Bobby Fischer

Bobby Fischer
	;
Biografía
Nacemento	(en) Robert James Fischer ; 9 de marzo de 1943 ; Chicago, Estados Unidos de América
Morte	17 de xaneiro de 2008 (64 anos); Reiquiavik, Islandia
Causa da morte	insuficiencia renal
Lugar de sepultura	Selfoss (pt)
País de nacionalidade	Estadounidense; Islandés (2005-2008)
Educación	Erasmus Hall High School (en) (–1958)
Actividade
Ocupación	xadrecista, escritor, inventor
Profesores	Carmine Nigro (en) , Norman T. Whitaker (en) e William Lombardy
Nacionalidade deportiva	Estados Unidos de América
Deporte	xadrez
Título de xadrecista	Mestre Internacional (1957); Grande Mestre de Xadrez (pt) (1958)
Puntos ELO (màx.)	2.785 (1972)<
Participou en
1970	Olimpíada de xadrez de 1970 (pt)
1966	Olimpíada de xadrez de 1966 (pt)
1962	Olimpíada de xadrez de 1962 (pt)
1960	Olimpíada de xadrez de 1960 (pt)
Familia
Cónxuxe	Miyoko Watai
Pai	Paul Nemenyi
Premios
	(1970, 1971, 1972) Chess Oscar (pt) ; world chess champion (en) ;
Descrito pola fonte	Obálky knih, ; Moskovskaia entsiklopedia: Litsa Moskvi
Páxina web	bobbyfischer.net

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Fischer.

Para describir os movementos das pezas de xadrez neste artigo usouse a notación alxébrica.

Robert James Fischer, coñecido como Bobby Fischer, nado en Chicago (Illinois) o 9 de marzo de 1943 e finado en Reiquiavik o 17 de xaneiro de 2008, foi un xadrecista estadounidense, logo nacionalizado islandés.

Traxectoria

Primeiros anos

Naceu no seo dunha familia de emigrantes alemáns. Os seus pais divorciáronse cando Fischer tiña dous anos. Aos seis, cando marchou canda a nai a Brooklyn, Fischer aprendeu en por si a xogar ao xadrez polas instrucións que viñan nun pequeno xogo que lle regalara a irmá. Ao principio xogaba contra ela, pero axiña necesitou adversarios máis fortes para desenvolver o seu xogo. Á idade de 7 uniuse ao club de xadrez de Brooklyn, onde o seu presidente, Carmine Nigro, se encargou persoalmente da súa formación.

Ata os 13 anos, Fischer asistiu á Erasmus Hall High School, pero deixaría o instituto sen graduarse. Varios profesores do mesmo recórdano como un mozo difícil. En 1956 a súa nai conseguiu que John W. Collins, titor doutros xogadores sobresalientes, incluídos Robert Byrne e William Lombardy, o aceptase como alumno. O seu ascenso á elite da competición foi moi rápido. Con 13 anos participou no torneo "Rosenwald Memorial", onde xogou contra Donald Byrne. En 1957, á idade de 14, obtivo o campionato dos Estados Unidos de xadrez.

Gran mestre

No plano internacional, a súa carreira coincidiu co apoxeo da escola soviética que dominou o mundo do xadrez desde 1948 ata 1972. O campionato estadounidense gañado por Fischer era de carácter zonal para a FIDE e a súa vitoria abriulle as portas do campionato mundial. Ao ano seguinte, á idade de 15 anos, logrou o título de gran mestre ao ocupar o quinto posto no Interzonal de Portoroz. Foi o xadrecista máis novo en obter esa distinción ata ese momento. Con ese quinto lugar conseguiu ademais o dereito de xogar o Torneo de Candidatos, no que se seleccionaba ao que había de disputar o título mundial ao campión, daquela Mikhail Botvinnik).

Naquel primeiro Torneo de Candidatos, Fischer ocupou un modesto sexto lugar. E, a pesar de conseguir sensacionais resultados nos torneos internacionais desde fins da década de 1950, diversos factores (ás veces o seu propio carácter, noutras ocasións a supremacía dos xadrecistas soviéticos) atrasaron a súa loita polo título máximo.

A principios da década de 1970 chegou á final do campionato mundial. Tras gañar o internacional de Palma, derrotou a Mark Taimanov (6-0), Bent Larsen (6-0) e Tigrán Petrosián (6,5-2,5) nos enfrontamentos do torneo de candidatos, todos eles no top 10 mundial e obtivo o dereito a enfrontarse a Boris Spassky. A serie de 19 vitorias consecutivas (as 6 últimas do interzonal, as dos seus enfrontamentos con Taimanov e Larsen e a primeira do seu enfrontamento con Petrosian) constitúe un fito histórico.

