Ազգային հիշողություն
Ազգային հիշողությունը հավաքական հիշողության ձև է, որը սահմանվում է ընդհանուր փորձի և մշակույթի միջոցով։ Այն ազգային ինքնության անբաժանելի մասն է։ Ազգային հիշողությունն իրենից ներկայացնում է մշակութային հիշողության յուրահատուկ ձև, որն էական ներդրում է ունենում ազգային խմբերի ձևավորման գործում։ Պատմականորեն ազգային համայնքներն ընդհանուր պատմություն ստեղծելու համար հիմնվել են ոգեկոչման արարողությունների և կոթողների, առասպելների ու ծեսերի, փառավոր անհատների, առարկաների և իրենց պատմության մեջ կատարված իրադարձությունների վրա[1]։
Լորրեն Ռայանի կարծիքով՝ ազգային հիշողությունը հիմնված է հասարակության կողմից ազգային պատմվածքների ընդունման և մարդկանց կողմից այդ պատմությունների օրինականությունը հաստատելու ունակության վրա։
Հակասական վարկածներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ազգային հիշողությունը սովորաբար բաղկացած է ազգի անցյալի ընդհանուր մեկնաբանությունից[2]։ Նման մեկնաբանությունները կարող են լինել տարբեր և երբեմն մրցակցել միմյանց հետ[2]։ Դրանք կարող են վիճարկվել և լրացվել մի շարք շահագրգիռ խմբերի կողմից, որոնք պայքարում են իրենց պատմության ճանաչման, փաստագրման և հավերժացման, ինչպես նաև ազգային պատմությունների փոփոխության համար[3]։
Հաճախ ազգային հիշողությունն անցյալի քաղաքականացված տեսլական առաջարկելու համար ճշգրտվում է, որպեսզի քաղաքական դիրքորոշումը համահունչ լինի ազգային ինքնությանը[4]։ Բացի այդ, այն խորապես ազդում է պատմական փաստերի ընկալման և արձանագրման վրա և կարող է շրջանցել կամ համապատասխանեցնել փաստերը[4]։
Տրամաբանական ռազմավարության ռեպերտուարը կոչված է առավել հուզական դարձնել անձնական պատմությունները և ազգայնացնել կենսագրական անցյալը[5]։
Ազգային հիշողությունը տասնվեցերորդ դարից սկսած կառավարությունների կողմից հաշվարկվել է դինաստիկական, քաղաքական, կրոնական և մշակութային նպատակներով[6]։
Մշակութային արդյունաբերության կողմից հիշողության շուկայավարումը և դրա կիրառումը քաղաքական նպատակներով կարող են դիտվել որպես ազգի անցյալի օբյեկտիվ ընկալման լուրջ սպառնալիքներ[7]։
Լորրեն Ռայանը նշում է, որ անհատական հիշողությունը ինչպես ձևավորում է ազգային հիշողություն, այնպես էլ ինքը ձևավորվում է ազգային հիշողությամբ, և որ կա մրցակցություն ազգի գերիշխող և անհատական հիշողությունների միջև[8]։ Հյոնգ Պակը պնդում է, որ ազգը մշտապես վերածնվում, վերաիմաստավորվում, վերստեղծվում է իր քաղաքացիների ընդհանուր հիշողությունների միջոցով[9]։
Ազգային հիշողությունները կարող են և հակասել այլ ժողովուրդների հավաքական հիշողությանը[10]։
Մեդիայի դերը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ազգային հիշողության մասին հաղորդումներն անցյալը բնութագրում են անցյալը, ներկան և ապագան միաձուլող «մեկ շարունակական պատմվածքի» մեջ[11]։
Պիեռ Նորան պնդում է, որ «պատմության ժողովրդավարացումը» հնարավորություն է տալիս տարածել անցյալի հուզական վարկածները[7]։
Սակայն մշակութային արդյունաբերությունով անցնող ազգային պատմությունը, ինչպիսին պատմական ֆիլմերն են, կարող են դիտվել որպես լուրջ սպառնալիքներ ազգի անցյալի օբյեկտիվ ընկալման համար[7]։
Միջազգային մեդիա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ազգերի հիշողությունը ազգերի միջև տարածելու համար կարող են օգտագործել այնպիսի միջոցներ, ինչպիսին է համացանցը[12]։
Ազդեցություն և գործառույթներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ազգային հիշողությունը կարող է լինել համախմբման, ինչպես նաև բաժանման և հակամարտության ուժ։ Այն կարող է նպաստել կառուցողական ազգային բարեփոխումներին, միջազգային համայնքներին և համաձայնագրերին[4], երկխոսությանը, ինչպես նաև խորացնել խնդրահարույց քաղաքականությունները և հռետորաբանությունը։
Ինքնության ճգնաժամը կարող է առաջանալ վատ հիշողությունների (ինչպիսիք են ազգային հանցագործությունները) կամ ընդհանուր անցյալի հանդեպ հավատի բացակայության պատճառով[4]։
Հաճախ նոր զարգացումները, գործընթացները, խնդիրները և իրադարձությունները իմաստավորվում են ազգային հիշողությունից փոխառության ճանապարհով։
