Sait Gurbuz is professor of management and organization. He got his Ph.D. degree from Istanbul University. His research interests are in the field of organizational behavior and HRM with a particular focus on organizational citizenship, organizational commitment, leadership, generations, performance appraisal, promotion, strategic HRM, and cultural intelligence. He has conducted field studies internationally and his work is empirically grounded. His research findings have been published in various journal such as Military Psychology, International Journal of Human Resource Management, Management Decision, and International Journal of Selection and Assessment. He has authored and edited eight books such as Organizational Behavior, Research Methods in Social Sciences, and Human Resource Management. Address: Turkish Military Academy, Defense Sciences Institute Ankara, TURKEY
Purpose-While previous research in career studies has highlighted the positive impact of several ... more Purpose-While previous research in career studies has highlighted the positive impact of several leadership behaviors on followers' work and career success, less is known about how the emergent topic of inclusive leadership shapes followers' task performance. Using an inclusive leadership approach and job demandsresources theory, we developed a novel sequential mediation model in which inclusive leadership indirectly Career Development International
Although extant research shows detrimental consequences of workaholism, wellknown workaholism sca... more Although extant research shows detrimental consequences of workaholism, wellknown workaholism scales have been commented on for the lack of construct clarity and validity. The Multidimensional Workaholism Scale (MWS), a new measure developed in the United States, offers both conceptual and psychometric advantages over previous workaholism scales, yet it has not been fully validated in different countries. This study aimed to adapt the MWS to a Northern European context (i.e., the Netherlands) and examine its factorial, convergent, discriminant, and incremental validity. To evaluate the psychometric properties and validity of the Dutch version of MWS, a sample of 366 Dutch employees was surveyed. The analyses showed that the subdimensions of the Dutch MWS had internal consistency and convergent validity with obsessive passion, workload, and the Dutch Work Addiction Scale. Moreover, the Dutch MWS showed good discriminant validity and modest incremental validity. Researchers in Dutch-speaking nations can use the Dutch version to learn more about workaholism.
IntroductionThe recent concept of sustainable employability (SE), which refers to being able and ... more IntroductionThe recent concept of sustainable employability (SE), which refers to being able and enabled to achieve valuable work goals, has lately attracted substantial attention in many developed countries. Although limited cross-sectional studies found that SE in the form of capability set was positively associated with work outcomes, why and through which mechanism SE is related to crucial work outcomes remains still unexplored. Therefore, the present three-wave study aimed to (1) investigate the SE-work outcomes linkage over time, and (2) uncover the psychological pathway between SE and two work outcomes (i.e., task performance and job satisfaction) by proposing work engagement as a mediator.MethodsTo test the mediation process, we approached CentERdata to collect data among a representative sample of 287 Dutch workers. We used a three-wave design with approximately a 2-month time lag.ResultsThe results of bootstrap-based path modeling indicated that SE was a significant predic...
BackgroundThe capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model... more BackgroundThe capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model of sustainable employability building on the capability approach. However, previous studies on the psychometric properties of the instrument are limited and cross-sectional. This two-way study aimed to (1) evaluate the convergent validity of the CSWQ with the theoretically related constructs person-job fit, strengths use, and opportunity to craft and (2) test the predictive and incremental validity of the questionnaire for the well-established work outcomes, including work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance.MethodsA representative sample of 303 Dutch workers, chosen with probably random sampling, were surveyed using a one-month follow-up, cross-lagged design via the Longitudinal Internet Studies for the Social Sciences panel. The convergent validity was assessed by exploring the strength of associations between the capability set for work questionnaire and ...
Background: Although the new model of sustainable employability (SE), which builds on the capabil... more Background: Although the new model of sustainable employability (SE), which builds on the capability approach, has received growing attention, research on how to enhance workers’ SE is scarce. In this study, we aimed to investigate whether (1) inclusive leadership and high-involvement HR practices are positively associated with SE and whether (2) strengths use mediates these associations. To test our research hypotheses, we surveyed Dutch employees (N = 364), selected with random sampling. The results of structural equation modeling showed that inclusive leadership and high-involvement HR practices were positively associated with workers’ SE. Moreover, we discovered that strengths use mediated these relationships. These results contribute to the SE literature by providing initial evidence that inclusive leadership and high-involvement HR practices are directly and indirectly (through strengths use) related to workers’ SE.
