1040

Sa paj ka konsèrné lannen 1040 di kalandriyé julyen.

Évènman

Azi

• 22 mè : Tirk-ya Ghaznévid sa venki à batay-a di Dandanakan, o nò di Merv pa Saljûqid-ya ki ka tchipé Khorassan-an. Tchagri-Beg (tr)(1040-1058) épi so tiboug Alp-Arslan ka rété o Khorasan pannan ki Toghrul-Beg par à konkèt-a di Iran di l’Irak (finisman an 1058).

An Chin, Liao-ya é Xia-ya ka ménasé di lansé roun kanpangn konjwent kont Song-yan. Administratò-a di Shaanxi Fan Zhongyan (989-1052) sa charjé di konténi Xia-ya à frontchèr-a ; oun trété sa signé an 1044.

Éròp

Viktwè-a di Georges Maniakès atè Troina o koumansman di lannen-an ka pèrmèt konkèt-a di Syracuse pa Bizanten-yan.

• 18 jen : koumansman di règn di rwa Knud II le Hardi, an Anglétèr (finisman an 1042).

• À lanmò-a d’Harold Pyé di lyèv di maladi 17 mars, Canut le Hardire ka pran pouvwè-a an Anglétèr é ka konpòrté so kò kou roun tiran. I ka ègzijé roun danegeld di 32 000 liv ki vèrsé pou li an 1041.

• 21 jen : koumansman di règn Geoffroy Martel, kont d'Anjou (finisman an 1060).

• 14 out : batay di Bothnagowan oben di Pitgaveny, prè di Elgin. Macbeth, jénéral di Duncan Ie é léritché di tronn soulon tradisyon pikt-a, ka fè asasiné sa dannyé ki ka joujé li roun isirpatò é ka divini rwa d'Ékòs (finisman di règn an 1057).