روبیکا
 | این مقاله دارای چندین مشکل است. خواهشمندیم به بهبود آن کمک کنید یا در مورد این مشکلات در صفحهٔ بحث گفتگو کنید. (دربارهٔ چگونگی و زمان مناسب برداشتن این برچسبها بیشتر بدانید)
|
روبیکا یک پیام‌رسان ایرانی است که توسط توسکا، از زیرمجموعه‌های ستاد اجرایی فرمان امام توسعه‌یافته‌است.[۱]
 | |
| توسعه‌دهنده(ها) | توسکا |
|---|---|
| انتشار آزمایشی | ۳٫۶٫۰
|
| نوشته‌شده با | کاتلین |
| سیستم‌عامل | اندروید و آی‌اواس و PWA |
| حجم | ۷۴ مگابایت |
| وبگاه | |
نسخه اندروید این پلتفرم در مرداد ۱۴۰۰ به‌دلیل سوءاستفاده از اطلاعات کاربران و ساخت حساب‌های جعلی در چندین سرویس از جمله پلی استور حذف شد.[۲][۳] سپر دفاعی گوگل‌پلی نیز در آبان ۱۴۰۱، روبیکا را به عنوان یک جاسوس‌افزار معرفی کرد.[۴]
پیش‌زمینه
در ۲۶ مهر ۱۳۹۶، صدا و سیما از راه یک مناقصه (که به گفته برخی از فعالان حوزه تبلیغات، دربارهٔ آن هیچ اطلاع‌رسانی اتفاق نیفتاده بود) تمامی تبلیغات خدمات ارزش افزوده (VAS) و شرکت‌های حوزه صنعت پرداخت خود را با رقمی چند صد میلیاردی به شرکتی به نام توسکا داد. در حقیقت این شرکت به واسطه همان مناقصه، پیمانکار تبلیغات سازمان صداوسیما در این حوزه شد.[۵] پس از انعقاد قرارداد میان توسکا و صداوسیما، این شرکت، برنامهٔ روبیکا را با نام رسانه اول یا در حقیقت یک VOD معرفی کرد و از آغاز روزهای نوروز ۱۳۹۷ مهمترین تبلیغات ویژهٔ فضای دیجیتال خود را به آن اختصاص داد.[۶] مدیران روبیکا سرمایه‌گذار اصلی این شرکت را همراه اول و ایرانسل اعلام کرده‌اند،[۷] این در حالی است که پیگیری نام مجموعه‌های سهامدار این شرکت در پایان ما را به «هلدینگ تدبیر» و ستاد اجرایی فرمان امام می‌رساند؛ نهادی که زیر نظر بیت رهبری فعالیت می‌کند.[۸]
بخش‌های اپلیکیشن
خانه
قسمت اصلی اپلیکیشن روبیکا بخش سرویس‌ها (خانه) است که امکاناتی همچون تماشای فیلم و سریال بدون خرید اشتراک[نیازمند منبع] و سرویس بازی به کاربران می‌دهد. در سرویس خبری نیز دسترسی به محتوای خبرگزاری فارس، تسنیم و باشگاه خبرنگاران جوان برای کاربران وجود دارد.
پیام‌رسان
کاربران در این قسمت می‌توانند با اعطای مجوز دسترسی به لیست مخاطبان، برای آنها پیام ارسال کنند. در بخش پیام‌رسان، کاربران فقط می‌توانند به کسانی پیام ارسال کنند که آنها نیز اپلیکیشن روبیکا را نصب کرده باشند. همچنین امکان ایجاد گروه و کانال نیز در بستر روبیکا فراهم شده‌است.[۹] در گذشته اپلیکیشن روبیکا با رایگان بودن ترافیک مصرفی در تمامی بخش‌های برنامه شناخته شده بود؛ با گذشت زمان این روند تغییر کرده و در حال حاضر اینترنت مصرفی، در بخش پیام‌رسان روبیکا برای ارسال متن، تصویر و پیام صوتی برای کاربرانی که از اینترنت اپراتورهای ایرانسل و همراه اول استفاده می‌کنند رایگان است. الگوی محاسبه هزینه اینترنت مصرفی در روبیکا در گذر زمان ممکن است تغییر کند.[۱۰]
روبینو
بخش روبینو به‌نوعی شبیه‌سازی اینستاگرام به‌شمار می‌رود. کاربران در روبینو می‌توانند همانند فضای اینستاگرام محتوای تصویری و ویدیویی خود را در قالب پست و استوری به اشتراک بگذارند. دنبال‌کنندگان می‌توانند پست‌ها و استوری‌ها را ببینند و به آنها واکنش داده یا نظری برای پست بنویسند.[۱۱]
ویترین
بخش ویترین در واقع مشابه با بخش اکسپلور در پلتفرم اینستاگرام است و از طریق آن می‌توان به محتواهای ارسالی و پربازدید کاربران دسترسی پیدا کرد.
