s Horas Academiæ , repetitionum ſcilicet,
tenipus. diſputationum , & fimilium ita diſpenſet, vt
horas Congregationis non impediant , quò
Academicicommodèpoſſint vtrifque exer
citationibus intereſle: quam etiam ob
) rem nullus erit fine magna cauſa
Congregationis tempore 1
priuatis colloquiis 1
detinendus. 1

>
REG V
 1

189
9000082009200 SO90E

BUSCOLAGO000000 NUO30000000003

REG V LÆ
ACADEMIÆ
THEOLOGORVM ,
ET PHILOSO
PHO RV M.

Vivs Academiæ Quæ exerce

exercitationes qua-tationes,
tuor fere generum
elle ſolent. quoti
dianæ prælectionu
repetitiones,diſpu
tationes,prælectio
nes, ſen problema
1
ta,folemnioresactus , quibus concluſiones
publicè defendantur.
2 Repetitiones per horam circiter ( in , Repetitiones..
gulis fient,quibus ſcholæ habentur, diebus,
iis exceptis, quimenſtrua diſputatione im
pediuntur : Ea verò fient hora , quæ com
modiſſima videbitur. , modo in Quadragefi
ma liberum concionis tempus faltem bis in
hebdomada relinquatur.
3 Re
 190 Regula Academie
Repetitionum 3 Repetent ſeorſim ſingulæ claſſes, vna
forma.
Theologiæ , & tresPhiloſophiæ, lytotidem
ſint præceptores, vno , aut altero Academi
corum audita recolente , vno etiam , aut al
tero argumentantibus.Ac Theologiæ qui
dem repetitionibus præerit ipſe Præfečtus
Academiæ , aut eius focius,aut certè alius ex
prouectioribus quarti fere anni Theologis à
Rectore Collegij conftitutus ; philofophiæ
verò repetitionibus in fingulis claſſibus ali
quis item præerit ex noftrisferè Theologus,
quem idem Rector deſignauerit.
Diputationii 4 Diſputationes erunt aut femel,vbipau
forma. ci funt Academici, aut vbi funt multi,bis in
hebdomada, fcilicet die vacationis, autetia
Dominica. Ac die quidé Dominico à pran
dio per horam vnus, vt plurimùm ex philo
ſophis defendet duobus argumentantibus;
die verò vacationis per duas horas duo ,tréf.
ve defendent,vnus Theologus, alij Philoſo
phi , totidem fimiliter, aut pluribus arga
mentatibus.
Concluſiones. ş, Theologus fi folus defendat, cóclufio
nes ſemper aliquasPhiloſophicasproponet;
Metaphyſicus Phyſicas, & Logicas;Phyficus
etiam Logicas. Argumentabuntur contra
Theologos Theologi , contra Philoſophos
primo loco ſemper aliquis ex claſſe proximè
ſuperiore,ſecundo vnus ex condiſcipulis.
Diputationi- 6 Diſputationibus tam Philoſophicis,
www.quispre quàm Theologicis,fiinterfit proprius defen
dentis Magiſter,ipfius erit præſidere.fin mi
nüs ,
 Theologorum , Philof: 197
ņus,præſidebit Præfe &tus Academiæ, aute
ius focius.
7 Prælectiones etiam interdum haberi Prelectiones.
poterunt , quibusquæſtionem aliquam ſuo
marte perfectam , vel ingenioſum problema
$
expofitis in vtramque partem ,confirmatila;
.
rationibus aliquis Academicorú ex cathe
dra eruditè pertractet , vno aut altero argu
mentante. Huiufmodi autem prælectiones
neceſſe erit Præfecto Academiæ, priuſquam
habeantur , oftendi , ac probari.
& Solemniores actus ipſe Academiæ Re- Aitsus.
ctor , niſi quid obſtet , aut alius à Præfecto
delectus interdum habere poterit, Natalis
videlicet , Pafchatis , Pentecoſtes, aut alio
opportuno tempore: quibus actibus certam
aliquam Theologiæ ,aut Philoſophiæ mate
riam aliquibus concluſionibus comprehen
fam defendent Magiſtropræſidente .
9 Hi actus, vt cum aliquo apparatu fiant, fetuum ce
curandum : adhibeantur autem à defenden - lebritas,
te præfatio aliqua , & epilogus , quæ prius
fint, vt cetera, quæ publicè recitantur, à ge
nerali ſtudiorum Præfecto recognita , & ap
probata ; Externietiam ad argumentādum ,
alijque poterunt ad audiendum, quo diſpu
tatio celebrior ſit ,inuitari.
19 Vno circiter ante ſtudiorum renoua- Ipıroductio.
tionemmenſe,li Rectori videatur ,per quin
decim minimùm dies iis, qui philoſophiam
audituri ſunt introductio , vel lumma ab ali
quo ex noftris, quem Rector, vel forte ex A.
cade
 192 Regule Acad. Theol. & Phil..
cademicis , quem Præfectus ſtatuerit , ex
plicetur.
'conclufiones II Concluſiones omnes tam folemniorum
gecognofcen- actuum , quàm etiam hebdomadariæ priuſ-.
da .
| quam defendantur , aut affigantur , e
runt & à Præfecto academiæ,
& à proprio defendentis
Magiſtro reco
gnoſcendæ .

RE GV ;

's
-2 193
ex 200009999RQUEOQ00B70099
au

orum
oriul 43390500 90000008236a33
e
REGV LÆ
PRÆFECTI
ACADEMI + THEO
LOGOR VM , ET PHI
LOSOPHORV M.

RÆTer communia , Exercitation

quæ de Præfecto in yni, namforma.
GY

Uerſum dicta ſunt in re

gulis Academiæ ; illud e
tiam aduertat , vt in quo
tidianis repetitionibus ea
dem repetendi,& argumentandi, cadem di
fputandi forma,modúſque feruetur, quem
noſtri in domeſticis repetitionibus tenent:
In actibus verò , & aliis concluſionibus de
fendendis conſueta rario teneatur.. 1

2. Viſitet proinde ſæpe repetitiones nấc Viſitanda rea:

has,nunc illas,videátque, vtdiligenter , ac pesitiones.
modeftè fiant, & vt repecitores rectè ſuo of
ficiofungantur , quos etiam , vt oportuerit,
diriget.
3 Non erit ab re eosexerceri ſæpius,quàm Qui magis
alios, qui proximè funt curfum philoſophie, exercendi.
N

1
 194 Regulæ Præfečti Acad .
vel Theologiæ defenſuri , vel aliquem Aca
demiæ actum habituri , quos etiam ad hunc
finem, vt inſtructiores fint , monebit, & di.
riget.
1
pe focio. 4 Cum ſocio , l à Rectore dabitur , ita
poterit curam ,laborémquepartici,vt ei, nin
fi quid obſtet, Theologiæ repetiones com
mittat, & cum eo, fi videbitur , alternis dic
bus præſertim vacationis , difputationibus
prælideat, cæteráque per eum ad quotidia
nas Concluſiones , & extraordinarias
aétus fpeétantia, pro vt necef
fe iudicauerit , exe
quatur.

REGV
 195

R E G V LÆ

AC A D E M I Æ
RHETORVM , ET HV.
MANIS T A R V M.

1 I E B.V s Dominicis , vel v . Academia

bi commodius erit, die va dies.
cationis, conuenient loco à
RectoreCollegij deſignato.
2 Exercitationes huius A- Quæ exerci.
cademiæ hæ ferè erunt ; Moderator , prouttaliones mo
opportunum iudicauerit, núclectiones, feu bende,
deraioriha.
quæſtiones habebit de ſelecta aliqua mate
ria,vel auctore ; nunc præcepta 'aliqua dicé
di magis recondita ex Ariſtotele, Cicerone,
aliíſve Rhetoribus tradet; nunc aliquem aa
ĉtorem percurret , & ab Academicis exiget;
nunc iildem problemata foluenda propo
net, & alia huiuſmodi.
3 Sæpe etiam his omiffis Academici ipfîQuceAcáic
nunc orationes, nunc carmina, nunc decla-mucis.
mationes habeant,velmemoriter , vel ex te
pore;nunc inuicem accuſationes , & defen
liones ipſo probante inſtituant;nunc lectio
nes habeant duobus minimum aduerfus les
Ctoré diſputantibus;nuncTheſes defendant,
oppugnenta;oratorio magismore,quã dia
le & ico;nunc emblemáta, & inſignia de cer
ta aliqua materia componant; nunc infcri
ptiones , aut defcriptiones; nunc ænigmata
N. 2
 196 Regula Acad.Rheth. & Humaniſt.
faciant,autdiſſoluant;nuncin inuentione ſe
exerceant ſinguli ad propofitam materiam
confirmationis locos excogitantes , ſiue im
prouisò,ſeu meditatò;nunc in elocutione fi
guras verborum , ac fententiarú inuentæ rei
accommodantes ;nunc dialogorum p
, oema
tum, tragediarum argumenta conſcribant;
nunc integram præclari Oratoris orationé,
aut Poetæ Carmen imitentur,nunc ſymbola
quædam faciant,vt ſcilicet de vna re propo
fita finguli ſuam ſententiam afferant;nunc
diſtributis alicuius auctoris libris ſinguliex
eo fententias , vel phraſes decerptas profe
rant. Denique in iis ſe exerceant ,quæ elo
quentiam gignere, & ab ea enaſci folent.
Publica exer 4 Harúexercitationú aliquæ ſplendidio
çitationes. res, vtprælectiones , declamationes, Theſú
defenſiones operæ pretiū eſt,præſertim à Re
etore Academiæ fieri cú apparatu interdum
aliquo , & honorariorú auditorum corona.
Premia prins Priuata interdú præmia melius aliquid
Wata . fcribentibus, aut recitantibus, aut ænigma
ta , problemataq; foluentibus daripoterunt.
Pramia pu 6 Premia item ſolemniora omnibus fimul
blica, Academiis ſemel in anno diſtribui poterút,
fiue ex contributione, que qua magis ratios
ne Rectori Collegij placebit.
Feftu
s
B.Vir. 7 Semel ſaltem in anno feſtus aliquis Bea
gini dies.
tæ Virginis dies , quem Collegij Rector de
terminabit, celebri pópa orationis , poema
tis,verſuum adparietes affixorú , emblema
tum item , & inligniú variorum exornabitur.
REGY
 197
* SEXXOXXX
REG V L

