Isabel do Brasil
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 29 de xullo de 1846 Río de Xaneiro, Brasil |
Morte | 14 de novembro de 1921 (75 anos) Castelo d'Eu, Francia (pt) |
Lugar de sepultura | Catedral de Petrópolis |
Senadora do Brasil | |
1871 – 1889 | |
Princesa Imperial do Brasil (pt) | |
1846 – 1889 | |
Datos persoais | |
Relixión | Igrexa católica |
Actividade | |
Ocupación | aristócrata, rexente |
Outro | |
Título | Princesa |
Familia | Casa de Bragança |
Cónxuxe | Gastão de Orléans, Conde d'Eu (1864–1921), morte |
Fillos | Luísa Vitória, Princesa do Grão-Pará, Dom Pedro de Alcântara de Orléans e Bragança, Luís María do Brasil, António Gastão de Orléans e Bragança |
Pais | Pedro II do Brasil e Tareixa Cristina de Borbón-Dúas Sicilias |
Irmáns | Pedro Afonso de Bragança Afonso Pedro de Alcântara de Bragança Leopoldina de Bragança e Bourbon |
Premios | |
Isabel Cristina Leopoldina Augusta Micaela Gabriela Rafaela Gonzaga de Borbón-Dúas Sicilias e Braganza, nada no Río de Xaneiro o 29 de xullo de 1846 e finada en Eu (Sena Marítimo, Francia) o 14 de novembro de 1921, foi unha princesa imperial, rexente do Imperio e emperatriz de jure do Brasil, como Isabel I. Foi filla de Pedro II do Brasil (último emperador do Brasil) e da princesa Teresa Cristina de Borbón-Dúas Sicilias. Como a súa filla máis vella e herdeira ao trono, asumiu tres veces a rexencia do Imperio durante as viaxes do seu pai. É coñecida como A Redentora porque nun deles aboliu a escravitude no Brasil, o que enfrontou a familia imperial cos poderosos terratenentes escravistas.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Nacemento e infancia
[editar | editar a fonte]Isabel naceu no palacio de São Cristóvão, segunda filla do emperador Don Pedro II. Foi bautizada na Capela Imperial o 15 de novembro de 1846 e o seu nome foi dado en honra da súa avoa materna, a raíña María Isabel das Dúas Sicilias. Tivo como padriños o rei consorte Fernando II de Portugal e a raíña das Dúas Sicilias.
Coa prematura morte dos seus irmáns Afonso e Pedro, Isabel converteuse na herdeira da coroa. O recoñecemento oficial como a sucesora e herdeira do pai celebrouse o 10 de agosto de 1850, cando a Asemblea Xeral, reunida no Palacio do Senado ás 11 da mañá, proclamou a herdeira ao trono, de conformidade cos artigos 116 e 117 a Constitución do Imperio.
O 29 de xullo de 1860 Isabel cumpriu 14 anos e, segundo o artigo 106 da Constitución Imperial, tomou o xuramento de "mantener a relixión católica romana, observar a Constitución política da nación brasileira e ser obedentes ás leis e ao Emperador".
Educación
[editar | editar a fonte]Coa fin de preparala para o seu papel, Pedro II comezou a interesarse pola formación da futura emperatriz. Dende o principio, con todo, o emperador comezou entendementos para dar unha institutriz ás súas fillas. Por recomendación de Francisca de Braganza, a tía das princesas, foi escollida a condesa de Barral, filla do embaixador Domingos Borges de Barros, vizconde de Pedra Branca e esposa do nobre francés, o conde de Barral, considerada pola maioría dos autores como o grande amor do emperador Pedro II. A condesa comezou as súas funcións en setembro de 1855.
En São Cristovão, para mitigar o ambiente cargado de estudos e deberes, pequenas pezas teatrais eran protagonizadas polas princesas e os seus amigos da infancia (entre eles algúns fillos dos escravos). A proximidade da princesa cos negros, dende a primeira infancia, puido explicar a súa futura inclusión no movemento abolicionista.
