1669

11 mars : léripsyon di Etna.

1669 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun mardi.

Évènman

• 18 avril : Aurangzeb, ki ka sasé à enstoré sharî'a, ka entèrdi konstriksyon-an di tanp endou é ka fè détrwi pli résan-ya. Tanp-a di Vishwanath atè Bénarès sa démoli an out, swivi pa sa-ya di Keshava Rai atè Mathura an janvyé 1670 é di Somnāth o Kâthiâwar.

• 14 jen, Lachin : Kangxi ka fè arété roun-an di so ansyen réjan-yan é ka dégradé rounòt. Li ka òrdonnen rèstitisyon-an dé latè ki sézi pa Mandchou-ya o Chinwa.

• 20 jen : koumansman di révòlt-a dé Aïnou, popilasyon endijenn di nò di Japon, ki mennen pa Shakushain, ki aplé pa gouvèlman shogunal-a « révòlt d'Ezo » (1669-1672). Yé sa krazé pa klan-an Matsumae.

• Jwiyé : Kozak-ya di Stenka Razine ka ataké so kò à flòt pèrsan-an asou riv oryantal-a di Kaspyen-an.

• Pronmyé gouvèlnò-a di zil Bourbon-an Étienne Regnault ka fondé Saint-Denis.

• Révòlt dé Jat di Mathura kont Aurangzeb, à laswit-a di dèstriksyon-an di tanp di Mathura. Yé chèf Gokla sa mété à lanmò ké so fanmi sa konvèrti di fòs à lislanm-an. Dispèrsé o sid é à lès-a di Delhi, Jat-ya sa roun kouminoté popilèr é géryé di ba caste di lorijin scythe. Yé sosyété sa strikman égalitèr.