ACADEMIAE
GRAMMATICORVM .
LERVMQVE Moderator ali. Grammatica
Svela
quid ſelectum ex Grammatica exerciratio.
præcurrés ; velex
ſunthabituri
quali quod inauctore
ſcho
eleganti, & iucundo præleget, vel etiam re
petitionem inftituet; exercitationemg; co
rum ,quæ in ſchola expoſita ſunt.
2 Initio Academiæ ſemper vnusparatus Repetitie
yeniet ad reſpondendum de iis , quæ proxi
ma Academia dicta fuerint; aduerſus quem
terni, aut plures dubitationes, aut vernacu
İas locutiones latinè vertendas proponere
poterunt , eodémque modo prælectionem à
Moderatore habitam ftatim recolent:
3 Frequenter, & acriter diſputabitur,exer Disputatie:
cebitur interdum ſtylus,interdum memoria,
variabuntur phraſes, aliquid etiam exver
fibus; & Græca Grammatica proponatur, &
alia fient huiuſmodi ex præſcripto Modera
toris .
4 Aliquiinterdum , aut etiam omnes pa- Memoriat
iativenient ad aliquod apophthegma breue,
vel factum aliquod memoriter enarrandum .
N 3
 mai
198 Regula Acad.Gram .
Frelectiones
priuate.
s Prælectiones ipfas in ſchola habitas à
Præceptore 'addita præfatiuncula, & aliquả,
ſi videbitur , annotatione è ſuggeſtu inter
dum dicent.
Publice 6 Operæ prætium erit haberi interdum a
liquas præfectiones ab Academicis,præfer
tim à Rectore,apparatu , inuitatúq; maiore,
addita cócertatione duorum ,aut trium , pri
Pune liizes
uatis etiam præmiis,filibeat,diſtributis.
raria . 7 Poterit áModeratore pænæ loco aliquid
litterarium 'exigi, iuberiſ; , vt eorum nomi
na, quiminus bene , autdiligenterle gelſe
tint,publicè recitentur
Exercitatio. 8. Ex denique exercitationes proponi , &
num varie- variari debent, quæ ita vtilitatem habeant
adiunctam , vt gratæ etiam, & decoræ
fint, quò magis ea voluptate
Academicorum animi
ad ſtudia inci
tentur.

FINI S.
 INDEX

REGVLARVM
QV Æ HOC LIBRO
CONTINENTVR.

EGVL É Præpofiti Pro

uincialis. 7
Regulæ Rectoris. 25

R Regulæ Præfecti ſtudio

rum .
Regulæcommunes omni
bus profeſſoribus Superiorum faculta
33

tum . 41
Regulæ Profeflotis Sacræ Scripturæ. 49
Regulæ Profefforis linguæ Hebrææ . 53
Regulæ Profeſſoris fcholafticæ Theologiæ.
55
Regulæ Profefforis caſuum conſcientiæ. 79
Regulæ Profefloris Philofophiæ. 83
Regulæ Profeil.Philofophiæ moralis. 9T
Regulæ Profefforis Mathematicæ . 93
Regulæ Præfecti ſtudiorum inferiorum . 95
Scribendi examen leges. III
Leges Præmiorum. 113
Regule communes Profeſſoribus clallium
inferiorum 117
N 4
Regulæ ProfefforisRhetoricæ . 133
Regulæ Profefforis Humanitatis. 143
Regulæ profeſſoris ſupremæ clallis Gram
maticæ . ISI
Regulæ Profeſſoris mediæ claſſis Gramma
ticæ. 159
Regulæ profeſſoris infimæ claffis Gramma
ticæ. 163
Regulæ ſcholafticorum noftræ Societatis.
169
Inſtitutio eorum qui per biennium priuato
Itudio Theologiam repetunt. 173
Regulæ Adiutoris Magiſtri,ſeu Bidelli. 177
Regulæ externorum auditorum Societatis.
179
Regulæ Academiæ . 183
Regulæ Præfecti Academiæ . 187
Regulæ Academiæ Theologorum , & Philo
fophorum . 189
Regulæ Præfecti Academiæ Theologorum ,
& Philoſophorum . 193
Regulæ Academiæ Rhetorum , & Humani
ftarum . 195
Regulæ Academiæ Grammaticorum . 197
die
INDEX

Y
 INDEX

RERVM , QVAE
HOC LIBRO
CONTINENTVR .

Cademia ad eMagiſtros inſti

tuendos, 30.reg.Prouin. 19.20
Academia linguarum ; 7. reg.
Reet. 26
Academia ad Magiſtros inſti
quendos à Rectore curetur,9.reg. Rect. 27
Atademiæ inftituatur à profeſſoribus claſſiä
inferiorum f,i Rectori videbitur,4s.reg.pro
fel.clal.infer. 131
Academiaquidfit,1.reg.Academ. 183
Academici quinam futuriſint, 2.reg.Acan
dem . ibid .
Academici gualesfuturiſint,3.reg.Aca, ibi.
Academia Moderator à CollegiRectore inſti
tuendus eft, 4. reg. Acad. ibid.
Academiaram numerus,s.reg.Acad. ibid.
Academicifintaſſidui, & exerceantur.6.reg.
Academ . 184
Academia ſuoshabeat eMagiſtratus,tertio,
quartóue quoqué menſe eligendos , 7.reg.
dcadem 184
Aca
 INDEX.
AcademiaTheologorum ,plerumqueTheologo
Rectorem habeat,8.reg. Academ . ibid.
Academia conſiliarij erunt Rectori loco , co
185
honore proximi,greg: Academ .
Academia ſecretariū babeat ;eiuſque officiñ
quodnă ſit futurī ,10regul.Aeadem. ibid.
Academiciter,aut quater in anno conſulta
tiones habeant, 11.reg . Academ . , ibid . 1

Academicis vel in his conſultationibus, vel

antè legantur regula, 12.reg. Academ .186
Academici à Prafetto Academiaad pie
tatem promouendifunt, 1.reg.præf, Aca
dem. 187
Academièregulas Prefectus feruari curets
2.reg. Praf. Academ ibid .
Acadernicos exerceri curet Academiæ Præo
feitus,z.reg.Præf.Academ . bid.
Academia .Práfectus nihil innouet fine far
cultate Rectoris, 4.reg. Præf.Acade, ibid.
Academiæ Præfecto quomodo tempus Aca.
demic fitdifpenfandum,4.reg.Præf. Aca
dem. 188
ccademia Theologorum ,cto Philoſophorum
quanam debeant effe exercitationes, 1.reg.
Academ .Theolog.& Philofoph. 189
Academicis Philosophie , Theologiæ fiant
repetitiones,2.reg. Academ . Theologorum ,
e •Philofoph. ibid .
Academicis Theologia, & Philofophia quo
nam modofaciendæfint repetiones, 3. reg.
Academ . Theolog.có Philofoph. : " . igo
Academie Theologorum , Thilofophorum
dispus
 INDEX.
disputationum , quænam futura fit forma,
treg:Academ.Theolog.có Philoſoph.ibid .
Academie Theologorum , &Philoſophorum
‫د‬

guinam cõclufionum ordofitfuturus,s.reg.

Academ.Tholog .& Philofophi ibid.
Academicorum Theologorum , & Philofo
phorum disputationibusquispraefe debeat,
6.regicAcadem.Theol.Philof: ibid .
Academici Phitofophi , & Theologi inter.dum .
præle £tiones habeant, 7.reg. Academ .Theo
log. 191
Academia Theologorum Rector,aut alius à
Præfe to dele &tus,quibufdam diebusfolé
nibus habeat actus; 8. reg. Acad .Theolog.
+6 Philof. ibid.
Academia Theologorum, 6.Philofophorum
Restor,nifi quid obftet, perquindecim dies
audituris philofophiam , introductionesad
Dialecticam pralegat,10.reg. Acad.Theol.
- Philofoph. 191
Academia Theologorum , Philofophorum
concluſiones,& pralectionesrecognofcendę
mi funt,11.reg. Acad.Theol.6 Phil. 192
AcademiciTheologi, &fluilofophiquomodo à
11
fuo Præfe&to fintexercendij.reg .PræfiAca
dem . Theol. Philof. 193
%
Academie Theologorum , Philofophorii re
petitiones viſitanda à Prafe&to,z.reg.Præf.
academ . Theol.com Philos. ibid.
Academia Theologorum , Philofophorum .

quofnam magis debeat exercere,z.reg. Pre

feft. Academ .Theol.& Philofoph . ibi,
Aca
 INDEX.
Academicoruin Theol.cã Philofoph. Prafe
ĉtus quomodo cum focio laborem partiri
debeat,4.reg.Praf. Aca.The et Phia 194
Academici Rhetores & Humaniſtæ , quo die
conuenire debeant , 1. reg. Acad. Rbet.G
Hum. 195
Academicorum Rhetorum & Humaniſta
rum exercitationes quanam futuræ fint; 1
1

v 2.reg. Acad.Rbet. Hum . ibi. 1

Academici Rhetores & Humaniſta quomoa 1

? dofeinuicem exercere debeāt, 3.reg. Aca:

Rhet. Huma. ibid .
Academie Rhetorum & Humaniſtarum ex
ercitationes quo apparatu interdum fieri
debeant,4.reg. Acad.Rhe.& Hum . 194
Academicis Rhetorum i Humaniſtarum
pramia aliqua interdum prinarimtribuća
da,s.reg. Acad.Rhet.& Hum . ibi.
Academicis Rhetarum & Humaniſtarum
premia publicè diftribuenda femelin an
no,6.reg. Acad.Rhet. Hum . ibi.
Academici Rhetores & Humaniſte festum
diem aliquem B.Virginis aliqua apparatu
cohoneftabunt. ibid .
eAcademici Grāmatici exerceantur in Grā
matica, 1.reg. Acad.Gramm . 197
Academicis Grammaticis repetenda ſunt
audita in preterito Academia diezsreg.
Acad. Gram . ibida
Academicis Grammaticis frequëter;& acri
ter eſt disputandñ, 3.reg. Acad. Gram.ibid .
Academia Grammaticorum aliquis interdü
merd
 INDEX
memoriter aliquod breue recitet apophthe
gma,4.reg.Academ.Gramm . ibi.
Academics Grammatici quomodo interdum
auditasprele£tiones è fuggeſtu babereposs
fint,s.reg.Acad.Gramm . 19.8
Academia Grammaticorum interdã prefer
tim Re&tor publică aliquam pralečtionem
cū apparatubabeat,6.reg.Acad.Gram.ibi,
Academicorum Grammaticorumpæna littes
Academy
raria,quanam fint future,7.reg.
Gramm. ibid .
Academici Grammatici variis in rebus exa
erceantur, 8.reg.Acad.Gramm. ibid .
B
Idellus Magiftro in rebus ad fcholā spe
Etantibus obtemperet,1.reg.Bidell. 177
Bidello
quanamfint circa ſcholam agenda,2.
reg.Bidel. ibid.
Bidellus moneat diſcipulos opportunè, quibus
aut argumentandum , aut diefendendum
est,3.reg.Bidel, ibid.
Bidellus Thefes hebdomadarias defefuros mo
neat feptemferè antè diebus, & cõcluſiones
ibid .
maturé fcribi curet,4.reg.Bidel.
Bidellus tum in lectionibus,tum in disputatio
nibus repetitionibus
l
horologium babeat,
Sireg.Bide ,. 178
Bidellus aulam juxta Academiari confue
tudinem in publicis actibus ornandam cum
ret,6.reg.Bidel. ibid.
Bidellus quanam
del
deferre debeat ad Superiore,
7.reg.Bi . ibid .
Ca
 INDEX .
E
Aſuum confcientie Profe for, tempus,
CA Reg. Prou . 12 . 19
10.11
Caſuum collatio,iz.reg.Prou. '
Caſuum collatioin Collegiis primariisfiat, 14.
11
reg. Prou.
Caſuum collationi omnes adfint, 15.reg.Pro!l.
ibidena.
Cafibus confcientia qui fint deſtinardi, rege
19.Prouin.9.10 . 15
1
Caſuum cöſcientiaprofefforis finis quinam fit,
1.reg.Profill.caf.confé. 79
Caſuum cöſcientia quaſtiones quomodo diſtri
búende fint inter duos Profeſſores, 2. reg.
Profes.caf.conf. ibid ,
Caſibusexplicandis Theologica aliqua breuio
ter enodanda,3.reg.Profesh.caf.confc. ibid.
Caſuum quaſtionum tractadarü ratio,4.reg.
Profif.caf.confc. 80
Caſuum auditoribus probabiles opiniones ex
plicentur,s.reg.Proff.caf.confe. ibid .
Cafuum hebdomadaria disputatio fiat Sabe
batho,6.reg. Profeſ.caf.confc. ibid.
Caſuum domeſtice collationisforma, quanam
. fitfutura,7.reg.Profell.caf.confc.
Caſuspropoſiti videantur à ſcholaſticis cafuü
ſtudio deditis apudprobatos auctores; 8.reg.
Profeſ.caf.confc. ibid .
Cafuum propofitorum funtpoftea disputande
lečte apud auétores fententia,9.reg- profer.
caf.confo. ibid .
Caſuum ſique difficultates occurrèrint disputa
tanz
 INDEX.
tanda extra ordinariam collationem ,trāſ
ferantur in ordinariam proponenda inje
quentem , 10.reg.Profel.caf.confc. 82
Caſuum confcientia queſtiones fugiatProfeſſor
Theologie ,cùm ad rem fuã no faciunt,9.9.4 .
reg.Prof.Theolog, ‫ور‬
Catalogum diſcipulorũ tradãt Magiftri clar
fium inferiorum Præfecto, illudque interdü
recognofcant,38.reg.Præf.cleff.infer. 129;
Claſſium ,in quibus geminus eft ordo que pro
pria, que verò futura fintcommunia, 5. 10.
reg.8.Præf.ftud.infer . 100

Coadiutores non defint,32.reg.Prou. 20

Colloquiis spiritualibus priuatis ad pietatem .

Magistriſcholarum inferiorum fuos Audi
fores hortentur , 6. reg. Profeff.claf. infer.
119
Colloquia ,familiaritas nimia cum diſcipu
lis fugienda eft Præceptoribus claſſ.infer.46.
reg.Profeſſ.claſſ.infer. 131
Colloquia fcholaſticorum Societatis qualiacă .
externis fintfutura ,8.reg.ſchol.Societ. 171
de Concepta Deipara à Profeſſore Theologia cô,
315
munior hoc tempore opinio Auditoribus ex
ponatur,j.reg ,Prof Theola
Concertatio magnifacienda eft,& quænam effe
debeat,31.reg.Profeſ.claſſ.infer. 126
Concertatio cum proxima claſſe aliquoties in
anno fiat,34.reg.Prof.claſlinfer. 127
Concioni interfint diſcipuli noftrarú ſcholarić
inferiori diebusfeſtis,& in Quadragefima
bis faltem in hebdomada,4 -reg.Profef.claj.
infe
 INDEX.
infer. 118
Concluſiones generalium actuum imprimida ,
to.reg.praf.ſtud. 35
Concluſionum certum tempus, 11. reg . Prafecta
ibid .
Stud .
Conclufionum numerus,14.reg. Pref.ſtud . 36
Conclufio confirmetur ante disputatione m à.
defendente,is.reg. Pra.ſtud. ibid .
Concluſiones à prafecto recognoſcenda, 18. reg .
Pref.ſtud. 37
Confeſſionibus diſcipulorum excipičdisſtatue
tum tempus curetur,46.regul. Praf.stud, in
fer. 104
Confeffio fingulis menfibusà diſcipulisſchola
rum inferiorumfial, 9.reg. Profes. Schol in
fer. 119 .
Confeſſionā die nihil de quotidianis exercita
tionibusprætermittendum ,42.reg. Profesa
claſſ.infer. 130.
Confeſſary nondefint,31.reg. Prov . 20

Congregationis Deiparæ Virginis maxima.

