Conchita Ramos

Conchita Ramos
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Concepción Grangé Beleta, Conxita Grangé i Beleta
Jaiotza	Espui (en) , 1925eko abuztuaren 6a
Herrialdea	Katalunia
Bizilekua	Tolosa Okzitania; Foix; La Torre de Cabdella
Heriotza	Tolosa Okzitania, 2019ko abuztuaren 27a (94 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania; frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	aktibista eta Erresistentziaren kidea
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko zalduna ; Commander of the National Order of Merit ; Médaille de la Résistance ; Croix de guerre 1939–1945 ;
Kidetza	Frantziako Erresistentzia; Agrupación de Guerrilleros Españoles (en)
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Bigarren Mundu Gerra

Conchita Ramos ezizena, jaiotzaz Conchita Grangé Beleta (Espui, Lleida, 1925eko abuztuaren 6a – Toulouse, Frantzia, 2019ko abuztuaren 27a) Bigarren Mundu Gerran erresistentziako kataluniar-frantziar kide gisa nabarmendu zen eta nazien kontzentrazio-eremuetatik bizirik irten zen.^[1]

Biografia

Aita jatorri espainiarrekoa zen, baina Frantzian jaioa, eta ama espainiarra. Jaio eta gutxira Okzitaniako Tolosara joan zen, eta han amaren familiarekin hezi zen.

Ibilbidea

17 urterekin, nazien aurkako Frantziako Erresistentzian sartu zen, osabaren erreleboan. Osabak ihes egin zuen. Hala, 1943ko apirilean, Ariègeko departamentuan sartu zen 3. brigadan, eta han lotura lanak egin zituen. 1944ko maiatzaren 24an, Milizia Frantsesak bere etxea hartu zuen, eta gerrillari bat eta hiru errefuxiatu ezkutatu zituztela. Atxilotu eta Gestapora eraman zuten izeba Elvira Ibarz eta Maria Ferrer lehengusinarekin. Conchitak torturak jasan zituen arren, egin zitzaizkion zazpi galdeketetan ez zuen aitortu, eta senideekin batera, 'Tren Fantasma' izenekoan deportatu egin zuten. Tren horrek bi hilabete behar izan zituen erresistentziako ehunka kiderekin Alemania nazira iristeko, horietako asko espainiarrak. 1944ko irailaren 9an iritsi zen Ravensbrück-eko kontzentrazio-eremura, 19 urte bete berri zituela, eta familiakoekin jarraitu zuen.^[2]

Kontzentrazio-eremua

Kontzentrazio-eremuan izandako esperientziatik, haurdunek zituzten baldintza eta tratu izugarriak aipatu zituen, jaiotzean seme-alabak galtzen baitzituzten, eta ez zuten haien ezer ere jakiten; hildako haurrak, baita txakurrek suntsitutakoak ere; esperimentu medikoak eta kirurgikoak jasan zituzten emakumeak, kartzelgile petiteek lapinak (“conejitas”) deitzen zietenak.^[3] Gerraren eta gatibualdiaren amaiera aldera, naziek Berlinen osatu zuten lan-taldeetako batean jarri zuten, non beste 650 emakumerekin gerra-industrian aritzen baitzen. Horietatik 115ek biziraun zuten.^[4] Toulousera itzuli ondoren, Josep Ramos gerrillari katalanarekin ezkondu zen. Frantzian 'Conchita Ramos' ezizenaz deitzen diote.^[5]

Kontzentrazio-eremuak askatu ondoren, Frantziako Gobernuak sarjentu izendatu zuen, Ohorezko Legioarekin eta Erresistentziaren Dominarekin kondekoratua. 2019ko uztailaren 26an, Capdellako Udalak eta Kataluniako Generalitateak omenaldia egin zioten Capdellako Zentralean.

Sariak eta aintzatespenak

Sarjentu izendatu zuen, Ohorezko Legioarekin eta Erresistentziaren Domina eman zizkion Frantziako Gobernuak.
2019an Capdellako Udalak eta Kataluniako Generalitateak omenaldia egin zioten Capdellako Zentralean.
2'023an La2 kateak Heroínas olvidadas dokumentalean bere bizitza eta garrantzia kontatu zuen. ^[6]

Erreferentziak

↑ Cervantes, Xavier. (27 de agosto de 2019). «Mor Conxita Grangé, l'última supervivent catalana de Ravensbrück» Ara.cat.
↑ Redacción. «La increíble historia de las 11 españolas que sobrevivieron al horror de Ravensbrück, el campo de concentración de mujeres» El Observador (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).
↑ (Gaztelaniaz) Rodríguez, Olga. (2021-01-26). «"Los supervivientes españoles de los campos nazis nos dijeron 'cuéntalo', pero España no lo ha hecho"» elDiario.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).
↑ «Cinco españoles que sobrevivieron a los campos de concentración nazis» www.publico.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).
↑ (Gaztelaniaz) Llor, Montserrat. (2010-06-13). «Supervivientes españolas en el infierno nazi» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).
↑ (Gaztelaniaz) Somos documentales - Heroínas olvidadas: Españolas en la resistencia - Documental en RTVE. 2023-03-22 (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Dokumentala: Heroínas olvidadas, La 2 (2023.03.18)
Nazien infernuan bizirik suertatu ziren espainiarrak, El País, 2010eko ekainaren 13a.

Datuak: Q5781001
Multimedia: Conchita Ramos / Q5781001

[1] Cervantes, Xavier. (27 de agosto de 2019). «Mor Conxita Grangé, l'última supervivent catalana de Ravensbrück» Ara.cat.

[2] Redacción. «La increíble historia de las 11 españolas que sobrevivieron al horror de Ravensbrück, el campo de concentración de mujeres» El Observador (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

[3] (Gaztelaniaz) Rodríguez, Olga. (2021-01-26). «"Los supervivientes españoles de los campos nazis nos dijeron 'cuéntalo', pero España no lo ha hecho"» elDiario.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

[4] «Cinco españoles que sobrevivieron a los campos de concentración nazis» www.publico.es (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

[5] (Gaztelaniaz) Llor, Montserrat. (2010-06-13). «Supervivientes españolas en el infierno nazi» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

[6] (Gaztelaniaz) Somos documentales - Heroínas olvidadas: Españolas en la resistencia - Documental en RTVE. 2023-03-22 (Noiz kontsultatua: 2023-03-29).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]