Bu çalışmada, değişime ilişkin tutumların öncüllerinin belirlenmesi ve söz konusu öncüller ile du... more Bu çalışmada, değişime ilişkin tutumların öncüllerinin belirlenmesi ve söz konusu öncüller ile duygusal bağlılık arasındaki mekanizma olarak değişime ilişkin tutumların oynadığı aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 783 çalışanın gönüllü katılımı ile anket çalışması yapılmış ve veriler varyans analizi ve yapısal eşitlik modellemesi (YEM) analizi ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde hizmet süresi, eğitim durumu, içsel iş motivasyonu, deneyime açıklık ve gelişme ihtiyacı gücünün değişime ilişkin tutumların öncülü olduğu; katılımcıların yaşının ise değişime ilişkin tutumlara etki etmediği belirlenmiştir. Değişime ilişkin tutumların, içsel iş motivasyonu, deneyime açıklık ve gelişme ihtiyacının gücü ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerde aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında uygulamaya ve yazına yönelik öneriler ortaya konulmuştur.
This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative... more This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY
Background: The capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new mod... more Background: The capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model of sustainable employability building on the capability approach. However, previous studies on the psychometric properties of the instrument are limited and cross-sectional. This two-way study aimed to (1) evaluate the convergent validity of the CSWQ with the theoretically related constructs person-job fit, strengths use, and opportunity to craft and (2) test the predictive and incremental validity of the questionnaire for the well-established work outcomes, including work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance. Methods: A representative sample of 303 Dutch workers, chosen with probably random sampling, were surveyed using a one-month follow-up, cross-lagged design via the Longitudinal Internet Studies for the Social Sciences panel. The convergent validity was assessed by exploring the strength of associations between the capability set for work questionnaire and the theoretically related constructs using Pearson's correlations. The predictive and incremental validity was evaluated by performing a series of linear hierarchical regression analyses. Results: We found evidence of the convergent validity of the capability set score by moderate correlations with person-job fit, strengths use, and opportunity to craft (r = 0.51-0.52). A series of multiple regression analyses showed that Time 1 capability set score and its constituents (i.e., importance, ability, and enablement) generally had predictive and incremental validity for work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance measured at Time 2. However, the incremental power of the CSWQ over and above conceptually related constructs was modest. Conclusions: The findings support the convergent, predictive, and incremental validity of the capability set for work questionnaire with not previously investigated work constructs. This provided further evidence to support its utility for assessing a worker's sustainable employability for future research and practical interventions.
Yakın zamana kadar, iki değişken arasındaki olası bir aracı etkinin istatistiki olarak test edilm... more Yakın zamana kadar, iki değişken arasındaki olası bir aracı etkinin istatistiki olarak test edilmesinde genellikle Baron ve Kenny (1986) tarafından önerilen nedensel adımlar yaklaşımı büyük ilgi görmüştür. Ancak son yıllarda bazı araştırmacılar, Baron ve Kenny yönteminin aracılık testleri için güçlü bir yöntem olmadığını öne sürerek bu geleneksel yöntem yerine bootstrap tekniğine dayanan ve daha geçerli ve güvenilir sonuçlar veren yeni yaklaşımın kullanılması gerektiğini öne sürmüşlerdir. Bu çalışmada; Baron ve Kenny yöntemi ile yeni yaklaşım arasındaki varsayımsal farklılıkların ayrıntılı olarak incelenmesi, gerçek bir veri seti üzerinden bahse konu iki yaklaşımın uygulanmasıyla elde edilen bulguların karşılaştırılması ve sonuçlardaki çelişkilerin tartışılması amaçlanmıştır. Sonuç olarak; aracılık modellerinin analizinde günümüze kadar yoğun bir şekilde kullanılan nedensel adımlar yaklaşımının geçerliliği tartışmalı olduğu, psikoloji ve davranış araştırmalarında, bootstrap tekniğine dayanan yeni yaklaşımın kullanılmasının daha geçerli sonuçlar elde edilmesine imkân sağlayacaktır.
Despite the increased attention paid to generational differences especially from practitioners an... more Despite the increased attention paid to generational differences especially from practitioners and the popular press, systematic and empirical intergenerational research has been scarce, is largely North American centric, and lacks consistent results. The present study aimed to fill this gap by examining whether differences exist among generations in their key work and organizational attitudes, personal values, and work ethic values in the United States and Turkey. Survey data were gathered from 1019 employees (427 from the U.S. and 592 from Turkey). We found little evidence supporting substantive and significant generational differences or their association with key outcome variables. Furthermore, the U.S. originated classification of generations cannot be generalized to the Turkish business context.
The purposes of this study are to (1) examine the factorial validity of Schein’s career anchors o... more The purposes of this study are to (1) examine the factorial validity of Schein’s career anchors orientation inventory (COI), comparing the original eight-factor model with an alternative nine-factor model, (2) examine the cross-cultural invariance of the COI and its factor structure across two countries, (3) investigate whether core self-evaluations (CSE) is associated with career anchors, and (4) determine whether the relationship between CSE and career anchors varies by country. Survey data were collected from 469 participants (230 from the United States and 239 from Turkey). Based on multigroup confirmatory factor analysis, the results indicated that the alternative nine-factor career anchor model of the COI has better factorial validity and configural invariance than Schein’s eight-factor model. The findings showed support for the association between CSE and the pure challenge anchor and a moderating effect of culture on the relationship between CSE and two other anchors.
