Mark Rothko

Mark Rothko
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Маркус Янкелевич Роткович
Jaiotza	Daugavpils, 1903ko irailaren 25a
Herrialdea	Errusiar Inperioa ; Ameriketako Estatu Batuak (1938 -
Heriotza	Manhattan eta New York, 1970eko otsailaren 25a (66 urte)
Hobiratze lekua	East Marion Cemetery (en)
Heriotza modua	suizidioa
Familia
Ezkontidea(k)	Mary Ellen Beistle (en)
Seme-alabak	ikusi Kate Rothko (en) ; Christopher Rothko (mul) ;
Hezkuntza
Heziketa	Yale Unibertsitatea 1921, 1923) ; Art Students League of New York (en) ; Lincoln High School (en) 1921eko ekaina)
Hizkuntzak	ingelesa; Yiddisha; errusiera
Ikaslea(k)	ikusi Frances Baldwin (en) ;
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, unibertsitateko irakaslea eta marrazkilaria
	Parte-hartzailea Documenta II (en) ;
Lantokia(k)	Amsterdam; Haga; San Frantzisko; New York; Portland eta Houston
Enplegatzailea(k)	Brooklyn College (en)
Lan nabarmenak	ikusi Orange, Red, Yellow (en) ; Orange and Yellow (en) ; No. 10 (en) ; Rothko Chapel (en) ; No. 1 (en) ; No. 2 (en) ; No. 3 (en) ; No. 3 (en) ; No. 4 (en) ; No. 5 (en) ; No. 6 (?) (en) ;
Kidetza	Ameriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Mugimendua	Espresionismo abstraktua
Genero artistikoa	arte abstraktua

Mark Rothko (errusieraz: Марк Ро́тко), Markus Jakovlevitx Rothkowitz (errusieraz: Ма́ркус Я́ковлевич Ротко́вич Markus Yakovlevitx Rothkowitz, letonieraz: Markuss Rotkovičs) jaioa (Dvinsk, 1903ko irailaren 25a - New York, 1970eko otsailaren 25a) Estatu Batuetako pintorea izan zen, jatorriz errusiarra.

1913an Estatu Batuetara erbesteratu zen, eta Oregonen egin zituen ikasketak. 1921etik 1923ra, arte ederrak ikasten aritu zen Yale Unibertsitatean, eta, gero, New Yorkera joan zen. Denboraldi batez Max Weber artistarekin lan egin zuen Arteko Ikasleen Ligan (1926). Hurrengo urteetan, gizarte-gaiak landu zituen batez ere, eta espresionismoaren kolore bizi landuak erabili zituen koadroetan. 1935ean, The Ten taldea osatu zuen, Gottliebekin batera.

Bigarren Mundu Gerran, surrealismoaren bidetik jo zuen. Pintura ez figuratiborantz lerratu zen ondoren, eta, argia eta koloreak nahasiz, iradokizun askotako koadroak lortu zituen. Kolore beltza eta grisa erabili zituen ia soilik azken urteetan.

Forma abstraktuak bakuntzen zituen heinean, formatuak handitzen zituen, harik eta horma-irudietara iritsi zen arte (1949-1950), New Yorkeko espresionismo abstraktuan ohikoa zen bezala. Barnett Newman, Clyfford Still eta Jackson Pollock formatu handiak erabiltzen hasi ziren garai berean, Rothkok kolore biziko bi edo hiru laukitan banatzen zituen eremu handiak. Eremuak eta eremu horien mugak hain ondo lausotzen zituen, ezen koloreen bakuntasun geometrikoa nabarmendu egiten baitzuten. Eremu koloredunek ez zuten inoiz elkar ukitzen. 1969an, gris eta beltzeko koadro-sail bat hasi zuen. Azkeneko lanak kapera baterako egin zituen (1971, Erlijioaren eta Gizakiaren Bilakaerarako Institutuko kapera). 1961ean, erakusketa garrantzitsu bat egin zen Rothkoren lanaren inguruan.

Rothkok bere buruaz beste egin zuen 1970ean. Ameriketako museo handi gehienetan aurki daitezke Rothkoren lanak, batez ere, New Yorkeko MoMA museoan, eta baita Europan ere, besteak beste, Parisko MNAM museoan eta Londresko Tate Galleryn.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Mark Rothko

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q160149
Multimedia: Mark Rothko / Q160149