تنظیمات
در بخش تنظیمات می‌توان اطلاعات حساب کاربری همچون تنظیم بیوگرافی و تغییر نام، مدیریت کرد. همچنین در بخش تنظیمات ظاهری برنامه می‌توان پوسته‌های آن را تغییر داد. تنظیمات حریم خصوصی و امنیت، کنترل والدین، اعلان‌ها و صداها، داده‌ها و ذخیره‌سازی، تنظیم تب پیش‌فرض از بخش‌های تنظیمات روبیکا هستند.
بازتاب‌ها
به ادعای رضا تقی‌پور، این برنامه از لحاظ محبوبیت و تعداد کاربر بین برنامه‌های ایرانی دارای رتبهٔ اول است.[۱۲] با این حال، مهدی موحدی، سخنگوی سازمان امور مالیاتی در پاسخ به این سؤال که فعالان در پلتفرم روبیکا هم مشمول مالیات خواهند شد، گفت: «روبیکا پلتفرم جدیدی است و تعداد دنبال کننده‌ها در این پلتفرم به ۵۰۰ هزار نفر نمی‌رسد و افرادی که درآمد آنها شناسایی شده در پلتفرم‌های خارجی مانند اینستاگرام فعالیت داشتند».[۱۳] روزنامه خراسان در نقدی به وجود آزادی بی‌نظارت در روبیکا اعتراض کرد.[۱۴][۱۵] در دی ماه سال ۱۳۹۸، محمدجواد آذری جهرمی وزیر سابق ارتباطات جمهوری اسلامی ایران خبر از پیوستن خود به روبینو داد و گفت: «از امروز، شخصاً فعالیتم را در سکوی ایرانی روبینو آغاز کردم و امیدوارم جهانی شود.» او در ادامه تأکید کرد: «ظرفیت حضور در سکوهای بین‌المللی را از دست نمی‌دهیم.»[۱۶] ستاره‌های دو تیم استقلال و پرسپولیس مانند سید جلال حسینی، امید عالیشاه، وریا غفوری و مهدی قایدی در جریان شهرآورد ۹۴ تهران، در روبینو صفحات شخصی ایجاد کردند.[۱۷] البته برخی از این بازیکنان بعدها گفتند که در روبینو فعالیتی ندارند و حساب‌های آنها جعلی است.
تخلفات
نقض حریم خصوصی
پس از اعلام برخی از بازیکنان پرسپولیس مبنی بر ساخت حساب جعلی به نام آنها در روبینو، افشا شد که در روبینو حساب‌های جعلی زیادی به نام افراد معروف و غیر معروف وجود دارند که از روی حساب اینستاگرام آنها برداشته شده‌است.[۱۸] حتی برخی از این حساب‌های جعلی تیک آبی داشتند.[۱۹] این برنامه در پاسخ اعلام کرد که افرادی که به نام آنها حساب جعلی ایجاد شده می‌توانند با تماس به پشتیبانی روبیکا اقدام به حذف حساب جعلی کنند.[۲۰] در پی این تصمیم برنامه‌ریزی شده مجوز فعالیت این برنامه به دلیل تخلفات گسترده لغو شد.[۲۱] با شکایت شاکیان و گزارش کاربران به گوگل انتشار آن از بازار گوگل پلی از دسترس خارج شد.[۲] بعدها و در آبان ۱۴۰۱ این برنامه از سوی گوگل پلی به عنوان بدافزار برای جاسوسی سایبری شناخته و به کاربران آن هشدار امنیتی داده شد.[۲۲] روبیکا در واکنش به این اقدام بیانیه‌ای را منتشر کرد. در این بیانیه روبیکا مدعی آمار «۵۰ میلیون نصب فعال»، «۳۵ میلیون کاربر فعال» و «ارسال بیش از ۵۰۰ میلیون پیام یکتا در روز» شد و همچنین احتمال وجود «انگیزه‌های سیاسی» در پس این اقدام را داد. این برنامه همچنین در توییتی به زبان انگلیسی از گوگل خواست تا برای اثبات بدافزار بودن این برنامه مستنداتی را ارائه کند.[۲۳][۲۴][۲۵] وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در بیانیه‌ای این اقدام گوگل را «سیاسی» خواند و از تشکیل کارگروهی برای بررسی دقیق ادعای گوگل خبر داد.[۲۶]
گران‌فروشی اینترنت
در پاییز ۱۴۰۲ اعلام شد که تخلف روبیکا در عدم رعایت مصوبات شورای عالی فضای مجازی در مورد تعرفه اینترنت داخلی باعث درآمد غیرقانونی به مبلغ دو هزار میلیارد تومان برای این پلتفرم شده‌است.[۲۷][۲۸][۲۹]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ «چرا رئیس صداوسیما از توسکا حساب می‌برد؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۰.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ مختاری، فاطمه (۲۸ مرداد ۱۴۰۰). «برنامهٔ روبیکا از گوگل پلی حذف شد». زومیت. دریافت‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «روبیکا و ذره‌بین از گوگل‌پلی حذف شدند». ایران‌وایر. ۲۸ مرداد ۱۴۰۰. دریافت‌شده در دسامبر ۸, ۲۰۲۳.