Bu calismanin amaci, universite ogrencilerinin akademik basarilari ile bes faktorlu kisilik ozell... more Bu calismanin amaci, universite ogrencilerinin akademik basarilari ile bes faktorlu kisilik ozellikleri arasindaki olasi iliskileri incelemektir. Calismanin orneklemi, Ankara ve Istanbul’da bulunan iki devlet universitesindeki 458 ogrenciyi (284’u erkek, 174’u kadin) kapsamaktadir. Arastirmada incelenen kisilik ozellikleri, Bes Faktorlu Kisilik Kurami’na dayali olarak yazinda mevcut olan envanterlerden istifade edilerek gelistirilen bir olcek vasitasiyla, ogrencilerin akademik basarilari ise genel not ortalamalari temel alinarak olculmustur. Arastirma sonucunda, bes faktorlu kisilik ozelliklerinden disa donukluk haricinde, sorumluluk, uyumluluk, duygusal denge ve aciklik faktorlerinin akademik basari ile olumlu yonde iliskili oldugu tespit edilmistir. Tum degiskenlerin coklu regresyon modelinde ele alinmasiyla, sorumlulugun akademik basariyi yordayan en onemli ozellik oldugu ve bunu aciklik ozelliginin izledigi gorulmustur. Buna ilave olarak, bu calisma ile gelistirilen bes faktorlu kisilik olceginin psikometrik ozelliklerinin kismen tatmin edici duzeyde oldugu ve ileriki calismalarda kullanilabilecegi sonucuna varilmistir
Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 2013
Stratejik insan kaynaklari yonetimi (SIKY) alanina dair calismalarin genelde uygulamaya donuk tav... more Stratejik insan kaynaklari yonetimi (SIKY) alanina dair calismalarin genelde uygulamaya donuk tavsiye ve gorgul bilgi sunumlari seklinde yogunlastigi gorulmektedir. Ancak bu calismalarin saglam kuramsal temellere dayandirilmamasi elestirilmekte, dolayisiyla orgut stratejisiyle butunlesmesi gereken insan kaynaklari uygulamalarinin anlasilmasini ve henuz yeni sayilabilecek SIKY alaninin kuramsal gelisimini zorlastirmaktadir. Bu calismada SIKY’nin dayandigi temel kuramlar olarak kabul edilen evrenselci, kosul bagimlilik ve yapisalci yaklasimlar ile bu kuramlarin SIKY-orgutsel performans iliskisindeki varsayim ve katkilarini incelemek amaclanmis ve bu uc kuramin gelisimi, varsayimlari ile gorgul calismalar incelenmis ve genel bir degerlendirmesi yapilmistir. Ayrica isbu uc kuramin onerdikleri yaklasimlarin farkliliklari, kuramsal alt yapilari ve analiz duzeyleri irdelenmistir. Sonuc olarak SIKY’ndeki kuramsal gelisimin, IKY-orgutsel performans iliskisini tek kuramla aciklamak yerine farkli boyut ve onceliklere odaklanan ve yanit arayan kuram arayislari yonunde surdugu; evrenselci kuramin Kuzey Amerika disindaki baglamlarda da yayginlastigi, ancak uc kuramin sinanmasi acisindan Kuzey Amerika disinda da calisma gereksinimi oldugu gorulmustur.
Purpose-While previous research in career studies has highlighted the positive impact of several ... more Purpose-While previous research in career studies has highlighted the positive impact of several leadership behaviors on followers' work and career success, less is known about how the emergent topic of inclusive leadership shapes followers' task performance. Using an inclusive leadership approach and job demandsresources theory, we developed a novel sequential mediation model in which inclusive leadership indirectly Career Development International
Although extant research shows detrimental consequences of workaholism, wellknown workaholism sca... more Although extant research shows detrimental consequences of workaholism, wellknown workaholism scales have been commented on for the lack of construct clarity and validity. The Multidimensional Workaholism Scale (MWS), a new measure developed in the United States, offers both conceptual and psychometric advantages over previous workaholism scales, yet it has not been fully validated in different countries. This study aimed to adapt the MWS to a Northern European context (i.e., the Netherlands) and examine its factorial, convergent, discriminant, and incremental validity. To evaluate the psychometric properties and validity of the Dutch version of MWS, a sample of 366 Dutch employees was surveyed. The analyses showed that the subdimensions of the Dutch MWS had internal consistency and convergent validity with obsessive passion, workload, and the Dutch Work Addiction Scale. Moreover, the Dutch MWS showed good discriminant validity and modest incremental validity. Researchers in Dutch-speaking nations can use the Dutch version to learn more about workaholism.