Քննադատական ազգային հիշողություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քննադատական պատմությունը կամ պատմական հիշողությունը տարանջատվում է ազգային ժառանգությանը միտված ազգային հիշողության ավանդույթից և առավել սոցիոլոգիական իմաստով կենտրոնացած է մասնագիտացված ուսումնասիրության պատմությանը[13][14]։
Ազգային հիշողությունը կարող է կասկածի տակ դնել ազգին որպես այդպիսին, ինչպես նաև նրա ինքնությունը և ենթադրել հանրային բանակցություններ այն մասին, թե երկիրն ինչ է ցանկանում լինել որպես ազգ։
Հիշողության, մոռացության, ինքնության և ազգի երևակայական կառուցվածքի միջև կապը հասկանալու համար հիշողությունում դիսկուրսի վերլուծությունը հիմնարար է, քանի որ ազգային պատմության բոլոր ստեղծագործություններում տեղի է ունենում ազգի կերպարի վերակառուցում[14]։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Koshar, Rudy J. Germany's Transient Pasts: Preservation and National Memory in the Twentieth Century (անգլերեն). Univ of North Carolina Press. ISBN 9780807862629.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Memory, History, and Colonialism» (PDF). German Historical Institute London. 2009. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ 2,0 2,1 Paces, Cynthia. Prague Panoramas: National Memory and Sacred Space in the Twentieth Century (անգլերեն). University of Pittsburgh Pre. ISBN 9780822977674. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Weedon, Chris; Jordan, Glenn (2012 թ․ ապրիլ). «Collective memory: theory and politics». Social Semiotics. 22 (2): 143–153. doi:10.1080/10350330.2012.664969.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Graber, Samuel J. Twice-divided Nation: The Civil War and National Memory in the Transatlantic World (անգլերեն). ProQuest. ISBN 9781109024135. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ White, Geoffrey M. (1999 թ․ դեկտեմբեր). «Emotional Remembering: The Pragmatics of National Memory». Ethos. 27 (4): 505–529. doi:10.1525/eth.1999.27.4.505. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Gillis, John R. Commemorations: The Politics of National Identity (անգլերեն). Princeton University Press. ISBN 0691029253.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Bruyn, Dieter De. «World War 2.0: Commemorating War and Holocaust in Poland through Facebook». ISSN 2043-7633.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ Ryan, Lorraine (2012 թ․ նոյեմբերի 28). «Cosmopolitan memory and national memory conflicts: On the dynamics of their interaction». Journal of Sociology (անգլերեն). 50 (4): 501–514. doi:10.1177/1440783312467097.
- ↑ Park, Hyung yu (2011 թ․ ապրիլ). «Shared national memory as intangible heritage». Annals of Tourism Research. 38 (2): 520–539. doi:10.1016/j.annals.2010.11.013. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Pomian, Krzysztof. «Divided memory: European sites of memory as political and cultural phenomenon» (լեհերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ Garde-Hansen, Joanne. Media and Memory (անգլերեն). Edinburgh University Press. ISBN 9780748688883. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ ANDREWS, MAGGIE; BAGOT-JEWITT, CHARLIE; HUNT, NIGEL (2011 թ․ դեկտեմբերի 8). «Introduction: National memory and war». Journal of War & Culture Studies (անգլերեն). 4 (3): 283–288. doi:10.1386/jwcs.4.3.283_7. ISSN 1752-6272.
- ↑ Koshar, Rudy J. Germany's Transient Pasts: Preservation and National Memory in the Twentieth Century (անգլերեն). Univ of North Carolina Press. ISBN 9780807862629. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
- ↑ 14,0 14,1 Montaño, Eugenia Allier. «Places of memory. Is the concept applicable to the analysis of memorial struggles? The case of Uruguay and its recent past» (PDF). Վերցված է 2017 թ․ մարտի 3-ին.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն)