Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Jump to content

Liana

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Lianaí de speicis éagsúla in aimhréitigh san Astráil thrópaiceach.
Lianaí in Udawattakele, Srí Lanca
Ceannbhrat de Entada gigas atá ag fás thar Bauhinia glabra ar Kauai, Haváí.
Tranglam mór de Liana trasna ar fhoraois sna Gaati Iartharach

Is éard is liana[1] ann ná dreapaire fadghasach adhmadach atá fréamhaithe san ithir ag leibhéal na talún agus a úsáideann crainn, chomh maith le modhanna eile tacaíochta ingearacha, chun dreapadh suas go dtí an ceannbhrat chun rochtain a fháil ar cheantair dea-soilsithe den fhoraois. Is saintréith de chuid na bhforaoisí duillsilteacha taise trópaiceacha (go háirithe foraoisí séasúracha), ach tá siad le fáil i bhforaoisí báistí measartha agus i bhforaoisí duillsilteacha measartha. Bíonn lianaí measartha ann freisin, mar shampla baill na ngéineas ClematisVitis (fíonchaor fhiáin). Is féidir le lianaí droichid a fhoirmiú i measc ceannbhrat na foraoise, ag soláthar cosáin ar fud na foraoise d’ainmhithe crannacha. Féadann na droichid seo crainn níos laige a chosaint ar ghaoth láidir. Bíonn lianaí san iomaíocht le crainn fhoraoiseacha le haghaidh solas na gréine, uisce agus cothaithigh ón ithir.. [2] Táirgeann foraoisí gan lianaí 150% níos mó torthaí; bíonn dóchúlacht faoi dhó ag na crainn a bhfuil lianaí acu bás a fháil.

  1. Niall Ó Dónaill, eag.: “Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): liana” (ga). Teanglann.ie. An Gúm (1977). Dáta rochtana: 2024-02-01.
  2. Schnitzer (2002). "The ecology of lianas and their role in forests". Trends in Ecology and Evolution 17 (5): 223–230. doi:10.1016/S0169-5347(02)02491-6.