دوقطبی اقیانوس هند

دوقطبی اقیانوس هند (نام علمی: Indian Ocean Dipole) پیامدی از اندرکنش‌های هوا-دریا (نام علمی: Air-sea interaction) در اقیانوس هند می‌باشد. وقتی دمای سطح آب در جنوب شرقی اقیانوس هند و در منطقه استوا سردتر از معمول بوده و متعاقباً دمای سطح آبدر غرب اقیانوس هند در استوا گرمتر باشد، فرایند همرفت گرمای آب در سراسر اقیانوس هند شرقی رخ داده و حوضه آب گرم در نواحی غربی پدید می‌آید و شدت بادهای شرقی قویتر از حالت معمول خواهد بود.^[۱]

از پیامدهای این پدیده می‌توان به بارش باران سنگین در سراسر شرق آفریقا و بخش‌هایی از جنوب شرق ایران، خشکسالی شدید و آتش‌سوزی جنگلی در سراسر منطقه اندونزی و … اشاره کرد؛ بنابراین شرق آفریقا، تا حدودی شمال آفریقا و همین‌طور جنوب شرق ایران دوره ای مرطوبتر را خواهند داشت. این حالت را که قطب گرم در غرب و قطب سرد در شرق واقع می‌شوند، فاز مثبت دوقطبی اقیانوس هند می‌گویند. در فاز مثبت دوقطبی اقیانوس هند، بادها در لایه‌های پایینی جو، شرقی خواهند بود و فرارفت رطوبت به سمت غرب اقیانوس هند است. در این هنگام بارش‌ها در غرب این ناحیه شامل شرق آفریقا و بخش‌هایی از جنوب شرق ایران افزایش می‌یابد.

منابع

↑ Yamagata, T.; P. N. Vinayachandran; Goswami, B. N.; Saji, N. H. (1999-09). "A dipole mode in the tropical Indian Ocean". Nature (به انگلیسی). 401 (6751): 360–363. doi:10.1038/43854. ISSN 1476-4687. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)

[1] Yamagata, T.; P. N. Vinayachandran; Goswami, B. N.; Saji, N. H. (1999-09). "A dipole mode in the tropical Indian Ocean". Nature (به انگلیسی). 401 (6751): 360–363. doi:10.1038/43854. ISSN 1476-4687. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)

[۱]