habenda eft cura, 23.reg.Rect. 31
Conſultationes, Magiftrorum , 18.regul. Recto,
30
Controuerſia à profeffore Theologiæ fugienda
funt gnantùmfieripoteft.$. 2. reg. 9.Profeff.
Theolog. 38
D
Eclamationes publicè recitandas, reco
DStud.infer.
EgnoſcatPræfectusgeneralis,z.Reg.Praf. 95 .
Declamationes menſtruas curet Prafe Etus fa
cierz
 INDEX
3
ciendas, 33.reg.praf.ſtud.infer. ' 106
Decuriones à Preceptore ftatuantur, qui me
į
- moriter recitantes audiant ,36. reg.profeſ .
claf.infer. 128
Dierum féjtorum Catalogus faciendus reg:37.
9.2.reg .Prou . " 21
Dies fefti,quibusvacarur à ſtudiis reg.37.9.7.
sreg.Proua 21.22
Dies feftusfiin Sabbathum incidat, in feriam
ſextam eius diei exercitationes reuocentur,
16.reg.profaclaſ infer. 121
Die vacationis quomodo diuidêdum ſittēpus,
17.reg.prof.claſſ.infer. · 12 1
Diſciplina cura habeaturàMagiftris clasin
fer.39.reg.prof.claſſ.infer. 129
Difciputi Societatis externi doctrinam cum
pietate
cietat .
coniungant,i.reg.exter. Audit. So
179
DiſcipuliSocietatis externifrequētētafſigna
tam illis ſcholam ,2.reg.exter,audit.Societa
ibidem.
Difcipuli Societaris externi confiteāturpecca
A.
taſingulis menfibus, ó Miſſa interfint fin
gulis diebus,z.reg.exter audit.Socier,ibid.
Diſcipuli externi Societatis adfint explica
full tioniCatechiſmi, eiuſque compendium edin
Scant,4.reg.extern.audit.Societ. 180
Difcipuli externi arma in ſcholam non in
** ferant,s.reg.audit.Societ. ibih .
Diſcipulis externis quibus fit abſtinendum ,
6.reg.extern.aud. Socier. ibid .
Difcipuli externi cum errauerint , à Corre
0
 INDE X.
toreepuniantur, &fufpeciem emendationis
nullam dabunt, dimittantur à noftris fcho
lis,7. reg.exter,audit.Societ. ibid ,
Diſcipuli externi obtemperent fuis Magibi.
i
ftris, 8.reg.exter.audit ,Societ.
Diſcipuli externi diligentes, aſſiduiſint,
greg.extern audit.Societ. 181
Diſcip uli externi quietem , & filentium fer
។
uent, fQ,reg.exter audit.Societ, ibib .
Difcipulis externis quanam fugiende ſintcom
ſuetudines,11.reg.exter.audit. Societ . ibid .
Diſcipuli externipietatě conferuent, 14. reg
exter.audit.Societ. ibid .
Diſcipuli externi aliis exemplo fontpietatis ,
1 s.reg.audit.exter.Societ. 182
Dipulationes Sabbatho per duas horashar
beantur in fcholis,1 4.reg.prof.ſup.fac. 45
Diſputationes niſi quid obſtet,ex more Aca
demie menſtrua facienda ſunt, Iforeg.pra
fer ſup.faculte 46
Disputationes vt ferueant,reſumenda argu
menta à Doctoribus etiam aliarumfacut
łatum ,16 : reg.Prof.fup.facul. ibid.
Disputandimunus publicum tantùmdo&tio
ribus eſt imponendum , 17.reg.profeſ).Supa
ibi.
facult.
1 Disputationum maxima habenda eft cura ,
18.reg.prof.fup.facul. abid
Diſputationes menſtruafiant à Philofophis,in
quibus mane,& à prandio , non pauciores
tribus argumententur, 17.reg.profeſs.phi
88
Lofopha
Di
 INDE X.
Disputandi ratioquanam futurafir,20 reg.
prof.philos. 89
Diſputationes menſtrua curentur à Præfecto
Audiorum ,16.reg.praf.ſtud. 36
ad Difput andi as
munus apud extern Acade
mias,& religiones,qui è noftris,cim vocan
tur,mittendifini,26.reg.praf.ſtud. 39
Diſputationes quomodo moderandæ à Prae
fecto,6.reg.praf.ſtud. 34
Diſputationes ſobolarum inter fefecurentur
faciende cùm opportunum fuerit ,33. reg.
pref.ftwdinfer. IOG
Doctrina Chriſtiana in Grammatice pra
fertim claffibus , fiopusfuerit,etiam in
aliisſuperioribusedifcenda eft,4.reg.prof.
claff.infern 118
E
Xamen logicorum , 19.5.1.reg. Prou .12
6
E Examen logicorü virtutis regula potiffi
mum metiendum reg.19.Prou.5.2. 12
Examinis log-finis.ch nodus,$.3.reg.sy.Pro.13
Examinandi qui extra Societatem ftudue
rint greg.19.Prou.g. 8 . 14
Examen Metaphyſicoruin noftrorum quomo
do agendum ,1o.reg.praf.ſtud. 37
Examemalunnorum ,& conui£torum quomo
" A, do agendum fit,21.reg.praf.ſtud. 38
ich Examen fitpublicum , nemo è noſtris, o ,
fieripoteft, ex alumnis excipiatur , 22.reg.
ibid .
res pref.ſtud.
bio Examinis tempus, & forma, 23. reg. Pref.
28 Stude ibid .
Di 0
 INDEX
Examinatores tres fint, 18.reg.praf.ſtud.in,
- ferior, 192
Examinatoribus Catalogi cognofcendi, 20,
reg.praf.ſtud.infer, 103
Examinandorum numerus,19,reg.praf.ſtud,
infer. ibida
Examinis ratio,à 1.reg.præf.ſtud.infer, ibid.
Examinis quandoferendafententia, 22.reg. ibi.
prafJtud ,infer.
Examinatorum fententia filentio ſupprima,
tur,74.reg.praf.ſtud.infer, 104
Examinandi ſcriptioniinterfint omnes.ſcrib.
exam.leg.r. III
Examinandi maturè veniat ad ſcribendum ,
fcrib.exam.leg.2 . ibi,
Examinandiparati , & inftru £ti accedant,
ſcrib.exam.leg.3. ibi.
Examinandi formam fcribendi feruent.leg.
fcrib.exam.4. ibid .
Examinandi caueant,ne alterius fcriptionem
videant Confefforis ſcrib.exam.leg.s. ibid,
Examinandi ſcripționem cùm egrediuntur è
Schola , relinquant apud eum ,qui fchola
præeft,fcrib.exam.leg. 6. II2
1
Examinandi tradităſcriptionem nonpoffint
sterum accipere.Scrib.exam.leg.7 . ibid ,
Examinandi nomen fupra fcriptionemfcri
bant.ſcrib, exam.leg.8. ibid .
Examinandi abſoluta fcriptione abfcedant,
fcrib exam.leg.9. ibid.
Examinādi elapfoftatuto tempore, quicquid
fcripferint tradant.fcri.exam.leg.1o . ibid.
Ex a
 INDEX
Examinandi accedăt cum eis libris, qui ſunt
proprièfuaclaſſis.fcrib.examileg.ii. ibs,
Examini
ſefe diſcipuli vno fermemenſe antè
in exercitationibus folitis parent; reg. 37.
profefl.claſs. infer. 129
Examinis generalis tempore à diſcipulisfcri
bendum eft, i4.reg.praf.ſtud.infer. 102
Examinis leges recitentur, i s.reg.praf.ſtud,
ibid .
Exercitationes inter corrigendum diſcipulis
imperentur,24.reg.profef.claſſ.infer. 123
Exercitationes extraordinaria magnifacien .
da ſunt, & quanam futura ſint; 33. rég:
profeff.claleinfer. 1 27
Exhortatio hebdomadaria ad difcipulos; żI.
reg.Rect. t
F
i
Raudum admiſſarum contra leges pre
FRmiorum pæne quaniam fint futura ;leg. 116
pram; 13.
G
2
Raduſuo vnaquage ſchola contentafit,
old
GRI reg.8.9. 1.profeſiclas.infer.
Grammarica Emmanuelis viendum ,23.reg
27

1: Prouinc. 18
11 Grāmatice , & Rhetoricæ qui Magiftri per
101
-petuo futuriſint, 24.reg:Pro ibi,
Grammatica; Rhetorica Magiſtriab ipfa
ingreſſiparandi, as.reg. Prou. ibid.
21
sido
Grammatice Gracé diuifio qualis futura12fit,
izred .prof.claf.infer.
Gramm atiça diniſio fiat in tres libros , $ . 2
1. 03
 INDEX
reg.8.Præf.ſtud.infer. 97
Grammatica repetitionis vtilitas ; §. 4. reg. 89
98
Præf.ſtud.infer.
Grammatica repetitio inſcholis duorum or
dinum , 5.9.reg.8.Præf.ſtud.inf. 99
H

