تحریک‌پذیری
| تحریک‌پذیری | |
|---|---|
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی |
تحریک‌پذیری (به انگلیسی: Irritability) (که به آن دمقی (crankiness) نیز می‌گویند) توانایی تحریکی است که جانداران زنده برای پاسخ به تغییرهای محیطی خود دارند. این اصطلاح هم برای واکنش فیزیولوژیک به محرک‌ها و هم برای حساسیت آسیب‌شناختی، غیرطبیعی یا بیش از اندازه به محرک‌ها استفاده می‌شود.
هنگام انعکاس هیجان‌ها و رفتار انسان، معمولاً به عنوان تمایل به واکنش به محرک‌ها با حالت‌های عاطفی منفی (به ویژه خشم) و طغیان‌های خلقی که می‌تواند پرخاشگرانه باشد، تعریف می‌شود. ناراحتی یا اختلال تحریک‌پذیری از دیدگاه بهداشت روان به عنوان یک علامت رایج نگرانی و پیش‌بینی‌کننده پیامدهای بالینی مهم است.[۱]
تعریف
[ویرایش]تحریک‌پذیری توانایی تحریکی است که جانداران زنده در پاسخ به تغییرهای محیطی خود دارند. این اصطلاح هم برای واکنش فیزیولوژیک به محرک‌ها و هم برای حساسیت آسیب‌شناختی، غیرطبیعی یا بیش از حد به محرک‌ها استفاده می‌شود. تحریک‌پذیری را می‌توان در پاسخ‌های رفتاری به محرک‌های فیزیولوژیک و رفتاری، از جمله محرک‌های محیطی، موقعیتی، جامعه‌شناختی و هیجانی نشان داد.
علائم و نشانه‌ها
[ویرایش]به عنوان یک علامت هیجانی و رفتاری در انسان، زمانی که فردی دارای خلق و خو تنگ است، به راحتی ناامید می‌شود، یا احساس عبوسی یا بدخلقی می‌کند، تحریک‌پذیر در نظر گرفته می‌شود. مراقبان ممکن است تنش در خانه یا خستگی را گزارش کنند. آنها ممکن است برای جلوگیری از تحریک وابستگان خود تدابیری اتخاذ کنند. تحریک‌پذیری با تعدادی از شرایط سلامت روان مرتبط است. این ویژگی مشخص‌کننده هر اختلال خلقی است، مانند اختلال دوقطبی، افسردگی و اختلال خلقی مختل‌کنننده.[۲] همچنین ویژگی اصلی تعدادی از اختلال‌های دیگر از جمله اختلال‌های طیف اوتیسم، اختلال‌های استرس تروماتیک، اختلال اضطراب فراگیر و غیره[۳] است. در نهایت، این یکی از ویژگی‌های قابل توجه هذیان، زوال عقل، تغییرهای هورمونی، اختلال متابولیک، استرس مزمن، درد، و ترک مواد/دارو است.
درمان‌ها
[ویرایش]منطقی است که عادت‌ها سبک زندگی مانند مدیریت خواب، ورزش، استرس و رژیم غذایی را در صورتی که کمک‌کننده باشد، تنظیم می‌کنند.[۴]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ Vidal-Ribas, Pablo; Brotman, Melissa A.; Valdivieso, Isabel; Leibenluft, Ellen; Stringaris, Argyris (2016). "The Status of Irritability in Psychiatry: A Conceptual and Quantitative Review". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 55 (7): 556–570. doi:10.1016/j.jaac.2016.04.014. ISSN 0890-8567. PMC 4927461. PMID 27343883.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام:4وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Toohey, Michael J.; DiGiuseppe, Raymond (April 2017). "Defining and measuring irritability: Construct clarification and differentiation". Clinical Psychology Review (به انگلیسی). 53: 93–108. doi:10.1016/j.cpr.2017.01.009. PMID 28284170.
- ↑ "Irritable mood: Causes, Symptoms and Diagnosis". www.healthline.com (به انگلیسی). Retrieved 2018-05-04.