A partida do século

O encontro con Spassky celebrouse en Reiquiavik. Concitou unha extraordinaria atención en todo o mundo. Foi visto tamén como un encontro político en plena guerra fría. Fisher perdeu a primeira partida en enfrontamento limpo e a segunda por non presentarse. Parecía que Spassky retería o título para o xadrez soviético pero Bobby venceu na terceira. A cuarta partida foi táboas e desde a quinta impúxose rotundamente Fischer. Logo dun tenso desenvolvemento, Fischer venceu o seu rival tras 21 partidas (Spassky abandonou a partida decisiva mentres o seu adversario durmía no hotel) e coroouse campión mundial o 31 de agosto de 1972 cun total de 7 partidas gañadas, 3 perdidas e 11 táboas. Foi o primeiro e único estadounidense en conquistar o título. Foi coñecida pola historia como "a partida do século".

Este momento supuxo tamén a fin da súa carreira. Desde entón non volveu xogar ningunha partida oficial durante o seu reinado e, cando en 1975 tivo que defender o título fronte ao aspirante Anatolii Karpov, púxolle tantos requirimentos á FIDE que lle retirou o título por incomparecencia. Dende aquela e ata 1992 non volveu xogar en público e levou unha vida retirada.

A partida 21

Posición final da partida 21 logo do abandono de Spassky.

Transcrición da partida 21 do enfrontamento entre Fischer e Spassky:

Brancas: Boris Spassky
Negras: Bobby Fischer
1. e4 c5, 2. Cf3 e6, 3. d4 cxd4, 4. Cxd4 a6, 5. Cc3 Cc6, 6. Ae3 Cf6, 7. Ad3 d5, 8. exd5 exd5, 9. O-O Ad6, 10. Cxc6 bxc6, 11. Ad4 O-O, 12. Df3 Ae6, 13. Tfe1 c5, 14. Axf6 Dxf6, 15. Dxf6 gxf6, 16. Tad1 Tfd8, 17. Ae2 Tab8, 18. b3 c4, 19. Cxd5 Axd5, 20. Txd5 Axh2+, 21. Rxh2 Txd5, 22. Axc4 Td2, 23. Axa6 Txc2, 24. Te2 Txe2, 25. Axe2 Td8, 26. a4 Td2, 27. Ac4 Ta2, 28. Rg3 Rf8, 29. Rf3 Re7, 30. g4 f5, 31. gxf5 f6, 32. Ag8 h6, 33. Rg3 Rd6, 34. Rf3 Ta1, 35. Rg2 Re5, 36. Ae6 Rf4, 37. Ad7 Tb1, 38. Ae6 Tb2, 39. Ac4 Ta2, 40. Ae6 h5, 41. Ad7 Brancas abandonan.

Os últimos anos

En setembro de 1992 aceptou participar nun encontro de exhibición conmemorando os 20 anos do seu enfrontamento con Spassky (xa nacionalizado francés) que había de ter lugar en Iugoslavia. Volveu vencer o seu antigo rival e obtivo o premio de 3 millóns de dólares que ofrecera un empresario iugoslavo. Pero en 1992, Belgrado estaba baixo o bloqueo do goberno dos Estados Unidos e a acción de Fischer foi considerada no seu propio país como un acto de traizón e foi posto na lista de fuxitivos do FBI e da CIA. Entón, Fischer desapareceu de novo.

O 13 de xullo de 2004, Fischer reapareceu en público cando, mentres pretendía ir a Filipinas desde Toquio, foi detido no aeroporto internacional de Narita por usar un pasaporte que o goberno dos Estados Unidos cancelara. As autoridades xaponesas prendérono á espera de resolver o problema suscitado pola petición de extradición dos Estados Unidos. O 15 de decembro dese ano, o goberno islandés aceptou darlle asilo político a Fischer nese país, para así escapar á extradición aos Estados Unidos, e ordenou o seu traslado inmediato a Reiquiavik, onde podería recibir unha nova cidadanía. A pesar das presións do goberno estadounidense, o 9 de marzo de 2005, aínda encarcerado, recibiu un pasaporte islandés como agasallo polo seu 62 aniversario. O 21 de marzo, o parlamento islandés aprobou conceder a cidadanía islandesa a Bobby Fischer, con 40 votos a favor e dúas abstencións, e tres días despois, tras 8 meses de detención, foi posto en liberdade e deportado a Islandia, onde cualificou a George W. Bush de criminal e ao primeiro ministro xaponés Iunichiro Koizumi como monicreque de Bush.

Á súa chegada a Reiquiavik foi aclamado como un heroe por unha multitude de seguidores. Faleceu catro anos despois nese país á idade de 64 anos.

Véxase tamén

Ligazóns externas

Bobby Fischer en ChessGames.com
Bobby-Fischer.net (en inglés)
BobbyFischer.net (en inglés)
65 posicións decisivas dos seus xogos (en inglés)
Relato de Nigel Short sobre posibles xogos contra Bobby Fischer no ICC (en inglés)
Noticia na CNN no día seguinte a súa morte Arquivado 03 de xuño de 2008 en Wayback Machine. (en inglés)
Noticia na BBC no día seguinte a súa morte (en inglés)

Anterior: Boris Spassky	Campión do mundo de xadrez 1972–1975	Seguinte: Anatoli Karpov