Sobre a influencia do seu pai, o estudo das ciencias, en particular da química, ocupou un papel primordial na educación de Isabel. Tamén sentía un fondo interese en cuestións relacionadas co desenvolvemento da educación no país, especialmente a educación pública, como o demostrou no seu discurso do trono como rexente do Imperio o 1 de febreiro de 1877.
Matrimonio
[editar | editar a fonte]Os preparativos para o seu matrimonio comezaron na década de 1860. Por recomendación da súa tía, Francisca de Braganza (filla de Pedro I), princesa de Joinville, en Francia, chegaron ao Brasil dous curmáns, os príncipes Gastón de Orleáns, conde de Eu, e Lois Augusto de Saxonia-Coburgo-Gotha, netos de Lois Filipe I de Francia, sobriños netos do rei Leopoldo I de Bélxica, sobriños do rei Fernando II de Portugal e curmáns segundos da raíña Vitoria do Reino Unido.
O emperador tratara cos seus ministros, o matrimonio da princesa Isabel, herdeira ao trono, co duque Luís Augusto de Saxonia-Coburgo-Gotha, o segundo fillo de Augusto de Saxonia-Coburgo-Gotha e da princesa Clementina de Orleáns; mentres que o seu primo, Gastón, o conde de Eu, fillo de Luís de Orleáns, duque de Nemours e da princesa Vitoria de Saxonia-Coburgo-Kohary, foille prometido á princesa Leopoldina. Cando os príncipes se presentaron, Isabel sentiuse fascinada polo conde de Eu, mentres que Leopoldina estaba encantada polo duque de Saxonia. Así que pediron aos seus pais o permiso para o intercambio de pretendientes. Tanto o emperador como a emperatriz eran favorables ás vodas movido polo amor alén das cuestións dinásticas, porque, no seu propio caso, producírase un choque inicial, e polo tanto deron o seu consentimento. O 18 de setembro de 1864 o príncipe Gastón pediu a princesa imperial do Brasil en matrimonio.
A voda tivo lugar na Capela Imperial, no Río de Xaneiro o 15 de outubro de 1864. O mesmo día a parella marchou de lúa de mel a Petrópolis, e o 10 de xaneiro de 1865 continuaron cara a Europa, onde a princesa coñeceu a súa familia política.
Despois da guerra de Paraguai, onde o conde de Eu tomou o mando das tropas brasileiras, a parella fixo outra viaxe a Europa para visitar a Leopoldina, enferma (a duquesa de Saxonia morreu de tifo o 7 de febreiro de 1871). No mesmo ano Pedro II fixo a súa primeira viaxe a Europa e Isabel fíxose cargo da rexencia, aos 24 anos. O 28 de setembro a princesa imperial rexente sancionou a chamada "Lei do Ventre Libre", que fixo libres os fillos de escravos nados despois desa data.
A aparente esterilidade da princesa era un motivo de preocupación para todos. a princesa Isabel quedou embarazada durante a súa viaxe a Europa; non obstante, a lei brasileira requiría que os herdeiros imperiais naceran no Brasil e, polo tanto, Isabel regresou a Río cando estaba no oitavo mes de embarazo. Xa no Brasil, Isabel deu a luz a unha nena morta, o 28 de xullo de 1874 no Palacio Isabel, bautizada in articulo mortis co nome de Luísa.
Por último, o 15 de outubro de 1875, ao celebrar os once anos de matrimonio, naceu en Petrópolis Pedro de Alcántara, o príncipe de Grão-Pará.
O 26 de xaneiro de 1878 naceu Luís Filipe. Ese mesmo ano a parella mudouse a Francia. O 9 de agosto de 1881 naceu o terceiro e último fillo, Antonio Gastón. O mesmo ano a familia volveu vivir no Brasil.
Postura política
[editar | editar a fonte]Liberal, a princesa uniuse aos partidarios da abolición da escravitude. Apoiou artistas e políticos novos, aínda que o movemento abolicionista moitas veces se aliou co movemento republicano. Financiou a emancipación dos ex escravos co seu propio diñeiro e apoiou á comunidade do Quilombo de Leblon, que cultivaban camelias brancas, un símbolo do abolicionismo. Mesmo recibiu fuxitivos na súa casa en Petrópolis.
