Lyongo II. kontzilioa
| Lyongo II. kontzilioa | ||
|---|---|---|
| ||
| Mota | sinodo | |
| Denbora-tarte | 1274ko maiatzaren 7a - 1274ko uztailaren 17a | |
|
Council of Vienne (en)  → | ||
| Argumentu nagusia | Zisma Nagusia Gurutzadak garbitoki | |
| Kokaleku | Lyongo katedrala | |
| Parte-hartzaileak | ||
Lyongo bigarren Kontzilioa XIV. kontzilio ekumenikotzat eta Mendebaldean egindako seigarrentzat jotzen du Eliza katolikoak. Arlesko Erresumako hirian egindako kontzilioan jorratutako gai nagusiak Lur Santuaren konkistari, Eliza ortodoxoarekiko batasunari[1] eta Aita Santua hautatzeko sistemari buruzkoak izan ziren.
Parte-hartzea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gregorio X.a Aita Santuak 1274an deitua, kontzilioa sei bilkuratan garatu zuten, eta bostehun bat apezpiku, hirurogei abade eta mila prelatu edo haien prokuradore baino gehiago bertaratu ziren; horien artean, bilkuretan hil zen San Bonaventura nabarmendu zen. San Tomas Akinokoak, ordea, ezin izan zuen parte hartu, kontziliora zihoala hil baitzen.
Jakue I.a Aragoikoa, Mikel VIII.a Paleologo enperadorearen enbaxadorea greziar kleroaren kideekin, eta Alemania, Hungaria, Ingalaterra, Eskozia, Frantzia eta Siziliako errege-erreginen enbaxadoreak ere bertan izan ziren, beste monarkia batzuen artean, lehen aldiz elizako kontzilio batean ordezkatuta agertzen zirenak.
Garrantzi berezia izan zuen Abaqa Khan tatariarren Khaneko enbaxadoreen presentziak,[2] haien erresumak, Islamaren atzean zegoenak, musulmanak bi fronteren artean geldiarazteko aukera zabaltzen baitzuen.
Lur Santuaren konkista
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kontzilioak beste gurutzada bat prestatzeari buruz eztabaidatu zuen, haren finantza-alderdiak ardatz hartuta; horretarako, sei urtez kristautasunaren onura guztien hamarrena gurutzadara bideratu beharko zela erabaki zuten. Jakue I.a berehala hastearen alde agertu zen, baina Tenplarioek aurka egin ziotenean ez zuten erabakirik hartu[3] (Tenplarioak Jakue I.aren hezkuntzaz arduratu ziren Monzóngo gazteluan, non kontzilio garrantzitsuak ospatu zituzten eta Aragoiko Koroan eragin eta botere handia izan zuten). Batzar kanonikoan parte hartu zutenen erabakigabekerien aurrean, Jakue I.ak agur esan zion Aita Santuari, bere segizioko kideekin zuen bilera utzi eta esan zien: "Barons, anar nos ne podem, que huy es honrrada tota Espanya" (euskaraz: «baroiak, joan gaitezke, gaur Espainia osoa ohoratua geratu da eta»)[4]
Eliza Ortodoxoarekiko batasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ekialdeko eta Mendebaldeko Elizen arteko zismarekin amaitzeko, Gregorio X.ak enbaxada bat bidali zion Mikel VIII.a Paleologoari, zeinak mendebaldeko gurutzatuen laguntzarekin Konstantinopla birkonkistatu zuen eta 1204an ezarritako Ekialdeko Inperio Latindarra amaitu zuen.
Eliza katolikoaren aldetik San Bonaventurak eta Joan XI.a Beko patriarkak, Ortodoxoaren ordezkari gisa, akordio bat lortu zuten bi Elizak bereizten zituzten desberdintasunei buruz: erromatar primatua, filioque, sakramentuak, etab. Batasunaren itxurazko arrakasta, ordea, oso iragankorra izan zen, hasiera-hasieratik, greziar klero baxuaren eta herriaren onarpenik gabe aurkitu baitzen.
Aita Santuaren aukeraketa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Aita Santuaren azken hautaketak luze jo zuen, eta San Petriren tronua ia hiru urtez egon zen hutsik. Etorkizunean antzeko egoera bat saihesteko, kontzilioak Ubi periculum bulda argitaratu zuen, non kardinal hautesleak aita santua hil eta hamar egunera bildu behar zirela ezartzen zen, isolamendu osoan eta giltzapean, cum clavis (konklabea).
Hiru egunen buruan akordiorik lortzen ez bazuten, izugarri gutxituko zitzaien janaria. Beste bost egunen buruan erabakirik hartzen ez bazuten, ogia, ura eta ardoa besterik ez zuten jango. Gainera, konklabeak irauten zuen bitartean, kardinalen diru-sarrerak Elizaren jabetzakoak izango zirela ezarri zen.
Beste erabaki batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eskeko lau ordena nagusien pribilegioak berretsi zituzten: domingotarrak, frantziskotarrak, agustindarrak eta karmeldarrak, eta beste batzuk kendu zizkieten.
Kontzilio horrek eman zuen purgatorioari buruzko lehen doktrina-formulazio ofiziala.[5] Gainerako elizen gaineko aita santuaren primatuari osoa ere onartu zuten, hori guztia Petriren herentziatik eta plenitudo potestatis printzipiotik eratorria.[6]
Elizaren erreformari zegokionez, prelatu askoren bizimodua salatu zuten, eta hainbat apezpiku eta abade kargutik kendu zituzten, duintasunik ez zutelako.
Alfontso X.a Jakitunaren eta Rodolfo I.a Habsburgokoaren arteko gatazkari irtenbidea eman zitzaion, Inperio Santuko enperadore nor izendatu behar zen, kontzilioak azken horren aldeko ebatziz.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Wetterau, Bruce. World history. New York: Henry Holt and company. 1994
- ↑ Richard, "Histoire des Croisades", p. 452
- ↑ Georges Goyau, "Second Council of Lyons (1274)" Catholic Encyclopedia
- ↑ Sánchez Albornoz, Claudio. (2005). España, un enigma histórico. Edhasa ISBN 84-350-2608-6..
- ↑ (Gaztelaniaz) Minois, Georges. (2005). Historia de los infiernos. Bartzelona: Ediciones Paidós, 233 or. ISBN 84-493-1807-6..
- ↑ (Gaztelaniaz) Menache, Sophia. (2008). «Iglesia y Monarquía en la Edad Media tardía: Conflictos y semejanzas» Acta historica et archaeologica mediaevalia (29): 502..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q10951