Funk
| Funk | ||
| Etimologio: | De l'Angla, origine de Latin, tra Franca | |
| Stilistikal' origini: | soul, rhythm and blues, psychedelic rock, jazz | |
| Kultural' origini: | Mez-1960, Usa | |
| Tipal' instrumenti: | baso-gitaro, elektro-gitaro, tamburo, tamburo-mashino, klavaro (piano, Hammond orgeno, clavinet, synthesizer) korno, conga | |
| Derivaji: | disco, hip hop, boogie, electro, contemporary, R&B, liquid funk, house music, new jack swing | |
| Subjenri: | ||
| go-go, p-Funk, deep funk, nu-funk | ||
| Kombino-jenri: | ||
| acid jazz, afrobeat, free funk, funk metal, nu metal, funk rock, funky house, g-funk, go-go, jazz funk, skweee, UK funky | ||
Funk esas muzikala jenro qua originis pos duimo dil yari 1960ma en Usa kande Afrikan-Usana muzikisti kunfuzis "soul", jazo e R&B en ritmoza e dansebla nova formo di muziko. "Funk" diminutis l'emfazo di melodio e harmonio, ed augmentis l'importo di perkuto e di kontrabaso od elektrala baso. La muziki "funk" ordinare bazesas en longa e repetata harmonio.
"Funk" muziki ordinare uzas elektrala gitaro, elektrala baso, Hammond orgeni e tamburi, qua pleas akrochanta ritmi. "Funk" kelkafoye havas sufl-instrumenti, kom saxofoni, trumpeti od altra.
Etimologio
[redaktar | redaktar fonto]La vorto funk komence signifikis "forta odoro". Ol originis de latina fumigare ("fumar"). Segun historiisto Robert Farris Thompson en lua libro Flash Of The Spirit: African & Afro-American Art & Philosophy, jazz-muzikisti usis ta vorto por laudar kelka personi por lua "integra, autentika" verko. Dum jazo-spektakli, muzikisti komencis uzar la frazo: Now put some "stank"/"funk" on it (proxime kun signifiko di "pozez autentikeso en tua pleado e plubonigez la muzikala rezulto").
Historio
[redaktar | redaktar fonto]Dum la yari 1940ma kande R&B komencis formacar, la muzikisti de New Orleans komencis mixurar Afro-Kuban influi en lia muziko. Dave Bartholomew e Professor Longhair komencis uzar Afro-Kuban instrumenti e klavikordo, exemple en la kansono Carnival Day (1949). La ritmal aprocho di Longhair kun klavikordo kreis la bazala shablono por funk.
Little Richard kun lua saxofono konsideresis da James Brown la pioniro dil uzado di funk en la bato di rock and roll.[1] Kande Richard abandonis sekulara muziko e divenis predikisto dil evangelio, lua muzikisti abandonis il e fondis The Famous Flames en 1958. Inter altra membri de The Famous Flamis esis James Brown. Brown lansis lua unesma suceso, "Please, Please, Please" kun The Famous Flames en 1956.
Cirkume la duimo dil yari 1960ma James Brown komencis pozar emfazo en l'unesma bato di muzikala kadenco vice ke l'altra bati por distingar lua muziko. Ilu signalis por la bando: On the one!, "(emfazo) en l'unesma!", en la kadenco un-du-tri-quar, vice un-du-tri-quar de tradicionala soul, kun sinkopita gitaro-noto en la duesma e la quaresma bato. Pos developar ta ritmo, ilu lansis "Out of Sight" en 1964, ed en la sequant yaro "I Got You (I Feel Good)" e "Papa's Got a Brand New Bag".
Kun Brown e lua bando, funk-stilo rapide developis. Lua krianta vocali e gruni markizis lua kansoni. Ilu lansis altra sucesi dum la yardeko, exemple "Cold Sweat" (1967), "Mother Popcorn" (1969) e "Get Up (I Feel Like Being A) Sex Machine" (1970). En 1966 la bando Dyke and the Blazers lansis "Funky Broadway", l'unesma qua havis la vorto funk en lua titulo.
Brown e Sly & The Family Stone (kun "Thank You (Falettinme Be Mice Elf Agin)" (1970) e "Family Affair" en 1971; la du atingis #1 en muzikala listi di sucesi) konsideresas pioniri di funk. Multa jazo-muzikisti, exemple la trombonisto Fred Wesley e la saxofonisto Meceo Parker divenis notora funk-muzikisti e pleis kun James Brown, George Clinton e Prince.
Dum la yari 1970ma aparis la grupi Funkadelic e Parliament (la du, kreita da George Clinton, pose kunfuzis en Parliament-Funkadelic), Rufus & Chaka Khan, The Isley Brothers, Ohio Players, B. T. Express, Con Funk Shun, Kool & The Gang, Brass Construction ed altra, e jenro ganis populareso. Anke dum la yari 1970ma, kelka muzikisti kunfuzis funk e jazo, e kreis "jazz funk", exemple Herbie Hencock e Miles Davis.
Influi de funk en altra jenri
[redaktar | redaktar fonto]Multa funk-bandi anke pleis soul e Disco, qua recevis grand influi de funk. La muziki da Barry White, "I'm Your Boogie Man" da KC & The Sunshine Band, "Love to Love You Baby" de Donna Summer, "Le Freak" de Chic ed altra klare originis de funk-ritmo. En 1976 Rose Royce atingis #1 kun la klare funk-muziko "Car Wash".
Funk anke exportacesis ad Afrika e mixesis kun lokala ritmi por formacar Afrobeat. Nigeriana muzikisto e kompozisto Fela Kuti influesis per la muziko di James Brown, e konsideresas pioniro dil Afrobeat.
Altra jenro qua originis de funk esas hip hop, anke skribita hip-hop, la funk-muziko kun rap, o parolata rimi. Unesma muzikala grupo qua obtenis granda suceso kun hip hop esis The Sugarhill Gang, kun "Rapper's Delight", kreita super muzikala harmonio di la kansono "Good Times", de la grupo Chic. Altra notora hip-hop-artisti e grupi esis Grandmaster Flash and The Furious Five, Spoonie Gee, Kurtis Blow, Afrika Baambataa e LL Kool J. Gangsta rap esas subjenro de hip hop. Lua rimi enfokigas kriminal agi o la nelegala trupachi de la stradi. Du di lua pioniri esis Ice-T e Schoolly D.
.jpg)
Dum la yari 1980ma la mixuro di sintezili kun funk originis electro funk, anke konocita kom electro. Herbie Hancock kun "Rockit" de 1980, ed Afrika Bambaataa kun "Planet Rock", de 1982 - kun klara influi de la muziko "Computer World" da Kraftwerk - konsideresas pioniri dil jenro. Ante, Zapp & Roger komencis uzar vocoders e "parolo-buxi", qui deformis la sono di la voco e produktis la konocita "voco di roboto". Un exemplo esas la muziko "More Bounce to The Ounce". Altra notora pioniro di electro funk esas Hashim, pseudonimo di Jerry Calliste, Jr., qua lansis en 1983 lua suceso "Al-Naafiysh (The Soul)."
La mixuro di funk kun rock originis "funk-rock" (exemple, la muziki de Red Hot Chili Peppers, "boogie" (anke konocita kom "electro-funk"), "funk metal" (exemple la bando Living Colour), "G-Funk" (mixuro di "gangsta rap" e funk), "timba" (formo di Kubana muziko) e "funk jam". Mikra parti de funk-muziki uzesis en diversa muzikala jenri, exemple hip hop, house-muziko, e "dum-and-bass".