Ատալ Բիհարի Վաջպայի
Ատալ Բիհարի Վաջպայի | |
Կուսակցություն՝ | Բհարաթիա ջանաթա կուսակցություն և Bharatiya Jana Sangh? |
---|---|
Կրթություն՝ | Dr. Bhimrao Ambedkar University, Agra?, St. Mary's School, Belgaum? և DAV College, Kanpur? |
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ, բանաստեղծ և լրագրող |
Դավանանք | հինդուիզմ |
Ծննդյան օր | դեկտեմբերի 24, 1924[1][2] |
Ծննդավայր | Գվալիոր, Gwalior State, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն[3] |
Վախճանի օր | օգոստոսի 16, 2018[4][5][6][…] (93 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Նյու Դելի, Հնդկաստան |
Քաղաքացիություն | Հնդկաստան |
Ինքնագիր | |
Պարգևներ | |
Ատալ Բիհարի Վաջպայի (հինդի՝ अटल बिहारी वाजपेयी, դեկտեմբերի 24, 1924[1][2], Գվալիոր, Gwalior State, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն[3] - օգոստոսի 16, 2018[4][5][6][…], Նյու Դելի, Հնդկաստան[8][9]), հնդիկ պետական և քաղաքական գործիչ[10], երեք ժամկետ՝ որպես Հնդկաստանի 10-րդ վարչապետ, նախ՝ 1996-ին 13 օր ժամկետով, այնուհետև՝ 13 ամիս՝ 1998-ից մինչև 1999 թվականը, որին հաջորդել է ամբողջական ժամկետ՝ 1999 թվականի հոկտեմբերի 13-ից մինչև 2004 թվականի մայիսի 22-ը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ատալ Բիհարի Վաջպային ծնվել է 1924 թվականի դեկտեմբերի 25-ին Գվալիորում, որն այդ ժամանակ եղել է համանուն իշխանության մայրաքաղաքը (այժմ՝ Մադհյա Պրադեշ)[11]։ Հայրը եղել է տեղի միջնակարգ դպրոցի ուսուցիչ[12]։ Սկզբնական կրթությունը ստացել է տեղի միջնակարգ դպրոցում։
Եղել է 20-րդ դարի վերջի ականավոր հնդիկ քաղաքական գործիչներից մեկը։
1968 թվականից մինչև 1973 թվականը եղել է Ռաշտրիա սվայամսևեկան սանգհ կազմակերպության նախագահ։ 1957 թվականին առաջին անգամ ընտրվել է Հնդկաստանի խորհրդարան։ 1977 թվականի մարտից մինչև 1979 թվականի հուլիսը եղել է արտաքին գործերի նախարար։ 1980 թվականից մինչև 1984 թվականը և 1993 թվականից մինչև 1996 թվականը եղել է խորհրդարանական Բհարատիա ջանատա փարթի կուսակցության առաջնորդ։ Հնդկաստանի խորհրդարան ստորին պալատի՝ Լոկ սաբհայի 11-րդ համագումարի ընդդիմության առաջնորդ։
1996 թվականի Բհարատիա ջանատա փարթիի հաղթանակից հետո դարձել է վարչապետ, որում վերընտրվել է 1998 թվականին։
1999 թվականի հոկտեմբերի 13-ին Ազգային-դեմոկրատական միության հետ կազմել է խորհրդարանական մեծամասնություն։ Պաշտոնը զբաղեցնելու ընթացքում անցկացրել է առևտրային, աղքատության որոշման քաղաքականության և ՀՆԱ-ի աճի բարենորոգումներ և 1990-ական թվականների վերջի դրության սրացումից հետո փորձել է խաղխաղության բանակցություններ վարել Պակիստանի հետ։
Վաջհայիի վարչապետության ժամանակ Հնդկաստանը Ռաջաստան նահանգի տարածքում անցկացրել է երկրորդ ատոմային փորձը։
Ատալ Բիհարի 2015 թվականին Հնդկաստանի նախագահՊրանաբ Կումար Մուխերջիի կողմից արժանացել է Հնդկաստանի քաղաքացիական բարձրագույն մրցանակին՝ Բհարատ Ռատնային[13]։
Ատալ Բիհարի Վաջպային մահացել է 2018 թվականի օգոստոսի 16-ին Նյու Դելիում՝ 93 տարեկան հասակում։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Vajpayee, Shri Atal Bihari — Members : Lok Sabha
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Vajpayee latest news: Atal Bihari Vajpayee funeral will be held at 4pm on Friday — The Times of India.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ https://www.gettyimages.in/detail/news-photo/indian-prime-minister-atal-behari-vajpayee-is-welcomed-and-news-photo/103938127
- ↑ «Atal Bihari Vajpayee Biography – About family, political life, awards won, history». elections.in. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 24-ին.
