Japoniar

Japoniar (japonieraz: 日本人, Nihonjin) Japoniar uharteetako etnia bat dira, bertoko nagusia dena (japoniar etniakoa da populazioaren % 98,5). Munduan, badaude japoniar arbasoak dituzten 130 milioi pertsona inguru, horietatik 127 miloi Japonian bizi direnak. Kanpoan bizi diren japoniarrei japoniar diaspora (japonieraz: 日系人, Nikkeijin) diete. Haien hizkuntza japoniera da.

Japoniarrak 日本人
Shōtoku• Murasaki andrea• Ieyasu• Akihito Boshin Gerraren samuraiak• gaur egungo familia
Biztanleak guztira
130 milioi inguru
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak
Japonia: 127.000.000 Brasil: 1.500.000 Ameriketako Estatu Batuak: 1.204.205 Txina: 127.282 Filipinak: 120.000 Kanada: 98.900 Peru: 90.000 Australia: 71.013 Erresuma Batua: 63.017 Thailandia: 45.805 Alemania: 36.960 Argentina: 34.000 Frantzia: 30.947 Hego Korea: 28.320 Singapur: 23.000 Taiwan: 20.373 Mikronesiako Estatu Federatuak: 20.000 Mexiko: 20.000 Bolivia: 14.000 Zeelanda Berria: 13.447 Italia: 12.156 Indonesia: 11.263 Paraguai: 10.321 Txile: 10.000 Vietnam: 9.468 Malaysia: 9.142 Suitza: 8.499 Kaledonia Berria: 8.000 Espainia: 7.046 Herbehereak: 6.616 Belgika: 6.519 Marshall Uharteak: 6.000 Palau: 5.000
Hizkuntza
Japoniera
Erlijioa
xintoismo eta budismoa
Zerikusia duten beste giza taldeak

Japonian bertan beste etnia batzuk ere badaude: jamatoak, ainuak edo ryukyuarrak. Zenbait testuingurutan talde horiek guztiak japoniar etnikoen multzoan sartzen dira.

Hizkuntza

Artikulu nagusia: «Japoniera»

Japoniera hizkuntza isolatutzat hartzen den hizkuntza bat da; hala ere, Ryukyuko hizkuntzei lotuta dago, eta zenbait ikerlarik altaitar hizkuntzen familian sartzen dute. Hirutariko idazkera sistema du, hiragana, katakana eta kanji idazkerak erabiltzen baititu. Japoniarren alfabetatzea populazioaren % 99aren gainetik dago.

Erlijioa

Japoniarren erlijioa sinkretikoa izan da tradizionalki, eta budismoaren eta sintoismoaren elementuak konbinatu dira. Sintoismoa libururik edo kanonik ez duen erlijio politeista da. Japoniako familia inperialak tronurako eskubidea bermatzeko erabili zuen, eta estatu erlijio gisa ezarri zen 1868an (1945eko AEBen okupazioak abolitu egin zuten). Mahāyāna budismoa, berriz, VI. mendean iritsi zen Japoniara eta hainbat sektaren jatorri izan zen. Japoniarren %84 eta %96 artean bi erlijiotan sinesten dute.

Jatorria

Gaur egun onartuen dagoen teoriak dio japoniarrak Japoniako uhartedian jatorriz bizi ziren Jōmon herrien eta kanpotik iritsi ziren Yayoi herrien arteko nahastetik sortu zirela. Bi taldeon jatorria ez dago argi, baina itxura batean honela laburbil daiteke:

• Aborigenak duela 10.000 urtetik bizi ziren, Hokkaidotik Okinawara.
• Iparraldeko bidetik iritsitako etorkinak (北方ルート japonieraz), alegia, Koreako penintsulakoak, Txinakoak, Sakhalin uhartekoak, Mongoliakoak eta Siberiakoak.
• Hegoaldetik iritsitako etorkinak (南方ルート japonieraz): Ozeano Bareko uharteetakoak, Hego-ekialdeko Asiakoak, eta kasu batzuetan, Indiakoak.

Hala ere, oraindik ez dago kontsentsu garbirik gai horren inguruan.

Duela 20.000 urte glaziarrek estaltzen zuten Japoniako azalera

Kanpo estekak

• Datuak: Q161652
• Multimedia: People of Japan / Q161652

Artikulu hau antropologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.