ابوالهول
ابوالهول (به لاتین: Sphinx) موجودی افسانه ای است با سر انسان، بدن شیر و بالهای عقاب.
در سنت یونانی ابوالهول موجودی خیانت پیشه و بیرحم با سر یک زن، بدن یک شیر و بالهای یک پرنده. برطبق اسطورههای یونانی او آنهایی که با او رو در رو میشود را با پرسیدن یک چیستان به چالش میکشد، و آنها که در پاسخ ناموفق باشند را کشته و میخورد.[۱] این نسخه مرگبار ابوالهول در اسطوره و درام اودیپ ظاهر شده است.
در اسطورهشناسی مصری، به عکس، ابوالهول نوعا به عنوان یک مرد تصویر شده و خیرخواه تلقی میشود، گرچه با قدرتی به همان توحش نسخه یونانی. هردو ابوالهول یونانی و مصری به عنوان نگهبان انگاشته میشدند، مجسمههای آنها اغلب در طرفین معابد قرار میگرفتند.
در دوران رنسانس ابوالهول در هنرهای تزئینی اروپا احیا شد. در طی این دوران تصاویر ابوالهول در ابتدا شبیه به نسخه مصر باستانش بود، اما بعدها هنگامیکه وارد دیگر فرهنگها شد، قسمتی به خاطر ترجمههای متفاوت توضیحات نسخه اصلی، و قسمتی از طریق تکامل ایده ابولهول از طریق ادغام آن در دیگر سنن فرهنگی، اغلب به گونهای کاملا متفاوت انگاشته شد.
به هر حال تجسم ابوالهول عموما با سازههای بزرگ معماری، مانند مقبرههای سلطنتی یا معابد مذهبی، در ارتباط است. مجسمههای زیادی از این موجود ساخته شده و معروفترین آنها ابوالهول بزرگ که در مصر قرار دارد از صخرهای یکپارچه تراشیده شدهاست و ۳۰ متر ارتفاع و ۷۰ متر طول دارد.[۲]
رمز ابوالهول
[ویرایش]اسرارآمیز بودن ابوالهول احتمالاً در ارتباط با تعهد و ادای سوگند هنرمندان و خالقین اساطیر است که بر اساس آن موظف به حفظ اسرار و رموز عقاید و اندیشههای فرهنگی و عرفانی آثار خود بودهاند.[نیازمند منبع] این موجود افسانهای بیش از هر پدیده دیگری در ادبیات و فرهنگ، اقتدار اسطورهای خود را تثبیت نموده و به نماد اعلی و عمیق علم و دانائی و همچنین نمودی از هلاک و نیستی شهرت یافتهاست.[نیازمند منبع] بسیاری از هنرپیشگان زن سینمای قرن بیستم که اسرارآمیز، شهوانی، حیلهگر و مرموز بودهاند به ابوالهول مصری واقع در جیزه تشبیه شدهاند.[نیازمند منبع] همچنین گفتنی است که این بنا بزرگترین بنای تاریخی مصر است.[نیازمند منبع]
وجه تسمیه
[ویرایش]ابوالهول هیکل عظیم (به یونانی: اِسفیگا) اساطیری است که هنرمندان مصری و به تقلید آنان هنرمندان یونانی، به کرات از آن مجسمه ساختهاند. ابوالهول نام حیوان موهومی است که به هیاکل مختلف مجسم میکردند. در مصر ابوالهول را بهشکل شیری نقش میکردند که سر او بهصورت سر مردی بود. احتمالاً این هیاکل را به قصد تعظیم و تکریم نیت که به زعم مصریها الهه حکمت و دانش بود برپا میکردند. در خرابههای بلاد باستانی مصر ابوالهولهای بسیار مشاهده میشود که از یکپارچه سنگ ساخته شده و از همه بزرگتر را ابوالهول خوانند که در بین دو هرم واقع شده و تنه این هیکل در زیر ریگها مدفون و پوشیده بودهاست و فقط سینه و سر او خارج از ریگ مشاهده شد که بیست و هشت متر ارتفاع دارد؛ که بعداً از زیر شن خارج شد.
نگارخانه
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «Dr. J's Lecture on Oedipus and the Sphinx». people.hsc.edu. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۲-۰۷.
- ↑ Desmond، steward (۱۹۷۹). The pyramids and sphinx. Newsweek. شابک ۹۷۸-۰۸۸۲۲۵۲۷۱۱.
- لغتنامه - دهخدا
- Lex. der sprwl. Rdaa. – L. Röhrich
- http://en.wikipedia.org/wiki/Sphinx
پیوند به بیرون
[ویرایش]- آفریدههای اسطورهای با سر انسان
- آفریدههای افسانهای در مصر
- آفریدههای افسانهای زن
- آفریدههای افسانهای یونانی
- ابزارها در مصر باستان
- باستانشناسی
- چیستانها
- دورگهها در اسطورهشناسی
- دورگههای انساننما در اسطورهشناسی
- گربهسانان در اسطورهشناسی
- گونههای یافتههای باستانی مصری
- نمادهای مصر باستان
- هیولاها در اسطورهشناسی
- هیولاها