Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Edukira joan

Ivryko gudua

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ivryko gudua
Frantziako Erlijio Gerrak
Data1590eko martxoaren 14a
EmaitzaHiganoten garaipen garrantzitsua
Lurralde-aldaketakFrantziako Erresuma Nafarroako Erresuma
Gudulariak
Frantziako Errege Armada Parisko Liga Santua
Buruzagiak
Henrike III.a Nafarroakoa Karlos Lorenakoa, Aumaleko dukea
Indarra
Infanteria: 8.000
Zalditeria: 3.000 soldadu
Infanteria: 12.000
Zalditeria: 4.000 soldadu
Gudua gogorarazteko altxatutako piramidea, Épiedsen.

Ivryko gudua 1590eko martxoaren 14 eman zen, Frantziako Erlijio Gerretan. Henrike III.a Nafarroakoa, ondoren Henrike IV.a izango zena, eta higanotek garaipena lortu zuten Liga Katolikoaren eta espainiarren gainean, azken armada hau Mayeneren Dukearen agindupean. Henrikeren indarrak garaile atera ziren eta, horri esker, Parisko setioarekin aurrera jarraitu zuten.[1]

Gertaeren tokia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gudua Épiedseko lautadan izan zen, Ivry-la-Bataille, garai hartan Ivry, Normandian. Ivry-la-Bataille Eure ibaiaren gainean dago, Paristik 48 kilometrotara, Île-de-France eta Beucé lurraldeen mugan.

Mayenneko dukea, Liga Katolikoak Erresumako teniente jeneral izendatu zuen eta Parisko goarnizioko agintea bere eskuetan jarri zuen. Hiriburua Henrike IV.ak setiatu zuen ia urte batez. Inguruko hiri guztiak eta Paris hornitzen zuten probintzia guztiek (Brie, Beauce, Valois, Xanpaina eta Normandia) Henri IV. aren esku zeuden. Paris gosearen mehatxupean zegoen. Orduan, Mayenne Parisko ingurua Henri IV.aren setiotik askatzen saiatu zen. Normandiarako sarbidea blokeatzeko, azken honek Evreux hiria setiatzen saiatu zen. Mayennek erreskatatzera joan zen Ligaren eskuetan ere. Ligako tropen hurbilketa jakiteaz, Henrik setioa altxatu zuen eta handik gertu erretiratzea erabaki zuen, bere indarrak Saint-André lautadan zabalduz. Mayenne hedapena amaitu baino lehenago iritsi zen ingurura baina beranduegi zen bataila hasteko. Gatazka hurrengo egunera arte atzeratu zen.

Bi armaden arteko talka odoltsua izan zen erabat. Zenbait momentutan erregea hilda zegoela zabaldu zen eta guztiz; ez zen horrela gertatu zen Charles de Ramburesi esker. Orduan bere tropen aurrean agertu behar izan zuen Henrike IV.ak berriro ere Ligaren aurka borrokatzeko. Katolikoen porrota erabatekoa izan zen ondoren: Egmont hil zen, infanteria guztia galdu zuten, Mayenne, Nemours eta d'Aumale ihes egin zuten, baxak ikaragarriak izan ziren...[2]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Jean-Pierre Babelon, Henri IV, Paris, Fayard, 1982, 1103 or. ISBN 2-213-01201-6. [1]
  2. Ronald S. Love, « Henry IV and Ivry Revisited : The King as Military Leader », Proceedings of the Western Society for French History, 11.liburuki,‎ 1984, 65–77or. [2]

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]