- ↑ ارغوان، علی (۲۰۲۲-۱۰-۲۸). «سپر دفاعی گوگل پلی روبیکا را بدافزار شناسایی کرد». فارنت. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۸.
- ↑ «روزنامه خراسان: انحصار توسکا پشت ماسک همراه اول». www.pishkhan.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۹.
- ↑ «روبیکا و چند پرسش از صداوسیما | پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز». انصاف نیوز. ۲۰۱۹-۰۳-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۹.
- ↑ «تقدیر همراه اول و ایرانسل از کاربران روبیکا». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۰.
- ↑ «حمایت حکومتی از روبیکا در برابر گوگل: وزارت ارتباطات بیانیه صادر کرد».
- ↑ «پیام‌رسان روبیکا؛ هر آنچه از یک پیام‌رسان می‌خواهید». فرارو. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.
- ↑ «سوالات رایج کاربران - آیا اینترنت در روبیکا رایگان است؟». سوپر اپلیکیشن روبیکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.
- ↑ «روبینو؛ شبکه اجتماعی روبیکا». فرارو. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.
- ↑ «آخرین آمار کاربران روبیکا، ایتا، بله و سروش». ایرنا. ۲۰۲۲-۱۲-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۴.
- ↑ «سازمان مالیات: دنبال کننده‌های روبیکا به ۵۰۰ هزار نفر نمی‌رسد/ اینفلوئنسرهایی که درآمد آنها شناسایی شده در اینستاگرام فعالیت داشتند». عصر ایران. ۲۰۲۳-۰۷-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۲.
- ↑ «روزنامه خراسان: روبیکا هم‌چنان با کارهای مستهجن، و استفاده از بخت‌آزمایی در صداوسیما رونق دارد». خبرآنلاین. ۲۰۱۹-۰۸-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۰.
- ↑ «۵ انتقاد تند روزنامه اصولگرا از صداوسیما/با فسادهای"روبیکا" این ۵ ضربه را به فرهنگ ایرانی- اسلامی زدید». خبرآنلاین. ۲۰۱۹-۰۹-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۰.
- ↑ «وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: شخصاً از امروز فعالیتم را در سکوی ایرانی «روبینو» آغاز کردم/ مقابل سانسور اینستاگرام می‌ایستیم». برنا. ۱۵ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۹ دی ۱۳۹۹.
- ↑ «استقلال و پرسپولیس باشگاه دیجیتال راه می‌اندازند؟». فرتاک ورزشی. ۲۰۲۳-۰۶-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۴.
- ↑ «دزدی از کاربران ایرانی توسط یک نرم افزار سپاه؛ شکایت کنید». ایران‌وایر. ۲۵ مرداد ۱۴۰۰. دریافت‌شده در دسامبر ۸, ۲۰۲۳.
- ↑ «ماجرای اکانت‌های بی‌صاحب در روبیکا چیست». زومیت. ۲۰۲۱-۰۸-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۶.
- ↑ «روبیکا در پاسخ به منتقدین وجود اکانت‌های غیرواقعی: تماس بگیرید، حذف می‌کنیم». دیجیاتو. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۴-۲۳.
- ↑ «تخلفات گسترده روبیکا؛ ساترا مجوز باطل کرد، پلیس فتا دستور پیگیری داد». ایران‌وایر. ۲۶ مرداد ۱۴۰۰. دریافت‌شده در دسامبر ۸, ۲۰۲۳.
- ↑ «گوگل، روبیکا را یک بدافزار جاسوسی دانست». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۸.
- ↑ «بیانیه روبیکا: این حذف سیاسی است، ۳۵ میلیون کاربر فعال داریم!». حلقه وصل. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۹.
- ↑ «بیانیه روبیکا در خصوص اخطار گوگل به کاربران برای حذف روبیکا؛ احتمال وجود انگیزه‌های سیاسی!». تکراتو. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۹.
- ↑ «بیانیه روبیکا در خصوص پیام گوگل به کاربران روبیکا». اعتمادآنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۹.
- ↑ «بیانیه وزارت ارتباطات دربارهٔ محدودسازی برنامه‌های ایرانی از طرف گوگل». خبرآنلاین. ۲۰۲۲-۱۰-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۳۰.
- ↑ «تخلف گران‌فروشی روبیکا روی میز رئیس‌جمهور، فرصت سوزی روبیکا به همین مورد ختم نمی‌شود». بولتن نیوز. ۲۴ آبان ۱۴۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.
- ↑ «واکنش وزیر ارتباطات به خبر تخلف روبیکا در گران‌فروشی اینترنت؛ سکوها نباید از حمایت‌های ما سوءاستفاده کنند». خبرگزاری دانشجو. ۲۴ آبان ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.
- ↑ «ببینید | تخلف روبیکا در گران‌فروشی اینترنت | وزیر ارتباطات: سکوهای داخلی نباید از حمایت‌های دولت سیزدهم سوءاستفاده کنند». همشهری آنلاین. ۲۰۲۳-۱۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۷.