En virtude do artigo 46, Capítulo 3 do Título IV da Constitución brasileira de 1824:
Os príncipes da Casa Imperial son senadores por dereito, e ocuparán cadeira no Senado tan pronto como alcancen a idade de vinte e cinco anos.
Así, en 1871, Isabel converteuse na primeira muller en ocupar o cargo de senador no Brasil.
O 30 de xuño de 1887 asumiu a rexencia do imperio, por terceira vez dende que o seu pai se viu obrigado a saír para recibir atención médica en Europa. A abolición provocou unha forte oposición entre os agricultores propietarios de escravos. As relacións entre a rexente e o Consello de Ministros conservadores foron tensas. A princesa uniuse ao movemento popular, mentres que o barón Cotegipe (presidente do Consello de Ministros) avogou polo mantemento da escravitude. No discurso do trono, 1888, Isabel dixo que cun corazón xubiloso:
Confío en que non dubidaredes en eliminar do dereito patrio a única excepción que nel figura…
O 13 de maio de 1888, produciuse a votación final do proxecto para abolir a escravitude. Segura da Vitoria, a rexente baixou de Petrópolis, cidade de montaña, ao Palacio Imperial para esperar o momento de asinar a Lei Áurea. Ela empregou unha pluma de ouro feita especialmente para a ocasión, recibindo a aclamación do pobo do Río de Xaneiro. O Jornal da Tarde, do 15 de maio de 1888, informou que "sabendo que xa foi sancionada a grandiosa lei, a xente que se reunira fronte ao Palacio chamou á súa Alteza, quen apareceu na xanela e foi aclamada con entusiasm". As galerías do palacio estaban cheas, e en vítores e aplausos dunha multitude estimada en 10 000 persoas, Isabel asinou a lei, aprobada polo Parlamento do Imperio.
O 28 de setembro o papa León XIII envioulle as insignias da Rosa de Ouro, en recoñecimento pola abolición da escravitude. Esta insignia papal simboliza o recoñecemento do papa a un acto notable que merecía a alegría de toda a Igrexa.
A República e o exilio
[editar | editar a fonte]Como resultado, pouco máis dun ano despois de ser testemuño do xúbilo popular coa abolición da escravitude, Isabel viu a extinción da monarquía no Brasil. Inflados polos positivistas radicais e co apoio dos agricultores, os militares derrocaron o gabinete do vizconde de Ouro Preto e estableceron unha ditadura republicana. Isabel, con 43 anos de edade, seguiu á súa familia ao exilio na mañá do 17 de novembro de 1889, dous días despois do golpe que levou á República. A mañá da saída ao exilio era chuviosa e o mar estaba revolto, con graves riscos para os buques. Pedro II sufría unha diabetes aguda e embarcouse, con dificultade, co apoio do seu médico persoal, o Dr. Mota Maia, que tomou a súa viaxe coa familia imperial. Houbo quen quixo reaccionar, como foi o caso do almirante Tamandaré, mais Pedro II negouse calquera reacción e de forma pacífica abandonaron o país.
Coa morte do seu pai en 1891, converteuse en xefa da Casa Imperial do Brasil e a primeira na liña de sucesión ao trono desaparecido, sendo considerada, legalmente, "A Súa Maxestade Imperial, Dona Isabel I, pola Graza de Deus, e Aclamación unánime do pobo, a Emperatriz Constitucional e a Defensora Perpetua do Brasil".
A pesar da dor do exilio, Isabel tivo unha vellez tranquila, instalada no castelo da familia na vila de Eu, en Normandía, propiedade de Gastón de Orleáns (castelo de Eu). Rodeada de fillos e netos, fixo do seu fogar unha embaixada informal do Brasil. Pasou os últimos anos de vida con dificultades de mobilidade. En 1920 tivo a felicidade de saber que a lei que prohibía o regreso da familia imperial do Brasil fora revogada polo presidente Epitácio Pessoa.
Exiliada, despoxada, cunha saúde fráxil, moi conmovida pola morte dos seus dous fillos (Antonio, en 1918, e Luís en 1920), a princesa Isabel morreu o 14 de novembro de 1921. Foi enterrada no cemiterio da cidade, de onde se transferiron os seus restos o 6 de xullo de 1953, a través dun depósito no Mausoleo da Catedral Imperial de Petrópolis.
Familia
[editar | editar a fonte]Xenealoxía
[editar | editar a fonte]8. Xoán VI de Portugal e o Brasil | ||||||||||||||||
4. Pedro I do Brasil e IV de Portugal | ||||||||||||||||
9. Carlota Xoaquina de España | ||||||||||||||||
2. Pedro II do Brasil | ||||||||||||||||
10. Francisco II do Sacro Imperio Romano Xermánico | ||||||||||||||||
5. María Leopoldina de Austria | ||||||||||||||||
11. María Teresa de Nápoles e Sicilia | ||||||||||||||||
1. Isabel, Princesa Imperial do Brasil | ||||||||||||||||
12. Fernando I das Dúas Sicilias | ||||||||||||||||
6. Francisco I das Dúas Sicilias | ||||||||||||||||
13. María Carolina de Austria | ||||||||||||||||
3. Tareixa Cristina de Borbón-Dúas Sicilias | ||||||||||||||||
14. Carlos IV de España | ||||||||||||||||
7. María Isabel de España | ||||||||||||||||
15. María Luísa de Parma | ||||||||||||||||
Descendencia
[editar | editar a fonte]- Luísa Vitoria de Orleáns e Braganza, princesa do Brasil e princesa de Orleáns-Braganza (Río de Xaneiro, 28 de xullo de 1874), nada muerta.
- Pedro de Alcântara de Orleáns e Braganza, príncipe de Grão-Pará (1875–1891), príncipe imperial do Brasil (1891–1908) e príncipe titular de Orleáns-Braganza (1909–1940) (Petrópolis, 15 de outubro de 1875 – Petrópolis, 29 de xaneiro de 1940).
- Luís Filipe de Orleáns e Braganza, príncipe de Orleáns-Braganza (Petrópolis, 26 de xaneiro de 1878 — Cannes, 26 de marzo de 1920).
- Antonio Gastón de Orleáns e Braganza, príncipe do Brasil e príncipe de Orleáns-Braganza (París, 9 de agosto de 1881 — Edmonton, 29 de novembro de 1918).
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Isabel do Brasil |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Barman, Roderick J. (1999). Citizen Emperor: Pedro II ande the Making of Brazil, 1825–1891. Stanforde, California: Stanforde University Press. ISBN 978-0-8047-3510-0.
- Barman, Roderick J. (2002). Princess Isabel of Brazil: gender ande power in the nineteenth century. Wilmington: Scholarly Resources. ISBN 978-0-8420-2846-2.
- Calmon, Pedro (1975). História de DE. Pedro II (en portugués) 1–5. Río de Xaneiro: J. Olympio.
- Carvalho, José Murilo de (2007). DE. Pedro II: ser ou não ser (en portugués). São Paulo: Companhia das Letras. ISBN 978-85-359-0969-2.
- Edwards, Todde L. (2008). Brazil: a global studies handbook. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-995-5.
- Longo, James McMurtry (2008). Isabel Orleáns-Bragança: The Brazilian Princess Who Freede the Slaves. Jefferson, North Carolina: McFarlande & Company. ISBN 978-0-7864-3201-1.
- Monk, Abraham (1971). Black ande white race relations in Brazil. Buffalo, Nova York: State University of New York at Buffalo.
- Rodrigues, José Carlos (1863). Constituição política do Império do Brasil (en portugués). Río de Xaneiro: Typographia Universal de Laemmert.
- Sauer, Arthur (1889). Almanak Administrativo, Mercantil e Industrial (Almanaque Laemmert) (en portugués). Río de Xaneiro: Laemmert & C.