1219

Sa paj ka konsèrné lannen 1219 di kalandriyé julyen.

Évènman

Lazi

• 13 févriyé : o Japon, asasina di dannyé shogun Minamoto, Minamoto no Sanetomo. Hōjō, désandan dé Taira, ka fè nonmen réjan é ka gouvèlné pa entèrmédjèr-a shoguns fantoch.

• Sèptanm : koumansman di envazyon-an di soultanat tirk di Khârezm (Tirkestan, Afghanistan, Pèrs) pa Gengis Khan (finisman an 1225).

• Gengis Khan, rwa-a dé Karlouk, Arslan Khan é khan dé OuïghoursBartchouk ka rasanblé prè di Dé san mil wonm asou ro Irtychpendant été-a, épi ka anvayi Khârezm-an.

• Gengis Khan ka lésé so tiboug-ya Djaghataï é Ogodeï ka mété syèj-a divan Otrar, épi ka divizé so fòs-ya. Djötchi ka désann kour-a di Syr-Daria bò'd Aral, ka pran Sugnak é Djend é ka an masakré popilasyon-an, épi ka roujwenn gro-a dé troup o sid di lanmè d’Aral, tandi k’Alak noïon ka roumonté flèv-a é ka anparé so kò di Bénaket é di Khodjend. Gengis Khan é so jenn tiboug Toulouï-otchigin ka vansé bò'd Boukhara.