Lavr Kornilov
Ginearál Rúiseach ab ea Lavr Georgiyevich Kornilov (Rúisis: Лавр Георгиевич Корнилов, Lavr Georgievič Kornilov) (18 Lúnasa, 1870 - 13 Aibreán 1918) a throid sa Chéad Chogadh Domhanda agus i gCogadh Cathartha na Rúise. Coinníonn na staraithe cuimhne air, toisc go ndearna sé iarracht i rith Mhí Lúnasa agus Mhí Mheán Fómhair 1917 rialtas na Rúise a chosaint ar na Boilséivigh. Ach b'é ba toradh dá iarracht ná gur scaoil Aleksandr Kerensky (a bhí i gceannas ar Shóivéid Petrograd) saor leo siúd.
Roimh an Réabhlóid
[cuir in eagar | athraigh foinse]Cosacach ab ea Kornilov a saolaíodh sa Chasacstáin (nó sa Turcastáin Rúiseach, mar a thugtaí ar an gceantar san am sin). Cosacach agus fear míleata ab ea athair Kornilov, agus ba bhean áitiúil í a mháthair.
Chaith Kornilov na blianta fada ina oifigeach proifisiúnta in Arm Impiriúil na Rúise. Sna blianta 1890-1904, bhí sé i gceannas ar mhisean taiscéalaíochta in Oirthear na Turcastáine, san Afganastáin agus sa Pheirs. D'fhoghlaim sé sraith teangacha Lár-Áiseacha, agus bhreac sé síos tuairiscí mionchruinne faoina raibh feicthe aige. Le linn Chogadh na Rúise agus na Seapáine, 1904-1905, bronnadh Cros Naomh Seoirse air, chomh maith le céimíocht an choirnéil.
Sna blianta 1907-11, bhí Kornilov ina attaché míleata sa tSín. Nuair a thosaigh an Chéad Chogadh Domhanda, bhí sé ina Mhaor-Ghinearál, agus rannán cos-slua faoina cheannas. I Mí Aibreáin 1915, nuair a bhí troid fhíochmhar á cur ar an gcathéadan, chaill sé an teagmháil a bhí aige leis na trúpaí Rúiseacha eile, agus rug na hOstaraigh air. Nuair a bhí sé ina chime cogaidh, tháinig an Marascal Machaire Franz Conrad von Hötzendorf ar cuairt chuige go pearsanta, ó chuala sé go raibh cime chomh tábhachtach sin aige. I Mí Iúil 1916, áfach, d'éirigh le Kornilov éalú agus filleadh go dtí an Rúis.
Bhí dearcadh criticiúil ag Kornilov ar an monarcacht Rúiseach. Nuair a bhí an chumhacht bainte den tSár Nioclás a Dó, cuireadh i gceannas Cheantar Míleata Chathair Pheadair é, i Márta 1917. I Mí an Mheithimh 1917, rinne Arm na Rúise iarracht ionsaí a theip orthu, ach b'é Kornilov an t-aon ghinearál amháin ar éirigh an t-ionsaí leis. Mar sin, cuireadh i gceannas ar an arm go léir é.
An Coup d'État nár éirigh leis
[cuir in eagar | athraigh foinse]Cé go raibh Kornilov míshásta leis an Sár Nioclás, bhí sé den tuairim nár chóir don Rúis a cuid comhghuaillithe a ligean síos sa chogadh. Ar nós a lán Rúiseach, bhí sé barúlach fosta go raibh anord agus ainriail ag dul i bhfairsinge sa tír i ndiaidh Réabhlóid na Feabhra, agus dá gcaillfí an cogadh, go gcaillfí an Rúis. Dúirt sé nach raibh i Léinín agus sna Boilséivigh ach spiairí Gearmánacha agus gur chóir iad a chur chun báis. D'éiligh sé freisin go gcuirfí an disciplín mhíleata i bhfeidhm ar an arm arís, go gcuirfí deireadh le comhairlí an lucht oibre agus na saighdiúirí (na sóivéidí), agus go n-"athstruchtúrófaí" an Rialtas Sealadach féin.
Chreid sé go raibh údarás ó Kerensky aige an tsíocháin a chur ar bun arís sa phríomhchathair agus an rialtas a athstruchtúrú. Mar sin, d'ordaigh sé do Thríú Cór an Airm máirseáil go Cathair Pheadair agus an dlí míleata a chur i bhfeidhm ar an áit. Maidir le Kerensky, áfach, scoir sé Kornilov de phost an Ard-Cheannasaí ar an 9 Meán Fómhair, agus é á chur ina leith go raibh sé ag iarraidh deachtóireacht mhíleata a chur ar bun.
Chreid Kornilov go raibh Kerensky cimithe ag na Boilséivigh, agus gur chuir siadsan d'fhiachaibh air a leithéid d'ordú a thabhairt don Ghinearál. Is é an freagra a thug Kornilov ná gur eisigh sé gairm shlógtha do na Rúisigh go léir, agus é ag áitiú orthu "teacht chun tarrthála don tír seo againne atá ag saothrú an bháis cheana féin".
I nDiaidh an Choup d'État
[cuir in eagar | athraigh foinse]Nuair a theip ar an gcoup d'état, cuireadh Kornilov agus lucht a leanúna faoi choimhéad i bpríosún Bikhov. Go gairid ina dhiaidh sin, shealbhaigh na Boilséivigh an chumhacht. D'éirigh le Kornilov an príosún a thréigean, ós rud é go raibh lucht tacaíochta dá chuid féin i measc na séiléirí.
Rinne Kornilov a bhealach go dtí réigiún Abhainn Don, agus chabhraigh sé leis an nGinearál Mikhail Alekseyev arm frith-Bhoilséiveach a shlógadh i Novocherkassk. Cé go raibh na Boilséivigh i bhfad ní ba líonmhaire, d'éirigh le Kornilov agus lena dhíorma beag an-chath a chur orthu.
Fuair Kornilov bás i Mí Aibreáin 1918, le linn an chatha faoi Ekaterinodar. Nuair a bhí a chuid saighdiúirí ag cur léigir ar an gcathair, mharaigh sliogán de chuid na nDearg é.
Cuireadh é i gceann de na sráidbhailte máguaird. Cúpla lá ina dhiaidh sin, tháinig na Boilséivigh go dtí an sráidbhaile. Dhí-adhlaic siad corpán an Ghinearál agus náirigh siad go poiblí é. Ina dhiaidh sin, d'ainmnigh ginearáil an Airm Bháin ceann de rannáin an Airm as Kornilov.