Umberto Boccioni

Umberto Boccioni
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Reggio di Calabria, 1882ko urriaren 19a
Herrialdea	Italiako Erresuma ; Italia
Talde etnikoa	Italiarra
Heriotza	Verona, 1916ko abuztuaren 17a (33 urte)
Hobiratze lekua	Cimitero Monumentale
Heriotza modua	istripuzko heriotza: zaldi gainetiko erortzea
Hezkuntza
Heziketa	Academy of Fine Arts of Rome (en) ; Accademia di Belle Arti di Venezia (en)
Hizkuntzak	italiera
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, eskultorea, marrazkilaria, argazkilaria, arte-kritikaria, grabatzailea eta artista
	Parte-hartzailea documenta (en) ; Documenta II (en) ; Documenta III (en) ;
Lantokia(k)	Padua; Venezia; Milan; Paris eta Varsovia
Lan nabarmenak	ikusi The City Rises (en) ; Unique Forms of Continuity in Space (en) ; The Street Enters the House (en) ;
Mugimendua	Futurismoa
Genero artistikoa	Arte figuratiboa; erretratua; Vedutismoa; paisaia margolaritza
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra

Umberto Boccioni (Reggio Calabria, Italia, 1882ko urriaren 19a - Verona, Italia, 1916ko abuztuaren 17a) italiar margolari eta eskultorea izan zen.

Arte futuristaren lehen teorialaria izan zen.

Biografia

Erroman izan zen 1898tik 1902ra, eta teknika berriak ikasi zituen han. 1902tik aurrera Parisen egon zen, eta 1908an Milanen hartu zuen bizilekua. Urte hartan bertan Marinetti ezagutu zuen; Manifesto dei pittori futuristi (1910, Margolari futuristen agiria) izenpetu zuenetakoa izan zen, eta orobat Margolari futuristen agiri teknikoaren erredaktore nagusia (1912). Lehen aldi hartan, Boccionik hurbiletik aztertu zituen Sezesioko mugimendu surrealista eta Munchen espresionismoa. Dinamismoa, objektuaren barneko indar gisa, eta aldiberekotasuna, oroitzen denaren eta ikusten denaren arteko sintesi gisa, hartu zituen Boccionik oinarri, eta kontzeptu horietatik sortu zen, hain zuzen ere, futurismoak osagai plastikoaren eta kromatikoaren arteko sintesia bilatzeko zuen joera.

Kubistengandik zenbait teknika hartu zituen (planoak planoekin ebakiz eta berriro elkartuz lortzen zuen gauzakiak deskonposatzea, batez ere), baina arte-mota horren alde estatikoak eta intelektualak ez zituen onartu; zibilizazio modernoaren dinamismoa adierazi eta mugimendua iradoki nahi zituen berak.

Haren zenbait lan: Forme uniche della continuità nello spazio (1913); Gora doan hiria; Materia; Forze di una strada (1911, Kalearen indarra); Futbol-jokalari baten dinamismoa; Botila baten garapena espazioan.

Eskultura lantzen 1911. urtean hasi zen, eta ondorengo urteetan hainbat obra egin zuen, teorikoak zein artistikoak, futurismoaren ildoari jarraituz bete-betean.

Gerra inguruko urteetan, dena dela, mugimendu futuristako gainerako margolariek bezala, bazter utzi zuen futurismoa. Gerra aurreko urteak izan zituen hortaz, emankorrenak.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Umberto Boccioni

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q152797
Multimedia: Umberto Boccioni / Q152797