Esquí alpino
O esquí alpino[1] ou esquí de montaña, é o pasatempo de esvarar por pistas cubertas de neve en esquís con ataduras de talón fixo, a diferenza doutros tipos de esquís (campo a través, Telemark ou saltos de esquí), que usan esquís con ataduras de talón libre. Xa sexa como diversión ou como deporte, adoita practicarse en estacións de esquí, que ofrecen servizos como telesquís, fabricación de neve artificial, preparación de neve, restaurantes e patrullas de esquí.
Os esquiadores "fóra de pista", que esquían fóra dos límites da área de esquí, poden empregar motos de neve, helicópteros ou subidas mecánicas pera chegar á cima dunha montaña. Os esquiadores de fondo poden empregar equipos especializados con atadura de talón libre, incluíndo peles "pegañentas" nos fondos dos esquís para impedir que se deslicen cara a atrás durante unha subida, logo bloquear o talón e retirar as peles para o seu descenso.
O esquí alpino foi un evento nos Xogos Olímpicos de Inverno desde 1936.[2] En 1886 introduciuse en Oslo unha competición correspondente ao slálom moderno.[3]
Historia
[editar | editar a fonte]
As orixes do esquí poden remontarse á época prehistórica en Rusia, Finlandia, Suecia e Noruega, onde se conservaron nas turbeiras táboas de madeira de tamaños e formas diferentes.[4] A palabra "esquí" está relacionada coa palabra nórdica antiga "skíð", que significa "anaco de madeira ou leña".[5] Os esquís inventáronse para cruzar zonas húmidas e marismas no inverno cando se conxelaban. Os esquís fixeron parte integral do transporte nos países máis fríos durante miles de anos. Na década de 1760 rexistrouse o esquí como usado no adestramento militar. O exército noruegués realizou competicións de habilidade que consistían en esquiar pistas abaixo, arredor de árbores e obstáculos mentres disparaban.[6] O esquí alpino moderno adoita datarse na década de 1850 e, a finais do século XIX, o esquí foi adaptado dun método de transporte a un deporte competitivo e recreativo.[4] A lenda norueguesa Sondre Norheim comezou por primeira vez coa tendencia dos esquís con lados curvos, ataduras con bandas de talón ríxidas feitas de salgueiro e o estilo de xiro slálom.[4] Os esquís de madeira deseñados por Norheim aseméllanse moito á forma dos modernos esquís de slálom.[7] Norheim foi o campión da primeira competición de esquí alpino en Oslo, en 1868.[4] Norheim impresionou os espectadores cando utilizou o "talo christie", técnica chamada orixinalmente "xiro christiania" (en noruegués: christianiasving ou kristianiasving) polo nome da cidade nesa época. O xiro do Telemark foi a técnica alternativa. O xiro christiania converteuse máis tarde no xiro paralelo como técnica estándar no esquí alpino.[8][9][10][11]
O termo "slálom" provén dos dialectos noruegueses en que slalåm significa "rastro (låm) nunha ladeira (sla)".[5] En Telemark contra 1800, os sendeiros máis escarpados e difíciles chamábanse ville låmir ("sendeiros salvaxes"). As competicións de esquí en Telemark comezaban a miúdo nunha montaña escarpada, continuaban ao longo dun escorregadoiro de rexistro (tømmerslepe) e completábanse cun xiro pronunciado (xiro de Telemark) nun campo ou lago xeado. Este tipo de competición utilizaba o terreo natural e típico de Telemark. Algunhas carreiras estaban en "rumbos accidentados" (kneikelåm) e ás veces incluían "saltos pronunciados" (sprøytehopp) para máis dificultade.[12] As primeiras competicións de slálom coñecidas celebráronse en Telemark arredor de 1870 xunto con competicións de salto de esquí, en que participaban os mesmos deportistas.[13] Husebyrennet incluía desde 1886 svingrenn (competición de xiros nos outeiros), xa que o termo slalåm aínda non fora introducido. [2] O slálom apareceu por primeira vez nunha competición de esquí en Sonnenberg en 1906.[3] Dúas ou tres décadas despois, o deporte estendeuse ao resto de Europa e aos Estados Unidos. A primeira competición de esquí de slálom tivo lugar en Mürren, Suíza, en 1922.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para slálom.
- ↑ "Alpine Skiing". International Olympic Committee. Consultado o 12 de marzo de 2010.
- ↑ 3,0 3,1 Roland Huntford (2006). To planker og en lidenskap – Skiløpingens historie. Aschehoug. ISBN 978-82-03-20945-1
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 "Alpine skiing Equipment and History - Olympic Sport History". International Olympic Committee (en inglés). 15 de maio de 2018. Consultado o 8 de marzo de 2019.
- ↑ 5,0 5,1 Caprona, Yann de: Norsk etymologisk ordbok. Oslo: Kagge forlag, 2014. ISBN 9788248910541
- ↑ Sood, Suemedha (22 de decembro de 2010). "Where did skiing come from?". www.bbc.com (en inglés). Consultado o 8 de marzo de 2019.
- ↑ Vaage, Jakob (1952). Norske ski erobrer verden. Oslo: Gyldendal.
- ↑ Bjaaland, Olav S. (1966). Den moderne skiidrott hundre år: 1866-1966. Oslo
- ↑ aage, Jakob (1979). Skienes verden. Oslo: Hjemmenes forlag i samarbeid med Foreningen til ski-idrettens fremme. ISBN 8270061689
- ↑ Alpin skisport: utfor, slalåm, storslalåm. Oslo: Teknologisk forlag 1980. ISBN 8251201942
- ↑ Hem, Olav (1996). Idrettsordboka: norsk-engelsk/engelsk-norsk ordbok for vinteridretter. Oslo: Universitetsforlaget. ISBN 8200227758
- ↑ Bø, Olav (1993). Skiing throughout history. Oslo: Samlaget. ISBN 8252138853
- ↑ Bjaaland, Olav S. (1966). Den moderne skiidrott hundre år: 1866-1966. Oslo
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Esquí alpino  |
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Alpine Canada Alpin - Alpine Canada Alpin, National Governing Body for Ski Racing within Canada
- U.S. Ski and Snowboard Association - The National Governing Body for Ski Racing
- U.S. Ski Team - Bio information and stories on U.S. elite athletes
- Retro Ski - ski history
- Alpine Ski Database
- Colorado Ski Museum
