Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Jump to content

Աքսիոմ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Աքսիոմն կամ պոստուլատը հիմնավորման ելակետն է։ Ինչպես դասականորեն ընդունված է, աքսիոմն ակնհայտ նախադրյալ է, որը պետք է ընդունվի առանց վիճարկման, այն անհերքելի ճշմարտություն է[1]: Աքսիոմ հունարեն ἀξίωμα (āxīoma) ' բառից է, որ նշանակում է արժեքավոր գաղափար, կամ այն ինչ համարվում է ակնհայտ[2][3]։ Ժամանակակից տրամաբանության մեջ աքսիոմն պարզապես մտահանգման ելակետն է[4]։

Մաթեմատիկայում աքսիոմ տերմինը օգտագործվում է երկու կապակցված, բայց տարբերակվող իմաստներով. #տրամաբանական աքսիոմներ" և #ոչ տրամաբանական աքսիոմներ"։ Տրամաբանական աքսիոմները որպես կանոն պնդումներ են, որոնք ենթադրվում է որ ճիշտ են այն տրամաբանության տիրույթով, որը նրանք սահմանում են (այսինքն ( և ) հետևում է ), մինչդեռ ոչ տրամաբանական աքսիոմները իրականում սահմանում են մասնակի մաթեմատիկական տիրույթի, ինչպիսին օրինակ թվաբանությունն է, հատկությունները ()։ Աքսիոմ, պոստուլատ և ենթադրություն իմաստները փոխադարձ փոխարինելի են։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. "A proposition that commends itself to general acceptance; a well-established or universally conceded principle; a maxim, rule, law" axiom, n., definition 1a. Oxford English Dictionary Online, accessed 2012-04-28. Cf. Aristotle, Posterior Analytics I.2.72a18-b4.
  2. Cf. axiom, n., etymology. Oxford English Dictionary, accessed 2012-04-28.
  3. Oxford American College Dictionary: "n. a statement or proposition that is regarded as being established, accepted, or self-evidently true. ORIGIN: late 15th cent.: ultimately from Greek axiōma 'what is thought fitting,' from axios 'worthy.' http://www.highbeam.com/doc/1O997-axiom.html(չաշխատող հղում) (subscription required)
  4. "A proposition (whether true or false)" axiom, n., definition 2. Oxford English Dictionary Online, accessed 2012-04-28.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 166