IntroductionThe recent concept of sustainable employability (SE), which refers to being able and ... more IntroductionThe recent concept of sustainable employability (SE), which refers to being able and enabled to achieve valuable work goals, has lately attracted substantial attention in many developed countries. Although limited cross-sectional studies found that SE in the form of capability set was positively associated with work outcomes, why and through which mechanism SE is related to crucial work outcomes remains still unexplored. Therefore, the present three-wave study aimed to (1) investigate the SE-work outcomes linkage over time, and (2) uncover the psychological pathway between SE and two work outcomes (i.e., task performance and job satisfaction) by proposing work engagement as a mediator.MethodsTo test the mediation process, we approached CentERdata to collect data among a representative sample of 287 Dutch workers. We used a three-wave design with approximately a 2-month time lag.ResultsThe results of bootstrap-based path modeling indicated that SE was a significant predic...
BackgroundThe capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model... more BackgroundThe capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model of sustainable employability building on the capability approach. However, previous studies on the psychometric properties of the instrument are limited and cross-sectional. This two-way study aimed to (1) evaluate the convergent validity of the CSWQ with the theoretically related constructs person-job fit, strengths use, and opportunity to craft and (2) test the predictive and incremental validity of the questionnaire for the well-established work outcomes, including work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance.MethodsA representative sample of 303 Dutch workers, chosen with probably random sampling, were surveyed using a one-month follow-up, cross-lagged design via the Longitudinal Internet Studies for the Social Sciences panel. The convergent validity was assessed by exploring the strength of associations between the capability set for work questionnaire and ...
Background: Although the new model of sustainable employability (SE), which builds on the capabil... more Background: Although the new model of sustainable employability (SE), which builds on the capability approach, has received growing attention, research on how to enhance workers’ SE is scarce. In this study, we aimed to investigate whether (1) inclusive leadership and high-involvement HR practices are positively associated with SE and whether (2) strengths use mediates these associations. To test our research hypotheses, we surveyed Dutch employees (N = 364), selected with random sampling. The results of structural equation modeling showed that inclusive leadership and high-involvement HR practices were positively associated with workers’ SE. Moreover, we discovered that strengths use mediated these relationships. These results contribute to the SE literature by providing initial evidence that inclusive leadership and high-involvement HR practices are directly and indirectly (through strengths use) related to workers’ SE.
Bu çalışmada, değişime ilişkin tutumların öncüllerinin belirlenmesi ve söz konusu öncüller ile du... more Bu çalışmada, değişime ilişkin tutumların öncüllerinin belirlenmesi ve söz konusu öncüller ile duygusal bağlılık arasındaki mekanizma olarak değişime ilişkin tutumların oynadığı aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 783 çalışanın gönüllü katılımı ile anket çalışması yapılmış ve veriler varyans analizi ve yapısal eşitlik modellemesi (YEM) analizi ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde hizmet süresi, eğitim durumu, içsel iş motivasyonu, deneyime açıklık ve gelişme ihtiyacı gücünün değişime ilişkin tutumların öncülü olduğu; katılımcıların yaşının ise değişime ilişkin tutumlara etki etmediği belirlenmiştir. Değişime ilişkin tutumların, içsel iş motivasyonu, deneyime açıklık ve gelişme ihtiyacının gücü ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerde aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında uygulamaya ve yazına yönelik öneriler ortaya konulmuştur.
This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative... more This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY
Background: The capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new mod... more Background: The capability set for work questionnaire (CSWQ) is being used to measure the new model of sustainable employability building on the capability approach. However, previous studies on the psychometric properties of the instrument are limited and cross-sectional. This two-way study aimed to (1) evaluate the convergent validity of the CSWQ with the theoretically related constructs person-job fit, strengths use, and opportunity to craft and (2) test the predictive and incremental validity of the questionnaire for the well-established work outcomes, including work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance. Methods: A representative sample of 303 Dutch workers, chosen with probably random sampling, were surveyed using a one-month follow-up, cross-lagged design via the Longitudinal Internet Studies for the Social Sciences panel. The convergent validity was assessed by exploring the strength of associations between the capability set for work questionnaire and the theoretically related constructs using Pearson's correlations. The predictive and incremental validity was evaluated by performing a series of linear hierarchical regression analyses. Results: We found evidence of the convergent validity of the capability set score by moderate correlations with person-job fit, strengths use, and opportunity to craft (r = 0.51-0.52). A series of multiple regression analyses showed that Time 1 capability set score and its constituents (i.e., importance, ability, and enablement) generally had predictive and incremental validity for work ability, work engagement, job satisfaction, and task performance measured at Time 2. However, the incremental power of the CSWQ over and above conceptually related constructs was modest. Conclusions: The findings support the convergent, predictive, and incremental validity of the capability set for work questionnaire with not previously investigated work constructs. This provided further evidence to support its utility for assessing a worker's sustainable employability for future research and practical interventions.