reprelinguæ
HaEbrea randi Profeffox1.reg.profeff
terpretandiferwet,
fidelitatem in
.ling :
Hebr. 53
Hebrae lingua Profeffor vulgatam defend at,
ibid .
Secunda reg.profefling. Hebr.
Hebræælinguæ Profeffor Grammatice expli
cationem , cum alicuius tamen ſacre Scri
pture textus enodatione coniungat, 3.reg.
profefling.Hebr. ibid .
Hebrae lingua Profeſſor in explicatione tex
tus verborum precipuè curam habéat ,ibi.
4.
regprofeff.ling. Hebr.
Hebrae lingua aſperitas labore , atque indi
ſtrialeniatur, sireg.prof.ling.Heb.
4
Hore ad fcribendumpro premis fint conſti
tutæ , leg.pram.3. 113
Mumanitatis tempus, 18.reg. Pro. 12
Humanitatis ſtudia quomodo conferuanda,
22.reg. Prou. 17
Humanitaris gradus,1.reg.prof. Hum . 143
Humanitatis Profeſſori quomodo diuidendum
fit tempus 2.reg.prof.Hum . 144
Humanitaris Profeffori quomodo fcriptiones
corrigendæ fint,z.reg.prof.Hum . 146
Humaniſta quibus in rebusinter corrigendő
fins exerecndi,4.reg.prof.Hum . 147
 INDEX..
Humanitatis Profeſſor quam rationem fer
uare debeat in prele&tione,s.reg.prof.Hum .
ibid .
Humanistis quodnam ſcribendi argumëtüm
fit dictandum ,6.reg.prof.Hum . ibid .
Humaniſtarum concertatio quibus in rebus
.. ܼ‫ܛ‬
fstadebeat effe.f.reg.prof.Hum. 148
Humaniſtis breuiter Ars Metrica , Rhe
torica eftpercurrenda,8.reg.prof.Hu. 149
Humaniſtis Græca pralectio explanetur ex
Auktore , & ex Grammatica ,9.reg.prof.
Human, sbido
Humanitatis ſchołacarmina affigantur, 10 .
reg.prof.Hum . ibida
>
1
Nfima elaſſis Grammatica gradvis,s.reg.
I prof.infim.claſs.Gram . 163
Infima claffis Profeſſori quomodofit diuiden
dum tempus 2.reg.prof.infim.claf. Gram.
164.165
Infime claffis Profeſſori quanam (criptionis
corrigenda ratio fit feruanda, 3.reg. prof.
infim.claſſ.Gram. 165
Infimæ claffis difcipuliquibus in exercitatio
nibus inter corrigendum occupandi fint,
4.reg.prof.infim.claf.Gram . ibido P
Infimeclaffis Profeſſor àfuis difcipulis Granit
inatıcam
Gran .
fæpe exigai, sreg.prof.claſ, infi.
166
Infine claſſis Profeſſori Cicero pralegendus,
ibida
6.reg.,
Infime claffis difcipulis, quodnam fcribendo
 INDEX .
argumentumfit dictandum,7.reg.prof.infi.
ibi.
clal.Gram .
Infima claſſisProfeſſori quidnam ex latina
Grammatica prelegendum ,8.reg.prof.in.
fim.claſſ.Gram . 167
Infimæ claffis diſcipulorü concertationes qui-.
bus in rebusfitæ effe debeant,g,reg.prefsinfi.
ibid .
claf.Gram .
fudicij forma de feriptionibus pro præmiis
conſequendis fcripris.qualis forfutura, lego
9.premior . 11s
L
E &tiofpiritualis commendetur à M na
LE giſtris claſſ.infer.ſui
infer
s diſcipulis, 8.reg.
119
profeff.claſſ. ,
Liberſtudiorum obferuetur,38.reg .Pro. 23
Liber ſtudioruin obferuetur pro varietate re.
gionum ,39;reg.Prou. ibid .
Librorum diſiributio, 17.reg.Rect. 30
Librorum , qui explanabuntur Catalogus cu
randus eftmaturè,vt affigatur à Prefecto,
27.reg.præf.ſtud.infer. IOS
Librorum explanandorum copiam Prefectus
ſtudiorum inferiorī maturè curet , 28.reg.
ibih .
pref.ſtud.infer.
Libriinboneltiprobibendi, 34.reg.Prou. 20
Librorum deleétus, & copia curetur à Præfe
Eto ſtudiorum ,29.reg.praf.ſtud. 49
Lubri quinam , & quibus diftribuendi, 30.reg.
praf.ſtud. 40
Lingua Hebra& Profeffor,qualis,7.reg.Pro.9
Ling. Hebr.anditores,co ſtudiii.8.reg. Pro.9
Lin
 INDEX
Lingnarum Academia,7.reg.Reet. 26
hi, Lingua latina vſus»8.reg.Rect. 27
34
Lingua latina vſus in fcholis,in quibus ferua
ripoteft,feruetur,18.rég.prof.claf.infi. 12
7 Lingua latina vfusferuetur in fcholis nostre
Societaris,9.reg.ſchol.Societ. 171
Litania Beata Mariæ Virginis Sabbatho in
clafibus inferioribus recitentury7.reg.prof.
claſſ.infer. 119
MM
Agiſterij muneris nulli fiantexpertes,
M 26.reg. Prou .
Magiſtery tempus, 28.reg.Prou .
19
ibid .
Magifteri munus,in quaſchola primo eft ex
grcendum ,29.reg . Prou . ibid.
Magiftri
Re
quinam ſuntſubſtituendi,6 .regul.
cto 76
Magiſtri in Academia inſtituantur, 9. reg.
Re . 27
Magistrorum Conſultationes, 18.reg.Rect. 30
Magiftrorum fouenda alacritas , 20. reg.
Rect. ibid .
Magiſtratus in ſcholisinferioribus eligendi,
áprämiis afficiendiſunt, 35. reg.profefl.
claſ.infer. 128
Mathematica Phyficis explicanda per tres
quadrãtes.& ex quibus Auctoribus, I.reg.
prof.mathem . 93
Mathematica repetitiones femelin menſedie
Sabbathi fiant, 3.reg.prof.mathem , 94.
Mathematica Auditores,& tépus,20. reg .
Pron . 16
M.
 INDEX
Mediocritatis deſcriptio.§. 1 1.reg.9.Prou.15.
Memoria diſcipulorü quomodo fit exercenda,
19.reg.prof.claf.infer. I21
Memoria exercitatio in claffe Rhetorica,3.
reg.prof.Rhetor 135
Mila quotidie interfint diſcipuliſcholarum
inferiorum ,3.reg.com.prof.fchol.infer. 18.
Media claffis Grammaticæ gradus, 1. reg .
prof.med.claf.Gram . 157
Media claſſisProfeſſoriquomodo fit tempus
diuidendum ,z.reg.profeff. med.claſ.Grão
mat. Sola 158.159
Media claſſis Profeſoris quanam ſcriptionis
corrigenda ratio fit feruanda, 3.reg.prof.
med.clal Gram , I59
Media ctafſis diſcipuli inter corrigendum
quibus in exercitationibus occupandi fint,
4.reg.prof.med.claff'Gram . ibid .
Medie claſſis Profeſſori Grāmatica eftà dijo
cipulis exigenda, s.reg.profel medi claſ.
Grammatic. 160
Medie claſſis diſcipulis Cicero eſt prelegen .
dus,quiduè in eius prale£tione agendum
6.reg.prof.red.claf.Gram . ibid.
Mediaclaſſis diſcipulis quodnam fcribendi
argumentum dictadura fit,7.reg.prof.med.
ibid.
Gram .
Média claſſis diſcipulis quidnamfit ex Grã
matica latinaprelegendő,8.reg.praf.medi
161,
clal.Gram .
Medie claſſis difcipulis quidnam fit exGrace's
prelegendum ,g.reg.præf.med.claf Grām.
ibidem,
 INDEX
ibidemo
33 Media claffis concertationes, eo exercitatia
1
nes,quibus in rebus fita effe debeant,10.reg.
prof.med.clafGran . ibid .
Modeſtieant,& reuertantur è fcholis noftra
Societatisſcholastici, 7.reg.fchol.Societ.171.
N
Atura propenfioab ijs,qui Theologiam
N14.reg.co
per bienniärepetunt attendenda eft,
bienn.Theolog.reper
,quiper .176.
Nomina corñ qui fcripferütpropramiis quae
do, & qua diligentia font obfignanda , 10.
i
leg.prem . IIS.
Ratio habeatur ante fchola initium in
O claffibus inferioribus, 2.reg.com.pro
fel.claſſ.infer. 118.

1
Ordines dno in una claſſe,$.3.regu.21. Prou.
17 .
Ordogeminus fit in infima claſe, 9.3.regu .8.
pref.ſtud. infer. 98.
Ordo geminustantùm in infima claſſeferues
tur,vbi fuerint quinquefchola ,ç.s.reg.8.pref.
ftud.infer. ibido
Ordo geminusin tertia, in qúarta claſe fit;
vbi fuerint quatuor ſcholæ, . 6.reg. $. præf.
ſtud.infer. 99.
Ordo geminus fit in ſuprema claffe confulto
Rečtore,quorum alter Rhetorica respõdeat,
vel fit puraHumanitas,vbi fuerinttres claf
fos.$. 7.reg.8.præf.And. infer. ibid.
Ordo gemina s fotos in inferie ri, e infupre.
 INDEX.
ma claffe ,vbifuerint duæ ſchola , 8. 9.reg.
8.Præf.ftud.infer. 98
Occupationes difcipulis precidende ,4. reg:
26
Reet.
Occupationes precidende bienni repetenti
o
bus, s.reg.Rect. ibid .

a Profefforibus claffiuminfe
gicnemirtiproponant
odagogià
Pedag£riorum ur inconful.
to Rectore reg :48.Prof.claſſ.infer. 131
Philofophiæ Profefforesquales,16.reg.Pro. Il
ibid .
Philoſophie curſus,17.reg.Prox.
Philofophia qui deftinandi ſint, $. 4. reg.19.
Prou. 13
Philofophiæ quæſtiones quomodo vitande fint
à Profeſſoribus Theologia , s.z.reg: 9.profeſ.
Theolog
Philofophia Profefforis finis eſt auditores ách
Theologiam difponere, 7.reg.profeſ.phil.87
Philoſophia Profeſſor ſequatur communiter
ibid.
Ariſtotelem ,2.reg.prof.phil .
Philoſophia Profeffor legat magno cum dele
Etu auctores malè meritos de Chriſtiana re
ligione,3 1.reg.prof.philoſ.>
84
Philof ophiæ or
Profeff non ſit nimium Auer
ibid.
rois ſtudioſus,4.reg.prof.pbiloſ,
Philofophia Profeſſor nullifecta adhereat ,s.
ibid .
reg.prof.philof:
Philoſophie profeſor Sanétum Thomam ho
norificè adducat, c confideratè deferát ,6.
ibid.
reg.prof.philos.
Philoſopbie curſus triennio abfoluatur,7.re.
Prof.
 INDEX.
prof.philos. ibid .
Philoſophiæ curſus abfoluēdus, cùm proxima
fuerint vacationes, 8.reg.prof.philos. ibi,
Philofophiæ Profeſſoriquanā omittenda,qua
nam verò tradenda ſint primo anno , rég,
prof.Philof. 84.85.quæ fecundo anno, 86 ,
quæ tertio.86
Philofophia Profeſſor maximi faciat textum
Ariſtotelis,i2.reg.prof.Philos 07
Philoſophie Profeſſoriquinam maxime tex
tus, & quomodo interpretandifint, 13.reg.
Profef.Philos ibid .
Philoſophie Profeſſori quæftionum delectus, et
ordo feruanduseſt, 14.reg.prof.Phil. 88
eno

ferat ,ts.re . .Philos: ibid,

Philoſophiagmoraproflis Profeſſoris officium eſt o
miſis Theologicis breuiter , & doétè Ari
ftotelis Ethicæ textum explicare;i.reg.prof.
phil.moral. 91
Philofophiæ moralis le&tionis tēpus tres qua
drantes fint,autfemihora ,2.reg.prof.phil.
moral ibid.
Philoſophie moralis repetitiones faltem , de
cimoquinto quoque die habeantur , 3. reg..
prof.philofimor ibi.
Philoſophia moralis Concluſiones aliqua, Con
clufionibus Metaphyſicorum adiungende
ſunt, 4.reg.prof.phil.mor. 92
Fietatis
Prou
præcipua cura habenda eft, 40, reg.
. 23
· Prafečtiauctoritas, 2.reg.Rect. 25
PY &
 INDEX
Præfe&tiatrijRegula,22.reg.Reft.
Prafe&tiſtudiorümunus quodnam fit , l.reg.
præf.ſtud. 33
Præfe &tus, & Cancellarius vbi diſtinguütur,
qua cuiufque regula, 2.reg. Pref.ſtud. ibid.
Præfe&tusnon diſpenſet,z.reg.Pref.ſtu , ibid.
Prefectushabeat familiarem librum dera
tioneftudiorum ,4.reg.Præf.ſtud. ibid .
Præfe&tuscuret,vtmateria ab vnoquoqi Pro
feſſore abſoluantur,s.reg.Praf.ſtud. 34
Prefectus quomodo moderari debeat dispus
tationes,6.reg.Præf.ſtud. ibido
Præfe&tus moneat ſuperiorem de a£tibus fa
ciendis à Theolog.7.reg. Praf.ſtud. ibi .
Præfectus cum Magiſtris diſtribuat materias
ex quatuorpartibus Theologia ijs , quipe
culiares ačtus funt fačturi, 8.reg. Prefect,
ftud. 35
Prafe tusſtudiorum generalis,2.reg. Pro. 7
Præfectus ſtudiorum inferiorum , atri; 3 .
reg .Pro , 8
Prafeetus audiat , & obſernet Preceptores,
minimùm femel in menſe, 17. reg. Præfe&t.
ftud. 37
Præfe&tus curet agendos actus de vniuerſa
Philofophia in finecurſus,19.reg.Pre.ſtuda
ibid .
Præfe &tus præfcribat ſtudendirationem , 27.
reg .Pref.ſtud. 39
Prefectus recognoſcat que publicè recitan
tur, 28.reg.Praf.ſtud. ibid .
Prefectiftudiorum inferiorum munuseſt ada
iuua
 INDEX
iwuare Rectorem ,1.reg.Præf.ſtud infer. 95
1.8g.. Præfe &tus ſtudiorum inferiorum fit fubordi
33 natus Præfe&to generali,2. reg. Pref.ſtud.
infer. ibi.
Prefe &tusſtudiorum inferiorum generaliPrg
ibid. fecto tradat recognofcendas declamationes
recitandas,z.reg . Pref.ſtud.infér. ibi.
dera
ibile Prefeitus ftudiorum inferiorum adiuuet , có
Pro obferuet Magiftros, 4.reg.Pref.ſtudior infe.
96
34
Prefectus unam curet teneri docendi rationë ,
15014
ibido Soreg.Præfiſtud.infer. ibid.