- ↑ «Atal Bihari Vajpayee, Former Prime Minister and BJP Stalwart, Passes Away Aged 93 at AIIMS». News18. 2018 թ․ օգոստոսի 16. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին.
- ↑ «Atal Bihari Vajpayee had his website as early as 1999 polls». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
- ↑ N P, Ullekh (2018). The Untold Vajpayee: Politician and Paradox. Random House India. ISBN 9789385990816.
- ↑ McFadden, Robert D. (2018 թ․ օգոստոսի 16). «Atal Bihari Vajpayee, Former Prime Minister of India, Dies at 93». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին.
- ↑ «President of India to present the Bharat Ratna to Shri Atal Bihari Vajpayee on March 27th at his residence». pib.nic.in. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 11-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Атал Бихари Ваджпаи на сайте http://parliamentofindia.nic.in(անգլ.)
- Profile Govt. of India
- Profile at BBC News
Lok Sabha | ||
---|---|---|
Նախորդող: Պաշտոնը չէր գործում |
Բալամպուրի խորհրդանի անդամ 1957–1962 |
Հաջորդող: Սուբհարդա Ջոշի |
Նախորդող: Սուբհարդա Ջոշի |
Բալամպուրի խորհրդանի անդամ 1967–1971 |
Հաջորդող: Չանդրա Բհալ Մանի Տիվարի |
Նախորդող: Ռամ Ավտար Շարմա |
Գվալիորի խորհրդանի անդամ 1971–1977 |
Հաջորդող: Նարային Կրիշնա Ռաո Սհեջվալկար |
Նախորդող: Մուկուլ Բաներջի |
Նյու Դելիի խորհրդանի անդամ 1977–1984 |
Հաջորդող: Կրիշան Չանդրա Պանտ |
Նախորդող: Մանդաթա Սինգհ |
Լուկնոուի խորհրդարանի անդամ 1991–2009 |
Հաջորդող: Լալջի Տանդոն |
Քաղաքական պաշտոններ | ||
Նախորդող: Յաշվանտրաո Չավան |
Արտաքին գորխերի նախարար 1977–79 |
Հաջորդող: Շամ Նանդան Պրասադ Միշրա |
Նախորդող: Պամուլապարտի Վենկատա Նարասիմհա Ռաո |
Հնդկաստանի վարչապետ 1996 |
Հաջորդող: Հարադանահալի Դոդեգովդա Դևե Գովդա |
Նախորդող: Ինդեր Կումար Գուջրալ |
Հնդկաստանի վարչապետ 1998–2004 |
Հաջորդող: Մանմոհան Սինգհ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ատալ Բիհարի Վաջպայի» հոդվածին։ |
|
- Դեկտեմբերի 24 ծնունդներ
- 1924 ծնունդներ
- Օգոստոսի 16 մահեր
- 2018 մահեր
- Հնդկաստանում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Հնդկաստանի վարչապետներ
- Հնդկաստանի քաղաքական գործիչներ
- 20-րդ դարի քաղաքական գործիչներ
- Պադմա Բհուշան շքանշանի ասպետներ
- Հնդիկ բանաստեղծներ
- Հնդիկ գրողներ
- Կառավարության ղեկավարներ
- Հնդիկ պետական գործիչներ
- Հնդիկ լրագրողներ