Yakın zamana kadar, iki değişken arasındaki olası bir aracı etkinin istatistiki olarak test edilm... more Yakın zamana kadar, iki değişken arasındaki olası bir aracı etkinin istatistiki olarak test edilmesinde genellikle Baron ve Kenny (1986) tarafından önerilen nedensel adımlar yaklaşımı büyük ilgi görmüştür. Ancak son yıllarda bazı araştırmacılar, Baron ve Kenny yönteminin aracılık testleri için güçlü bir yöntem olmadığını öne sürerek bu geleneksel yöntem yerine bootstrap tekniğine dayanan ve daha geçerli ve güvenilir sonuçlar veren yeni yaklaşımın kullanılması gerektiğini öne sürmüşlerdir. Bu çalışmada; Baron ve Kenny yöntemi ile yeni yaklaşım arasındaki varsayımsal farklılıkların ayrıntılı olarak incelenmesi, gerçek bir veri seti üzerinden bahse konu iki yaklaşımın uygulanmasıyla elde edilen bulguların karşılaştırılması ve sonuçlardaki çelişkilerin tartışılması amaçlanmıştır. Sonuç olarak; aracılık modellerinin analizinde günümüze kadar yoğun bir şekilde kullanılan nedensel adımlar yaklaşımının geçerliliği tartışmalı olduğu, psikoloji ve davranış araştırmalarında, bootstrap tekniğine dayanan yeni yaklaşımın kullanılmasının daha geçerli sonuçlar elde edilmesine imkân sağlayacaktır.
Despite the increased attention paid to generational differences especially from practitioners an... more Despite the increased attention paid to generational differences especially from practitioners and the popular press, systematic and empirical intergenerational research has been scarce, is largely North American centric, and lacks consistent results. The present study aimed to fill this gap by examining whether differences exist among generations in their key work and organizational attitudes, personal values, and work ethic values in the United States and Turkey. Survey data were gathered from 1019 employees (427 from the U.S. and 592 from Turkey). We found little evidence supporting substantive and significant generational differences or their association with key outcome variables. Furthermore, the U.S. originated classification of generations cannot be generalized to the Turkish business context.
The purposes of this study are to (1) examine the factorial validity of Schein’s career anchors o... more The purposes of this study are to (1) examine the factorial validity of Schein’s career anchors orientation inventory (COI), comparing the original eight-factor model with an alternative nine-factor model, (2) examine the cross-cultural invariance of the COI and its factor structure across two countries, (3) investigate whether core self-evaluations (CSE) is associated with career anchors, and (4) determine whether the relationship between CSE and career anchors varies by country. Survey data were collected from 469 participants (230 from the United States and 239 from Turkey). Based on multigroup confirmatory factor analysis, the results indicated that the alternative nine-factor career anchor model of the COI has better factorial validity and configural invariance than Schein’s eight-factor model. The findings showed support for the association between CSE and the pure challenge anchor and a moderating effect of culture on the relationship between CSE and two other anchors.
Bu calismanin amaci, universite ogrencilerinin akademik basarilari ile bes faktorlu kisilik ozell... more Bu calismanin amaci, universite ogrencilerinin akademik basarilari ile bes faktorlu kisilik ozellikleri arasindaki olasi iliskileri incelemektir. Calismanin orneklemi, Ankara ve Istanbul’da bulunan iki devlet universitesindeki 458 ogrenciyi (284’u erkek, 174’u kadin) kapsamaktadir. Arastirmada incelenen kisilik ozellikleri, Bes Faktorlu Kisilik Kurami’na dayali olarak yazinda mevcut olan envanterlerden istifade edilerek gelistirilen bir olcek vasitasiyla, ogrencilerin akademik basarilari ise genel not ortalamalari temel alinarak olculmustur. Arastirma sonucunda, bes faktorlu kisilik ozelliklerinden disa donukluk haricinde, sorumluluk, uyumluluk, duygusal denge ve aciklik faktorlerinin akademik basari ile olumlu yonde iliskili oldugu tespit edilmistir. Tum degiskenlerin coklu regresyon modelinde ele alinmasiyla, sorumlulugun akademik basariyi yordayan en onemli ozellik oldugu ve bunu aciklik ozelliginin izledigi gorulmustur. Buna ilave olarak, bu calisma ile gelistirilen bes faktorlu kisilik olceginin psikometrik ozelliklerinin kismen tatmin edici duzeyde oldugu ve ileriki calismalarda kullanilabilecegi sonucuna varilmistir
Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 2013