us for Prefečtusstudiorum inferiorumdecimoquinto

quoq; die minimùm docentes Magiſtros
audiat, s.reg.Præf.ſtudiinfer, ibi.
atering
+H3PL.
Prefeitusſtudiorum inferiorum cognofcat fe
riatos dias , em horarum mutationes, 7. reg.
Cafe Pref.ftudinfer. ibid .
Prefe&tus ftudiorum inferiorum caueat per
mixtionem claffium inferiorum , 8.9. 1.reg,
8 Praſtud.inf. 97

tores,
Prefeitus ſtudiorum inferiorum quoſnam di
ſcipulosadmitteredebeat , Q.reg. Prefect,
afect. ftudinfer. 1οΙ

werd
Prefectusſtudiorum inferiorum quomodo e
xaminare debeat difcipulos admittendos;
fixed. 10. reg.Præf.ſtud.infer. ibi.

127
„ Prefectoſtudiorum quomodo admittendiſine
39
diſcipuli adfcholas noftras,II.reg.Pref.ſtu.
infer. 101
tan.
ibid.
Prefectus ſtudiorum inferiorum quofram non
debeatadmittere ,1 2.reg.Prafuftud.infibi.
Pra
TUHA
 INDEX
Præfe&tusftudiorum inferiorum préfit feri
bentibus difcipulis, 16.reg.Præf.ftudiorum
infer, 102
Prefectusſtudiorum inferiorum compofitiones
tribuar examinatoribus, 17.reg. Práf Rud.
infer, ibid,
Prefectus ftud.infer,dribia ſcriptionum -con
ferat cum examinatoribus 25.reg.Prafuftu .
infer. 103
Præfectusſtud.inferiorum deprecatoribuspro
ineptisnön tribuat locum ,2sireg.Prefjtu.
infer. 104
Prafe£tusftud.infe.aſſignetloca;29.reg.Præf.
ſtud.infer. 105
Prefectusſtud.infer.aſſignet alumnis tempus
ſtudendi,30.reg.Pre.ſtud.inf. ibid.
Præfe&tus ſtudiinfer. nullam faciat immunia
tatem diſcipulis à Græcis literis diſcendis,
31.reg.Präf.ſtud.infer. ibid .
Præfeétus ftudiorum inferiorum curetconful.
to Rectore inſtitui Academias,34.reg.Pref.
ftud.infer. 106
Præfe&tus Intiinfer:curet cenforem,feu pra 1

förem cæteris difcipulis præponi, 30. régul.

Præf.ſtudiinfer. 107
Præfe&tusftud.infor.correctionem recufante's
confulto Rectoreeyciat, 40.rég.Præf.ftud.
infer. I08
Præfe&tus ftud.infer.quoscoercere debeat, &
quomodo,41. reg.Pref.ſtud.infer. ibid.
Præfe&t.ſtud.inf.eie&tos redeuntesnon admir
tat,nifi conſulto Re t.42.reg.Præf.ſtu inf.ib.
Præ
 INDEX .
Prafe&tusftud.infer.curet non fieri ftrepitus.
in templo Mife tempore ante & poſtea,
45. reg.præf ſtud,infer, 10g
Præfectus ſtud.infer.nec ipfe euocet èSchola,
nec euocari ab aliis difcipulos finas ,nili
parcè,47.reg.prafſtud. infer. ibido
Præfe&tus ftud infer alios diſcipulorum opera
vti non ſinat,48.reg.praf.ſtud.infer. ibie
Prefectus find.infer.in aliquibus approbante
Reczore absētis Præfectigeneralis vices ſu
beat, 5o.reg. praf.ſtud.inf. I10
Prefectusftud.inf. e atry,z.reg. Prou . 8
Pralectio Hiſtorici, có Poeta quid peculiare
babere debeat,28.reg.Prof.claſſ.infer.125
Preletio praceptorum , tum Rhetoricæ, tum
Grammatica quid fpectare debeat potiffi
125
mum ,29.reg.Prof.clafonfer .
Prelectio,aut oratio inHumanitate babeatur,
1 in reliquis fcholisprelećtiorepetatur , 33 .
reg.Prof.claff.infer. 127
Prelectiones quanam,fint habenda in clalle
Rhetorica ,6.reg. Prof. Rhet. 1
136
Pramia publica danda curet Praf.ſtud.35.reg .
praf.ſtud.infer. 126
Pramiorum numerusqualis futurus fit leg.
pnem.4. 113
Premiorum apparatus qualis futurus fit, leg.
pram . 1l. IT'S
Prémiorumdiftributionisratio,l.premior.17.
116 ,
Premiorum diftributio public fiet , semel
quotannis, 14.reg.Rect. 29
-6
P
 INDEX.
Prima claſis Grāmatica gradus, i.reg. Prof.
ſuprem.clafs,Gram . ISI
Prima claſsis Profeſsori quomodofit diuiden
dum tempus,2.reg.Prof.fuprem.claf.Grão
mat.
152
Prima claſsis Profefforiquæ fcriptioniscorri
gende fit ram
feruãdá ratio,3.reg profefs.claſſ.
Suprem.G . 153
Prima clafiis diſcipuli inter corrigédum quite
buſnam in exercitationibus fint occupādi,
4.reg.prof.ſuprem.claſſ.Gram . ibid .
Prima claſsis Profeſſori quanam prele&tionis
forma fit feruanda, s.reg.Proféfs.Juprem .
claſs. Gram. 154
Prima claſses difeipulis diétādum eftfcribens
di argumétum ad epiſtola ferèformă,&c.
6.reg.prof.Suprem.claſs.Gram . ibid.
Prima claſsis difcipuli quomodo exercendi
fint in fcribendis carminibus,7. reg. prof.
ſuprem.claſs.Gram . ibid .
Prima claſsis diſcipulis quodnă thema Grå
cum fit dictadum ,8.reg.prof.fuprem.claſs.
Gram .
Prime clafis Profeſſori quanam Graceprale
Etionis formaſeruanda fit, 9. reg. profeſs.
fuprem.claſs. Graus. ibid ,
Prima claſses difcipulorum concertationes.es
exercitationes quibus in rebusfire effe deo
beāt, 10:reg.Prof.fuprem.claf Gram.ibid.
Priuata etiampremiacuret dāda Praf.ſtud.
36.reg.Pref.ſtud.infer. 107
Priuilegiü ftudioră bumilibusfiat,§.q.reg:19.
Pron .
 INDEX.
Prou . IS
I Problema ſingulis,autalternis mēſibusfaltem
enodetur publicè, 2.reg.prof.Mathem . 95
Profeſſores aptiores comparandi,4.reg-prou.8
Profeſorum claffium Superiorumfinis fit co
Etrina, & pietate in primis fuosanditores
imbuere, l.reg.prof.fuper.facult. 413
Profeffores ipfi,autper alios ante lectionē ali
quam breuem orationé recitext,a.reg. Prof.
ſuper.facult. 218
Profeſſores difeipulos apud Deum precibus, &
exempla iuuent, 3.reg.prof.ſuper.facult.42
Prof-flores in rebus,que adſcholarum fuară
obeundum manus pertinent, obtemperent
ibid .
Prefe to,4.reg.prof.ſuper.facult.
Profeſſores feruent modeftiam in refellendas
opinionibuszf.reg.prof.ſuper.facult. ibid.
Profeſſores fugiant nouitatem opinionum , 6.
reg. Prof.ſuper.facult. 43
Profefforesfuperiorum facultatum breuitatě
feruent in refellendis alienis ,fuifý confir.
smādis opinionibus,q.reg.Prof.Sp.fac.ibi.
Profeſsorespancisauctoritaribus, iify fideli
busvtantur,8.reg.Prof.ſuper.facult. 44.
Profeſſoresquantùperi poteft non dillēt,quod
fiopias fuerit , id ita faciant,vt interdum
etiam explicent,9, reg.prof.ſuper.facul.ibi,
Profeſſores,qua in aućtoribusreperiuntur,ex
plicent potiùs,quàm dictent, 10. reg. Prof
Super.fxcult. ibid .
do
1
Profeſſores mancat in fchola ,vel propè Scholā
gi
per quadrantem ad difcipulorum
P ' ]
audiena
 INDEX
das difficultates,ļ 1.reg.Prof.fup.fac.ibid.:
Profeffores agant de ſtatu totius fchola cum
ſuzs Bidellia,19 reg .Prof ſuperfacult. 47
in
Profeſſores attendantſtudentium profečtū ?
omnibus, 20.reg.Prof.ſuper facult. ibid.
Profeſſorum clafium inferiorúfinis eft difci
pulos inſtituere ad pietatem cum litteris
hauriendam , 1.reg.Prof.claſſ.infer, 117
Profeſſores claſſium inferiorum Prafe£to ob
temperent,f1.reg.Prof.claſſ.infer. 129,
di
Profeſores claſſiuin inferiorum orentpro
fcipulis,1o.reg.Prof.clasſ:infer. 119
Pompesclas
puniendi ſeruare debeant , 40. reg. Prof.
claſ. inferi 1 29.
Profeſſor claſſis inferioris à diſcipulis aſſidui
tatem maxime requirat, 41. reg. Profeſſo
clal.infer. ! 30
Profeſſores claſſium inferiorum filentium ,co
modeftiamſeruandam curēt,43 reg. Prof.
claſſ,infer, ibid.
Profeſſoresſcholarum inferiorum neminem ,
niſi omnino neceſſefüerit , præfertim prales
čtionis tempore (inantèjcbola egredi,44.
regul.Prof.claf.infer. 131
Profeſsores claſſium inferiorum ,fi opus fuerit,
agant cum parentibus diſcipulorum , 46.
reg. Prof.claſs.infer. ibid .
Profeſsor claſſis inferioris fugiatnimiam cum
ſuis auditoribus familiaritatem , 47.reg.
Profef.claf. inf. ibid.
Profeffor claſſis inferioris nullius opera , vta
tur
 INDE X.
2
tür, nullúmquefumptum patiatur fieripro
Schola;49.reg:Præf.claſs.infer. 131
Profeſſorescláſſium inferiorum curēt magna
cum diligentiaprofectum ſtudentium , so.
regul.Prof.claſs.infer. 133
Promotoruó Cataloguspromulgetur;26.reg.
: Pref. ftudiinfer. 104
Puritatem animifcholaſtici Societatis custo }

