Fred Vargas

Fred Vargas
(2009) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Paris, 1957ko ekainaren 7a (67 urte)
Herrialdea	Frantzia
Lehen hizkuntza	frantsesa
Familia
Aita	Philippe Audoin
Haurrideak	ikusi Stéphane Audoin-Rouzeau (mul) Jo Vargas (mul)
Hezkuntza
Heziketa	Parisko Unibertsitatea I - Panthéon-Sorbonne
Hezkuntza-maila	doctorate in France (en)
Tesi zuzendaria	José Garanger (en)
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	eleberrigilea, arkeologoa, historialaria eta autorea
Enplegatzailea(k)	CNRS Pasteur Institutua
Jasotako sariak	ikusi Prix des libraires  (2002) CWA International Dagger  (2006) : Debout les morts (en) CWA International Dagger  (2007) : Sous les vents de Neptune (en) CWA International Dagger  (2009) : The Chalk Circle Man (en) German Crime Fiction Award  (2016) : Temps glaciaires (en) Princess of Asturias Literary Prize  (2018)
Mugimendua	literary movement (en)
Izengoitia(k)	Fred Vargas
Genero artistikoa	Nobela poliziakoa

Fred Vargas, Frédérique Audoin-Rouzeau idazlearen izengoitia (Paris, 1957ko ekainaren 7) historialari eta arrakasta handiko polizia eleberrien egilea da. Ezkerreko militantea da baita ere.

Izengoitia

Idazleak "Vargas" izengoitia hartu zuen, bere ahizpa bizkiak, Joëlle margolariak, Jo Vargas bezala sinatzen zuelako.Iz enaren jatorria The Barefoot Contessa filman bilatu behar dugu; hartan Ava Gardnerrek Maria Vargasen papera egiten zuen.

Biografia

Frédérique Audoin-Rouzeau, Parisen jaioa, Philippe Audoin idazle surrealistaren alaba da. Bere neba Stéphane Audoin-Rouzeau historialaria Lehen Mundu Gerran aditua da. Frédérique ere historialaria da, baina arkeozoologian aditua, hau da, inguru arkeologikoetan agertzen diren animalien aztarnak ikertzen dituen espezialista. 2003an Izurri Beltzari buruzko saiakera zientifikoa idatzi zuen, Les Chemins de la peste, le rat, la puce et l'homme. 1986an, L'Homme à l'envers bere polizia eleberriak Coñac Jaialdiaren saria jaso zuen; haren esanetan, horrelako eleberriak entretenitzeko erabiltzen omen ditu. Oso pertsona lotsatia da eta, horregatik, ez ditu autografoak sinatzen.

Ideologikoki, Fred Vargas 2009ko ekainaren 7ko Europar Batasuneko hauteskundeetan Daniel Cohn-Bendit hautagaiari eta Europe Écologie alderdi berdearen zerrendei lagundu zien. Helburu horrekin "Nous y sommes" izenburuko manifestua sinatu zuen. Aurretik ere, 2004an aktiboki Cesare Battisti ezkerreko militante italiarraren aldeko eta haren estradizioaren aurkako mugimenduan hartu zuen parte.

Obra

Eleberri poliziakoak

Jean-Baptiste Adamsberg komisarioaren saila

• L'Homme aux cercles bleus (1991) - Saint-Nazaire jaialdiaren saria, 1992.
• L'Homme à l'envers (1999) - Eleberri Beltzaren Sari Nagusia Cognac-en, 2000, Kritikaren Misterio Saria 2000.
• Pars vite et reviens tard (2001) - Prix des libraires 2002, Prix des lectrices ELLE 2002, Deutscher Krimipreis.
• Sous les vents de Neptune (2004)
• Dans les bois éternels (2006)
• Un lieu incertain (2008)
• L'Armée furieuse (2011)
• Temps glaciaires (2015) - Landerneau polar saria 2015
• Quand sort la recluse (2017)

Ebanjelariak saila

• Debout les morts (1995) ("Altxa, hildakoak")
• Un peu plus loin sur la droite (1996)
• Sans feu ni lieu (1997)

Ebanjelariak ere Adamsberg komisarioaren zenbait eleberritan agertzen dira.

Beste eleberri batzuk

• Les Jeux de l'amour et de la mort (1986)
• L'École du crime (1987)
• Ceux qui vont mourir te saluent (1994) Eleberri hau 1994an agertu zen baina 1987an idatzia zegoen, L'Homme aux cercles bleus aurretik.

Eleberri laburren bildumak

Commissaire Jean-Baptiste Adamsbergen saila

• Coule la Seine (2002). Ilustrazioak Edmond Baudoinenak dira eta hiru eleberri labur hauek bildu zituen:
  • Salut et Liberté (1997, aurretik Le Monde egunkarian plazaratuta)
  • La Nuit des brutes (1999, aurretik Contes noirs de fin de siècle liburuan jasota)
  • Cinq francs pièce (2000, aurretik Des mots pour la vie — Le secours populaire français liburuan argitaratuta)

Euskaraz

• Altxa, hildakoak (Txalaparta, 2023) Beñat Irastorzak itzulia.

Komikiak

Série Commissaire Jean-Baptiste Adamsberg

• Les Quatre Fleuves, scénario de Fred Vargas, dessins de Baudoin (2000) - Prix ALPH-ART du meilleur scénario, Angoulême 2001.
• Le Marchand d'éponges, adaptation de la nouvelle Cinq francs pièce déjà incluse dans le recueil Coule la Seine, dessins de Baudoin (2010)

Saiakerak

• Petit traité de toutes vérités sur l'existence (2001)
• Critique de l'anxiété pure (2003)
• La Vérité sur Cesare Battisti, Fred Vargasek bildutako testuak (2004)
• Carlos A.Lungarzo, Cesare Battisti les coulisses obscures, aurkezpena eta hitzaurrea Fred Vargasena da (2014)

Moldaketak

Fred Vargasen eleberri asko audio liburuak bezala argitaratu dira, baita irratirako moldaketak. Hemen ez ditugu jasoko.

Zineman

• 2007 : Pars vite et reviens tard, Régis Wargnier zuzendariaren filma

Telebistan

• 2008 : Sous les vents de Neptune (telesaila), Josée Dayanena
• 2009 : L'homme aux cercles bleus de Josée Dayan
• 2009 : L'homme à l'envers, Josée Dayanena
• 2010 : Un lieu incertain, Josée Dayanena

Kanpo loturak

• (Frantsesez):Fred Vargasen biografia.
• (Frantsesez):Jean-Baptiste Adamsberge komisarioaren saila.
• (Gaztelaniaz):2005eko elkarrizketa El País egunkarian.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Fred Vargas

• Datuak: Q237087
• Multimedia: Fred Vargas / Q237087