Stratejik insan kaynaklari yonetimi (SIKY) alanina dair calismalarin genelde uygulamaya donuk tav... more Stratejik insan kaynaklari yonetimi (SIKY) alanina dair calismalarin genelde uygulamaya donuk tavsiye ve gorgul bilgi sunumlari seklinde yogunlastigi gorulmektedir. Ancak bu calismalarin saglam kuramsal temellere dayandirilmamasi elestirilmekte, dolayisiyla orgut stratejisiyle butunlesmesi gereken insan kaynaklari uygulamalarinin anlasilmasini ve henuz yeni sayilabilecek SIKY alaninin kuramsal gelisimini zorlastirmaktadir. Bu calismada SIKY’nin dayandigi temel kuramlar olarak kabul edilen evrenselci, kosul bagimlilik ve yapisalci yaklasimlar ile bu kuramlarin SIKY-orgutsel performans iliskisindeki varsayim ve katkilarini incelemek amaclanmis ve bu uc kuramin gelisimi, varsayimlari ile gorgul calismalar incelenmis ve genel bir degerlendirmesi yapilmistir. Ayrica isbu uc kuramin onerdikleri yaklasimlarin farkliliklari, kuramsal alt yapilari ve analiz duzeyleri irdelenmistir. Sonuc olarak SIKY’ndeki kuramsal gelisimin, IKY-orgutsel performans iliskisini tek kuramla aciklamak yerine farkli boyut ve onceliklere odaklanan ve yanit arayan kuram arayislari yonunde surdugu; evrenselci kuramin Kuzey Amerika disindaki baglamlarda da yayginlastigi, ancak uc kuramin sinanmasi acisindan Kuzey Amerika disinda da calisma gereksinimi oldugu gorulmustur.
Bu çalışmanın amacı; çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiş ve farklı bakış açıları ile değ... more Bu çalışmanın amacı; çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiş ve farklı bakış açıları ile değerlendirilerek özellikleri ortaya çıkarılmaya çalışılmış olan Türk toplumunun kültürel yönelimlerinin farklı bir örneklem grubu ve mümkün olduğunca fazla katılımcı ile hâlihazırdaki durumunu tespit etmektir. Bu bağlamda GLOBE (Global Leadership and Organizational Behavior Effectiveness) araştırması kapsamında Türk toplumunun kültürel eğilimlerine dair tespit edilen dokuz kültürel boyut bakımından mevcut durumun (as is-kültürel uygulamalar) ve bireyler tarafından olması arzu edilen durumun (should be-kültürel değerler) ne olduğu araştırılmıştır. Nicel yönelimli ve tarama tipi olan bu araştırmada 525 kişiden anket tekniği ile elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma neticesinde, mevcut kültürel eğilimler bakımından performans odaklılık, insan odaklılık ve güç mesafesi boyutlarında GLOBE araştırmasına kıyasla bir azalma olduğu, diğer boyutlarda ise bir artış olduğu, ayrıca toplumda olması arzu edilen eğilimlerin GLOBE araştırmasındakilerle aynı yönde olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular ifade edilerek muhtemel nedenleri tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: kültür, toplumsal kültür, GLOBE. 1. Giriş Hayatın birçok alanında (belki de tamamında) etkileri olan toplumsal kültürün önemi, küreselleşme olgusu ile beraber ortaya çıkan çok uluslu örgütlerin doğup geliştikleri ülkelerdeki mevcut uygulamalarının, yabancı ülkelerde aynı sonuçları vermemesi neticesinde daha da iyi anlaşılmıştır. Örneğin, özellikle büyük çaplı örgütlerin İKY uygulamaları bakımından bir yandan kendilerini başarılı kılan standart uygulamaları diğer yandan da faaliyete başladıkları farklı bir bölgedeki yerel kültüre dair özellikleri dikkate almak zorunda olmaları bu konuda ciddi bir zorluk teşkil etmektedir (Sümer, 2000). Zaten Kuzey Amerika kökenli kuram ve uygulamaların kültürel geçirgenliği bakımından uzunca bir süredir sorgulanması ve bu sorgulamanın çeşitli görgül araştırmalarla desteklenerek kültürel özelliklerin etkilerinin ortaya konulmuş olması da kültürün bu alandaki etkileri bakımından önemini ifade etmektedir (Aycan ve Kanungo, 2000). Toplumsal kültürün etkilerini araştıran çalışmalar nedeniyle toplumların kültürel özelliklerinin anlaşılması hususu da önem kazanmıştır. Bu bağlamda kültürü nicel olarak ölçen Hofstede'nin (1980) değerleri baz alarak öne sürdüğü toplumsal kültür çalışması daha sonra gelen araştırmalara da öncülük etmiş ve son otuz yılda bu konudaki çalışmaların sayısında hızlı bir artışa neden olmuştur (Schwartz, 1992; Trompenaars ve Hampden-Turner, 1997). Değerleri temel teşkil ederek yapılmış olan bu çalışmalara ilave olarak toplumsal kültürü başka temellere oturtarak inceleyen araştırmalar da mevcuttur. Örneğin kültürü toplumdaki iletişim tarzına göre dar bağlamlı ve geniş bağlamlı olarak sınıflandıran Hall (1977)'ın çalışması bunlardan biridir. Yine toplumsal kültürü toplumdaki normların ve kısıtlamaların ne oranda desteklendiği bağlamında sıkı ve gevşek olarak nitelendiren Gelfand, Nishii ve Raver (2006)'in çalışması da değerlerin temel alınmadığı, ancak toplumsal kültürü tanımlamaya yönelik çalışmalara bir örnek teşkil etmektedir. Tüm bu araştırmaların temelinde yatan husus toplumsal kültürün özelliklerini tespit etmektir. Çünkü toplumsal kültürel eğilimlerin ortaya konulması ilişkili olduğu birçok değişkenin daha iyi anlaşılması 1 1. Bu çalışmada belirtilen görüş ve yorumlar yazarlara aittir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin görüşlerini yansıtmaz.