169
dsant in ftudiis,tireg.ſchol.Societ.
Vaſtiones à repetètibus Theologiam per
c biennium ex profeſofcribantur, 6. rego
cv.qui per biennium Theolirepet. 174
liebR
r EEto curam babeat ſtudiorum , I. reg.
RARecto
Rector interfinlitterarum exercitationibus,3.
reg. Reet. ibido
Rectorquädäсü Prouinciali cõferat ad ſtu
dia;èt ad vacationes fpeétātid ,24.reg.Rect.zi
Regule palam collocanda,49.reg. Praf.ſtud.g
infer. lo
Repetitiones domi per horam quoridie , Sab
barbis do feftisdiebus exceptis fiant,12.reg,
Prof.ſupafacule. 45
Repetitiones generales, Iz.reg. Prof.fac, ibi.
Repetitionesfiant in fcholis philofophoru88m,
16.reg.Prof.philos.
Repetitiones Ethicæ folùm decimoquinto quo
que diebabeantur,3.reg.Philo.mor. 91
Repetitiones Mathematica femelin mēſe die
Sabbdehifiant,z.reg.Prof.Mathem . $4
 INDEX
Repetitio quotidiefiat in ſcholis infer. prele
ctionis hefterna,& præfeniis, 2 s.reg.prof. 1

: . claff. infer. 121

Repetitiovniuerfalis fiatSabbatho , 26.seg.
prof.claſ.infer. 124
Rhetoricæ tempus, 18.reg. Prou.
Rhet.perpetui magift.futuri fint, 24.reg.Pr.18
Rhetorica anditores.quomodo erudiendi,10.
rect. Rect. 18
Rhetorica auditores quomodo exercendi, 11.
regul.Re&t. ibid .
ad Rhetoricam externi hortandi, 12. regul.
Reet. ibid .
Rhetoricæ gradus quinam futuri fint,l.regul.
Prof.Rhet : : 133
Rhetores in quibus exercitādi dym, eorã Jeri
priones corriguntur,i5.reg. Prof. Rbet.136
Rhetoribus quonā modo ſint explicanda pre
cepta,7.reg.Prof.claſs.Rhei. 137
!
Rhetoribus quomodo interpretandus fit Ora
ibid.
... tor,8.reg.Prof.claff.Rhet.
Rbetoribusargumētü fcribēda orationisquo
modo:di tăunmzy.reg. Prof.clafl. R bet.138
Rberoribus dictandum eft carminis argumē.
zum, 10.reg. Prof.claſs. Rhet. A 139 1
Rhetoribus quænam Grecithematis ratio die 1
tandafitn1.reg eiuf ibid. 1

ER betorü cõceriatio in quibusrebus fita erit,

1.2.reg. Prof.claflorbet. ibid,
Rhetoribus legătur in pralectioneGraca tan.
i tùm antiquiAubores,'t 3. reg.Prof.clal.
Ribet. ibid.
Rhe
 INDEX.
V입 Rhetoribus die vacationis pralectiones habeã
turſelectiores & eruditiores, 1siregi Frof.
cláſs.Rhet. 140
Rhetores alternis Sabbathis habeant priuatā
declamationem , Humaniſtis conuenientia
bus,16.reg.Prof.Rhet. ibid .
Rhetores alternis fere menfibus carmina ufi
giant; 18.reg.Prof.claſſ.Ribet. A14E
Rhetoribris à Magiftrointerdū priuata ſcena
argumentum fcribendă tradatur in fchola
deinde exibēdī, 19.reg.Prof.claf:Rbet.ibi.
Rhetarum nofirorum è Societate quanã futu
raſint exercitationes, 20.regul. Præf.claf:
Rhets ibido
S
AcreScripture.ſtudium diligenter cură
S4 dum , sireg.Prou.
Scripture auditores, tempus, 6. reg.
8
Sacre &
Proia . ibid .
Sacra Scripture Pratelorpracipuè literabem
- fenſum curet, i.reg.Prof.facr.Script. 49
Sacre Scripturæ phraſesobferuande, & inter
ſe.conferende, 3.reg.Prof.ſacr Script. ibid.
Sacræ Scripture Hebraus, & Græcus textus
curandus,4.reg: Prof.ſacr.Scrip . ibid.
Sacre Scripture Profeſſor quomodo alijs verſio
nibus vii debeat,s.reg. Prof.facr.Scrip. Fo
Sacre Scripturæ expofitiones tradita à Conci.
diyszc : à Pontificibus tuēde,óireg.prof.faca
Script. ibid.
Sacre Script.expoſitiones à Patribus traditar;
cùm recte id poteft,fequatur Profeffor,7.rega
P
 1
INDEX .
profellofacr.Script. ibio
Sacra Scripturæ Profeſſ.cùm occurrit,probet,
confirmet aliquod fideidagma, & reg .
Prof.ſacr. Scriptur. ibid .
Sacre Scriptura ,vel fidei dogmatum cõfirma
sionibus ex Rabbinis collectis non nimium
tribuat, g.reg.Prof.ſacr.Script. 52
Sacre Scripturæ Profeffores vulgatam editio
nem defendant, 2.reg.Profifacr.Script. 49
Sacre Scripturæ Profeſsoribus in Rabbinorū
rebus no laborădü ,toreg.Prof.ſar.Scrip. 'sı
Sacra Sripturæ Profeſsori punétis no multum
fidendum ,ir.reg.Prof.ſacr.Script. ibid .
Sacre Scriptura Profeſores in quolibetfcri
piure loco explicãdo breuitatem attendāt,
12.reg.Prof.ſacr.Script. ibidi
Sacre Scripturæ quaſtiones non tra &tāde süt 1

‫لر‬
more ſcholaſtico,13.reg.Prof. Sac.Script.zbi.
Sacre Scripturæ Profeſori non immorandum
in etymologiis, 14.reg .Prof.Sacr.Script.ibido
Sacre Scripture Profeſsori non immorādum
in allegoricis, o muralibus expofitionibus,
15.reg. Prof.facr.Script. ibid .
Sucre Scripturæ Profeffori non immorandum
in controuerfiis,16.reg.Prof.fac.Scripi,si
Sacre Scripturæ Profeflori nouum , & verus
teftamentum alternis annis explicandum ;
.

19.reg. Prof. facr.Script. ibidi

Sacræ Scriprura nouus liber quotannis prale
gendussi 8.reg.Prof.Sac.fcript. ibid .
Sacre ſcriptare repetitiones femel in hebdom
mada fiantzig.regiprof.facr:Script: ibid.
Sucre
 INDEX
Sacræ fcripture lectiones publicè fiant intera
dem à diſcipulis,20. reg.prof ſac.fcrip. ibis
à Sacra fcrip.propriis queſtionibus Theologię
Profeſſor abftineat,Š isreg.9.prof.Theol. 58
Schola inferiores quot, S.1.reg. 21. Prou. 10
Schola nec permifcenda, nec multiplicanda ,
cur,f.2.reg.2 1.Prou , 16
Schola altiores retinendaş 4.reg.21.Pro. 17
Schola non gradus multiplicanda , S.s.reg .
21 Prou . 13
Schole vbifuntmultiplicanda, S. 6.reg. 21•
Pront ibi,
Schotárum hores de vacationes conſtantes
fint,35.reg. Prou . 20
Schole antemeridiana füpplicationibus folum‫ܐܶܢܐ‬
impediuntur,$.9.reg:37.Pro.
Scribenäi pro premis dieegreſſus, so collow
quium interdicitur,leg.prem.4 . 114
Scribendi pro pramiis tempusvt prorogan .
- dum fue.leg.prem.5 : ibi,
Scribendiargumentum in fcholis inferiori
bus cuines rationis effe debeat , 30. reg. prof.
claf.infer. 126
Scripriones in codicem referendæ, 16. regul.
" : Rut. 29
Scriptionum pro premiis dits diſtincti fint,
leg.pram.2. 313
Scriptiones obfignanda.leg.pram.6 . 114
$ criptiones suid afſeruande leg.prem.7 .ibid .
Scriptiones tradantur tribus doctis, &graui
búsindicibus examinandajleg.pram.8. ibi.
Scriptionis corrigenda ratio in claffe Rheto
P S
 INDE X.
rice,4.rég:prof.claſiRhet: 130
Scriptiones in claf. Grammatice quibus die
busfint afferenda 20.reg.prof.claſſ.inf.122.
Scriptiones corrigendafani priuatim ,& fub
122
mila voce, 2 1.reg.prof.claſſ.inf.
Scriptionibus. corrigendis.quid curandū pre
cipuè ſit,22.reg.prof.claſſ.infer. ; , ibia
Scriptiones quamplurima corrigantur , rega
prof.claſſ.infer. 1.123
Societatis noſtre ſcholaſticis ex Superioris
prafcripto ſtudendum eft,z.reg.Jchol: Sac
170
Societatis ſcholaſticidiligentes finkin tudiisa
1 : 4.reg.ſchol.Socier. ibid .
Societatisſcholastici adfintſuisdiſputationis
bus,s.reg.ſchol.Societ. ibi.
Societatis ſcholaſtici interſint priuatis etiam
diſputationibus, & repetitionibus, 6. regul.
fchol.Societ. 1.72
Spectacula, cä fcina interdicantur auditori
bus externis Societatis, 13.reg.exter andi,
Socier, 181
Study tempus à Scholaſticis noftre Societatis
feruandum, 1o.reg.fchol.Societ. 171 1

