Warkako Dama
Warkako Dama | |
---|---|
Jatorria | |
Sorrera-urtea | K.a. 3300 |
Aurkikuntza lekua | Uruk |
Aurkikuntza data | 1939ko otsailaren 22a |
Ezaugarriak | |
Materiala(k) | haitzurdina, kareharria, Lapis lazulia eta Betuna |
Dimentsioak | 21,2 () cm |
Deskribapena | |
Kokapena | |
Lekua | Irakeko Museo Nazionala |
Bilduma | Irakeko Museo Nazionala |
Inbentarioa | IM45434 |
Gertaera nabarmenak | arte lapurreta |
Warkako Dama, Urukeko Dama edo Warkako[oh 1] maskara —batzuetan Sumerko Monalisa izenaz aipatua— K. a. 3300 urteko eskultura da (edo K.a. 3500-2250 artean)[1], sumertar zibilizazioan. Maskara honek garrantzi handia du ezen artearen historiaren lehen emakume aurpegia baita.[2]
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eskultura 1938an arkeologo alemanek aurkitu zuten Inanna jainkosari eskainitako tenpluen multzoaren aztarnategian, Eanna auzoaren aztarnetan, alegia, antzinako Uruk hirian, egungo Samawatik gertu, Bagdadeko 280 kilometrotara. Irakeko Museo Nazionalean erakusten zen, hango pieza garrantzitsuenetariko bat izanik, baina gerraren ondorioz, museoaren arpilatzeari ekitean, 2003ko apirilaren 9an, lapurtua izan zen. Ikerketa egin ostean, maskara berreskuratu ahal izan zen.[3]
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Maskarak hogei zentimetro ditu, marmolez egina da eta irudia goi-erliebe bat da. Osagarri batzuk lapislazuli, betun eta urre orrikoak dira. Itxura guztien arabera sumertar jainkosa baten errepresentazioa da, ziur aski lehen aipatu den Inanna jainkosarena.[4]
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oharrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Warka da Uruk hiriaren arabiar izena.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Pirsig, Wolfgang; Sokiranski, Roman. «Early depictions of the human anterior nasal septum» Rhinology Journal 44(2): 169-72..
- ↑ https://enlacresta2.wordpress.com/2011/05/07/la-dama-de-warka/
- ↑ (Ingelesez) «lady of uruk» ALL MESOPOTAMIA (Noiz kontsultatua: 2024-10-10).
- ↑ (Ingelesez) Amin, Osama Shukir Muhammed. «The Mask of Warka» World History Encyclopedia (Noiz kontsultatua: 2024-10-10).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez): Curruthers, Fiona. 2023-09-19. "Iraq Museum resembled 'emergency ward'", University of Sydney News. (Warkako ontziaren gerra aurreko kolorezko argazkia, bai eta desagertutako Warkako Maskarakoarena).
- (Ingelesez):The Iraq Museum Database (Chicagoko Ekialdeko Institutuak ostatua)
- (Gaztelaniaz): Warkako Damaren itzulera UNEDeko webgunean.