Bu çalışmanın amacı; sosyal mübadele ve sosyal biliş kuramlarını temel alarak, işgörenlerin sergi... more Bu çalışmanın amacı; sosyal mübadele ve sosyal biliş kuramlarını temel alarak, işgörenlerin sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışı (ÖVD), izlenim yönetimi, duygusal bağlılık ve iş performansı ile üste benzerliğin, terfi edebilirlik kararları üzerindeki etkisini tespit etmektir. Araştırmanın hipotezleri, 205 çalışan ve bunların üstlerinden oluşan bir örneklemden ede edilen boylamsal (dört ay aralıkla) verilerle test edilmiştir. Araştırma sonucumda, iş performansı, duygusal bağlılık, bireye yönelik sergilenen ÖVD ve üste benzerliğin terfi edebilirlik kararları üzerinde anlamlı etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Bu çalışmanın temel amacı, askerî ortamda başarı için gerekli olan yetenekler bütününü oluşturan ... more Bu çalışmanın temel amacı, askerî ortamda başarı için gerekli olan yetenekler bütününü oluşturan askeri zekâölçeği geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda, bu araştırma; madde havuzunun oluşturulması (Araştırma-1), ölçeğin yapılandırılması (Araştırma-2) ve ölçeğin değerlendirilmesi (Araştırma-3) olmak üzere üç ayrı aşamadan n oluşmuştur. Araştırma-1’de, yazın taramasını müteakip hâlenaskerî ortamda görevde olan 47 ve görevden ayrılmış 13 personel ile mülakat yapılarak madde havuzu oluşturulmuştur. Araştırma-2’de ise içerik geçerliliği kapsamında uzman görüşüne sunulan ölçek ile daha sonra yapı geçerliliği kapsamında pilot uygulama (n=634) yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi ve lojistik regresyon analizleri sonucunda askerî ortamda başarıyı yordayan özellikleri içeren 2 boyutlu bir yapı oluştuğu görülmüştür. Araştırma-3’de ise esas örneklem (n=1209) ile nihai çalışma yapılmıştır. Açımlayıcı faktöranaliziyleelde edilen 2 boyutlu (bilişsel ve davranışsal) yapının toplam varyansın % 69’unu açıkladığı görülmüştür. Ölçeğin güvenilirlik katsayısı0,97 (davranışsal boyut 0,95, bilişsel boyut 0,93) olarak hesaplanmıştır. Yapı geçerliliği kapsamında ölçeğin duygusal zekâ ölçeği ile benzeşim geçerliliği sağladığı; kişilik ölçeğinin dışa dönüklük, uyumluluk ve öz disiplin boyutları ile kısmen ve zayıf derecede ayrılma geçerliliği sağladığı görülmüştür. Yordama geçerliliği kapsamında, askerîzekâ ölçeğinin örgütsel vatandaşlıkve iş performansının güçlü bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar, geliştirilen askerîzekâ ölçeğinin güvenilir ve büyük ölçüde geçerli bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.
Bu araştırmanın amacı, geçerli ve güvenilir bir askeri liderlik ölçeği geliştirmektir. Araştırma,... more Bu araştırmanın amacı, geçerli ve güvenilir bir askeri liderlik ölçeği geliştirmektir. Araştırma, ulusal güvenlikten sorumlu bir kamu kurumunda farklı yönetim kademelerinde çalışan liderlerin katılımıyla hem nitel hem de nicel yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma, (1) madde havuzunun oluşturulması (n=48), (2) ölçeğin yapılandırılması (n=444) ve (3) ölçeğin değerlendirilmesi (n=840) aşamaları takip edilerek üç ayrı örneklemden elde edilen veriler ile
gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde, askeri bağlamda liderin etkinliğini ölçebilecek üç boyut ve 33 maddeden oluşan, büyük ölçüde geçerli ve güvenilir özgün bir askeri liderlik ölçeği geliştirilmiştir. Geliştirilen özgün “askeri liderlik” ölçeğinin, Türk yönetim organizasyon yazınında liderlik araştırmalarını konu alan gelecekteki araştırmalara, yazına ve uygulamaya katkı sağlayabileceği değerlendirilmektedir.