Ştudi priuati ratio à fcholaſticis Societatis

feruanda quenam effedebeat, 11.reg.fchol,
Societ. 6. ibid .
Studiorum Societatisfinis, f.reg.Prou 7
Studio um liber obferuetur,38.reg. Prou , 23
Studiorum curā babeatRector, reg.Reft.25
Studiorum exercitationibus Rector muerfit; 3.
reg . Rect. ibé
in
 INDEX .
in Studiorum renouatione oratio habeatur,
1sreg.Rect. 29
Summalogica cùm explicaturnon nimis di
sputandum , 18.reg prof.Thil. 89
Supplicationes antemeridianas non pomeri
aianas fcholas impedians 5.9.reg.37.Pro.
.. 22 .
T
Atentiratio habenda, 9. s.reg.19.Pro.
13 . .
Talentorum iudicium quomodo effe debeat,
$. i2.reg. 19.Prou. IS
Talentorum iudicium penes Prouincialem ,
79.13.reg: 19.Prou. 16
Temporis diuifio quanam fit futura , 14. reg.
prof.claſ.infer. 12 I
T.poris diuifw.quatenus pro loci confuetua io
ne mutaripoteſt,15.reg .Praf.claf.infer.ibid.
! Těporis diuiſio in claſſe Rbetorice,z.reg.prof.
Rbeta ... 134.135
Theologia curſus. Magiftri,9.reg.Pro. 9
Theologie repetitio per biennium facienda ,
19.reg Prouwen 10

Tbeologorum promotio , ad gradus , Il. reg.

Prou. ibida
Theologie biennium. quibus concedendum, $.
f.reg.19.Prou .
Theologie triennium quibus concedendum ,s.
6. rég.19.Pro . ibid .
Theologia quadriennium .quibus conceden
dim, $ . 7.reg. 19.Prou. 14
Theologi guales, & quot ex curſu eligendi,
27
 INDEX
27.reg:Pro: 10
Theologiæ Profeſſoris finis eft veritatem fidei
coniungere cumſubtilitate, 1. reg. profera
Theologa 35
Theologie Profeffor fequatur fan £tum Tho
mam; relinquat tamen interdum , vt ipfi
Thomiſtafaciunt, cùmopus umninofuerit,
ibid.
2.reg.prof.Theol.
Theologia Profeſor de conceptione B. Virgi
nis,& folemnitate votorum communiorem
hoc tempore opinionēfequatur, 3.reg.prof.
abi.
Theo log:
Theologia effori
Prof ue
indubiis utramq par.
tem ſequilicet,4.reg.prof.Theolog. 1156
Theologie Profeffor fidei, pietatis curam
ibi.
habeat, ſ.reg.prof.Theolog.
Theologia Profeffor non afferat opiniones Ca
tholicos offendentes,bireg. prof. Theolog.
ibids
Theologie Profeſſor abſoluat quadriennio
ibid.
curfum ,7.neg.prof.Theol.
Theologiæ Profeffari diuidat : quæftiones , el
quomodo id ei faciédum fitşiTreg.7.prof.
Theo. 57
Theologia Profeſſor cuiuſque anni queſtiones
abfoluar,8.reg.prof.Theol; 58
us tionibus ab
Theologię Profesſori àquibqueſ
ftinendum fic;g.reg.prof.Theol. » ry sibi
Theologię Profeſſor abſtineat ăfacre Scriptu.
rępropriis queſtionibus , S. 1.reg. 9.prof.
Theol. ibi.
Theologie Profeſſor abſtineat à controverſiis,
 INDE X.
$. 2 reg.eiufd. ibid
Theologia Profeſſor abftineat à philofophicis
quaſtionibus ,9 3.reg.eiuſ. $2
Theologia Profeſor abſtineat à cafibus con
ſcientia9.4.reg.eius; 57
Theologie Profeſſori cadem non iteranda, 10 .
reg.prof.Theol. ibid.
TheologiæProfeſſores quomodo articulos Din
ui Thomædebeant explicare, 1 b.reg.prof.
Theol. ibi.
Theologię Profeſſor longiores tractatus non in
ſtituat, 12.reg.prof.Theol. 60
Theologie Profeſſor in refellendis opinionibus
ſuam afferat fententiam , defendatg Di
uum Thomam ,aut quaſtionem omittat, 13;
reg.prof.Theol. ibid,
//

Theologiæ Profeffor disputationes menſtruas

curet, 4.reg pro.Theol. ibidi
Theologicarum quaſtionum aliquot ,ex prio
maparte Sancti Thoma Catalogus, regul.
prof.Theol. 61
Theologiæ queſtiones ex prima ſecunda ,qua
liter fint tractande. 66
Theologię queſtiones ex fecunda ſecunda quo
modo fint explananda.72.c ex tertiapar
te.
73
Theologiæ Profeffor de vetorum folemnitate
ſequatur opinionem hoc tempore commu
ņiorem, 3.reg.prof.Theol. 55
Theologiam per biennium priuato ſtudio re
petenti bus quęnam regulæfint communes,
direg.co.qui per bien .Theol.rep. 173
Theo
 INDEX
Theologiam per bienniñ repetentibus quana
do fint refumenda argumenta , 3. reg , ce.
ibid .
qui per bien. Theol.rep.
Theologiamperbiennium repetentibus , qug
ftionibus omiſſis, vel compēdio tra &tatis ftu
dendum precipuè eft4.reg.co. quiper bien ,
Theol.repet. 174
Theologiamper bienniumrepetentibusprecio
puisqueſtionibus eft ffudendum , s.regu.eo.
qui per bien.Theol.repet. ibi.
Theolo
.
giam per biennium repetente priuatas
habeant interdum le&tiones; 7. reg. eo. qui
per bien. Theol.repet. ibi.
Theologiam per biennium repetentes publicas
de preclara aliqua materia lectiones habeat
interd
ibid .
um , 8.reg.eo.quiperbien . Theol.repen
Theologiam per biennium repetentibus diſtrie
buatur tempusad a &tus particulares, et
generales agendos, 9.reg.eo. qui per bien .
Theol.rep. 17ş
Theologiam per biennium repetentibus qua
nam ratione liceat ſuasopiniones defende
re, 10.reg.co.quiper bien .Theol.rep. ibid.
Theologiam repetentibus per biernium, bien
nium daturadplenam eruditionem in om
ni Ecclefiaftica difciplina , I I. reg.co.qui
per bien . Theol.rep. 157 1

Theologiam repetentibus per biennium jtu

dendum eft Conciliis, Controuerfiis ,Cance
nibus,12.reg.co.quiper bien. Theol. repet.
ibid .
Thea
 INDEX
Theologiam per biennium repetentes in Ca
nonum ſtudio indiciariam partem omit
tant,
176
1z.reg.co.qui per bien. Theolo. repet.
Tragedie, Comcedia latina, rariffimæfint,
13.reg.Rect. 28

Acationes danda ,36.reg.Prou , 2 Į ,

Vacationesgenerales quandiù duratu
ræ fint,37.reg .Pro.g.1. ibid .
Vacationes, quibus diebus feftis danda fint,
8.3.4.5.6.7.8.reg.37.Pro. 21.22
Vacatio hebdomadaria-omning dandu ,g.jo.
reg 37. Prou . 22
Vacationi hebdomadaria claſſibusſuperiori
bus dandus eſt integer dies , inferioribus
non item ,reg.3 7.Prou.§.II 23
Vacatio hebdomaaaria danda ſcholis infe
rioribuspro regionum vſu vario , 39. reg .
Prou . 23
Virtutes folide cum ftudiis coniungantur, 2 .
reg.fchol.Societ . 179
DEO IESV GHRISTO
LAVS , ET GLORIA .

FINI S.
 ERRAIA SIC CORRIGIT 0 .

Pag.2.1.1.Prouiucialis,leg Prouincialis p.15.1.3:

neceſitas,neceſſitas.29.l.pen dialogij ,dialogis.47.
I vlt. bnon ,non.74.1.18.tractetur,tractentur.94.hilo
3.fabbathi, Sabbathi.99.1 7.infimæ,infimæ p quæ
inſcribitur 79. poſt p.110 .debet habere in l . cuius
numeri habitaeft ratio io indice, non prioris ſup
pofitij.lrs.l.20.habeantur,habeatur.126.1.7 Cice
tonis,Ciceronis.134.1.14.cfterna hefteroa.137.1.1
Ciceronem ,Ciceroncm.177.1.1 .fepata ſeparata.

&
!

I
1
-