Kaliningrado

Kaliningrado
	Калининград (ru)
	Bandeira Brasón
Alcume	Кёниг e Ворота в Россию
Epónimo	Mikail Kalinin
Localización
	54°43′N 20°30′L / 54.72, 20.5
Estado	Rusia
Exclave	Óblast de Kaliningrado
Urban okrug in Russia (en)	Kaliningrad Urban Okrug (en)
Capital de	Kaliningrad Urban Okrug (en) (2004–)
Contén a división administrativa	Leningradsky Administrative District (en) ; Moskovsky Administrative District (en) ; Tsentralny Administrative District (en)
Poboación
Poboación	489.735 (2023) (2.179,51 hab./km²)
Xeografía
Superficie	224,7 km²
Bañado por	Rio Prególia (pt)
Altitude	5 m
Datos históricos
Precedido por	Königsberg
Creación	1255
Organización política
• Xefe do goberno	Oleg Aminov (en) (2023–)
Identificador descritivo
Código postal	236000
Fuso horario	UTC+02:00
Prefixo telefónico	4812
Identificador OKTMO	27701000001
Identificador OKATO	27401000000
Outro
Irmandado con	Southampton ; Cidade de México ; concello de Burlöv ../... 26+
Páxina web	klgd.ru

Kaliningrado (en ruso: Калининград, tr. "Kaliningrad", [kəlʲɪnʲɪnˈgrat] (AFI)), Królewiec en polaco, Karaliaučius en lituano, antigamente chamada Königsberg (pronuncia en alemán [ˈkøːnɪçsˌbɛʁk] (AFI)), é a capital da provincia rusa de Kaliningrad, enclave ruso entre Polonia e Lituania, na beira do Mar Báltico. A cidade tamén é célebre polo problema topolóxico das Sete pontes de Königsberg, resolvido por Euler no 1736.

Historia

O Königsberg alemán

O castelo de Köningsberg.

Kaliningrado foi fundada no 1255 polos Cabaleiros teutónicos baixo o nome de Königsberg (a montaña do rei), foi a capital da Prusia ata a unificación de Alemaña, da que pasou a formar parte. Tras a primeira guerra mundial, o territorio prusiano, xunto con Köningsberg, quedou illado do resto de Alemaña polo corredor polaco de Danzig.

Na segunda guerra mundial, libráronse duros combates nos arredores da cidade entre o Exército Vermello e as forzas alemás, que remataron coa vitoria soviética e a captura de case 100.000 soldados alemáns. No final da segunda guerra mundial a poboación sufriu severos bombardeos aliados, que foron seguidos dunha represión intensa dos soviéticos, que tentaron exterminar ou expulsar á poboación.

Kaliningrado na Unión Soviética

Ao rematar a guerra, Köningsberg foi renomeado como Kaliningrado (do nome do presidente do Comité Central do Partido Comunista, Mikhaíl Kalinin), cando a URSS anexou os territorios da rexión (rexión de Kaliningrado).

Como compensación pola anexión deste territorio, Polonia anexionouse as rexións alemás de Silesia e Pomerania oriental. Á súa vez, Prusia Oriental foi dividida en dúas partes: a meridional que pasou a mans polacas, e a setentrional que foi incluída na Unión Soviética.

A maior parte dos residentes alemáns foron expulsados da cidade. A Unión Soviética seguiu entón unha política de rusificación do territorio, sen incorporar a rexión da República Socialista Soviética de Lituania. Kaliningrado foi unha das principais bases navais soviéticas do Mar Báltico, xunto con Riga e a illa de Kronstadt.

Tras a caída da Unión Soviética e a independencia de Lituania en 1991, o territorio quedou baixo a soberanía rusa e separado do resto do país.

Kaliningrado na Federación Rusa

A catedral de Kaliningrado

Tras a caída da Unión Soviética e a independencia de Lituania no 1991, o territorio quedou baixo a soberanía rusa e separado do resto do país. Kaliningrado converteuse entón nun enclave ruso illado do resto de Rusia, feito que se acentuou aínda máis cando Polonia e Lituania ingresaron na OTAN e máis tarde na Unión Europea. Por estas razóns todos os rusos desta rexión que queren pasar ao resto de Rusia teñen que facelo a través de países membros da OTAN e da UE que lles esixen un visado. O primeiro ministro ruso Vladimir Putin declarou que este requirimento de visado era unha violación da soberanía rusa; ademais, propuxo a creación dunha zona de libre comercio na rexión, para converter Kaliningrado no "Hong Kong do Báltico". Pouco despois, Rusia e Lituania chegaron a un acordo: os rusos que desexen cruzar Lituania recibirán un permiso especial para cruzar as fronteiras ruso-lituanas.^[1]

No 2004, Alemaña estableceu a súa primeira misión diplomática na cidade, feito que é interpretado como un símbolo de confianza entre Alemaña e a Federación Rusa.^[2]

En xullo de 2007, o viceprimeiro ministro de Rusia Sergéi Ivánov declarou que se os Estados Unidos despregaban un sistema de defensa contra mísiles en Polonia, despregaríanse armas nucleares en Kaliningrado.^[3] Kaliningrado é unha importante base naval para Rusia, xa que é o único porto ruso no mar Báltico no que as augas non se conxelan durante o invierno.