Bu çalışmanın amacı liderin Teori X ve Teori Y varsayımlarının takipçilerin dönüşümcü liderlik a... more Bu çalışmanın amacı liderin Teori X ve Teori Y varsayımlarının takipçilerin dönüşümcü liderlik algıları üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın hipotezleri, Ankara ilinde güvenlik sektöründe faaliyet gösteren örgütlerde çalışan 50 lider ve 150 takipçiden oluşan bir örneklem üzerinde, hiyerarşik doğrusal modelleme tekniği kullanılarak
test edilmiştir. Sonuç olarak, liderlerin yönetime ilişkin Teori Y varsayımlarının takipçilerin dönüşümcü liderlik algıları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu, Teori X varsayımlarının ise anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular Teori Y varsayımları ekseninde bir yönetim tarzı belirlemiş liderlerin taşıdığı özelliklerin çalışanlar tarafından fark edildiğinin ve takipçilerin örgütle bütünleşmesinin sağlanmasında önemli bir rol oynadığının göstergesi olduğuna dair görüşleri desteklemektedir.
Bu çalışmanın amacı, TBD’nin yaşam doyumu üzerindeki etkisini ve bu etkide cinsiyetin düzenleyici... more Bu çalışmanın amacı, TBD’nin yaşam doyumu üzerindeki etkisini ve bu etkide cinsiyetin düzenleyicilik rolünün bulunup bulunmadığını incelemektir. 310 sağlık çalışanından toplanan veriler üzerinden yapılan analizler neticesinde, TBD’nin çalışanların yaşam doyumlarını anlamlı derecede yordadığı; ancak cinsiyet değişkeninin bu ilişkide düzenleyicilik rolünün bulunmadığı tespit edilmiştir. Buna göre kendilerini olumlu yönde değerlendiren ya da öz benlik değerleme algısı yüksek düzeyde (yüksek TBD) olan bireylerin, yaşamlarından daha fazla tatmin duyacakları ve daha mutlu olacakları söylenebilir. TBD kavramı bireyci toplumsal kültür eğilimleri gösteren ABD’de geliştirilmiş bir kavramdır. Türkiye’nin toplumsal kültür eğilimleri ABD’den önemli ölçüde farklılaşmaktadır. Yapılan çalışmalar, ABD’nin tersine Türkiye’de toplulukçu kültürel eğilimlerin hâkim olduğunu göstermektedir (Hofstede, 1980; Gürbüz ve Bingöl, 2007). Bazı araştırmacılar, toplulukçu kültürde kişilerin yaşam doyumu ve mutluluklarının esas belirleyicisinin, kendi öz saygı ve benlik değerlendirmelerinden ziyade, ilişkilerdeki uyum ve kalite olduğunu iddia etmişlerdir (Diener ve Diener, 1995; Oishi vd., 1999). Ancak bu araştırmanın bulgularına göre, TBD’nin yaşam doyumunun bir öncülü olması durumunun, sadece bireyci kültürün hâkim olduğu bağlamlar için değil, toplulukçu kültürel eğilimleri olan ülkeler için de geçerli olabileceğini göstermektedir.
Uploads
Papers by Sait GURBUZ
gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde, askeri bağlamda liderin etkinliğini ölçebilecek üç boyut ve 33 maddeden oluşan, büyük ölçüde geçerli ve güvenilir özgün bir askeri liderlik ölçeği geliştirilmiştir. Geliştirilen özgün “askeri liderlik” ölçeğinin, Türk yönetim organizasyon yazınında liderlik araştırmalarını konu alan gelecekteki araştırmalara, yazına ve uygulamaya katkı sağlayabileceği değerlendirilmektedir.
test edilmiştir. Sonuç olarak, liderlerin yönetime ilişkin Teori Y varsayımlarının takipçilerin dönüşümcü liderlik algıları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu, Teori X varsayımlarının ise anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular Teori Y varsayımları ekseninde bir yönetim tarzı belirlemiş liderlerin taşıdığı özelliklerin çalışanlar tarafından fark edildiğinin ve takipçilerin örgütle bütünleşmesinin sağlanmasında önemli bir rol oynadığının göstergesi olduğuna dair görüşleri desteklemektedir.