Honela mintzatu zen Zaratustra
| Honela mintzatu zen Zaratustra: Guztientzako eta inorentzako liburua | |
|---|---|
.gif) Lehen argitalpenaren azala. | |
| Datuak | |
| Idazlea | Friedrich Nietzsche (1883–1885) |
| Argitaratze-data | 1883-1891 |
| Generoa | Filosofia, hitz lauzko poesia |
| Jatorrizko izenburua | Also sprach Zarathustra: Ein Buch für Alle und Keinen |
| Hizkuntza | Alemana |
| Herrialdea | Alemania |
| Euskaraz | |
| Izenburua | Honela mintzatu zen Zaratustra |
| Itzultzailea | Xabier Mendiguren |
| Argitaratze-data | 1992ko abenduaren 9a |
| Orrialdeak | 345 |
| ISBN | 84-88303-53-X |
Honela mintzatu zen Zaratustra: Guztientzako eta inorentzako liburua (euskaraz Also sprach Zarathustra: Ein Buch für Alle und Keinen) Friedrich Nietzsche alemaniar filosofoak idatzitako filosofia liburu bat da. 1883–1885 artean idatzi eta 1883-1891 artean argitaratu zuen. Nietzscheren maisulan nagusitzat jo ohi da.
Idazlanak Nietzscheren ideia nagusiak poetikoki adierazten ditu: Zaratustra deritzon pertsonaia bati, zoroastrismoareen sortzailean oinarritua, jazotako hainbat kontakizun, gertakizun, gogoeta eta hitzaldiz osatua dago. Bata bestearengadik gutxi gorabehera independienteak diren ataletan banatzen da, bere kontakizun guztiak, idazlaneko laugarren zatia ez beste, edozein ordenatan irakur litezke, kontakizun orokor bat osatzen duten ideia eta kontakizun independiente txikiagoen saila baitira.[1]
Bertan azaltzen da Nietzschek garatutako supergizakia ideia.
Obraren egitura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Obra Zaratustra figurarekin hasten da. Mendi bakardadean bizi izan da hamar urtez eta sakon hausnartu du giza izaerari eta bizitzari buruz. Menditik jaistea erabaki du, bere ideiak jendearekin partekatzeko. "Azken gizonak" deitzen dio gelditzen den jendeari, berekin daramaten bizitzarekin konforme baitaude eta plazeraz eta erosotasunaz haraindiko helbururik ez baitute.[2]
Lau zatietan zehar, Zaratustrak bere filosofia aurkezten du: botere-borondatea, Jainkoaren heriotza, gizakia gainditzea eta betiko errekurrentzia. Botere-nahia bizitzaren eta giza ekintzaren atzean dagoen indar sustatzaileari dagokio, eta Zaratustrak indar sortzaile gisa ikusten du, erreprimitu beharrean askatu eta kontrolatu behar den indar gisa. Jainkoaren heriotzak esan nahi du Jainkoaren sinesmena galtzea eta bizitzan helburu eta balio berri bat aurkitzeko beharra. Gizakiaren gainditzeak esan nahi du gizakiak egungo mugak gaindi ditzakeela eta bere ahalmen maximoa lor dezakeela ahalegin pertsonalaren bidez. Azkenik, betiereko errekurrentzia bizitza behin eta berriz errepikatzen delako ideiari dagokio, eta beragandik ihes egin beharrean besarkatu egin behar dugula.
Honela mintzatu zen Zaratustra lan konplexua eta oso filosofikoa da, eta argitaratu zenetik eruditu eta ikertzaile askok interpretatu eta aztertu dute. Nietzscheren lanik garrantzitsu eta enblematikoenetako bat da, eta eragin handia izan du filosofia modernoan eta herri-kulturan.
Itzulpena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1992ko abenduaren 9an Xabier Mendigurenek euskarazko itzulpena argitaratu zuen.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «Ikuskaria eta igarkizuna. Honela mintzatu zen Zaratustraren irakurketa espektrala» www.ueu.eus (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
- ↑ Nietzsche, Friedrich (1844-1900). (1992). Honela mintzatu zen Zaratustra. (1. argit.. argitaraldia) Klasikoak, ISBN 978-84-88303-53-0. (Noiz kontsultatua: 2023-03-10).
