Juniperus phoenicea
| Juniperus phoenicea | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Ástand stofns | ||||||||||||||
| Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Tvínefni | ||||||||||||||
| Juniperus phoenicea L. | ||||||||||||||
 Útbreiðslusvæði
|
Juniperus phoenicea, Fönikíu einir eða Arâr,[1] er einitegund sem finnst um Miðjarðarhafssvæðið, frá Marokkó og Portúgal austur til Ítalíu, Tyrklands og Egyptalands, suður í fjöllum Líbanon, Israel, Jórdaníu og vestur SádiArabíu nálægt Rauðahafi, og einnig á Madeira og Kanaríeyjum. Hann vex á láglendi við ströndina, en nær 2400m yfir sjávarmáli á suðurhluta svæðis síns í Atlasfjöllum. Hann er táknjurt eyjarinnar El Hierro.[2]
Lýsing
[breyta | breyta frumkóða]Juniperus phoenicea er stór runni eða lítið tré sem nær 2 til 12 m. hæð, með stofn að 1m þvermáli og hringlaga eða óreglulega krónu. Nálarnar eru tvennskonar; ungstigs nálar 8 til 10mm langar á fræplöntum, og fullorðinsstigs nálar hreisturlíkar 0,5 til 2mm langar á eldri plöntum; þær eru þrjár saman í hvirfingu. Hann er aðallega með einbýli, en stöku plöntur geta verið með tvíbýli. Berkönglarnir eru 6 til 14mm í þvermál, gulbrúnir, stöku sinnum með bleikleita vaxhúð, og með 3 til 8 fræ; þeir þroskast á 18 mánuðum. Reklarnir eru 2 til 4mm langir, og fella frjóið snemma að vori.
Afbrigði
[breyta | breyta frumkóða]Það eru tvö afbrigði, talin undirtegundir af sumum höfundum:
- Juniperus phoenicea var. phoenicea. Um allt svæði tegundarinnarThroughout the range of the species. Berin eru kúlulaga.
- Juniperus phoenicea var. turbinata (syn. J. turbinata). Finnst eingöngu á sandöldum við ströndina. Berkönglarnir eru sporöskjulaga.
Nytjar
[breyta | breyta frumkóða]The tree's essential oil eru sérstaklega ríkar af tricyclic sesquiterpene thujopsene; kjarnviðurinn inniheldur allt að (áætlað) 2.2% af þessu hydrocarbon. Lífefnafræðingurinn Jarl Runeburg sagði 1960 að "Juniperus phoenicea virðist vera hentugasta uppspretta thujopsene hingað til."[3]
Sjá einnig
[breyta | breyta frumkóða]Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ óljóst arabískt nafn einnig gefið Tetraclinis articulata
- ↑ „Ley 7/1991, de 30 de abril, de símbolos de la naturaleza para las Islas Canarias“. Afrit af upprunalegu geymt þann 8. ágúst 2011. Sótt 31. desember 2016.
- ↑ Runeburg, Jarl; Gramstad, Thor; Larsson, Lennart; Dodson, R. M. (1960). „The Chemistry of the Natural Order Cupressales XXXI. Constituents of Juniperus phoenicea L.“. Acta Chemica Scandinavica. 14: 1995–1998. doi:10.3891/acta.chem.scand.14-1995. Afrit af upprunalegu geymt þann 19. júlí 2011. Sótt 31. desember 2016.
Ytri tenglar
[breyta | breyta frumkóða]- Conifer Specialist Group (1998). „Juniperus phoenicea“. Rauði listi IUCN yfir tegundir í hættu. 1998. Sótt 28. júlí 2006.
- Adams, R. P. Junipers of the World: The genus Juniperus. Victoria: Trafford, 2004. ISBN 1-4120-4250-X
- Gymnosperm Database: Juniperus phoenicea
- Zsolt Debreczy; Istvan Racz (2012). Kathy Musial (ritstjóri). Conifers Around the World (1st. útgáfa). DendroPress. bls. 1089. ISBN 9632190610.
